Η πρ. αν. Υπουργός Οικονομικών Νάντια Βαλαβάνη έκανε την
ακόλουθη δήλωση αναφορικά με το υπό ψήφιση απόψε το βράδυ πολυνομοσχέδιο
«Συνταξιοδοτικές διατάξεις Δημοσίου και τροποποίηση του ν. 4387/2016, μέτρα εφαρμογής
των δημοσιονομικών στόχων και μεταρρυθμίσεων, μέτρα κοινωνικής στήριξης και
εργασιακές ρυθμίσεις, Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2018-2021
και λοιπές διατάξεις»:
«Είναι φανερό ότι
υπάρχουν δύο κατηγοριών καταστροφικά για τη ζωή των ανθρώπων και τη χώρα μέτρα
στο πολυνομοσχέδιο που ψηφίζεται απόψε.
Αυτά που αποτελούν
«επικαιροποίηση» του Τρίτου Μνημονίου προκειμένου να «κλείσει» η Δεύτερη
Αξιολόγηση. (Το οποίο Τρίτο Μνημόνιοι ήδη από την προηγούμενη «επικαιροποίηση» του κατά την
Πρώτη Αξιολόγηση έχει καταστεί Μνημόνιο Plus, με την έννοια ότι συμπεριλαμβάνει
πλέον ρυθμίσεις για το διάστημα 2016-2018 και πέραν των ρητά καθοριζόμενων στο
κείμενο του, που ψηφίστηκε στις 14.8.2015 από την τότε πρωτοαναδυόμενη
μνημονιακή κυβερνητική πλειοψηφία και από την «παραδοσιακή» μνημονιακή
«αντιπολίτευση».)
Η αναφορά του Προέδρου
της ΕΣΕΕ κατά την ακρόαση των φορέων στα μέτρα κόστους 700 εκ. για το 2018, για
τα οποία τηρείται «σιγή ιχθύος» και τα οποία θα επιπέσουν πάνω σε 10 «παλιά»
και νέα χαράτσια, που πρωτοεφαρμόζονται αυτή την περίοδο, όπως και
«μεταρρυθμίσεις» τύπου κατάργησης της Κυριακής αργίας με στόχο την παραπέρα
συγκέντρωση και συγκεντροποίηση της «αγοράς» στις μεγάλες αλυσίδες και
πολυκαταστήματα με αντίστοιχη επιτάχυνση της καταστροφής μικρών και μεσαίων
επιχειρήσεων, εμπίπτουν σ’ αυτή την
κατηγορία.
Τα λεγόμενα «μέτρα και
αντίμετρα», ωστόσο, για το πέραν του Τρίτου Μνημονίου διάστημα 2019-2021 και ο
καθορισμός του ύψους των «αιματοβαμμένων» πρωτογενών πλεονασμάτων, τα οποία
διοχετεύονται κατευθείαν στην πληρωμή ενός μη βιώσιμου χρέους, σε 3,5% επί μία
πενταετία μετά τη λήξη του Τρίτου Μνημονίου, συνιστούν στην πραγματικότητα την
πρώτη δέσμη μέτρων μετάβασης στη μετά το Τρίτο Μνημόνιο Plus εποχή και, κατά
πάσα πιθανότητα, την πρώτη δέσμη μέτρων μετάβασης στη «μεταμνημονιακή εποχή»:
«Πρώτη δέσμη μέτρων»,
επειδή το πιθανότερο είναι ότι θα υπάρξει συμπλήρωση τους κατά την,
διαφημιζόμενη ως «εύκολη», Τρίτη Αξιολόγηση συν οπωσδήποτε μια πολύ γερή «δόση»
κατά την τελική, για το Τρίτο Μνημόνιο Plus, Αξιολόγηση του Αυγούστου 2018,
μέσω της οποίας οι δανειστές θα καλούνται να υπογράψουν ότι εκπληρώθηκε
«επιτυχώς» το Τρίτο Μνημόνιο, ως προϋπόθεση και για την εφαρμογή των λεγόμενων
«μεσοπρόθεσμων» μέτρων για το χρέος. (Αν σκεφτούμε ότι καθεμιά απ’ τις δύο μέχρι σήμερα «αξιολογήσεις» του
Τρίτου Μνημονίου έχουν διαρκέσει περίπου ένα χρόνο και, όπως και στο παρελθόν,
έχουν καταλήξει με μια γερή δόση «εμπλουτισμού» της μνημονιακής συνταγής, δε
μπορεί παρά ν’ ανατριχιάζει κανείς με
την προσδοκώμενη διάρκεια κι επιβάρυνση για τη «μεταμνημονιακή εποχή» της
Τελευταίας Αξιολόγησης.)
Ο ίδιος ο χαρακτήρας
των μέτρων για τη μετά το πέρας του Τρίτου Μνημονίου εποχή - αν όντως δεν
υπάρξει Τέταρτο Μνημόνιο - αποδεικνύει πόσο «κούφιο» είναι το νέο «αφήγημα» της
κυβέρνησης, που καλεί το λαό να σφίξει τα δόντια και να κάνει για ένα χρόνο
ακόμα υπομονή προκειμένου να «τελειώνουμε οριστικά» με τα μνημόνια. Τυχόν
τερματισμός του Τρίτου Μνημονίου χωρίς Τέταρτο, κάθε άλλο παρά σημαίνει
«απεμπλοκή από τα μνημόνια» και «τερματισμό της επιτροπείας», όπως ήταν ο
στόχος της πρώτης κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, ο οποίος σύμφωνα και με τα «μισόλογα» των υπουργών κατά
τη συζήτηση του παρόντος σχεδίου νόμου, τείνει να εκπληρωθεί μέσω της
ολοκλήρωσης του Τρίτου Μνημονίου χωρίς διάδοχο Τέταρτο.
Στην πραγματικότητα,
η παρούσα δέσμη μέτρων για τη μετά το Τρίτο Μνημόνιο εποχή συν όσες «δόσεις»
μέτρων ακολουθήσουν μέσα στο 2018 και θ’
αφορούν τα επόμενα χρόνια, θ’
αποτελέσουν την πρώτη «Δέσμη Μέτρων» στο πλαίσιο του «Μνημονίου
ΜακροοικονομικήςΠροσαρμογής», που προβλέπει ο δεύτερος Κανονισμός «two-pack»
(472/2013), ο οποίος τέθηκε σε ισχύ στις 30.5.2013 - ως «εφαρμοστικός νόμος»
της «μεταρρύθμισης» που συμφωνήθηκε το 2011 στο Σύμφωνο Σταθερότητας – και
ισχύει αποκλειστικά για κάθε χώρα που «βγαίνει» από τα μνημόνια. Σύμφωνα με τον
472/2013, έως ότου η χώρα αποπληρώσει το 75% του χρέους της παραμένει σε
καθεστώς «ενισχυμένης επιτήρησης» (intensive surveillance) [σε σύγκριση με το
καθεστώς που προβλέπει ο «δίδυμος» κανονισμός six-pack (473/2013) για όλες τις
υπόλοιπες χώρες της Ευρωζώνης].
Σύμφωνα με το καθεστώς «ενισχυμένης επιτήρησης», αφού
υπογραφεί το «μεταμνημόνιο» «μακροοικονομικής προσαρμογής» και για όσα χρόνια
αυτό αφορά – δηλ. μέχρι ν’ αποπληρωθεί
το 75% του χρέους – θα γίνονται τρεις αξιολογήσεις το χρόνο αποκλειστικά από
τους ευρωπαϊκούς «θεσμούς» ΕΕ-ΕΚΤ-ESM, δηλ. από μια «ευρωπαϊκή» τρόικα χωρίς το
ΔΝΤ, κατά τις οποίες θα επιβάλλονται με τον πασίγνωστό πλέον μετά από εφτά
χρόνια τρόπο, «πρόσθετα μέτρα και μεταρρυθμίσεις» αν κρίνεται ότι υπάρχει
διακινδύνευση της εκπλήρωσης των «συμφωνημένων» στόχων.
Μετά την ψήφιση του
«two-pack» τέλος Μαίου του 2013, σε κάθε προσπάθεια που έκανα στη Βουλή για να
επισημάνω τι περιμένει τη χώρα μετά την
«έξοδο» από το Δεύτερο Μνημόνιο – μια έξοδο που εμφανιζόταν «προγραμματισμένη»
για το 2014 – και γιατί μια δραστική ονομαστική μείωση (κούρεμμα) του χρέους
είναι απαραίτητο, τόσο η κυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ όσο και βουλευτές της μου
απαντούσαν στερεότυπα ότι δεν τίθεται τέτοιο θέμα, καθώς η χώρα θα μπει στο
καθεστώς «six-pack» που ισχύει για όλες τις χώρες της Ευρωζώνης: Σύμφωνα με το
οποίο, η κάθε χώρα που δεν έχει ποτέ τεθεί «εντός επιτήρησης» καταρτίζει «μόνη
της» τον προϋπολογισμό της και ο προϋπολογισμός αυτός ελέγχεται στη συνέχεια
από την ΕΕ δυο φορές το χρόνο (τα λεγόμενα «εξάμηνα») ως προς το αν τηρούνται
τα γενικά κριτήρια του «Μάαστριχτ» για έλλειμμα και χρέος.
Για να «σπάσει» αυτό
το ανοιχτό και «χοντρό» ψέμα ΝΔ-ΠΑΣΟΚ, καθώς αμφισβητούσαν την ύπαρξη
δημοσιευμένου Κανονισμού της ΕΕ, και κυρίως το «τείχος σιωπής» από μεριάς των
ΜΜΕ, χρειάστηκε στις 16.10.2013 κατά τη συμμετοχή μου στη Διακοινοβουλευτική
Συνδιάσκεψη για την Οικονομική Διακυβέρνηση στο Βίλνιους της Λιθουανίας να
περιγράψω αναλυτικά το –αμφισβητούμενης ύπαρξης(!) - περιεχόμενο του 472/2013
υποβάλλοντας ερώτηση στον τότε Αντιπρόεδρο της ΕΕ Όλι Ρεν, στην οποία αυτός μου
απάντησε μεταξύ άλλων ότι: «Σχετικά με την ερώτηση της Ελληνίδας συναδέλφου για
τη μετά το Πρόγραμμα επιτήρηση, η αναφορά σας στα γεγονότα είναι σίγουρα ορθή.
Οι κανόνες για την
επιτήρηση μετά το πέρας του Προγράμματος έχουν ενσωματωθεί στη Συνθήκη για τον
ESM, η οποία αποτελεί διακυβερνητική συνθήκη… Θα δοκιμάσουμε σύντομα, από τον
Ιανουάριο του επόμενου έτους (2014), τόσο τη Συνθήκη για το Ευρώ όσο και για
τον ESM, και τότε θα ισχύει ότι, εφόσον το όριο του 75% δεν έχει επιτευχθεί, η
επιτήρηση θα συνεχίζεται. Πόσο χρόνο ακόμα θα σημαίνει αυτό για την Ελλάδα,
είναι ολοφάνερα νωρίς ακόμα και πρόωρο να ειπωθεί…».
Με τη σειρά της η
σημερινή κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ έρχεται να «πουλήσει», κατά τη συζήτηση ενός
ακόμα καταστροφικού πολυνομοσχεδίου, του σχεδίου-νόμου που ψηφίζεται σήμερα,
την «οριστική έξοδο από την επιτήρηση και το Πρόγραμμα από τον Αύγουστο 2018»
ως βασική «αφήγηση» πλέον του ΣΥΡΙΖΑ. Αυτό έχει τόση σχέση με την
πραγματικότητα όση και η άρνηση παραδοχής της κυβέρνησης ΝΔ-ΠΑΣΟΚ ότι μετά τα
Μνημόνια στη χώρα θα εφαρμοστεί ο 472/2013 για το, χωρίς αρίθμηση πλέον,
«μόνιμο» (μετα)μνημόνιο «μακροοικονομικής προσαρμογής». Γι’ αυτό και απόψε οι βουλευτές των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ
ψηφίζουν ότι, μεταξύ άλλων, θα χρειάζεται έγκριση του ΔΝΤ για να ενεργοποιηθούν
τα λεγόμενα «αντίμετρα».
Από τις απόπειρες
συζήτησης για το χρέος, ξέρουμε επιπλέον σήμερα περισσότερα απ’ ότι την εποχή του Όλι Ρεν για την πιθανή
διάρκεια της «ενισχυμένης επιτήρησης»: Οι «επεκτάσεις» αποπληρωμής του
σημερινού χρέους που συζητούνται, οδηγούν «πέραν» του 2060. Ενώ μόλις δύο μέρες
πριν, στις 16 Μαϊου 2017, δημοσιοποιήθηκε έρευνα του ESM για το χρέος στην
Ευρωζώνη, σύμφωνα με την οποία η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα υπό τον μπαλτά της
«επιτήρησης», της οποίας η εικόνα για το χρέος δε βελτιώθηκε: Το ελληνικό
χρέος, το οποίο ως προς το ΑΕΠ από το 129% εκτινάχθηκε στο 178% σήμερα, χαρακτηρίζεται «επικίνδυνο»…
Επιπροσθέτως, τα «νέα
μέτρα» πριν και μετά το 2018 θα έρθουν να προστεθούν σε ένα μνημονιακό
«οικοδόμημα-βουνό» πέραν των 500 εφαρμοστικών νόμων των τριάμιση – μέχρι στιγμής - ελληνικών μνημονίων, το οποίο στο Τρίτο Μνημόνιο έχουν
δεσμευτεί ότι δε θα το «αγγίξουν» στο παραμικρό μεταμνημονιακά χωρίς έγκριση
των δανειστών.
Φυσικά τίποτα δε λέει
ότι τα πράγματα θα εξελιχθούν έτσι. Το Πρώτο Μνημόνιο «διακόπηκε» μετά το
«κατέβασμα των επισήμων από τις εξέδρες» την 28η Οκτωβρίου 2011 κι έδωσε τη
θέση του στο Δεύτερο. Η κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου το 2014 δε μπόρεσε να
«κλείσει» την Πέμπτη Αξιολόγηση του Δευτέρου Μνημονίου – ας θυμηθούμε την
απάντηση «κύκλων» της Τρόικας για το μέιλ Χαρδούβελη, ότι είναι σε καλό δρόμο
αλλά καλύπτει μόνο το ¼ των απαιτήσεων της - επειδή βεβαίως υπήρχε ο
αντιμνημονιακός ΣΥΡΙΖΑ. Έτσι κατ’ ουσία
η Πέμπτη Αξιολόγηση «έκλεισε» μέσω του Τρίτου Μνημονίου προκειμένου να
ενσωματωθεί στο μνημονιακό στρατόπεδο ο ΣΥΡΙΖΑ.
Τίποτα δεν
προοιωνίζει ότι η σημερινή κυβέρνηση θα καταφέρει να «κλείσει» αβρόχοις ποσίν
το Τρίτο Μνημόνιο – για να περάσει είτε σε ένα «επίσημο» Τέταρτο είτε στο άνευ
αρίθμησης Μνημόνιο «for ever» Μακροοικονομικής Προσαρμογής. Και στη μια και
στην άλλη περίπτωση, οποιαδήποτε από τις παραπάνω «εναλλακτικές» σημαίνει
τσακισμένες ζωές για τα εγγόνια και τα δισέγγονα μας - και βέβαια μια ρημαγμένη
χώρα βαθιά στο μέλλον.
Γι’ αυτό δε μπορεί
και δεν πρέπει να επιτρέψει ο λαός να υπάρξει οποιαδήποτε από τις δύο
εναλλακτικές ως «προοπτική». Η μόνη πραγματική προοπτική σε όφελος της μεγάλης
πλειοψηφίας της κοινωνίας και της χώρας είναι η ανάκτηση της κυριαρχίας ώστε η
χώρα να μπορεί να επιχειρήσει ένα δικό της σχέδιο για να σταθεί ξανά στα πόδια
της. Αυτή τη στιγμή τίποτα δε μπορεί να
εμπνεύσει περισσότερο προς μια χειραφετητική προοπτική για το λαό και τη χώρα
από τη δρομολόγηση της ευρύτερης δυνατής αγωνιστικής ενότητας στο πλαίσιο ενός
δημοκρατικού, πατριωτικού, αντιμνημονιακού μετώπου. Κι επειδή τίποτα δεν είναι
δεδομένο, είμαστε όλοι υπόλογοι απέναντι στην ιστορία και προπαντός στους
ανθρώπους που υπάρχουν και στους ανθρώπους που έρχονται.
Αθήνα,18.5.2017
