ΣΥΡΙΖΑ και Ισραήλ: Το χρονικό μιας προαναγγελθείσας φιλίας

 Άρης Χατζηστεφάνου 

 Ο Αλέξης Τσίπρας χρειάστηκε λιγότερο από ένα χρόνο για να ολοκληρώσει την προσπάθεια που είχε ξεκινήσει η κυβέρνηση Μητσοτάκη και ακολούθησαν όλες οι διαδοχικές κυβερνήσεις για να μετατρέψουν την Ελλάδα σε δορυφόρο του Ισραήλ.

Στο τηλέφωνο, μια βαριά φωνή ρώτησε: «Διάβασες τις θέσεις της αντιπολίτευσης;» «Δεν είχα χρόνο και δεν είχα καμία διάθεση να χάσω το πρωινό μου για αυτό», απάντησε σαρκαστικά ο συνομιλητής του. «Κανένα σοβαρό κόμμα δεν μπορεί να δεχτεί την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του Ισραήλ», ακούστηκε πάλι η βαριά φωνή που συνέχισε να κοσμεί με απαξιωτικούς χαρακτηρισμούς τους αντιπάλους του: «Είναι αποκρουστικό […] είναι ντροπή, αυτές οι θέσεις είναι γραμμένες από ένα μάτσο ερασιτέχνες». «Πράγματι είναι πέρα για πέρα ανήθικο», συμπλήρωσε ο άνδρας στην άλλη άκρη της τηλεφωνικής γραμμής.

Η συγκεκριμένη συνομιλία καταγράφηκε από τις υπηρεσίες ασφαλείας του Λευκού Οίκου στις 29 Ιουνίου του 1972. Η βαριά φωνή ανήκε στον εβραϊκής καταγωγής «μάγο της αμερικανικής διπλωματίας» Χένρι Κίσινγκερ, ενώ ο συνομιλητής, που συμφωνούσε σε κάθε κουβέντα του, ήταν ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Ρίτσαρντ Νίξον. Ακόμη και αυτοί οι δύο ρεπουμπλικάνοι πολιτικοί, που έχουν κατηγορηθεί για το θάνατο εκατομμυρίων αμάχων σε ολόκληρο τον πλανήτη, γνώριζαν ότι υπάρχουν όρια στις απαιτήσεις του ισραηλινού κράτους. Όσο για τις κολακείες του Δημοκρατικού κόμματος προς το Τελ Αβίβ, τους προκαλούσαν ειλικρινή αηδία.

Πώς θα αντιδρούσαν άραγε οι δύο κορυφαίες φυσιογνωμίες της αμερικανικής διπλωματίας εάν μάθαιναν ότι ο πρωθυπουργός της Ελλάδας, που μέχρι πριν από μερικούς μήνες λάνσαρε την παλαιστινιακή μαντίλα ως απόλυτο σύμβολο του revolution chic, θα αναγνώριζε εμμέσως την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του Ισραήλ; «Είναι μεγάλη μου τιμή να βρίσκομαι στην ιστορική σας πρωτεύουσα και να συναντώ τις εξοχότητές σας», έγραψε ο Τσίπρας στο βιβλίο επισκεπτών του ισραηλινού προέδρου, κάνοντας ακόμη και παλαίμαχους έλληνες διπλωμάτες να χάσουν το χρώμα τους από αυτή την ένδειξη ολοκληρωτικής υποτέλειας στο ισραηλινό κράτος.

Οι μηχανισμοί προπαγάνδας του κυβερνώντος κόμματος δούλευαν νυχθημερόν τις επόμενες εβδομάδες για να καλύψουν την πρωτοφανή δήλωση, καταφεύγοντας ακόμη και στο πολυχρησιμοποιημένο πλέον επιχείρημα περί… ερασιτεχνισμού. Αυτό που δεν ήθελαν σε καμία περίπτωση να αποκαλυφθεί είναι ότι ο Τσίπρας προετοίμαζε το έδαφος για τη συστράτευση με το Ισραήλ αρκετούς μήνες πριν από τις εκλογές του περασμένου Ιανουαρίου. Η στοχευμένη επιλογή προσώπων γνωστών και ιδιαίτερα αγαπητών στο ισραηλινό λόμπι στην Ελλάδα και στις ΗΠΑ, αλλά και οι συνεχείς επισκέψεις στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ στην ισραηλινή πρεσβεία στην Αθήνα έστελναν ένα σαφές μήνυμα, το οποίο όμως κανένας δεν ήθελε να λάβει.

Ένα φλερτ που ξεκινά από παλιά
Για το ευρύ κοινό το πρώτο φλερτ του ΣΥΡΙΖΑ με το ισραηλινό κράτος ξεκινά τον Αύγουστο του 2012, όταν ο Τσίπρας συναντά τον Σιμόν Πέρες (υπεύθυνο, μεταξύ άλλων, για τη σφαγή δεκάδων αμάχων σε προσφυγικούς καταυλισμούς του ΟΗΕ στον Λίβανο το 1996). Καθώς η βάση του κόμματος αντιδρά και ο Τάσος Κουράκης ζητά εξηγήσεις, ο κομματικός μηχανισμός επιχειρεί να διασκεδάσει τις αντιδράσεις. Στην πρώτη γραμμή μπαίνει η Ρένα Δούρου, η οποία με δυο άρθρα της «ξεπλένει» τον κατηγορούμενο για εγκλήματα πολέμου Πέρες παρουσιάζοντάς τον ως την «αριστερή παραφωνία» του Ισραήλ ενώ επισημαίνει ότι η «χώρα μας έχει μόνο να κερδίσει από τη σύμπτωση των γεωστρατηγικών συμφερόντων με το Ισραήλ».

Όσοι παρακολουθούσαν πάντως από πιο κοντά τις τάσεις της εξωτερικής πολιτικής στο ΣΥΡΙΖΑ εντοπίζουν τα πρώτα «ερωτικά σκιρτήματα» με το Ισραήλ ήδη από το 2009. Συγκεκριμένα στις 10 Δεκεμβρίου του 2009, πανεπιστημιακοί, δημοσιογράφοι και πολιτικοί, ορισμένοι εκ των οποίων θα παίξουν καθοριστικό ρόλο στη χάραξη και της πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ για την Άμυνα, συναντιούνται σε ημερίδα του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων (ΙΔΙΣ).


Ανάμεσα στα βροντερά ονόματα του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, του Θεόδωρου Πάγκαλου, του Γεράσιμου Αρσένη κ.ά. συναντούσαμε τότε και τον Σωτήρη Ρούσσο, αναπληρωτή καθηγητή του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, ο οποίος τόνιζε την ανάγκη συνεργασίας Ελλάδας-Ισραήλ σε ζητήματα ασφάλειας, ενώ επεσήμανε την ανάγκη να διεκδικήσει η Ελλάδα την επιρροή του ισραηλινού λόμπι στις ΗΠΑ.
Ενώ όμως σύντομα καταρρέει ο μύθος ότι το ισραηλινό λόμπι θα έσωζε την οικονομία μας με την επιρροή του στα διεθνή χρηματοπιστωτικά κέντρα (μήπως δεν είναι και αυτό μια εργαλειοποίηση αντισημιτικών στερεοτύπων;), οι συγκεκριμένες αντιλήψεις παρεισφρέουν στον ηγετικό πυρήνα του ΣΥΡΙΖΑ.
Πέντε χρόνια αργότερα ο Σωτήρης Ρούσσος είναι πλέον συντονιστής του Τμήματος Εξωτερικής και Αμυντικής Πολιτικής του κόμματος και βρίσκεται στην πρώτη γραμμή των προσπαθειών για την προσέγγιση με αυτό που το μεγαλύτερο μέρος της Αριστεράς αποκαλεί «κράτος τρομοκράτη της Μέσης Ανατολής».

Δεν είναι ίσως τυχαίο ότι ο Ρούσσος θα συντονίσει και την επίσημη παρουσίαση του προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ για την Άμυνα, στην οποία δεύτερος εισηγητής ήταν ο γνωστός «εθνικόφρων», υπότροφος του ιδρύματος Fullbright, Κώστας Γρίβας ― ο άνθρωπος που, όπως σημείωνε τότε και η Εφημερίδα των Συντακτών, προκαλεί «διθυραμβικά σχόλια» στα περισσότερα έντυπα της άκρας Δεξιάς και της ναζιστικής Χρυσής Αυγής.

U48-Chatzistefanou

Έχοντας εγκαταλείψει πλέον και τις τυπικές προσπάθειες να εμφανίζεται ως φίλος των Παλαιστινίων,ο Αλέξης Τσίπρας και το περιβάλλον του αρχίζουν έναν αγώνα δρόμου για να κερδίσουν την καρδιά του Τελ Αβίβ, ενώ πιάνουν στασίδι στην ισραηλινή πρεσβεία στην Αθήνα.

Ο ίδιος επισκέπτεται την πρέσβειρα του Ισραήλ στην Ελλάδα Ιρίτ Μπεν-Αμπά σχεδόν ένα μήνα πριν από τις εκλογές του Ιανουαρίου και τον ακολουθεί, μόλις τρεις ημέρες αργότερα, και η Ρένα Δούρου.
Ο γάμος όμως του ΣΥΡΙΖΑ με το Τελ Αβίβ θα επιβεβαιωθεί λίγα μόλις 24ωρα πριν από τις εκλογές όταν ο Νίκος Παππάς θα περάσει από το σπίτι της Ιρίτ Μπεν-Αμπά για να τη διαβεβαιώσει για μία ακόμη φορά ότι η νέα κυβέρνηση θα διατηρήσει όχι μόνο τη στρατιωτική συνεργασία, αλλά και την
ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των μυστικών υπηρεσιών των δύο χωρών.

Ρόλο συντονιστή σε αυτές τις επαφές φέρεται να παίζει ο διπλωματικός σύμβουλος του Τσίπρα, Βαγγέλης Καλπαδάκης, ο οποίος έχει προκαλέσει ποικίλα σχόλια στο Διπλωματικό Σώμα, καθώς τοποθετήθηκε σε εξαιρετικά νεαρή ηλικία στην ελληνική πρεσβεία στην Άγκυρα, θέση την οποία οι υπόλοιποι διπλωμάτες χρειάζονται δεκαετίες προϋπηρεσίας για να τη προσεγγίσουν.

Συμπτωματικά ο αδερφός του διπλωματικού συμβούλου του Τσίπρα, Γιώργος Καλπαδάκης (και οι δύο είναι ανίψια του προέδρου της Βουλής Νίκου Βούτση), βρέθηκε επικεφαλής στο γραφείο ενός ακόμη φιλοϊσραηλινού στελέχους του ΣΥΡΙΖΑ ― του Γιάννη Δραγασάκη.

Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Τσίπρα δεν χάνει εκδήλωση της ισραηλινής πρεσβείας στην Αθήνα, όπου πάντα συναντά κανείς και κάποιο μέλος της οικογένειας Μητσοτάκη, από τον πατριάρχη Κωνσταντίνο Μητσοτάκη μέχρι και την Ντόρα Μπακογιάννη.

Άνθρωποι που γνωρίζουν χρόνια τον Γ. Δραγασάκη κάνουν λόγο για ιδιαίτερα στενές σχέσεις με την οικογένεια που άνοιξε το δρόμο για τη διπλωματική συνεργασία της Ελλάδας με το Ισραήλ (ο Ζαν Κοέν, που παρουσιάζεται στο βιογραφικό του ως ο πρώτος «ανεπίσημος αγωγός επικοινωνίας μεταξύ των δύο χωρών», ήταν για χρόνια σύμβουλος του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη).

Ο Γ. Δραγασάκης μάλιστα είχε την ευκαιρία να εκφράσει το θαυμασμό του για το κράτος του Ισραήλ και κατά τη διάρκεια της κοινής επίσκεψης που πραγματοποίησε μαζί με την Ντόρα Μπακογιάννη στην Ιερουσαλήμ το 2014.

Η πλήρης δορυφοριοποίηση
Προφανώς εάν όλα αυτά συνέβαιναν όταν ο ΣΥΡΙΖΑ διεκδικούσε ακόμη την εξουσία πλασάροντας τον Αλέξη Τσίπρα με την παλαιστινιακή καφίγια, εύκολα μπορεί να υποθέσει κανείς τι έγινε όταν ο νέος πρωθυπουργός άρχισε να τοποθετεί τους λεγόμενους «ατλαντιστές» στα σημαντικότερα πόστα της εξωτερικής πολιτικής, της Άμυνας και των υπηρεσιών πληροφοριών.

Η υπουργοποίηση του Νίκου Κοτζιά και του Πάνου Καμμένου αλλά και η τοποθέτηση Ρουμπάτη στην ΕΥΠ χαρακτηρίστηκαν ως άνοιγμα προς τις ΗΠΑ, το οποίο αξιωματικά συνεπάγεται και ενίσχυση των σχέσεων με το Ισραήλ. Η εφημερίδα Το Βήμα άλλωστε μας προειδοποιούσε με νόημα ήδη από το 2012 ότι «ο Καμμένος διατηρεί επαφές με ισραηλινούς κύκλους και συνομιλεί υπερατλαντικά».

Σε αυτό το σκηνικό άραβες διπλωμάτες θεωρούσαν σχεδόν δεδομένο ότι η Ελλάδα θα απείχε από την ιστορική ψηφοφορία για την έπαρση της παλαιστινιακής σημαίας έξω από το κτίριο του ΟΗΕ – απόφαση την οποία ο ΣΥΡΙΖΑ επιχείρησε να φορτώσει στον υπηρεσιακό υπουργό Εξωτερικών Πέτρο Μολυβιάτη.

Οι ίδιες διπλωματικές πηγές υποστήριζαν μιλώντας στο UNFOLLOW ότι στο διάστημα που ακολούθησε η κυβέρνηση αρνήθηκε προτάσεις αραβικών χωρών για την ενίσχυση του τραπεζικού συστήματος και ευρύτερα της εθνικής οικονομίας.

Αυτό που ακόμη και οι πιο σκληροί επικριτές του ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορούσαν να φανταστούν όμως είναι ότι η Ελλάδα θα γινόταν η δεύτερη χώρα στον πλανήτη μετά τις ΗΠΑ που θα υπέγραφε με το Ισραήλ τη συμφωνία (Status of Forces Agreement) η οποία ρυθμίζει τη διαμονή στις δύο χώρες στρατιωτικού προσωπικού στο πλαίσιο στρατιωτικών ασκήσεων και συνεργασιών. «Η Ελλάδα», έγραφε τότε ο αναλυτής Αλί Αμπουνιμά, «προσφέρει την επικράτειά της για να εκπαιδεύονται ισραηλινοί στις δολοφονίες Παλαιστινίων».

Δυστυχώς οι «πρωτιές της κυβέρνησης Τσίπρα δεν σταματούσαν εκεί. Η «πρώτη φορά Αριστερά» μετατράπηκε σύντομα σε πρώτη φορά που… μια ξένη πολεμική αεροπορία (του Ισραήλ) συμμετείχε στην άσκηση «Ηνίοχος».
 Απαντώντας στην κίνηση καλής θέλησης το Γενικό Επιτελείο του Ισραήλ προσκάλεσε την Ελλάδα, μαζί με τις ΗΠΑ και την Πολωνία, στη μεγαλύτερη αεροπορική άσκηση που έχει πραγματοποιηθεί από την ίδρυση του κράτους του Ισραήλ.

Ο Αλέξης Τσίπρας χρειάστηκε λιγότερο από ένα χρόνο για να ολοκληρώσει την προσπάθεια που είχε ξεκινήσει η κυβέρνηση Μητσοτάκη και ακολούθησαν όλες οι διαδοχικές κυβερνήσεις για να μετατρέψουν την Ελλάδα σε δορυφόρο του Ισραήλ. Ξεπερνώντας, όμως, τους προκατόχους του, έκλεισε οριστικά τους διαύλους επικοινωνίας με τον αραβικό κόσμο και εξασφάλισε ότι οι επόμενες σφαγές στη Γάζα θα φέρουν και μια μικρή ελληνική σφραγίδα.

 [--->]