Χρήστου Δημήτρης
“
Οι συνηθισμένες υφέσεις είναι μέρος της
ρουτίνας του επιχειρηματικού κύκλου. Συμβαίνουν, όταν τα αποθεμάτων
επιχειρήσεων υπερκαλύπτουν τη ζήτηση οπότε οι επιχειρήσεις περιορίζουν
απότομα την παραγωγή τους μέχρι να απορροφηθούν τα πλεονάζοντα
αποθέματα. Οι καταστροφική ύφεση επέρχεται όταν η ίδια η ζήτηση
καταρρέει, οι καταναλωτές παύουν να ξοδεύουν και οι επιχειρήσεις παύουν
να επενδύουν.” Αυτή η συνοπτική περιγραφή είναι από το βιβλίο “Η εποχή
των αναταράξεων” του Άλαν Γκρίσπαν του μακροβιότερου προέδρου της Fed
(από το 1987 έως το 2006).
ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ σήμερα, συμβαίνει κάτι, που ούτε ο
Γκρίνσπαν θα μπορούσε να φανταστεί. Πέντε χρόνια συνεχούς ύφεσης που
έχουν καταβροχθίσει πάνω από 25% του ΑΕΠ, είναι -λένε- παγκόσμιο ρεκόρ
που δεν απαντάται ούτε σε χώρες που βγαίνουν από πόλεμο. Μάλιστα ο
Βενιζέλος προέβλεψε, ότι η άγρια ύφεση, καθώς εφέτος καλπάζει προς το 7%
(!!!), θα συνεχιστεί καθ' όλη τη διάρκεια της τετραετούς θητείας αυτή
της κυβέρνησης, την οποία στηρίζει, διότι όπως δήλωσε μετά από μία
συνάντηση των τριών αρχηγών, ο Σαμαράς τον εκβίασε, ότι αν δεν πει “ναι
σε όλα”, θα μας πετάξουν έξω από το ευρώ.
ΕΧΟΥΜΕ λοιπόν μία ύφεση η οποία οφείλεται στην
κατάρρευση του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών λόγω των πολιτικών
βίαιης λιτότητας των “σωτήριων” μνημονίων του ΓΑΠ και του προφέσορα
Παπαδήμου. Έχουμε μια ύφεση, γενικευμένη κατεδάφιση σε ότι παραγωγικό
έχει απομείνει. Έχουμε το 30% του εργατικού δυναμικού στην απόλυτη
ένδεια, χωρίς αξιοπρέπεια και ελπίδα. Και ενώ η αντιμετώπισή της ύφεσης
γίνεται μόνο με πολιτικές σταδιακής επανόδου του διαθέσιμου εισοδήματος
σε ανεκτά επίπεδα, ώστε να μην καταρρεύσει η αγορά και η παραγωγή που
την τροφοδοτεί, εδώ ακολουθούν τον ακριβώς αντίθετο δρόμο!
ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΝ μια ύφεση που δεν υπάρχει στα παγκόσμια
εγχειρίδια, ούτε ακόμα και στις θεωρίες του Φρίντμαν και του Σουμπέτερ
(1942) περί “δημιουργικής καταστροφής” καθώς τη θέση των καταρρέοντων
επιχειρήσεων, δεν έρχεται να την καλύψει κανείς σε αυτό το ...οικόπεδο.
Χωρίς εσωτερική αγορά και συνθήκες που να ευνοούν παραγωγικές
εξωστρεφείς επενδύσεις, τι είδους δημιουργικότητα έχει αυτή η σκέτη
καταστροφή; Είναι για παράδειγμα δημιουργική καταστροφή, να στηθεί ένα
σούπερ Mall στις ολυμπιακές εγκαταστάσεις του Γαλατσίου και να
εξαφανίζει από τον δήμο τα χιλιάδες μικρομεσαία εμπορικά καταστήματα και
τους εργαζόμενους σε αυτά; Όλος αυτός ο κόσμος που θα βρεθεί στο κενό,
στην απόλυτη φτώχεια, με τι χρήματα θα ψωνίζει από το Mall;
ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ διευθυντήριο με ευθύνη της Γερμανίας
και της Γαλλίας, με φυτευτά από το δίδυμο Μπους – Μπλερ νεοφιλελεύθερα
στελέχη (π.χ. Μπαρόζο), άρπαξε τα νέα οικονομικά εργαλεία και όρμησε.
Μας δάνειζαν κατά παράβαση των αυστηρών και απαραβίαστων -όπως έλεγαν-
όρων του Μάαστριχτ, εισέβαλαν στη χώρα και επένδυσαν κυρίως στο μεγάλο
λιανικό εμπόριο, αρπάζοντας έτσι πέρα από την υπεραξία των προϊόντων που
μας πουλούσαν και το εμπορικό κέρδος, συν τους τόκους από τα δάνεια που
προσέφεραν. Η απάντηση σήμερα είναι ολοφάνερη. Γιατί κάποιος σε
δανείζει και σου επιβάλει μέτρα με τα οποία δεν μπορείς να μαζέψεις
λεφτά για να τον ξεχρεώσεις; Μα για να σου πάρει το μαγαζί.
ΚΑΤΙ μπαρούφες που ξεφούρνιζε ο Σαμαράς στα
“Ζάππεια” για ανάκαμψη της οικονομίας με μείωση του ΦΠΑ,
ιδιωτικοποιήσεις, αξιοποίηση του ΕΣΠΑ και άλλα τριτευούσης, σε σχέση με
το μέγεθος του προβλήματος ζητήματα, ούτε καν έγιναν αντικείμενο σοβαρής
διαβούλευσης από τους διαπρεπείς οικονομολόγους. Σκεφτείτε μόνο τι
συμβαίνει -για παράδειγμα- στην αγορά ακινήτων. Σήμερα η αξία ενός
διαμερίσματος όπως καθορίζεται από τα χρήματα που προσφέρει ο αγοραστής,
είναι κάτω και από το κόστος κατασκευής του. Που σημαίνει,
δραστηριότητα μηδέν για περίπου 100 βιομηχανικούς κλάδους παραγωγής
υλικών και άλλες τόσες ειδικότητες εργαζομένων. Με την πολιτική των
μνημονίων, θεωρείται ότι αυτό μπορεί να αντιμετωπιστεί; Έχει κάποια
μυστική φόρμουλα ο κ. Στουρνάρας;
ΜΕ ΛΙΓΑ λόγια, το ερώτημα που προκύπτει, είναι ποιο
είναι το σχέδιο (για να θυσιαστούμε) και πόσος χρόνος υπολογίζουν ότι
χρειάζεται (για να ξέρουν όσοι σκέφτονται να την κοπανήσουν από τον
μάταιο τούτο κόσμο) ώστε η Ελλάδα να ανακάμψει και να μπορέσει, όχι μόνο
να σταθεί στα πόδια της, αλλά και να αναπτυχθεί; Την απάντηση αυτή
οφείλουν να δώσουν στους πολίτες που τους ψήφισαν η Ν.Δ. το ΠΑΣΟΚ και η
ΔΗΜΑΡ. Κανείς ξένος δεν πρόκειται να επενδύσει στη χώρα μας, παρά μόνο
σε τομείς μονοπωλιακού χαρακτήρα, όπως η ενέργεια, το νερό, κλπ. Και
αυτά τα δημόσια περιουσιακά στοιχεία θα πουληθούν σε εξευτελιστικές
τιμές.
ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ της χώρας βρίσκεται στα χέρια μας. Είναι
αδύνατον να ζήσουμε με τους κανόνες που έχουν επιβληθεί, όταν οι
ληστρικοί όροι των δανειστών δεν αφήνουν κανένα περιθώριο συγκέντρωσης
πόρων για οικονομική ανασυγκρότηση και αναπτυξιακές πρωτοβουλίες. Στην
κατάσταση που βρίσκεται η Ελλάδα, χρειάζεται ταυτόχρονες μεταρρυθμίσεις
παντού. Μεταρρυθμίσεις ισοδύναμες επανάστασης. Χρειάζεται -κυρίως-
τολμηρές ιδέες και πρωτοβουλίες από νέες δυνάμεις της πολιτικής, του
επιχειρείν, των επιστημών και της εργασίας. Χρειαζόμαστε όραμα και
ενότητα σε ένα στόχο που όποια ρίσκα και αν εμπεριέχει, δίνει ελπίδες
και προοπτικές, ειδικά στους νέους.
[--->]