Συνέντευξη της Νάντιας Βαλαβάνη στην οικονομική εφημερίδα F&M Voice και
στον Πέτρο Παπαβασιλείου
- ΓΙΑ ΤΟ ΠΡΩΤΟΓΕΝΕΣ ΠΛΕΟΝΑΣΜΑ, ΤΟΝ «ΚΟΦΤΗ» ΚΑΙ ΤΟ ΧΡΕΟΣ
- ΓΙΑ ΤΗΝ «ΑΠΑΓΩΓΗ» ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ ΑΠΟ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΡΑΤΟΣ
- ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΠΑΓΗ ΤΟΥ ΣΥΝΟΛΟΥ ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ
- ΓΙΑ ΤΙΣ «ΑΛΛΕΣ ΛΥΣΕΙΣ» ΠΟΥ ΠΟΤΕ ΔΕ ΣΥΖΗΤΗΘΗΚΑΝ ΜΕ ΤΟ ΛΑΟ
Ακόμα
και μέρος των δανειστών δηλώνουν ότι
πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ «δε
βγαίνει». Και δεν εννοούν το 2018, καθώς
άπαντες υποστηρίζουν την απαρέγκλιτη
υλοποίηση όλων των μνημονιακών δεσμεύσεων.
– Γι’ αυτό, εξάλλου, καθορίστηκε και
ο «κόφτης». - Αναφέρονται στην πρόβλεψη
για δέσμευση της Ελλάδας επί μια δεκαετία
και, στη συνέχεια, μεταξύ 2028-2030, για
πρωτογενές πλεόνασμα «μεγαλύτερο από
3%» - αποκλειστικά για το χρέος. Κανένας
«κόφτης» μόνιμων περικοπών σε μισθούς,
συντάξεις, προνοιακά επιδόματα, παιδεία,
υγεία, πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων,
ΕΣΠΑ κ.α., όσο αδυσώπητος κι αν είναι, δε
μπορεί να εξασφαλίσει επί σχεδόν μία
δεκαπενταετία τέτοια οικονομικά
«επιτεύγματα». Όχι τυχαία, καμιά απ’
τις χώρες του ΟΟΣΑ δεν έχει πετύχει
ανάλογα αποτελέσματα: Το 3,5% «βγαίνει»
μόνο με «αίμα».
-Ενέχει
πρακτικά κέρδη για την πραγματική
οικονομία η «εσωτερική» αναδιάρθρωση
του χρέους σε βραχυπρόθεσμο, μεσοπρόθεσμο
και μακροπρόθεσμο ορίζοντα;
Η
απόφαση του Eurogroup
για «σπάσιμο» της αντιμετώπισης του
ελληνικού χρέους σε τρία στάδια, αποτελεί
τελευταίο «εφεύρημα» προς διευκόλυνση
των σχεδιασμών Σόιμπλε να μην εισαχθεί
οτιδήποτε «ελληνικό» στο Γερμανικό
Κοινοβούλιο πριν τις εκλογές 2017. Η
γερμανική FAZ
υποστηρίζει ότι απευθύνεται επίσης
στους Βρετανούς ψηφοφόρους ενόψει
Brexit,
προκειμένου να εμφανίσει την Ε.Ε. ικανή
για «λύσεις». Σύμφωνα με την εφημερίδα,
«ότι οι δανειστές ήδη το 2018, όταν θα έχει
τελειώσει το πρόγραμμα βοήθειας, θα
βρεθούν και πάλι στην προηγούμενη
κατάσταση (σ.σ.:
αδυναμία της Ελλάδας ν’ αναχρηματοδοτήσει
το χρέος),
φαίνεται να παίζει δευτερεύοντα ρόλο
σ’ αυτούς τους βραχυπρόθεσμους
υπολογισμούς».
Η
κοροϊδία εδώ, και μαζί το Βατερλώ της
κυβερνητικής πολιτικής «μνημόνιο αντί
χρέους» που φαίνεται να καταλήγει
«και
μνημόνιο και
χρέος»,
είναι ολοφάνερα: Την «καλή» περίοδο
μέχρι το 2022 οι μέσες ετήσιες ανάγκες
εξυπηρέτησης του χρέους είναι ύψους 9%
του ΑΕΠ ή 55 δις συνολικά, ενώ μεταξύ
2023-2040 εκτινάσσονται στο 19,5% και μεταξύ
2041-2060 στο 24,3%... Όταν σύμφωνα με τον
Ευρωπαϊκό Κανονισμό “2-pack”,
οι χώρες που έχουν βγει από Μνημόνιο
παραμένουν σε καθεστώς «ενισχυμένης
επιτήρησης» με «Μνημόνιο Μακροοικονομικής
Συνεργασίας» και τρεις αξιολογήσεις
το χρόνο – δηλ. περίπου όπως σήμερα –
έως
ότου εξοφλήσουν το 75% του χρέους τους...
Ένα
δραστικότατο «κούρεμα» παραμένει η
μοναδική βιώσιμη προοπτική.
Κι επειδή
οι δανειστές ξέρουν πως, παρά την υπογραφή
παραίτησης της κυβέρνησης από ένα τέτοιο
στόχο, τελικά δε θα μπορέσουν να το
αποφύγουν, επιμένουν στην ουσία της
πολιτικής των μνημονίων: Μια
πολιτική-πλιάτσικο.
Ό,τι περισσότερο καταφέρουν ν’ αρπάξουν
για όσο το δυνατόν μεγαλύτερο διάστημα.
Τι
σημαίνει «επιτυχές» κλείσιμο της πρώτης
αξιολόγησης; Σύμφωνα με τον Ντάιζελμπλουμ,
στον πυρήνα της βρίσκεται η «μεταρρύθμιση»
- δηλ. ένας «σφαγιασμός» - «στο ασφαλιστικό».
Για εκταμίευση (υπο)δόσης ίσης με 5,7 δις
για πληρωμή χρέους, επιβάλλονται
πρόσθετοι φόροι 5,4 δις και 300 εκατ.
περικοπές στο δημόσιο μισθολόγιο, δηλ.
ισοϋψείς μόνιμες
πρόσθετες
απώλειες.
Αλλά για να καλυφθούν οι
παραπάνω «ωριμάνσεις» και να δοθεί το
πολυδιαφημισμένο πρόσθετο «κομμάτι»
με προορισμό την εξόφληση μέρους των
ληξιπρόθεσμων του δημοσίου, χρειάζονται
ακόμα 18 «δράσεις».
Έτσι στα προαπαιτούμενα
προς ψήφιση μέχρι την Κυριακή συγκαταλέγεται
η κατ’ ουσία «απαγωγή» των δημοσίων
εσόδων από το Ελληνικό Κράτος μέσω της
«ανεξαρτοποίησης» της Γενικής Γραμματείας
Δημοσίων Εσόδων από το Υπουργείο
Οικονομικών.
Αλλά και η αρπαγή της
δημόσιας περιουσίας με ίδρυση Υπερταμείου
Αποκρατικοποιήσεων υπό τον έλεγχο των
δανειστών, στο οποίο θα υπαχθούν τα
πάντα: Οι ΔΕΚΟ, οι τελευταίες τραπεζικές
μετοχές στα χέρια του Δημόσιου μετά από
ανακεφαλαιοποιήσεις που πρόσθεσαν 40
δις ευρώ στο δημόσιο χρέος ενώ οι τράπεζες
πέρασαν για ψίχουλα σε ξένα funds,
συν τα 80.000 δημόσια ακίνητα - με στόχο 6
δις τα επόμενα χρόνια και 50 δις σε βάθος
χρόνου, να πέσουν στον «πίθο των Δαναίδων»
του χρέους. Αλλά και το πέρασμα επίσης
της ιδιωτικής περιουσίας των Ελλήνων,
του «κόκκινου» αλλά και του εξυπηρετούμενου
δανειακού χαρτοφυλάκιου των τραπεζών,
ακόμα και της πρώτης κατοικίας πάνω από
140.000 ευρώ, στα χέρια των funds
–μετά από 3 χρόνια, χωρίς ούτε αυτό τον
περιορισμό. Βεβαίως επίσης ο «κόφτης»,
όντως μνημόνιο διαρκείας: Με τη νομοθέτηση
του εντείνεται, αποκτώντας αυτοματισμό,
το παραπέρα δραστικό κόψιμο της κυριαρχίας
της χώρας - του δικαιώματος της κυβέρνησης
να κυβερνά και της Βουλής ν’ αποφασίζει
για τον Κρατικό Προϋπολογισμό…
Ποιος
μπορεί να πιστεύει στα σοβαρά ότι, με
ένα τέτοιο δυσθεώρατο κόστος, το
συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος της
πραγματικής οικονομίας – οι μικρομεσαίες
επιχειρήσεις, που διακρατούν τις θέσεις
εργασίας – μπορεί να έχουν πρακτικό
όφελος;
-Ο
κ. Τσίπρας και το οικονομικό επιτελείο
της κυβέρνησης επιδιώκουν την υλοποίηση
ενός σχεδιασμού, ο οποίος (θεωρητικά,
τουλάχιστον) αποβλέπει στην επιστροφή
σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης εντός
του τρέχοντος έτους. Θα το πετύχουν;
Το
θεωρώ εξαιρετικά αμφίβολο. Στην απίθανη
περίπτωση αύξησης του ΑΕΠ, θα είναι η
«κλασική» ευτυχία των αριθμών και
δυστυχία των ανθρώπων.
-Όσοι
κινούνται κοντά στον πρωθυπουργό
φέρονται να διαθέτουν πολύ σαφείς
απαντήσεις στα ζητήματα του δημοψηφίσματος
και του τρίτου μνημονίου. Λένε, δηλαδή,
πως το δημοψήφισμα δεν αφορούσε την
έξοδο από το ευρώ και ότι η συμφωνία του
περασμένου Ιουλίου εγκρίθηκε από την
κάλπη. Ποια είναι η θέση σας;
Το
συγκλονιστικό 61% ΟΧΙ, πολύ πέρα απ’ το
ΣΥΡΙΖΑ, σήμαινε ότι ο λαός δεν αποδέχεται
στη θέση μιας συμφωνίας απεμπλοκής απ’
τα μνημόνια, τη συμφωνία (επαν)εμπλοκής,
που συνιστούσε η Πρόταση Γιούνγκερ.
Η
τότε κυβέρνηση, αντί να κεφαλαιοποιήσει
το σημαντικότερο όπλο της, τη συντριπτική
στήριξη της από το λαό σε μοναδικές
παγκόσμια συνθήκες κλειστών τραπεζών,
μια βδομάδα αργότερα υπέγραψε τη συμφωνία
της 13ης
Ιουλίου, πολύ χειρότερη απ’ αυτήν που
απέρριψε το Δημοψήφισμα: Το Γ’ Μνημόνιο
«καπάκι» πάνω στα δυο προηγούμενα, που
σήμερα διαμορφώνεται σε Μνημόνιο plus.
Τι
θα μπορούσε να κάνει ο Πρωθυπουργός;
Αντί υπογραφής, να εξηγήσει με εντιμότητα
στο λαό την κατάσταση. Και ή να του
ζητήσει να τον στηρίξει σε μια σύγκρουση
που μπορεί να πήγαινε πολύ μακριά ή –
αν δεν ήταν διατεθειμένος για κάτι
τέτοιο – να καταθέσει την εντολή: Ακόμα
και η δεύτερη προοπτική, δε θα συνιστούσε
– όπως συμβαίνει σήμερα - στρατηγική
ήττα.
Γιατί η αριστερά στην κυβέρνηση
σημαίνει πρώτιστα αριστερή πολιτική:
Σε συνθήκες μνημόνιου, απελευθέρωση
της χώρας απ’ τις συνθήκες που τη
μετέτρεψαν σε αποικία χρέους. Η τότε
κυβέρνηση, αντίθετα, κατέληξε σε πλήρη
υποταγή στην πολιτική εξανδραποδισμού
του αντιπάλου, με αποτέλεσμα ο λαός να
χάσει αυτό που εμπνέει και κινητοποιεί
αγωνιστικά για το αύριο: Την εμπιστοσύνη
στη δύναμη του και την προσδοκία μιας
άλλης προοπτικής.
-Μήπως
η διαπραγμάτευση εντός Ευρωζώνης
κοστίζει πολύ ακριβά; Για να το πω
διαφορετικά, υπάρχει άλλος ανοιχτός
δρόμος εκτός ευρώ;
Όπως
απέδειξε η εμπειρία του ΣΥΡΙΖΑ, και να
υπήρχε τέτοιος δρόμος, η κατάληξη της
διαπραγμάτευσης τον απέκλεισε. Η χώρα
ακολουθεί σήμερα πορεία θανάτου για
τις πιο παραγωγικές της δυνάμεις.
-Είναι
ώριμη η ελληνική κοινωνία να αναζητήσει
και να συζητήσει ανοιχτά για τις
εναλλακτικές επιλογές, εφόσον υπάρχουν;
Στην
πραγματικότητα, και παρά τα σχετικά
προεκλογικά συνθήματα του ΣΥΡΙΖΑ, οι
άλλες λύσεις ποτέ δε συζητήθηκαν με το
λαό, άρα ήταν αδύνατο να ολοκληρωθεί
και οποιοδήποτε εναλλακτικό σχέδιο. Ο
πολιτικός αποκλεισμός τους υπονόμευσε
προκαταβολικά και οποιαδήποτε προοπτική
απεμπλοκής απ’ τα μνημόνια εντός
ευρωζώνης, καθώς ο αντίπαλος ήξερε ότι
δε διακινδύνευε τίποτα: Αν δε διαθέτεις
εναλλακτική προοπτική, αρκεί να σε
πιέζει μέχρι τελικής πτώσης.
-Πόσο
έχουν αλλάξει ο ΣΥΡΙΖΑ και ο κ. Τσίπρας
σε σχέση με το 2015; Βρίσκετε ομοιότητες
ανάμεσα στο κόμμα που γαλουχηθήκατε
και στην σημερινή κυβέρνηση;
Είχα πει προεκλογικά ότι τα δάκρυα για την υπογραφή του μνημόνιου θα τελειώσουν και παλιοί μου σύντροφοι θα μετατραπούν σύντομα σε ταλιμπάν των μνημονίων. Αυτό γίνεται περίπου νομοτελειακά: Η πολιτική που ακολουθείς, σε διαμορφώνει.
-Γιατί
η Λαϊκή Ενότητα δεν κατάφερε να μπει
στη Βουλή;
Οι
εκλογές του Σεπτεμβρίου, μ’ έναν κόσμο
σοκαρισμένο κι ένα εκλογικό σώμα με
αυταπάτες για το «μικρότερο κακό» και
τις «αριστερές ευαισθησίες», ήταν
εκλογές-express
για απαλλαγή του ΣΥΡΙΖΑ απ΄ την αριστερή
του αντιπολίτευση.
Στις συνθήκες εκείνες
η Λαϊκή Ενότητα έσωσε την τιμή της
αριστεράς – όχι από θέσεις «ιδεολογικής
καθαρότητας», αλλά για πρακτικούς
πολιτικούς λόγους: Αυτό που συνεχίζει
να καταστρέφει ανθρώπους και χώρα για
έκτη χρονιά δεν είναι αφηρημένες ιδέες,
αλλά η υλοποίηση απτών μνημονιακών
πολιτικών. Ωστόσο, τ’ ότι για ελάχιστες
χιλιάδες ψήφους η ΛΑΕ δε μπήκε στη Βουλή,
με αποτέλεσμα μια Βουλή καταθλιπτικά
μνημονιακή, έκανε πολύ δυσκολότερη
σήμερα τη λαϊκή πάλη.
-Και
μια προσωπική ερώτηση: Πώς θα κινηθείτε
στο εξής; Θα παραμείνετε στις «γραμμές»
της ΛΑΕ ή θα… ανοίξετε πανιά για μια…
Πλεύση Ελευθερίας;
Όπως
επί επτά χρόνια ήμουν απλό μέλος του
ΣΥΡΙΖΑ σταθερά ως ανένταχτη, έτσι είμαι
σήμερα και της ΛΑΕ, ενός μετώπου της
ριζοσπαστικής αριστεράς
Αυτό ωστόσο
που χρειάζεται, είναι το, ευρύτερο
δυνατό, ριζοσπαστικό αντιμνημονιακό
δημοκρατικό πατριωτικό μέτωπο, ικανό
να συγκεντρώνει δυνάμεις ανάλογες με
τις κοινωνικές και πολιτικές συμμαχίες
που χρειάζονται.
Βρέθηκα στην ιδρυτική
συγκέντρωση της «Πλεύσης Ελευθερίας»
και θα στηρίξω επίσης οποιοδήποτε άλλο
σχήμα διαμορφωθεί στο μέλλον σε μια
τέτοια κατεύθυνση, με έναν και μοναδικό
όρο: Της συμπόρευσης.
Οι αντιμνημονιακές
δυνάμεις σε καιρούς σαν τους σημερινούς,
δεν έχουν την «πολυτέλεια» άλλου τρόπου
ύπαρξης και δράσης.
H συνέντευξη στο fmvoice