Οι «κόκκινες γραμμές» του Ντάισελμπλουμ

 του Νίκου Ρούσση
Εντύπωση προκάλεσε στους παροικούντες στην ευρωπαϊκή Ιερουσαλήμ, το γεγονός ότι, καμία, σχεδόν, δημοσιότητα δεν δόθηκε σ' αυτά που έγιναν στη συνεδρίαση της Οικονομικής και Νομισματικής Επιτροπής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις Βρυξέλλες, παρόντος του προέδρου του Γιούρογκρουπ Γερούν Ντάϊσεμπλούμ, δύο περίπου ώρες πριν από την περίφημη τηλεδιάσκεψη, όπου ενεκρίθη το ελληνικό αίτημα για τετράμηνη παράταση.

Και αυτό, όχι μόνον διότι, όπως προέκυψε από επίσημη ανακοίνωση της Επιτροπής, ο Ντάισεμπλουμ εμφανίστηκε "συγκρατημένα αισιόδοξος" για την πορεία της ευρωζώνης και τις ελληνικές μεταρρυθμίσεις, περιοριζόμενος να εξάρει την πρόοδο που έχουν σημειώσει η Ιρλανδία, η Πορτογαλία και η Κύπρος.

Αλλα κυρίως, διότι ο πρόεδρος του Γιούρογκρουπ, σε μία πολύ ενδιαφέρουσα συνομιλία που είχε, κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης της εν λόγω Επιτροπής, με τον 14ο Αντιπρόεδρο του Ευρωκοινοβουλίου και ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Δημήτρη Παπαδημούλη, έθεσε τις δικές του "κόκκινες γραμμές" που, σύμφωνα με τους πλέον καλοπροαίρετους παρατηρητές, αποτελούν τροχοπέδη στις όποιες προσδοκίες τρέφει και καλλιεργεί στο εσωτερικό της χώρας, η ελληνική κυβέρνηση.

Προκαλεί δε μεγαλύτερη εντύπωση το γεγονός ότι τα ελληνικά ΜΜΕ- πάντα πρόθυμα να φιλοξενήσουν τις δραστηριότητες και παρεμβάσεις του Ελληνα ευρωβουλευτή- δεν αναπαρήγαγαν ούτε λέξη από το Δελτίο Τύπου, που το γραφείο του διένειμε προς πάσα κατεύθυνση.

Αναδιανομή λιτότητας;

του Γιάννη Κιμπουρόπουλου
Τον μέσο πολίτη, που στοιχίζεται στον δημοσκοπικό «λαό των ικανοποιημένων» από τα πρώτα βήματα της κυβέρνησης, λίγο τον ενδιαφέρει αν η παράταση της δανειακής σύμβασης θα ονομαστεί «κωλοτούμπα», αθέτηση εξαγγελιών, υποχώρηση μπροστά στην αδιαλλαξία των δανειστών ή ρεαλιστικός συμβιβασμός.
Ελάχιστα τον ενδιαφέρει αν η κυβέρνηση είναι original αριστερή, κοινωνικής σωτηρίας ή εθνικής ευθύνης.
Κι ακόμη λιγότερο τον νοιάζει αν ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι η ριζοσπαστική Αριστερά που υποστηρίζει ότι είναι, δεν είναι μια γνήσια αντικαπιταλιστική δύναμη, αλλά μια ριζοσπαστική Κεντροαριστερά που δεν υπερβαίνει το πλαίσιο του αριστερού κεϋνσιανισμού, με τον οποίο προσπαθεί να επιδράσει στην ευρωπαϊκή ελίτ και να αμφισβητήσει την ηγεμονία του νεοφιλελεύθερου δογματισμού.

Αυτό που ενδιαφέρει τον μέσο πολίτη, εν ολίγοις, δεν είναι αν ο «έντιμος συμβιβασμός» που διαπραγματεύεται η κυβέρνηση συνιστά ιδεολογική ή πολιτική υποχώρηση, αλλά αν αφήνει περιθώρια στην κυβέρνηση να υλοποιήσει τον σκληρό πυρήνα της πολιτικής της: να βάλει τέλος στη λιτότητα και να την αντιστρέψει για τα πιο τσακισμένα λαϊκά στρώματα.

Ο μέσος αριστερός πολίτης έχει, από την άλλη πλευρά, πιο περίπλοκα κριτήρια για να «μετρήσει» την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝ.ΕΛΛ. Προφανώς έβγαλε φλύκταινες με την επιλογή του δεξιού Προέδρου της Δημοκρατίας, δυσανασχέτησε για τη συνεργασία με τους ΑΝ.ΕΛΛ., δυσφόρησε με την τοποθέτηση προσώπων που προέρχονται από την εκσυγχρονιστική και άλλες πτέρυγες του «όλου» ΠΑΣΟΚ και μελαγχόλησε με το μετεκλογικό στρογγύλεμα στις οξείες γωνίες του προεκλογικού προγράμματος.
 Πάλι, όμως, και ο μέσος αριστερός πολίτης αντιλαμβάνεται ότι αυτό που θα κρίνει τη φορά της κυβερνητικής αλλαγής είναι η παρέμβασή της στην αντιστροφή της λιτότητας. Από κάτω προς τα πάνω και από έξω προς τα μέσα.

Ο σκληρός πυρήνας της δανειακής σύμβασης ήταν η στρατηγική της εσωτερικής υποτίμησης. Η συρρίκνωση του ΑΕΠ κατά 27% σε μια πενταετία δεν ήταν αστοχία, αλλά αδήλωτος (ως προς το μέγεθός του) στόχος. Συνίστατο στη δραματική μείωση της τιμής της εργασίας, των εισοδημάτων και όλων των περιουσιακών στοιχείων, δημόσιων και ιδιωτικών.

Ο στόχος και τα συστατικά του μέρη επετεύχθησαν, και μάλιστα πάνω από τις προσδοκίες, τόσο με τις διοικητικές και νομοθετικές ρυθμίσεις των Μνημονίων υπέρ του κέρδους όσο και με τη μηχανική της ίδιας της κρίσης, η οποία δημιούργησε ευρέα πεδία σκιώδους οικονομίας τριτοκοσμικού τύπου, όπου δεν ισχύουν ούτε καν οι τυπικές «ρυθμίσεις» της απορρύθμισης.
Αυτά είναι τα βασικά χαρακτηριστικά αυτού που συνοπτικά αποκαλούμε λιτότητα.

Η λιτότητα έχει βασικό προορισμό να ευνοήσει την κερδοφορία του κεφαλαίου. Αλλά στις ιδιότυπες συνθήκες της υπερχρεωμένης Ελλάδας αυτό δεν αφορούσε τόσο το εγχώριο κεφάλαιο, μέρος του οποίου αξιοποίησε φυσικά στο έπακρο την ευκαιρία, όσο το ξένο.
Και μάλιστα όχι μέσω του κλασικού παραγωγικού κύκλου, που απαιτεί επενδύσεις, αλλά κυριολεκτικά μέσω της αρπαχτής: δηλαδή της αποπληρωμής του απεχθούς χρέους και του ξεπουλήματος της δημόσιας και ιδιωτικής περιουσίας.
Αυτή ήταν η ιδιομορφία του ελληνικού πειράματος που εξελίχθηκε σε αποικιοποίηση της χώρας και επέβαλε, τελικά, μια αναδιανομή του πλούτου (λιτότητα) από κάτω προς τα πάνω και κυρίως προς τα έξω (με τη δουλική συναίνεση των εγχωρίων «πάνω», που πίστεψαν πως θα ωφεληθούν από την πρόσδεσή τους στο άρμα των ομολόγων τους «έξω». Οι περισσότεροι την πάτησαν).

Πώς ξηλώνεται αυτός ο καμβάς;
Το μείζον είναι να σταματήσει η εκροή πλούτου προς τα έξω, προς τους δανειστές.
 Συνελόντι ειπείν, να σταματήσει η αποπληρωμή του χρέους, να διαγραφεί το απεχθές τμήμα του, που επιβλήθηκε ακριβώς ως μοχλός εσωτερικής υποτίμησης.
Ας υποθέσουμε ότι αυτό αποτελεί μέρος μιας πιο μακροπρόθεσμης διαπραγμάτευσης, που θα εξαρτηθεί και από τους πολιτικούς συσχετισμούς οι οποίοι θα διαμορφωθούν από το «σερί» οκτώ εκλογικών αναμετρήσεων στην Ε.Ε. μέχρι το τέλος του χρόνου.

Απομένει το υπόλοιπο του σκληρού πυρήνα του προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ, η εφαρμογή των πρώτων άμεσων μέτρων αντι-λιτότητας. Το κόστος του έχει υπολογιστεί στα 11,5 δισ. ευρώ.
Προκύπτουν αυτοί οι πόροι από τον ενδιάμεσο «έντιμο συμβιβασμό»; Αυτό είναι το κρίσιμο ερώτημα με βάση το οποίο ο μέσος πολίτης του δημοσκοπικού «λαού των ικανοποιημένων», αλλά και ο μέσος αριστερός «σκεπτικιστής» αξιολογούν τη διαπραγμάτευση και τον συμβιβασμό.

Εκ πρώτης όψεως τα νούμερα δεν βγαίνουν. Η αποδοχή έστω και μικρότερου πρωτογενούς πλεονάσματος και του ισχύοντος χρονοδιαγράμματος εξόφλησης των δανείων αφήνει ελάχιστα περιθώρια χρηματοδότησης των βασικών μέτρων αντι-λιτότητας. Δίνει όμως χρόνο, θα αντιτείνουν κάποιοι.

 Αλλά ο χρόνος δεν είναι χρήμα στην περίπτωσή μας.

Και ο κίνδυνος που ελλοχεύει είναι να αναγκαστεί η κυβέρνηση, αντί της υπεσχημένης αντι-λιτότητας, να προσφύγει σε μια πολιτική αναδιανομής της λιτότητας, και μάλιστα μεταξύ των κατ' εξοχήν θυμάτων της.

Επιθυμούμε διακαώς να διαψευστούν οι υπολογισμοί μας.
[--->]

Η επανάσταση άργησε μια μέρα…

Δημήτρης Μηλάκας
Λίγοι  είναι αυτοί που θα διαφωνήσουν με την παράφραση ενός παλιού αναρχικού συνθήματος: «αν τα πράγματα  στην Ευρωπαική Ενωση άλλαζαν με τις εκλογές, θα τις είχαν καταργήσει». Προφανώς, οι ηγήτορες της ΕΕ δεν έχουν τέτοια ανάγκη. Οι «κανόνες» λειτουργία της ΕΕ και πολύ περισσότερο οι κανόνες λειτουργίας μιας πτωχευμένης χώρας όπως η Ελλάδα φροντίζουν ώστε το όποιο εκλογικό αποτέλεσμα, η όποια εναλλαγή των πολιτικών δυνάμεων στην εξουσία να μην επηρεάζει την Ευρωπαική (Γερμανική) Τάξη. Αυτό, μπορούμε να φανταστούμε ότι το γνώριζαν πριν τις εκλογές τόσο ο ΣΥΡΙΖΑ που υποσχέθηκε τη λύση των δεσμών της χώρας, όσο και αυτοί που τον ψήφισαν.

Υπάρχουν βέβαια  οι αφελείς και οι καιροσκόποι. Οι μεν φαντάστηκαν ότι με την ψήφο του ο Ελληνικός λαός θα πετάξει τον Σόιμπλε στη θάλασσα, οι δε εκ των υστέρων (δηλαδή αφού κέρδισε ο ΣΥΡΙΖΑ τις εκλογές) τον ψέγουν γιατί δε προχωρά στην «επανάσταση». Πάντοτε θα υπάρχουν οι άνθρωποι που προτιμούν να ζουν στον κόσμο τους ή άλλοι που να προωθούν τις δικές τους προσωπικές επιδιώξεις…

Κάπου μεταξύ των αφελών προσεγγίσεων και των καιροσκοπικών υπολογισμών βρίσκεται η πραγματικότητα. Και αυτή η πραγματικότητα ορίζεται από το οικονομικό χάλι της χώρας, από τις διεθνείς δεσμεύσεις που έχει αναλάβει προκειμένου να χρηματοδοτηθεί, από την εκχώρηση κυριαρχίας προκειμένου να «απολαμβάνει» τα «ευεργετήματα» της ΕΕ και του ευρώ. Μέρος αυτής της πραγματικότητας είναι και το γεγονός ότι ο ΣΥΡΙΖΑ κέρδισε τις εκλογές όχι υποσχόμενος τη ρήξη με το πλαίσιο στο οποίο είναι ενταγμένη η χώρα (ΝΑΤΟ,ΕΕ, ευρώ) αλλά υπογραμμίζοντας ότι δεν το αμφισβητεί.

Με άλλα απλούστερα λόγια, η ελληνική κοινωνία ξεμπέρδεψε με τους προηγούμενους (Σαμαρά- Βενιζέλο) και ανέθεσε στον Τσίπρα να διεκδικήσει την αλλαγή της κατάστασης της χώρας, εντός του πλαισίου. Είναι αυτό εφικτό; Κατά τη γνώμη μας όχι, αλλά η γνώμη που μετράει είναι του Αλέξη Τσίπρα ο οποίος το υπόσχεται και της ελληνικής κοινωνίας που τον εμπιστεύεται.

Τι μπορεί να κερδίσει εντός πλαισίου της ΕΕ όπου κόβουν και ράβουν οι δανειστές  η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ θα αποδειχτεί στην πράξη. Αυτό που κατ αρχήν πάντως φαίνεται είναι ότι η νέα κυβέρνηση αναζητά τα όρια ανοχής των ευρωπαικών (γερμανικών) αρχών, ίσως γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είχε νταραβέρια με Χριστοφοράκους,  siemens και άλλους …ευεργέτες του ελληνικού πολιτικού προσωπικού.

Υ.Γ.1 Υπάρχει, πράγματι διαφορά μεταξύ ενός συμβιβασμού και ενός συμβιβασμού άνευ όρων. Σε κάθε περίπτωση ωστόσο, ο συμβιβασμός πονάει περισσότερο τον ανίσχυρο…

 Υ.Γ.2 Έχει πλάκα να τους  ακούς (Σαμαροβενιζέλους και…σια) να τσιρίζουν ότι «και μεις αυτά κάναμε και λέγαμε».  Αν πράγματι είναι έτσι τότε προκύπτει το ερώτημα:  γιατί χάσατε (τις εκλογές) τα αυγά και τα πασχάλια ωρέ παλικάρια;  Τόσο εύκολα σας  έπιασε κότσους ο «μικρός—όπως υποτιμητικά επιμένετε να τον αποκαλείται--  Αλέξης»;

[---->]