Το σύμφωνο ασφαλείας Aukus μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών,
Αυστραλίας και Μεγάλης Βρετανίας προκάλεσε διπλωματικό σεισμό, την
αγανακτισμένη αντίδραση της Κίνας, στην πράξη ωστόσο ξεπεράστηκε με ένα είδος
παζαριού εξοπλισμών. Η ακύρωση της γαλλικής σύμβασης υποβρυχίων, με αμερικανικά
πυρηνικά υποβρύχια, έστειλε ένα σαφές μήνυμα: Οι Ευρωπαίοι για να πουλήσουν
όπλα στη ζώνη του Ινδικού-Ειρηνικού θα
πρέπει να έχουν την άδεια των ΗΠΑ.
Η Ιταλία την είχε πατήσει και αυτή, όπως η Γαλλία, όταν η
Αυστραλία δεν ανέθεσε στην ιταλική
Fincantieri μια μεγάλη παραγγελία για την αγορά των φρεγατών Fremm ύψους 23
δισεκατομμυρίων ευρώ, η οποία παραγγελία
στη συνέχεια αντισταθμίστηκε με άλλες παραγγελίες από τις ΗΠΑ, την Αίγυπτο και το Κατάρ.Με λίγα
λόγια, αν είσαι μαζί μας κάποιο κέρδος θα τόχεις.
Έτσι, μετά από ένα
τηλεφώνημα μεταξύ Μπάιντεν και Μακρόν, οι Αμερικανοί υποσχέθηκαν στη
Γαλλία να την υποστηρίξουν στη σύναψη συμφωνίας με την Ινδία σε μια μεγάλη
παραγγελία στρατιωτικού εξοπλισμού .Ετσι, ένα μέρος των γαλλικών υποβρυχίων, μετά από συνεννόηση του Μακρόν με
τον Ινδό πρωθυπουργό Ναρέντρα Μόντι, θα τα αγοράσει το Νέο Δελχί.
Η Ινδία αποτελεί ένα σημαντικό κόμβο για τους σχεδιασμούς της
Γαλλίας προς ανατολάς και δεν είναι τυχαίο ότι οι εταιρικές σχέσεις μεταξύ των
δύο χωρών πολλαπλασιάστηκαν την τελευταία δεκαετία.
Αλλά όχι μόνο αυτό: χθες στην Ουάσιγκτον, και για πρώτη φορά,
διεξήχθη η σύνοδος κορυφής του Quad (Τετραμερής διάλογος ασφαλείας), που
περιλαμβάνει τις ΗΠΑ, την Ιαπωνία, την Ινδία και την Αυστραλία. Έτσι ο Γάλλος
πρέσβης θα επιστρέψει στην Ουάσιγκτον και το Παρίσι θα αρχίσει να γλείφει τις
πληγές τους μετά το «πισώπλατο χτύπημα» όπως αποκάλεσε ο υπουργός Εξωτερικών
της Γαλλίας, την παρέμβαση των Αμερικανών στην αγορά των γαλλικών υποβρυχίων
από την Αυστραλία.
Στην πραγματικότητα, η συνεργασία του Μπάιντεν με τους
Ευρωπαίους είναι περισσότερο επιφανειακή παρά ουσιαστική. Οι ΗΠΑ, όπως απέδειξε
η αποχώρησή τους από το Αφγανιστάν, υποβίβασαν το ΝΑΤΟ και τους συμμάχους του
σε δευτερεύοντα ρόλο, αφήνοντας τους στο σκοτάδι για τις πραγματικές συμφωνίες
τους με τους Ταλιμπάν στη Ντόχα.
Οι ΗΠΑ κανονίζουν τις μερίδες της στρατιωτικής πίτας για τους
συμμάχους τους – οι οποίες φυσικά θα πρέπει να είναι μικρότερες από αυτές της
Ουάσιγκτον - και δεν έχουν καμία πρόθεση να αναθέσουν στρατηγικό ρόλο στους
Ευρωπαίους στην περιοχή του Ινδικού -Ειρηνικού, ούτε καν στη Γαλλία η οποία
στην περιοχή διαθέτει επτά χιλιάδες στρατιώτες και σχεδόν δύο εκατομμύρια
πολίτες.
Για να γλυκάνει το πικρό χάπι του Aukus, ο Μπάιντεν υποσχέθηκε
στον Μακρόν την αμερικανική στήριξη της ευρωπαϊκής στρατιωτικής δύναμης Tacuba, στο Σχέλ , με
επικεφαλής το Παρίσι.
Η Γαλλία και τα αφρικανικά κράτη δεν έχουν ακόμη καταφέρει να
νικήσουν τους τζιχαντιστές και υπάρχει η πιθανότητα το Μάλι να αποφασίσει να
καλέσει τους Ρώσους μισθοφόρους της Βάγκνερ, οι οποίοι είναι ήδη παρόντες στην
Κυρηναϊκή στην υπηρεσία του στρατηγού Χαφτάρ, στα σύνορα του Τσαντ και στην
Κεντρική Αφρικανική Δημοκρατία.
Γιατί όλη αυτή η κινητικότητα ; Στο Σαχέλ, η πίτα των
εξοπλισμών μεγαλώνει : οι εισαγωγές όπλων έχουν εκτοξευθεί στη Μπουρκίνα Φάσο
και το Μάλι, ενώ η Ρωσία παραμένει ο μεγαλύτερος εξαγωγέας όπλων στην περιοχή
ενώ όλες οι δυνάμεις χρησιμοποιούν τις προμήθειες όπλων ως εργαλείο άσκησης
εξωτερικής πολιτικής για να αυξήσουν την επιρροή τους στην υποσαχάρια Αφρική.
Η Τουρκία έχει και αυτή μερίδιο στην αφρικανική πίτα των εξοπλισμών πουλώντας μη επανδρωμένα
αεροσκάφη στο Μαρόκο, έναν ιστορικό σύμμαχο των ΗΠΑ στον οποίο ο Τραμπ «χάρισε»
την κυριαρχία στη Δυτική Σαχάρα με αντάλλαγμα την ένταξή του στις «Συμφωνίες του Αβραάμ» με το Ισραήλ
προκαλώντας την αρνητική αντίδραση της Αλγερίας επειδή είναι σαφές ότι τα
τουρκικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη θα χρησιμοποιηθούν από τη Ραμπάτ κατά του
Μετώπου Πολισάριο. Ο Ερντογάν παίρνει και αυτό το βραβείο αφού κατάφερε να
κρατήσει τους στρατιώτες του μέσα στο αεροδρόμιο της Καμπούλ, διασφαλίζοντας
την απαγκίστρωση του ΝΑΤΟ από το
Αφγανιστάν.
Ο Ερντογάν, ο οποίος στον ΟΗΕ επιτέθηκε στη Ρωσία για την
προσάρτηση της Κριμαίας, ετοιμάζεται για τη σύνοδο του Σότσι στις 29
Σεπτεμβρίου με τον Πούτιν να αμφιταλαντεύεται. Ο Ερντογάν είναι απέναντι στη
Μόσχα στη Συρία, τη Λιβύη, το Αζερμπαϊτζάν, αλλά την ίδια στιγμή αγοράζει
ρωσικό αέριο και διαπραγματεύεται μια πρόσθετη παρτίδα πυραυλικών συστημάτων
S-400 με τον Πούτιν. Ένα στοιχείο εξισορρόπησης των «Συμφωνιών του Αβραάμ» που θέλουν οι ΗΠΑ και στις οποίες
περιλαμβάνονται το Ισραήλ, τα Εμιράτα, το Μπαχρέιν, το Σουδάν και το Μαρόκο.
Το Ισραήλ και η Τουρκία βρίσκονται σε αντίθετες πλευρές στο
παλαιστινιακό και η Άγκυρα δεν μπορεί να αγνοήσει ότι το εβραϊκό κράτος είναι
το αγαπημένο των Αμερικανών, τόσο που το Κογκρέσο μόλις πρόσφατα διέθεσε ένα
δισεκατομμύριο δολάρια στο Τελ Αβίβ για το σύστημα πυραυλικής άμυνας Iron. Οι
ελάχιστοι Δημοκρατικοί που καταψήφισαν χαρακτηρίστηκαν από τον αμερικανικό Τύπο
ως αντισημίτες.
Η στρατηγική των Αμερικανών στην αντιπαράθεσή τους με την
Κίνα, είναι ότι στις περιοχές των τοπικών κρίσεων στηρίζονται σε περιφερειακούς
παράγοντες, το Ισραήλ, κατά κύριο λόγο, την Αίγυπτο και την Τουρκία. Δηλαδή σε
χώρες που έχουν δείξει ότι υπερασπίζονται τα εθνικά τους συμφέροντα
καταπατώντας τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Όσον αφορά την Ευρώπη, οι φαντασιώσεις περί ευρωπαϊκού στρατού
σύντομα θα πάψουν να υπάρχουν ενώ την ίδια στιγμή οι ΗΠΑ γνωρίζουν πολύ καλά πώς
να χειρίζονται τις Βρυξέλλες: κανένα μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν τάχθηκε
στο πλευρό της Γαλλίας όταν προέκυψε στο Σύμφωνο του Aukus. Η στρατηγική
αυτονομία της ΕΕ είναι ένα παραμύθι και η μεγαλύτερη φιλοδοξία των Ευρωπαίων
είναι να μοιράσουν την στρατιωτική και τεχνολογική πίτα με τρόπο που να
ανταποκρίνεται στα αμερικανικά συμφέροντα.
Ο μόνος που δεν μάσησε τα λόγια του και τάχθηκε κατά του
συμφώνου Aukus ήταν ο σύμβουλος της
Μέρκελ, Κρίστοφ Χόισγκε ο οποίος το χαρακτήρισε «μεγάλη απώλεια εμπιστοσύνης
στην κυβέρνηση Μπάιντεν».
