Στους πρόποδες της Παλιάς Πόλης, κοντά στο τέμενος Αλ Άκσα και στο Τείχος των Δακρύων, στην πλαγιά όπου γεννήθηκε η Ιερουσαλήμ, βρίσκεται η πολυπληθής γειτονιά του Silwan (59.000 Παλαιστίνιοι ζουν εκεί). Αλλά οι ισραηλινές σημαίες στις στέγες των σπιτιών μαρτυρούν την προοδευτική εγκατάσταση Εβραίων εποίκων.
Από τη στρατιωτική κατοχή της Ανατολικής Ιερουσαλήμ το 1967
μέχρι και σήμερα, η ισραηλινή κυβέρνηση ακολουθεί μια πολεοδομική πολιτική που
έχει αλλοιώσει τη δημογραφική σύνθεση της περιοχής. Αν και σύμφωνα με το
διεθνές δίκαιο η Ανατολική Ιερουσαλήμ είναι κατεχόμενο έδαφος (όπως η Δυτική
Όχθη και η Γάζα), το κράτος του Ισραήλ, κατά παράβαση διαφόρων ψηφισμάτων της
Γενικής Συνέλευσης και του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών [1],
προχώρησε στην προσάρτηση πολλών γειτονιών, εγκαθιστώντας εβραϊκούς πληθυσμούς
στις παλαιστινιακές γειτονιές Silwan και Sheikh Jarrah με πραγματικές αποικίες,
κατάληψη μεμονωμένων σπιτιών και δήμευση περιοχών που προορίζονται για
στρατιωτική χρήση και δημόσια έργα. Συνολικά το 38% της γης έχει απαλλοτριωθεί
για την κατασκευή οικισμών και στρατιωτικών βάσεων και σήμερα υπάρχουν 11
αποικίες στις οποίες κατοικούν περίπου 210.000 Εβραίοι έποικοι. Επιπλέον, έχουν
δημιουργηθεί τέσσερα μεγάλα εθνικά πάρκα, τα οποία καταλαμβάνουν το 22% της
περιοχής της Ανατολικής Ιερουσαλήμ. [Τα ποσοστά πρέπει να αθροιστούν!]
Το νομικό καθεστώς των Παλαιστινίων κατοίκων της Ιερουσαλήμ
είναι ένα άλλο ευαίσθητο ζήτημα, διότι σύμφωνα με την ισραηλινή νομοθεσία δεν
απολαμβάνουν πλήρη ιθαγένεια, αλλά μάλλον το καθεστώς των "μόνιμων
κατοίκων", οι οποίοι μόνο θεωρητικά έχουν τα ίδια δικαιώματα με τους
Ισραηλινούς πολίτες. Στην πραγματικότητα, δεν τους επιτρέπεται η πρόσβαση σε
δημόσια αξιώματα ή η ψήφος στις εθνικές εκλογές. Επιπλέον, το καθεστώς αυτό δεν
είναι μόνιμο, αλλά υπόκειται σε ανάκληση από τις ισραηλινές αρχές.
Η γειτονιά του Silwan [2] έχει μεταμορφωθεί και μέσω
αρχαιολογικών ερευνών με στόχο να αποδειχθεί ότι τα λείψανα του παλαιότερου
τμήματος της Ιερουσαλήμ βρίσκονται στην περιοχή αυτή. Η πολιτική τους επιτάσσει
να αναζητηθούν και να βρεθούν αρχαιολογικά στοιχεία από τα απομεινάρια του
πρώτου και του δεύτερου Ναού, που οι Εβραίοι πιστεύουν ότι χτίστηκαν πριν από
τρεις χιλιετίες, και του παλατιού του βασιλιά Δαβίδ (περίπου 1000-970 π.Χ.).
Ετσι,η βιβλική αφήγηση χρησιμοποιείται για να επιβεβαιωθεί το δικαίωμα του
κράτους να εγκαταστήσει ισραηλινούς εποίκους, να επιτάξει και να κατεδαφίσει τα
σπίτια των Παλαιστινίων που ζουν εδώ και δεκαετίες με το φόβο μήπως χάσουν τα
σπίτια τους.
Αδιαφορώντας για τις κατηγορίες περί παράνομης κατοχής και
επιθετικότητας κατά των κατοίκων της Ανατολικής Ιερουσαλήμ, η ισραηλινή
κυβέρνηση εφαρμόζει το "τέχνασμα της παραχώρησης της νόμιμης ιδιοκτησίας
του Silwan και της ανάθεσης των δραστηριοτήτων (αρχαιολογικές ανασκαφές,
τουριστική ανάπτυξη, εκπαιδευτικά προγράμματα και οικιστική αναζωογόνηση) en
bloc στην ιδιωτική οργάνωση EL'AD, El Ir David "Προς την πόλη του
Δαβίδ", μια ένωση θρησκευτικών και πολιτικά δεξιών εποίκων, υποστηρικτών
του Nethanyau.
"Αναζωογόνηση", στην πραγματικότητα, σημαίνει
κατεδάφιση παλαιστινιακών σπιτιών και εποικιστική δραστηριότητα, που
απαγορεύεται ρητά από το διεθνές δίκαιο. Η κοινότητα του Silwan έχει
καταγγείλει ευρέως ότι από τις αρχές της δεκαετίας του 1990, η κυβέρνηση
χρησιμοποιεί την αρχαιολογική δραστηριότητα για πολιτικούς λόγους και για να
ευνοήσει τον εποικισμό των εποίκων, ειδικά από τότε που η EL'AD ήταν υπεύθυνη για τις ανασκαφές σε όλη τη
γειτονιά. Αλλά οι δίκες στα ισραηλινά δικαστήρια στα οποία προσέφυγαν οι
Παλαιστίνιοι κατέληξαν σε αδιέξοδο, όπως ήταν αναμενόμενο.
Τώρα τα πρώτα κτίρια που βλέπει ένας επισκέπτης στη γειτονιά
Wadi Hilweh του Silwan είναι το αρχαιολογικό πάρκο City of David, το πάρκινγκ
Givati (έκτασης περίπου 3.500 τετραγωνικών μέτρων) όπου, πέρα από τις αρχαιολογικές
ανασκαφές, σχεδιάζεται η κατασκευή ενός μουσείου και ενός εμπορικού κέντρου, τα
οποία με τη σειρά τους εντάσσονται στο Εθνικό Πάρκο του Τείχους της Ιερουσαλήμ,
το οποίο διαχειρίζεται η Αρχή Φύσης και Πάρκων, η ισραηλινή κυβερνητική
υπηρεσία που διαχειρίζεται τα καταφύγια και τα πάρκα.
Στην πραγματικότητα, οι περισσότεροι αρχαιολόγοι των
πανεπιστημίων του Τελ Αβίβ και της Ιερουσαλήμ πιστεύουν ότι, ελλείψει στέρεων
ιστορικών και επιστημονικών στοιχείων, τα λείψανα που βρέθηκαν - και είναι
πλέον προσβάσιμα με την επίσκεψη στο πάρκο της Πόλης του Δαβίδ - δεν συνδέονται
με το παλάτι του Δαβίδ. Στην πραγματικότητα, το όλο αρχαιολογικό έργο δεν είναι
μόνο πηγή αγωνίας για τον παλαιστινιακό πληθυσμό, ο οποίος δεν έχει καμία
ασφάλεια για τα σπίτια του και αποκλείεται από την πρόσβαση στα αρχαιολογικά
πάρκα, αλλά αποτελεί και αντικείμενο ζωηρής επιστημονικής διαμάχης.
Ωστόσο, οι εκπαιδευμένοι ξεναγοί της EL'AD λένε στους ξένους
επισκέπτες ότι τα λείψανα αυτά αποτελούν μέρος του παλατιού του βασιλιά Δαβίδ
σε μια αφήγηση που αναμειγνύει βιβλικά και εθνικιστικά στοιχεία, ανατρέχοντας
σε έναν από τους πατέρες της βιβλικής αρχαιολογίας, τον Αμερικανό αρχαιολόγο
Nelson Glueck, από το 1936 υπεύθυνο των ανασκαφών στην Παλαιστίνη, ο οποίος
υπερηφανευόταν ότι έσκαβε "με το μυστρί στο ένα χέρι και τη Βίβλο στο
άλλο" και επαινέθηκε από τον Μπεν Γκουριόν γι' αυτό. Ωστόσο, από τότε, η
αρχαιολογία έχει εξελιχθεί σε επιστημονικές βάσεις και έχουν μελετηθεί
ανθρωπολογικές και γενετικές μελέτες, αιγυπτιακές, ασσυριακές και βαβυλωνιακές
πηγές, σε σημείο που να προσκρούει κανείς στην απουσία ή την έλλειψη υλικών
στοιχείων: έτσι,η χρονολόγηση γίνεται δύσκολη, υπόκειται σε διαφορετικές
ερμηνείες και δεν αποδεικνύει τις ιερές γραφές, συχνά ούτε καν τις πιο
πρόσφατες από το βιβλίο των Βασιλέων για το αρχαίο Ενωμένο Βασίλειο του Ισραήλ
που ιδρύθηκε γύρω στο 1050 π.Χ. από τον Σαούλ και του οποίου ο Δαβίδ ήταν ο
δεύτερος ηγεμόνας.
Επομένως, η πολιτική του Ισραήλ δεν παίρνει υπόψη την αξία της
επιστημονικής συζήτησης που αναπτύχθηκε τις τελευταίες δεκαετίες με τη συμβολή
παγκοσμίου φήμης ειδικών, μεταξύ των οποίων οι Israel Finkelstein [3], William
Dever, Yosef Garfinkel, Eliat Mazar (ο οποίος ήταν πεπεισμένος ότι βρήκε το
παλάτι του Δαβίδ το 2005), Erez Ben-Yosef και Yonathan Mizrachi, διευθυντής της
ομάδας αρχαιολόγων που αμφισβητούν την επιτόπια έρευνα στην Ανατολική
Ιερουσαλήμ και τη συνοικία Silwan.
Σημειώσεις:
1. Η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, στο ψήφισμα 3314, γνωστό ως
Διακήρυξη για τον ορισμό επίθεσης, στο άρθρο 5 παράγραφος 3 ορίζει ότι καμία
εδαφική ιδιοποίηση ή πλεονέκτημα το οποίο προκύπτει από επίθεση ενός κράτους
εναντίον ενός άλλου δεν μπορεί να θεωρηθεί νόμιμη. Στο άρθρο 3(α) στην
απαρίθμηση των διαφόρων πράξεων που μπορεί να συνιστούν επίθεση, η Γενική
Συνέλευση συμπεριέλαβε και τα παρακάτω: "κάθε προσάρτηση ή επίθεση με
χρήση βίας κατά του εδάφους άλλου κράτους ή μέρους αυτού". Το δίκαιο της
στρατιωτικής κατοχής, εξάλλου, αποκλείει κάθε δυνατότητα προσάρτησης ή
απόκτησης του τίτλου κυριαρχίας επί του κατεχόμενου εδάφους από την κατοχική
δύναμη, κάτι που συνιστά παράνομη πράξη, κατά ρητή παραβίαση του άρθρου 47 της
τέταρτης Σύμβασης της Γενεύης και γενικότερα της αρχής της προσωρινότητας̀ που
διέπει το θεσμό της στρατιωτικής κατοχής.
2. ειδικότερα στο Al-Bustan, στο Batn al-Hawa και στο Wadi
Hilweh, μια από τις συνοικίες του Silwan, η είσοδος της οποίας βρίσκεται
απέναντι από μια από τις πύλες της Παλιάς Πόλης, που χρησιμοποιείται από τους
θρησκευόμενους Εβραίους για να πάνε στο Τείχος των Δακρύων.
3. Στο βιβλίο "Τα ίχνη του Μωυσή", που δημοσιεύτηκε
το 2001, ο Φινκελστάιν προτείνει ένα νέο τρόπο μελέτης της Βίβλου, εστιάζοντας
στην περίοδο της συγγραφής των ιερών κειμένων - γύρω στο 722 π.Χ. - όταν το
Βασίλειο του Ισραήλ κατελήφθη από τους Ασσύριους και περιορίστηκε στο μικρότερο
και νότιο Βασίλειο του Ιούδα
