Ελλάδα: το χρονικό μιας προαναγγελθείσας στάσης πληρωμών


Κάποια στιγμή αυτό το καλοκαίρι, τελικά, η ελληνική κυβέρνηση θα ανακοινώσει στάση πληρωμών, θα αθετήσει την πληρωμή των χρεών της σε ευρώ και θα προσπαθήσει να χειριστεί την έξοδο της από το ενιαίο νόμισμα. Αυτό δεν θα συμβεί επειδή οι άνθρωποι το θέλουν (ακόμα και αν κάποιος το θέλει), ούτε επειδή είναι η πιο σοφή πολιτική (δεν είναι). Πτώχευση και έξοδος θα συμβούν επειδή δεν θα μπορούν να αντιμετωπιστούν.

Χρειαστήκαμε πάνω από μια δεκαετία για να φτάσουμε εδώ που φτάσαμε. Μετά από μια άνιση απόδοση στη δεκαετία του '90, η οικονομική ανάπτυξη της ενιαίας πλέον Γερμανίας άρχισε να μειώνεται στα 5 πρώτα χρόνια της κυβέρνησης Σρέντερ (Σχήμα 1). Ως απάντηση στη μείωση αυτή, η σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση υιοθέτησε  μια στρατηγική ανάπτυξης με βάση τις εξαγωγές. Η στρατηγική αυτή στηριζόταν στη συμφωνία με τα εργατικά συνδικάτα για περιστολή των πραγματικών μισθών, τη μείωση της προστασίας των εργαζομένων ώστε να καταστεί δυνατή η μείωση  μισθών σε μια κατακερματισμένη αγορά εργασίας, και η ντε φάκτο επιδότηση  των εξαγωγών μέσω φορολογικών κινήτρων.

Ο ρυθμός ανάπτυξης άρχισε να ανεβαίνει και πάλι, με τα τρία τέταρτα της ανάκαμψης να οφείλεται στην αύξηση των εξαγωγών (Σχήμα 2). Ο αποφασιστικός παράγοντας της αύξησης των εξαγωγών, που και αυτή τη φορά επηρέαζε κατά τα τρία τέταρτα τη μεταβολή, ήταν το κόστος εργασίας ανά μονάδα, το οποίο μειώθηκε ή αυξήθηκε ελάχιστα (Σχήμα 3).Όπως βλέπουμε, ένα μεγάλο μέρος, περίπου το μισό, της μεταβολής του κόστους εργασίας ανά μονάδα  προέκυψε από τις διαφορές στους ονομαστικούς μισθούς (Σχήμα 4).
Ένας απλός πολλαπλασιασμός μας δείχνει ότι το ένα τέταρτο των αναπτυξιακών επιδόσεων της πολιτικής της Γερμανίας μπορεί να  αποδωθεί στην περικοπή των πραγματικών μισθών (0,75 x 0,75 x 0,5 = 0,28 ή 28%). Μια παρενέργεια, προγραμματισμένη  ή όχι, της περικοπής των μισθών υπήρξε μια μικρή αύξηση των εισαγωγών της Γερμανίας, πράγμα που συνεπάγεται την αύξηση του πλεονάσματος του εμπορικού ισοζυγίου.




 Σημ. όλα τα στατιστικά στοιχεία από www.oecd.org








Σχ. 1. Αύξηση γερμανικού ΑΕΠ, 1999-2011




















   
Σχ. 2. Ποσοστιαία μεταβολή της αύξησης των πραγματικών εξαγωγών και αύξηση του γερμανικού ΑΕΠ,1992-2011





 Σχ.3. Ποσοστιαία μεταβολή της αύξησης των πραγματικών εξαγωγών και του ονομαστικού κόστους εργασίας ανά μονάδα







 Σχ.4. Ποσοστιαία μεταβολή  του κόστους εργασίας ανά ονομαστική μονάδα εργασίας στη Γερμανία,1992-2011



Μαρτυρία φοιτητή για τις δολοφονικές επιθέσεις των Ταγμάτων Εφόδου της Χρυσής Αυγής στα τρένα και τους σταθμούς των ΗΣΑΠ: “Αν είχαμε μιλήσει όλοι μαζί οι επιβάτες, οι ναζί θα τα είχαν μαζέψει και θα είχαν φύγει σίγουρα…”

Μαρτυρία φοιτητή για τις δολοφονικές επιθέσεις των Ταγμάτων Εφόδου της Χρυσής Αυγής στα τρένα και τους σταθμούς των ΗΣΑΠ: “Αν είχαμε μιλήσει όλοι μαζί οι επιβάτες, οι ναζί θα τα είχαν μαζέψει και θα είχαν φύγει σίγουρα…”

 
Tο βράδυ στις 29 Μαΐου λίγο πριν από τις 11 το βράδυ θύμα επίθεσης με μαχαίρι έπεσε ένας 33χρονος υπήκοος Μπαγκλαντές μέσα σε συρμό του Ηλεκτρικού μπροστά στα μάτια δεκάδων επιβατών. Για το περιστατικό το www.left.gr δημοσιεύει μαρτυρία φοιτητή που ήταν μπροστά στο περιστατικό.
Την Τρίτη 29/5/2012 στις 11 περίπου το βράδυ, βρισκόμουν σε συρμό του ΗΣΑΠ με κατεύθυνση προς Κηφισιά. Στην Αττική μια ομάδα 15-20 ατόμων εμφανίστηκε στην αποβάθρα, πριν κλείσουν οι πόρτες, με το γνωστό εμετικό σύνθημα ”δεν θα γίνεις Έλληνας ποτέ…”. Ήταν νεαρής ηλικίας με δύο μεγαλύτερους μαζί. Φορούσαν φασιστικά διακριτικά και 1-2 από αυτούς είχαν μαντήλι και κουκούλα. Οι υπόλοιποι είχαν το πρόσωπό τους ακάλυπτο. 

Απομόνωσαν έναν μετανάστη ασιατικής καταγωγής και αφού τον πέταξαν κάτω τον χτυπούσαν όλοι μαζί. Κάποιοι από αυτούς κράτησαν τις πόρτες και επιβιβάστηκαν στον συρμό. Στον Άγ. Νικόλαο ξανά το ίδιο σκηνικό. Κρατούσαν τις πόρτες δύο άτομα και οι υπόλοιποι κυνήγησαν και χτύπησαν έναν μετανάστη στην αποβάθρα.

Κάποιος άλλος πρόφτασε να φύγει, από όσο φευγαλέα είδα. Την ώρα της επίθεσης, βγήκα στην πόρτα του συρμού και άρχισα να φωνάζω εναντίον τους και να τους βρίζω, απειλώντας ότι θα τηλεφωνήσω στην Αστυνομία. Ακολούθησε και ένα ζευγάρι νέων ανθρώπων, τους οποίους και ευχαριστώ για τη στήριξη που μπόρεσαν, δεδομένου των συνθηκών, να μου προσφέρουν. Η απάντηση της ομάδας αυτής ήταν να έρθει εναντίον μου και να αρχίσει να με βρίζει. ”Προδότη φύγε από τη χώρα”, ”κομμούνι θα σε μαχαιρώσουμε”, ”ψήφισε Τσίπρα στις 17 ρε μα….κα”, ήταν μερικά από τα ”γαλλικά” τους. 

Στην ψύχραιμη αντίδρασή μου, η απάντηση ήταν ακόμα πιο βίαιη. Ένας από αυτούς με κουκούλα και μαντήλι στο πρόσωπο επιχείρησε να με κλωτσήσει, αλλά ήταν εκτός βαγονιού και με χτύπησε μόνο στα χέρια που έβαλα μπροστά για να προστατευθώ. Τότε, ένας από τους ”ηγέτες” της ομάδας με φανέλα χακί Ειδικών Δυνάμεων μπήκε μέσα στο βαγόνι που βρισκόμουν λέγοντας: ”Ποιο είναι το  μου….νο”; Κινήθηκε εναντίον μου και μου έχωσε μια κουτουλιά την οποία και απέφυγα σχεδόν αλλά την ίδια στιγμή δεχόμουν χτυπήματα από πίσω, στο κεφάλι και στα πόδια, από κάποιον άλλον που μπήκε από τηδιπλανή πόρτα.

Βγήκαν έξω και η αντιπαράθεση συνεχίστηκε λεκτικά. Επιβιβάστηκαν στο διπλανό βαγόνι που χρησιμοποιούσαν ως ορμητήριο και κάλεσα την Αστυνομία.

Κατήγγειλα το γεγονός και με ρώτησαν πού βρίσκεται τώρα η ομάδα αυτή και ο συρμός. Στα Κάτω Πατήσια ξανά τα ίδια με μετανάστη, ο σεκιουριτάς αντέδρασε και του επιτέθηκαν λεκτικά (“κωλοπροδότη”) και με φτυσιές, χωρίς να διακρίνω αν τον χτύπησαν γιατί κατέβηκα εκεί.

Κάλεσα δεύτερη φορά το 100 και μου είπαν ότι έχουν ενημερωθεί, “τους έχουν μιλήσει και οι υπάλληλοι του ΗΣΑΠ και στέλνουν δυνάμεις”…

Επίσης με ρώτησαν αν θέλω να έρθει περιπολικό να με πάει στο Τμήμα να καταθέσω μήνυση ή αν θα κινηθώ μόνος μου. Τους απάντησα ότι δεν χρειάζεται και με ρώτησαν αν μπορούν να με βρουν σε αυτό το τηλέφωνο.

Στη συνέχεια δεν ξέρω τι συνέβη. Την ώρα της επίθεσης εναντίον μου ακούστηκαν μερικές απειλές για το τι θα γίνει στις 17 και το πως η Χρυσή Αυγή θα μας κανονίσει όλους. Μικρός μέσος όρος ηλικίας για τη φασιστική αυτή ομάδα, μεγάλος δυστυχώς ο φόβος των επιβατών. Αν είχαμε μιλήσει όλοι μαζί θα τα είχαν μαζέψει και θα είχαν φύγει σίγουρα…
Ν.Μ


[--->]

Η Ελλάδα αιχμάλωτη


του Gabriele Pastrello
 27 Μαϊου 2012
Ονομάζεται zugzwang, (Τσούγκτσβανγκ) και είναι ένας ευρέως διαδεδομένος όρος στη σκακιστική βιβλιογραφία. Η λέξη χρησιμοποιείται για να περιγραφεί αποκλειστικά μία ειδική κατάσταση επάνω στη σκακιέρα.Είναι η στιγμή που ο ένας από τους δύο αντιπάλους, λόγω των απειλών που δέχτηκε, βρίσκεται ξαφνικά στη δύσκολη θέση να μην μπορεί να κάνει καμιά απολύτως ικανοποιητική κίνηση, δηλαδή ενώ είναι η σειρά του να παίξει, οποιο πιόνι ή κομμάτι μετατοπίσει, καταστρέφει αμέσως μια εύθραυστη ισορροπία στην άμυντική τακτική του, με αποτέλεσμα να χάσει τη παρτίδα. Με λίγα λόγια, τη παρτίδα τη χάνει εξαιτίας της αναγκαστικής κίνησης που υποχρεώνεται να κάνει. Αυτό μοιάζει με τη σημερινή θέση της Ελλάδας, να μείνει ή να φύγει  από το ευρώ. Αν μείνει και τηρήσει τις συμφωνίες, όπως της ζητούν να κάνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η καγκελάριος  Άνγκελα Μέρκελ, τότε αυτό πολύ απλά θα σημάνει τη σταδιακή εξαθλίωση της. 

Σε συνθήκες ευρωπαϊκής και παγκόσμιας ύφεσης, η πολιτική μείωσης του λόγου χρέους προς ΑΕΠ δεν οδηγεί παρά στην αύξηση του λόγου αυτού. Το χρέος, στην πραγματικότητα, δεν μπορεί παρά να αυξάνεται, αφού το έλλειμμα του ελληνικού δημοσίου δεν μπορεί παρά να χρηματοδοτείται με ευρωπαϊκά κονδύλια από το ευρωπαϊκό ταμείο στήριξης.

 Η άλλη εναλλακτική λύση, η έξοδος της Ελλάδας από τη ζώνη του ευρώ δεν είναι ούτε αυτή σπαρμένη με ροδοπέταλα. Η επιστροφή στη δραχμή, θα οδηγούσε στη  μεγάλη υποτίμηση της κάτι που πολύ  γρήγορα θα μεταφραζόταν σε υψηλό πληθωρισμό. Επισης, λόγω της μεγάλης φοροδιαφυγής, που είναι πιο μεγάλη από αυτή της Ιταλίας, θα είχαμε μια δυναμική υπερπληθωρισμού, όπως στη Γερμανία των  αρχών της δεκαετίας του 1920. Παίρνοντας μάλιστα υπόψη και το χαμηλό ειδικό βάρος του τομέα των εξαγωγών της Ελλάδας, τα πλεονεκτήματα μιας ενδεχόμενης εξόδου της θα μπορούσαν να μην είναι και τόσο  μεγάλα.

 Δηλαδή,εαν η Ελλάδα δεν είχε ενταχθεί στο ευρώ, θα μπορούσε να έχει πλεονεκτήματα, σε περίπτωση που εγκαταλείψει το ευρώ φαίνεται πως θα έχει μόνο μειονεκτήματα. Μια λύση θα μπορούσε να είναι αυτή που προτείνει  το κόμμα της αριστεράς,ο  ΣΥΡΙΖΑ: παραμονή στη ζώνη του ευρώ, αλλά επαναδιαπραγμάτευση των  όρων των συμφωνιών. Η γραμμή αυτή μοιάζει, ωστόσο, να βρίσκει ένα φαινομενικά ανυπέρβλητο εμπόδιο. Δεδομένου ότι η ελληνική κυβέρνηση δεν μπορεί να δανειστεί από τις χρηματαγορές, η βιωσιμότητα του δημοσιονομικού ελλείμματος, σήμερα, εξαρτάται από τη διαθεσιμότητα του Ευρωπαϊκού Ταμείου στήριξης, με την προϋπόθεση ότι θα τηρούνται οι δεσμεύσεις.

 Έτσι, αν η ελληνική κυβέρνηση καταγγείλει τις συμφωνίες αυτές, ένας οποιοσδήποτε  αξιωματούχος του Ταμείου θα μπορούσε να κλείσει τη στρόφιγγα, και να μην επιτρέψει στην ελληνική κυβέρνηση να  κάλυψη τις τρεχούσες ανάγκες της. 

Το θέμα είναι από μόνο του απαράδεκτο, αλλά θα μπορούσε και να συμβεί. Μόνο μια πολιτική απόφαση θα μπορούσε να υποχρεώσει την Ελλάδα να εγκαταλείψει το ευρώ αναστέλλοντας τη χρηματοδότησης  της . Αν όμως η διακοπή της χρηματοδότησης γίνει  αυτόματα, τότε η έξοδος θα μπορούσε να είναι υποχρεωτική πολύ πριν επαναληφθεί ο πολιτικός  διάλογος.