Μια κοινή πρακτική από
τους κήρυκες της νεοφιλελεύθερης ιδεολογίας για να κρύψουν την αποτυχία τους, και τη
μετατροπή του καπιταλισμού σε
βίαιη φεουδαρχία
Με προβληματικές στατιστικές μεθόδους μειώνουν την ανεργία στην Πορτογαλία
Μέχρι πρόσφατα, ο πρωθυπουργός της Πορτογαλίας, Pedro Passos Coelho, είχε κάθε
λόγο να αισθάνεται ευτυχής στην αρχή του κάθε μήνα. Αυτό γινόταν κάθε φορα που η εθνική στατιστική της χώρας δημοσίευε τα στοιχεία για την ανεργία. Μήνα με
το μήνα, τα ποσοστά ανεργίας έπεφταν, και
τα κόμματα της δεξιάς που είναι στην κυβέρνηση, το PSD και CDS, όπως ήταν φυσικό
γιόρταζαν, ως απόδειξη της
αποτελεσματικότητας των οικονομικών πολιτικών τους.
Η κρίση τέλειωσε και όλα πάνε καλύτερα, σύμφωνα με τον πρωθυπουργό. Η μήπως
όχι. Τους τελευταίους δύο μήνες, η
ανεργία έχει αρχίσει και πάλι να αυξάνεται και ξεπέρασε το 14 τοις εκατό. Η στατιστική υπηρεσία προειδοποιεί ότι η ανεργία, ''με την ευρύτερη έννοια'', την πραγματικότητα είναι γύρω στο 22 τοις εκατό.
"Τα στατιστική κριτήρια είναι πάντα συζητήσιμα", σύμφωνα με τον
οικονομολόγο José Maria Castro
Caldas, του
CES, ένα γνωστό κέντρο κοινωνικών σπουδών του Πανεπιστήμιου της Κοΐμπρα. "Πρόκειται
για κανόνες, που αλλάζουν με τα χρόνια.
Σε ό, τι αφορά τα στοιχεία για την ανεργία, υπάρχουν διαφορετικές απόψεις.
", είπε.
Οικονομικοί ερευνητές υποστηρίζουν ότι
η στατιστική υπηρεσία
της χώρας μειώνει τα ποσοστά ανεργίας κατατάσσοντας τους ανθρώπους
που δεν έχουν δουλειά ως
μη άνεργους.
Από το 2011, στις στατιστικές υπηρεσίες
των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν επιτρέπεται να θεωρούνται
άνεργοι όσοι εργάζονται σε προγράμματα κατάρτισης ή σε προγράμματα εργασίας επιδοτούμενα από την κυβέρνηση . Ετσι από το 2011, η στατιστική υπηρεσία της Πορτογαλίας ασκείται στη μυστηριώδη τέχνη του μαγειρέματος
των στατιστικών στοιχείων που αφορούν την απασχόληση για να δείχνουν
τα πράγματα καλύτερα από ό,
τι είναι στην πραγματικότητα.
Οι Ευρωπαίοι πολιτικοί προτιμούν τα πιο χαμηλά ποσοστά
ανεργίας από τα ψηλά, οπότε, σήμερα έχουμε
στατιστικά στοιχεία που υπολογίζουν την
ανεργία με την "πιο στενή έννοια"
και στοιχεία για την ανεργία με την
"ευρύτερη έννοια" . Βασικά, τα συγκεντρωτικά στοιχεία που δημοσιεύονται
είναι τα πιο χαμηλά, αυτά δηλαδή που κατατάσσουν
τους άνεργους με τη "στενότερη έννοια" .
Η τέχνη του
καλλωπισμού στη στατιστική
"Ο αριθμός των ατόμων που συμμετείχαν στα επιδοτούμενα προγράμματα
του γραφείου ευρέσεως
εργασίας αυξήθηκε σε πολύ μεγάλο βαθμό από το 2013", λέει ο
Castro Caldas. Ετσι, στο τέλος του 2014,
170.000 άτομα εξαφανίστηκαν από τις στατιστικές για την ανεργία. Αν είχαν
συμπεριληφθεί, αυτό θα πρόσθετε 3 έως 6
τοις εκατό στα ποσοστά ανεργίας.
Το φτιασίδωμα των
στατιστικών στοιχείων για την ανεργία μέσω της προσωρινής απασχόλησης διαστρεβλώνει την πραγματικότητα, λέει ο
Castro Caldas.
Αλλά το χειρότερο,
κατά τη γνώμη του, είναι ότι τα συστήματα αυτά μερικές φορές καταστρέφουν
θέσεις εργασίας: αν υπάρχουν μερικώς
απασχολούμενοι που καθαρίζουν τα δημόσια κτήρια, τότε δεν υπάρχει περίπτωση να
δημιουργηθούν θέσεις απασχόλησης με πλήρες ωράριο στην καθαριότητα.
"Η ανεργία μπορεί πραγματικά να μειωθεί μόνο σε μια οικονομία που αναπτύσσεται", λέει
ο Castro Caldas. "Γι αυτό και είναι πολύ περίεργο ότι τα επίσημα ποσοστά της ανεργίας στην
Πορτογαλία μειώνονται , όταν η οικονομία
παραμένει στάσιμη."
Αυτό, είπε, μπορεί να γίνει μόνο με κάποια αμφιλεγόμενη μέθοδο χρήσης
των στατιστικών στοιχείων - οι 300.000 ως επί το πλείστον νέοι,
μορφωμένοι άνθρωποι που εγκατέλειψαν την Πορτογαλία για άλλες χώρες στη διάρκεια της κρίσης δεν περιλαμβάνονται στα επίσημα στατιστικά για την ανεργία - ούτε όσοι σταμάτησαν να ζητούν μια θέση εργασίας.
Αυτοί τώρα, επισήμως ονομάζονται "αποθαρρυμένοι
άνεργοι" , και υπολογίζονται
μόνο ως "ανενεργός πληθυσμός" και όχι ως άνεργοι. Το ίδιο ισχύει και με όσους
εργάζονται υπό καθεστώς μερικής απασχόλησης ή με τους περιστασιακά εργαζόμενους που ψάχνουν μια δουλειά με πλήρες ωράριο.
"Τα επίσημα στατιστικά στοιχεία δεν απεικονίζουν με
ακρίβεια την πραγματικότητα στη
Πορτογαλία", συνοψίζει ο Castro Caldas. "Είναι σαν η οικονομική κρίση
να επιδείνωσε την κρίση στον τομέα της
στατιστικής για την απασχόληση."
Πολλά από τα μέτρα που πήρε η κυβέρνηση δεν είχαν τόσο ως στόχο τη μείωση της
ανεργίας, όσο τη βελτίωση των επίσημων στατιστικών για την απασχόληση, είπε ο
Castro Caldas .
Οι εταιρείες σε
ορισμένες περιπτώσεις έπαιρναν επιχορηγήσεις για να "χρησιμοποιήσουν"
ανέργους σε άμισθη βάση. Οι άνεργοι ήταν
υποχρεωμένοι να πάνε να δουλέψουν σ’αυτές τις πολλές φορές άχρηστες θέσεις
εργασίας, διότι διαφορετικά θα έχαναν το επίδομα ανεργίας . "Αυτό είναι
παράλογο", μας λέει ο Castro Caldas .
Ανεργος ένας στους πέντε
Πορτογάλους
Η ατέλειωτη σειρά προγραμμάτων της πορτογαλικής κυβέρνησης για
τη δημιουργία θέσεων εργασίας δεν άλλαξε
καθόλου την κατάσταση και το θεμελιώδες
πρόβλημα παρέμεινε: η στασιμότητα της οικονομίας. Αυτό δημιουργεί ένα μεγάλο
πολιτικό πειρασμό για καλλωπισμό των
στατιστικών στοιχείων της απασχόλησης, σύμφωνα με τον Castro Caldas .
Αλλά η πραγματικότητα είναι αυτό που είναι: "Ένας στους πέντε Πορτογάλους ικανός για εργασία ψάχνει για δουλειά και
δεν βρίσκει. Μπορεί και ένας
στους τέσσερις Αυτοί είναι οι πραγματικοί αριθμοί..."
Αλλά αυτή την ανεργία, οι στατιστικές υπηρεσίες τη θεωρούν ως "ανεργία
με την ευρύτερη έννοια" . Οι αριθμοί αυτοί πρέπει να έχουν πικράνει τον
πρωθυπουργό Passos Coelho αλλά αυτό που τον έχει πικράνει περισσότερο
είναι ότι η στατιστική υπηρεσία διόρθωσε προς τα πάνω τα στοιχεία του Δεκεμβρίου του 2014 για "την ανεργία με την πιο στενή έννοια του όρου", κατά 0,5 %, οπότε ξεπέρασε το 14 τοις εκατό.
Αυτό βέβαια σημαίνει ότι η
κυβέρνηση δεν μπορεί πλέον να ισχυρίζεται,
όπως έκανε μέχρι σήμερα, ότι η ανεργία
πέφτει – αφού ακόμα και έτσι, στατιστικά ωραιοποιημένη τα ποσοστά της "
ανεργίας με τη στενότερη " έννοια του όρου", έχει
αρχίσει να αυξάνεται.
