Οταν οι ''θεσμοί'' αισθάνονται ότι απειλούνται. ''Το παράλληλο νόμισμα της Ιταλίας θα τινάξει την Ευρώπη στον αέρα''

Όπως αναφέρει το άρθρο της Die Welt, στη Γερμανία το ζήτημα των ιταλικών minibots  (Bot =Buoni Ordinari del Tesoro, Βραχυπρόθεσμα ομόλογα Δημοσίου. Ονομάζονται mini επειδή οι ονομαστικές τους αξίες θα είναι μικρές -δηλαδή θα αφορούν ποσά πολύ χαμηλότερα από τα κανονικά ομόλογα των 1.000 ευρώ. ΣτΜ), λαμβάνεται πολύ σοβαρά. Η κυκλοφορία αυτών των κρατικών ομολόγων μικρής αξίας, των οποίων η αξία θα διασφαλίζεται από τη δυνατότητα χρησιμοποίησής τους στην πληρωμή των φόρων, θα έθετε πράγματι τη βάση για την υιοθέτηση ενός νέου νομίσματος. 

Σε μια σύγκρουση με την ΕΕ, όπως συνέβη με την Ελλάδα, η Ιταλία θα βρεθεί, έτσι, να διαπραγματεύεται από θέση ισχύος. 

Μια χώρα που δεν έχει ωφεληθεί από τις ισχύουσες συνθήκες, η οποία πληρώνει περισσότερα στις Βρυξέλλες από ό, τι λαμβάνει από τα ευρωπαϊκά ταμεία, η οποία έχει ένα θετικό εμπορικό ισοζύγιο και μια έτοιμη εναλλακτική λύση ήδη στις τσέπες των πολιτών, θα μπορούσε να ζητήσει πολλά από την ΕΕ ή να αποφασίσει ότι η αποχώρηση είναι η καλύτερη επιλογή.

Claudio Borghi A.

Claudio Borghi A.

@borghi_claudio

Il minibot da 100 euro fronte/retro come l'abbiamo immaginato qui, su twitter, alla luce del sole. Con una votazione che ha visto Enrico Mattei e la sua Urbino prevalere su Camillo e Adriano Olivetti, Pietro Ferrero e Giovanni Agnelli.

   

 Daniel Eckert, 4 Ιουνίου 2019

Οικονομικός συντάκτης της Die Welt

Η ιταλική κυβέρνηση παίζει με τη φωτιά. Οι πολιτικοί της Λέγκα του Ματέο Σαλβίνι συνεχίζουν να ρίχνουν στο τραπέζι την ιδέα ενός παράλληλου νομίσματος. Τα minibot , που πέρασαν από το Κοινοβούλιο με διακομματική στήριξη σε μη δεσμευτική ψήφο στην Βουλή,είναι ένα πρώτο βήμα προς αυτή τη κατεύθυνση.

Εχουν ένα όνομα που ακούγεται ευχάριστα κατά κάποιο τρόπο: minibot. Αλλά μόλιςκυκλοφορήσουν, οι συνέπειες μπορεί να μην είναι ευχάριστες. Επειδή τα minibot είναι ένα οικονομικό εργαλείο με το οποίο η λαϊκιστική κυβέρνηση της Ιταλίας θα μπορούσε να υπονομεύσει την ευρωζώνη. Το λιγότερο που θα μπορούσε να γίνει θα ήταν να αποδοκιμάσουν τις Βρυξέλλες και την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) και να προκαλέσουν μια νέα σύγκρουση στην καρδιά της νομισματικής ένωσης.

Υπό την πλήρη αδιαφορία της ιταλικής κοινής γνώμης, η ιταλική Βουλή των Αντιπροσώπων ψήφισε την περασμένη εβδομάδα υπέρ της  εισαγωγής των  minibot . Στο μέλλον, το κράτος θα μπορεί να πληρώνει τους εγχώριους προμηθευτές με αυτά τα χρεώγραφα. Μιλάνε για δισεκατομμύρια. Ταυτόχρονα, το Υπουργείο Οικονομικών μπορεί να αποδεχθεί αυτά τα χαρτιά για τον διακανονισμό των φορολογικών οφειλών. Ως εκ τούτου, ο ορισμός τους ως μέσα πληρωμών φαίνεται να ικανοποιείται, ειδικά επειδή τα minibot , όπως υποδηλώνει ο όρος "μίνι", θα εκδίδονται με μικρές ονομαστικές αξίες (π.χ. 100 ευρώ).

Από εκείνο το σημείο και μετά, το βήμα προς ένα παράλληλο νόμισμα είναι μικρό και αυτό ακριβώς θα μπορούσε να κάνει ο Ματέο Σαλβίνι, ο αρχηγός της δεξιάς Λέγκα και αντιπρόεδρος της κυβέρνησης. Ο οικονομικός εκπρόσωπος της Λέγκα, Claudio Borghi, είναι φανατικός υποστηρικτής των minibots. Ωστόσο, 

ότι ισχύει για όλες τις άλλες χώρες της νομισματικής ένωσης, ισχύει και για την Ιταλία: το ευρώ είναι το μοναδικό νόμιμο νόμισμα.

Τα minibots απειλούν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Αν τα minibots διαδοθούν σε όλη την ιταλική οικονομία ,και περάσουν από επιχείρηση σε επιχείρηση και από πολίτη σε πολίτη, τότε το ιταλικό κράτος θα μπορούσε να έχει το δικό του νόμισμα. Με την πάροδο του χρόνου, τα νέα κουπόνια θα διαπραγματεύονται στην αγορά και θα αποτιμώνται σε μία τιμή (πιθανώς χαμηλότερη) από το ευρώ. Αυτό θα ήταν η αρχή της εξόδου της Ιταλίας από το ευρώ.

  

Η συζήτηση για τα minibots  στην Ιταλία είχε ξεκινήσει πριν από τις κοινοβουλευτικές εκλογές του 2018. Αποτελούσε μέρος της συμφωνίας της κυβέρνησης συνασπισμού, αλλά δεν προχώρησε διότι η επιθυμία του πληθυσμού για Italexit (έξοδο της χώρας από τη νομισματική ένωση) δεν  ήταν ιδιαίτερα μεγάλη.

 «Μπορώ να φανταστώ ότι τα minibots επιστρέφουν τώρα, για να απειλήσουν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις επόμενες αποφάσεις για το έλλειμμα», λέει ο Thomas Mayer, επικεφαλής οικονομολόγος και ιδρυτικής του ερευνητικού ινστιτούτου Flossbach von Storch. Αν και αυτό δεν θα επιτρέψει στη Ρώμη να παρακάμψει τα δημοσιονομικά κριτήρια, επειδή έχουν να κάνουν με το έλλειμμα και το χρέος και όχι τη χρηματοδότηση: Ωστόσο  «Μπορεί να απειλήσει ότι θα εγκαταλείψει το ευρώ σταδιακά αν υποχρεωθεί από την ΕΕ να μειώσει το έλλειμμα».

«Τα minibots δεν είναι η αρχή ενός νέου νομίσματος», λέει ο Erik Nielsen, ο επικεφαλής οικονομολόγος της UniCredit στο Λονδίνο. Ωστόσο, η ρητορική της ίδιας της ιταλικής κυβέρνησης έχει τη δυνατότητα να αποπροσανατολίσει τους ανθρώπους. Η συγκεχυμένη πολιτική επικοινωνίας της Ρώμης συνέβαλε στο να μπερδευτεί η δυνητικά σημαντική ιδέα περί τιτλοποίησης του δημόσιου χρέους, με την ιδέα βουντού ενός παράλληλου νομίσματος.Γι αυτό και  οι επενδυτές αντέδρασαν σχεδόν ξέφρενα στην απόφαση του Κοινοβουλίου σχετικά με τα minibots  την Παρασκευή πριν ηρεμήσουν αργότερα.

Ο Γιάννης Βαρουφάκης ακολούθησε παρόμοια στρατηγική κατά τη διάρκεια της σύντομης θητείας του ως υπουργός Οικονομικών του 2015. Ωστόσο, τελικά δεν κατάφερε να υπερισχύσει της τρόικας που απαρτίζεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) . «Το παράλληλο νόμισμά του βρισκόταν μόνο στο αρχικό στάδιο του προγραμματισμού και οι πιστωτές έκαναν γνωστό ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να εγκαταλείψει τη νομισματική ένωση, αν ήθελε», λέει ο Mayer.

 Αντίθετα, τα minibots  στην Ιταλία, σύμφωνα με τον ίδιο, είναι ήδη καλά σχεδιασμένα. «Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και άλλες χώρες προτιμούν να μην απειλούν την Ιταλία με  έξοδο. Ο Σαλβίνι έχει καλύτερα χαρτιά σήμερα, σε σύγκριση με τον Βαρουφάκη το 2015 », λέει ο Mayer, αναφερόμενος στη βαρύτητα της ιταλικής οικονομίας.

Η Ιταλία είναι η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία στη ζώνη του ευρώ μετά τη Γερμανία και τη Γαλλία. Σε αντίθεση με άλλες οικονομίες, ωστόσο, το ιδρυτικό μέλος της Ευρωπαϊκής Κοινότητας του 1957 προφανώς δεν επωφελήθηκε από τη συμμετοχή του στη νομισματική ένωση. Ιδιαίτερα μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση, η αδυναμία των χωρών της Νότιας Ευρώπης είναι ολοένα και πιο εμφανής: ο δείκτης χρηματιστηρίου του Μιλάνου σήμερα βρίσκεται στο ίδιο επίπεδο με πριν από δέκα χρόνια. Την ίδια περίοδο ο Dax έχει υπερδιπλασιαστεί.

Ενώ άλλες μεγάλες ευρωπαϊκές οικονομίες μπορούν να δανειστούν με μηδενικά ή σχεδόν μηδενικά επιτόκια, οι συμμετέχοντες στην ιταλική κεφαλαιαγορά απαιτούν 2,6% για δεκαετή κρατικά ομόλογα και την ίδια στιγμή η πτωχευμένη Ελλάδα πληρώνει τώρα λίγο περισσότερο, 2,8%. Το χρέος της Ιταλίας είναι ένα από τα υψηλότερα στον κόσμο, πάνω από το 130 τοις εκατό του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος. Σύμφωνα με τους κανονισμούς της ΕΕ, το ανώτατο επιτρεπτό όριο είναι 60%.

 Ωστόσο, εξακολουθεί να είναι αβέβαιο αν ο Σαλβίνι θα συγκεντρώσει  κοινοβουλευτική πλειοψηφία που θα υποστηρίξει τα  minibots . Στις εκλογές για τη Βουλή των Αντιπροσώπων το 2018, η Λέγκα είχε λάβει το 17,4% των ψήφων. Ωστόσο, στις ευρωπαϊκές εκλογές της 26ης Μαΐου, οι λαϊκιστές της δεξιάς διπλασίασαν τα ποσοστά των ψήφων τους, συγκεντρώνοντας το 34,3%.

Οπότε, ο ηγέτης της Λέγκα θα μπορούσε να θέσει ως κεντρικό ζήτημα σε ενδεχόμενες πρόωρες εκλογές την ανεξαρτησία της χώρας από τις Βρυξέλλες και τότε,από μόνη της, η απειλή ενός παράλληλου νομίσματος θα μπορούσε να αποσταθεροποιήσει την ευρωζώνη. Με συνολικό χρέος 2,3 τρισεκατομμυρίων ευρώ, η Ρώμη είναι μια τεράστια δύναμη απειλής.

[---->]