λαϊκόν πρόγραμμα δια χειρός Ρόζας Τίποτα

3.                                                      

     

  

                                          

 Έχει πελατοκεντρική αντίληψη η Ρόζα Τίποτα

χρόνια σερβιτόρα σε μπαρ της επαρχίας

με διακόσμηση στους τοίχους

με κάδρα του Τζίμη Ντιν, του Έλβις Πρίσλευ, της Μέριλιν

και του Στέλιου Καζαντζίδη

έχοντας μία Μαρία τάδε για συνάδελφο

και όπως έλεγα, χρόνια γκαρσόνα σε μπαρ της επαρχίας

α, έχει πελατοκεντρική αντίληψη η Ρόζα...

...γι' αυτό, συνεχίζει η ίδια, έτη φωτός πριν απ' τους ακτιβιστές

και το σύνθημα "Κολόμβε, γαμώ την περιέργειά σου!"

πρέπει να κεράσουμε τον κόσμο  τον στίχο

"γιατί την ανακάλυψε αυτή τη γη ο Κολόμπος";

Regina Rosas amat.


[--->]

Νεσέτ Ερτάς (1938-2012)

                                        

Πέθανε χθες, σε νοσομοκείο της Σμύρνης
και κηδεύτηκε σήμερα, ο Νεσέτ Ερτάς,
ένας από τους πιο σπουδαίους
 μουσικούς της Τουρκίας,
δεξιοτέχνης στο σάζι.

Τον αποκαλούσαν "λαϊκό ποιητή".
Ήταν γιος του Μουχαρέμ Ερτάς,
επίσης γνωστού λαϊκού ποιητή.



[--->] 

Εντωμεταξύ, λίγες μέρες πριν,στις 14 Σεπτέμβρη στη Τουρκία, συνελήφθησαν και βασανίστηκαν από την τούρκικη αντιτρομοκρατική δύο μέλη του Grup Yorum,του ιστορικού μουσικού συγκροτήματος της ριζοσπαστικής αριστεράς,η τραγουδίστρια Selma Altin και η βιολονίστρια Ezgi Dilan Balci μαζί με άλλα 25 άτομα (και ανήλικα παιδιά) που διαδήλωναν μπροστά στην ιατροδικαστική υπηρεσία ζητώντας να επιστραφεί στους δικούς του το σώμα του νεαρού Ibrahim Çuhadar ο οποίος στις 11 Σεπτέμβρη, ανατινάχτηκε μπροστά από ένα αστυνομικό τμήμα στην περιοχή του Γκάζι, σκοτώνοντας έναν αξιωματικό.Την ανάληψη της ευθύνης για την επίθεση είχε αναλάβει το Επαναστατικό Μέτωπο για την Απελευθέρωση του Λαού (DHKP-C), το οποίο οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρωπαϊκή Ένωση θεωρούν τρομοκρατική ομάδα. '' Οι δύο γυναίκες βασανίστηκαν από τη στιγμή της σύλληψής τους,'' είπε στο πρακτορείο Agence France Presse ο δικηγόρος τους Ταϊλάν Tanay. Οι βασανιστές της αντιτρομοκρατικής της Ισταμπούλ (Κωνσταντινούπολη) έσπασαν συνειδητά το τύμπανο του ενός αυτιού της τραγουδίστριας του γκρουπ Selma Altin και το χέρι της βιολονίστριας επειδή έπαιζε βιολί.Οι δύο γυναίκες χτυπήθηκαν επανειλημμένα και τα τραύματα τους προκλήθηκαν σκόπιμα αναγκάστηκε να παραδεχθεί η τουρκική εφημερίδα Hurriyet στην ηλεκτρονική έκδοση της. '' Τους πέρασαν χειροπέδες, τις ανάγκασαν να ξαπλώσουν στο έδαφος και τις χτυπούσαν ομαδικά για πολλή ώρα. Οι αστυνομικοί γνώριζαν ότι η Altin ήταν η τραγουδίστρια του γκρουπ και εκ προθέσεως της έσπασαν το τύμπανο, κτυπώντας την επανειλημμένα στα αυτιά'' κατήγγειλε ο δικηγόρος. Και οι δύο αφέθηκαν ελεύθερες μετά από μερικές ώρες κράτησης εν αναμονή της δίκης τους. 

http://www.bianet.org/english/freedom-of-expression/140960-police-tortures-left-wing-band-members http://lesgrossesorchadeslesamplesthalameges.skynetblogs.be/tag/ezgi+dilan+balci http://www.sergeadam.net/2012/05/acte-de-censure-de-lakp-dans-le-dossier.html?m=0

Γιώργου Χρονά, δέκα απελπισμένα λαϊκά τραγούδια

ένατο τραγούδι: Μα όποιο δρόμο κι αν επήρα

Μουσική: Στέλιος Χρυσίνης

Στίχοι: Νίκος Μουρκάκος

Δεν το τραγουδάει η Μίνα ή η Σαντέ αυτό το τραγούδι, αλλά η Γκρέυ. Ερωτικό τραγούδι με γνώση και βυζαντινή μεγαλοπρέπεια λαμπρών αισθημάτων. Το αίσθημά της- πάθος τρελλό, αρρώστια- την γυρίζει στην παλιά-πρώτη-γνωριμία που την περιγράφει με στίχους που μας κάνουν να φανταζόμαστε το πρόσωπο που γεννάει αυτούς τους στίχους. Τώρα, άραγε, είναι κάτω από το σπίτι της, περιμένει στο τηλέφωνο, στην πόρτα; Εξηγεί τη συγγνώμη και παίρνει μια θέση δίπλα της;  

 [--->]

το αρνητικό του Άκη Πάνου

 Μια παγίδα είναι το τραγούδι του Άκη Πάνου. Αρνητικό όλων των
ασπρόμαυρων ερωτικών λαϊκών, και γι' αυτό ίσως άφυλο.Ο τίτλος
μας προετοιμάζει για έναν "ύμνο"αφιερωμένο στο πρόσωπο που έγινε 
η αιτία να "ξαναγεννηθεί" ο αφηγητής. Ο πρώτος στίχος επιτείνει
αυτή την αίσθηση: "μέσα στα δικά σου χέρια έπεσα και χάθηκα"-το
ρήμα χρησιμοποείται συχνά στα λαϊκά,  για να δηλώσει την γλυκιά
απώλεια της συνείδησης εξαιτίας της αγάπης. Κι εκεί που πιστεύεις
πως πράγματι η αγάπη είναι ο λόγος και ο λόγος προς την αγάπη
κατευθύνεται, ακολουθεί ένα κατηγορητήριο ορυμαγδός,  λες και
ακούς τρελαμένο φαντάρο να ρίχνει κατά ριπάς σε έρημο πεδίο
βολής. Και κανείς να μην τολμάει να πλησιάσει...  Τελικά η αγάπη
δικαιώνεται μόνο σε μια φράση, στο φινάλε: "τώρα είμαι σ' αλλα
χέρια και ξαναγεννήθηκα". Ξέρω, θα πουν αρκετοί- και δίκιο θα
'χουνε- πως έτσι δείχνει ο Άκης Πάνου τη δύναμη των συναισθημάτων,
και πως  δε θα μπορούσε άλλος να το επιχειρήσει αυτό, να
παρουσιάσει το μεγαλείο του καινούριου έρωτα, χωρίς ούτε στιγμή
να τον εκθειάσει, μόνο καρφώνοντας στο στόμα μας μία μία τις
συμφορές που είχε επισωρεύσει ο προηγούμενος. Όμως όπως
τελειώνει ο δίσκος ριζώνει στα αυλάκια του ένας απόηχος
αμφιβολίας: "κι αν εξακολουθεί να σκέφτεται την προηγούμενη (ή τον
προηγούμενο) παρά τα όσα πέρασε; " Κι αν το "ξαναγεννήθηκα" δεν
είναι παρά το δικό του δηλητήριο; Η Βούλα Γκίκα ψιθύριζε τα λόγια
σ' ένα τυφλό σκυλάκι, χειμώνας και βαδίζαμε στην άδεια
παραλία, ενώ  σκεφτόμουν ότι ξαναγεννιέται τελικά κανείς το ίδιο
απ' την αγάπη κι απ' το μίσος...

[--->]

κουβέντες της βραδινής βάρδιας

στο ραδιόφωνο έπαιζε αυτό ακριβώς το τραγούδι, όταν χαμήλωσε

ταχύτητα, μη φτάσουμε πριν να τελειώσει το κομμάτι στον προορισμό

μας, και μονολόγησε "παλιά γράφονταν ωραία λαϊκά"- η έμφαση στο

"παλιά".  Έκανα την ερώτηση βαριεστημένα, πιο πολύ για να τον

πικάρω...να τον φέρω στη δύσκολη θέση να εξηγεί κόβοντας τις

διαπιστώσεις που είχα κι άλλες φορές ακούσει: "και γιατί πιστεύεις

πως συμβαίνει αυτό". Εκείνος, ένας ξερακιανός, κοντός ανθρωπάκος,

σκαμμένο πρόσωπο με ασπρόμαυρα μαλλιά, ταξιτζής της βραδινής

βάρδιας από Ομόνοια πλας, σώπασε λίγο κι έπειτα είπε τόσο απλά

και αφιλόδοξα, που δε σήκωνε καμία αντίρρηση: "γιατί είχε

περισσότερο νόημα η ζωή".

[--->]

από τον ζωγραφικό χώρο στον λαϊκό χορό

                                    

Το εγχείρημα να προσδιορίσουμε χαρακτηριστικά του λαϊκού 

τραγουδιού μάς οδηγεί συμπτωματικά αλλά όχι τυχαία στο πεδίο της

βυζαντινής αγιογραφίας. Απόσπασμα από το βιβλίο "Η χρωματική 

δομή στις Μορφές του Θεοφάνη του Κρητός" του Γεωργίου Κόρδη: 

"...στα πλαίσια της βυζαντινής ζωγραφικής δεν κυριαρχεί η 

αυτονόμηση και η αντικειμενικότητα των μορφών, αλλά η

σχετικότητά τους ως προς τον θεατή. Η επιδίωξη του βυζαντινού

τεχνίτη δεν είναι να δημιουργήσει μορφές ζωγραφικές που να 

υπάρχουν ανεξάρτητα από την αίσθηση του θεατή και να 

διακρίνονται για την αντικειμενικότητά τους και την αυθυπαρξία

 τους. Στόχος του είναι να πλάσει μορφές που να υπάρχουν ως προς

το θεατή, να φαίνονται σ' αυτόν. Μορφές που μέτρο της ορθοτητάς 

τους να μην έχουν άλλο από την αίσθηση του θεατή". Και εξηγεί ο

συγγραφέας πως στη δυτική τέχνη ο χώρος του πίνακα, εξαιτίας της

γραμμικής προοπτικής, είναι αποκομμένος από εκείνον του θεατή.

Αντίθετα στη βυζαντινή αγιογραφία δεν υπάρχει αυτόνομος

 ζωγραφικός χώρος, καθώς όλες οι μορφές, λόγω της "σχετικής

 προοπτικής" κινούνται προς την πλευρά του θεατή.

Αυτό που καταλύει την αυτονομία των ήχων στο λαϊκό τραγούδι,εν

αντιθέσει προς άλλα είδη μουσικής, είναι ο χορός του κοινού και

μάλιστα το αίτημα ενός χορού που οφείλει να είναι σημαίνων-με όλα

όσα ανακαλεί η λέξη- και όχι μια αυτιστική εκδήλωση εκτόνωσης.Το

λαϊκό τραγούδι μοιράζεται το κέφι και τη λύπη του με τον χορό των

θεατών. Δεν υπάρχει λαϊκός καλλιτέχνης που να απολαμβάνει να 

παίζει σε πελάτες που αρνούνται να χορέψουν. Και όταν το τραγούδι 

είναι σοβαρό, ο χορός επίσης οφείλει να είναι. Αλλά αν ο χορευτής

δεν είναι σοβαρός, και είναι λίγο καραγκιοζάκος, μπαλαρίνα,

ψεύτικος ή ξέκωλον, τότε και το τραγούδι ακολουθεί τα βήματά του:

άλλοτε συμβαδίζοντας με την ανεπάρκεια του χορευτή, άλλοτε

αποκαλύπτοντάς τη ώσπου να τον "ξαποστείλει". Πριν από κάμποσα

χρόνια σε ένα μαγαζί με δημοτικά, γύρω στις έξι το πρωί, ανέβηκε

μια παρέα, δυο γυναίκες και ένας άντρας, να χορέψουν. Προκλητικοί 

όλοι, ο καθένας με τον τρόπο του. Και οι μουσικοί, που μέχρι τότε

ήταν άψογοι, άρχισαν να "κοροϊδεύουν". Κάνανε σόλα εκεί που θα

έπρεπε να τραγουδάνε, τραγουδάγανε εκεί που έπρεπε να σολάρουν,

και ό,τι άλλο μπορούσαν, χωρίς να προδώσουν εμφανώς το κομμάτι 

αλλά και μέχρι να υποχρεώσουν τους ανεπιθύμητους να κατέβουν 

από το πάλκο. Είναι κάτι που δε θα ζήσουμε ποτέ στο Μέγαρο 

Μουσικής...Κάτι από αυτά εννοούσα στο παρακάτω κείμενο...

έκαστος στο είδος του

Επαγγελματικά χωρίσανε λόγω κάποιων διαφωνιών στις αρχές της
δεκατίας του '60. Αλλού τράβηξε ο ένας, αλλού ο άλλος. Και πάντα
τα λέγανε έξω απ' τα δόντια, χωρίς ποτέ να τσακωθούνε. Τα φερε
έτσι η ζωή που βρεθήκανε και πάλι, τέλη της ίδιας δεκαετίας. Σ' ένα
παρακμιακό μαγαζί, κάπου στην Πατησίων - "φιλαράκι, έλα να με
δεις, να μου πεις τη γνώμη σου". Πήγε. Κάθισε σε όλο το πρόγραμμα.
Και όταν έγινε φινάλε, και τον πλησίασε ο άλλος ρωτώντας "πώς σου
φάνηκε; " το μόνο που του είπε ο φίλος του ήταν "καλά, δεύτερο
μπουζούκι δεν υπήρχε για να πάρεις; Έπρεπε εσύ, ολόκληρος Χιώτης,
να παίζεις, για να τραγουδάνε οι λεκάνες; " Κι ολόκληρος Χιώτης
έσκυψε, έτσι μου είπε, το κεφάλι και δε μίλησε...

[--->]