Η Κίνα γνωρίζει ότι μπορεί να καταστείλει τις διαδηλώσεις στο
Χονγκ Κονγκ ανά πάσα στιγμή. Το παιχνίδι έχει αποφασιστική σημασία κυρίως
επειδή άλλες αμφισβητούμενες περιοχές όπως το Μακάο, η Ταϊβάν και το Θιβέτ θα
μπορούσαν να μιμηθούν την εξέγερση. Αλλά αν η κινεζική κυβέρνηση τραβήξει πολύ το
σκοινί, τότε κινδυνεύει να κάνει θρύψαλα τη βιτρίνα του καπιταλισμού της.
Ο πειρασμός για την Κίνα να ακολουθήσει σκληρές μεθόδους στο
Χονγκ Κονγκ είναι μεγάλος. Εχουν περάσει δύο χρόνια από τότε που ο κινέζος
πρόεδρος Xi Jinping επιβεβαίωσε τον έλεγχο του Πεκίνου στο Χονγκ Κονγκ κατά τη
διάρκεια των εορτασμών για την εικοστή επέτειο από την επιστροφή της πρώην
βρετανικής αποικίας. Από εκείνη την επίσημη πρώτη Ιουλίου του 2017 δεν έχει
μείνει παρά μόνο το κλίμα έντασης, οι διαμαρτυρίες για το νόμο περί έκδοσης, η
ριζοσπαστικοποίησή, η καταστολή της αστυνομίας και η βία εγκληματικών
συμμοριών, πιθανώς υποχείρια των πολιτικών.
Το Πεκίνο θα μπορούσε ανα εισβάλει στο Χονγκ Κονγκ με τη βία όποτε αυτή ήθελε. Σύμφωνα με το βασικό νόμο (Basic Law), το μίνι-σύνταγμα της πρώην
βρετανικής αποικίας, ο κινέζικος στρατός έχει το δικαίωμα να παρέμβει σε
περίπτωση «ταραχών και απειλών για την εθνική ενότητα αν η τοπική κυβέρνηση δεν
μπορεί να ελέγξει την κατάσταση», μια κυβέρνηση με επικεφαλής της εκτελεστικής
εξουσίας την Carrie Lam, που έχει φτάσει στο κατώτατο σημείο της δημοτικότητάς
της, καθώς θεωρείται η βασική υπεύθυνος για την ακύρωση των υποσχέσεων ελευθερίας
την παραμονή της μεταβίβασης της κυριαρχίας του Χονγκ Κονγκ στην Κίνα με την
εισαγωγή του μοντέλου διακυβέρνησης «μια Χώρα δύο συστήματα».
Οι διαμαρτυρίες κατά του νόμου περί έκδοσης στην Κίνα
εξαιτίας του οποίου ξεκίνησαν οι διαδηλώσεις δεν είναι παρά ένα μόνο μέρος μιας πολύ
μεγαλύτερης έντασης μεταξύ Χονγκ Κονγκ και Πεκίνου, δεδομένου ότι πλησιάζει η ημερομηνία
κατά την οποία η αυτονομία του Χονγκ Κονγκ από την Κίνα, με τη συμφωνία Κίνας-Μεγάλης
Βρετανίας το 1997, θα φτάσει στο τέλος της. Μετά το 2047 το Χονγκ Κονγκ δεν θα έχει
πλέον διαφορετικά πολιτικά, οικονομικά και θεσμικά στάνταρντ απ’ ό, τι η
υπόλοιπη Κίνα. Και το Πεκίνο έχει ήδη δείξει την πρόθεσή του να ακυρώσει την
αυτονομία του Χονγκ Κονγκ, βήμα προς βήμα.
Το 2014, το Χονγκ Κονγκ είχε συγκλονιστεί και πάλι από τις «διαδηλώσεις με τις ομπρέλες», οι οποίες κράτησαν σχεδόν τρεις
μήνες. Οι διαδηλώσεις ξεκίνησαν μετά την απόφαση της Μόνιμης Επιτροπής του
Λαϊκού Κογκρέσου να μεταρρυθμίσει το εκλογικόσύστημα του Χονγκ Κονγκ. Μια
μεταρρύθμιση, η οποία τελικά δεν υιοθετήθηκε, και που θεωρήθηκε ότι περιόριζε την αυτονομία της περιοχής, καθώς έτσι το Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα θα μπορούσε να «προεπιλέγει»
τους υποψήφιους ηγέτες του Χονγκ Κονγκ.
Οι πολίτες του Χονγκ Κονγκ ,επομένως, φοβούνται ότι θα τους καταπιεί
ο κινέζικος δράκος, χθες, όπως σήμερα. Η αιτία των διαμαρτυριών είναι η
ανησυχία ότι τα αιτήματα έκδοσης στην ηπειρωτική Κίνα θα οδηγήσουν σε παραβιάσεις
των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ότι θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως πρόσχημα για
να συλληφθούν οι πολιτικοί αντιφρονούντες που διέφυγαν από την Κίνα και
κατέφυγαν στο Χονγκ Κονγκ. Παρόλο που το σχέδιο έκδοσης δεν ισχύει για τα πολιτικά
αδικήματα, ωστόσο, υπάρχει κίνδυνος μήπως έτσι «νομιμοποιηθούν» οι απαγωγές που
έγιναν στο Χονγκ Κονγκ τα τελευταία χρόνια για τις οποίες το Πεκίνο θεωρείται ως ο
βασικός υπεύθυνος.
Αυτός είναι και ο λόγος που ο αγώνας του Χονγκ Κονγκ για το
Πεκίνο, δεν είναι σε καμία περίπτωση περιθωριακός αλλά έχει αποφασιστική
σημασία. Η Κίνα θεωρεί ότι οι διαμαρτυρίες που συγκλονίζουν την πόλη είναι
ιδιαίτερα απειλητικές αλλά και το ίδιο το επίπεδο διεθνούς ενσωμάτωσης της περιοχής
θεωρείται ως ένας κίνδυνος. 30 χρόνια μετά την επέτειο της πλατείας Τιενανμέν
το 1989, το Πεκίνο πιστεύει ότι το άνοιγμα στον υπόλοιπο κόσμο θα μπορούσε να ενισχύσει
φυγόκεντρες τάσεις.
Η Κίνα βρίσκεται σήμερα αντιμέτωπη με ένα δίλημμα: ο οποιοσδήποτε
συμβιβασμός θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα προηγούμενο με κίνδυνο να επηρεάσει
και τις σχέσεις του Πεκίνου με άλλες αμφισβητούμενες περιοχές όπως το Μακάο, η
Ταϊβάν, το Θιβέτ, το Ξιντζιανγκ ( η περιοχή των μουσουλμάνων Ουιγούρων που βρίσκεται σε αναβρασμό) και η Εσωτερική Μογγολία.
Το Πεκίνο δεν μπορεί
να αγνοήσει τι συμβαίνει στο Χονγκ Κονγκ επειδή οι διαμαρτυρίες στην πρώην
βρετανική αποικία θα μπορούσαν να βρουν μιμητές. Επιπλέον, το Πεκίνο επενδύει πολλά
στο σχέδιο ανάπτυξης της ευρύτερης περιοχής του Κόλπου Guangdong-Χονγκ
Κονγκ-Μακάο (της επονομαζόμενης «Greater Bay Area»), ικανής να ανταγωνιστεί
τους κόλπους του Σαν Φρανσίσκο και του Τόκιο. Οι Κινέζοι στο Χονγκ Κονγκ δεν θα
κάνουν πίσω, αλλά γνωρίζουν ότι αν τραβήξουν το σχοινί κινδυνεύουν να κάνουν θρύψαλα
τη βιτρίνα του καπιταλισμού τους.
[----->]
