του Domenico Moro
Το φαινόμενο μπούμερανγκ των κυρώσεων στον ηγεμονικό ρόλο του
δολαρίου
Ο πόλεμος όλο και περισσότερο
διεξάγεται χωρίς όρια, καλύπτοντας ένα ευρύ φάσμα μη θανατηφόρων μέτρων
και μέσων, σε κάθε περίπτωση, όμως, καταστροφικά για τα κράτη και τους
πληθυσμούς που πλήττονται.
Στις διάφορες μορφές μη θανατηφόρου πολέμου περιλαμβάνεται και
ο οικονομικός και χρηματοπιστωτικός πόλεμος, που παίρνει και τη μορφή του
νομισματικού πολέμου, χρησιμοποιώντας νομίσματα και συναλλαγές ως μέσα
καθυπόταξης του εχθρού.
Οι ΗΠΑ εδώ και χρόνια
χρησιμοποιούν το δολάριο, το οποίο είναι αποθεματικό νόμισμα και διεθνών
ανταλλαγών, ως εργαλείο πολέμου και πίεσης στους αντιπάλους τους. Η χρήση αυτή
είναι ιδιαίτερα εμφανής στη σύγκρουση μεταξύ της Ουκρανίας, που υποστηρίζεται
από τις ΗΠΑ, και τη Ρωσία.
Οι ΗΠΑ φρόντισαν να εκδιωχθεί η Ρωσία από το διεθνές
διατραπεζικό σύστημα Swift(Society for Worldwide Interbank Financial
Telecommunication, Συνεταιρισμός Παγκόσμιων Διατραπεζικών Χρηματοπιστωτικών
Τηλεπικοινωνιών), μια απαραίτητη υπηρεσία ανταλλαγής μηνυμάτων στη διεθνή
ανταλλαγή αγαθών. Επιπλέον, μπλοκάρουν τα αποθέματα δολαρίων που κατέχει η
Ρωσική Κεντρική Τράπεζα και υποβάλλουν τη Ρωσία σε ένα φάσμα κυρώσεων που όλο
και διευρύνονται και εμπλέκουν τράπεζες, μεμονωμένους καπιταλιστές,
επιχειρήσεις, εναέριους χώρους, ταξίδια.
Όλοι αυτά για να πλήξουν το ρούβλι, να το υποτιμήσουν να
τροφοδοτήσουν τον πληθωρισμό και να πιέσουν τη Ρωσία να κηρύξει αδυναμία
εξυπηρέτησης του χρέους της. Πρόσφατα ο οίκος αξιολόγησης Standard & Poor
υποβάθμισε το ρωσικό εξωτερικό χρέος λόγω μιας "επιλεκτικής χρεωκοπίας",
επειδή η Μόσχα πλήρωσε σε ρούβλια ένα ομόλογο σε δολάρια.
Πάνω απ 'όλα,όμως, η Ρωσία απειλείται με απαγόρευση εισαγωγής των πρώτων υλών ενέργειας, από την
ΕΕ, η οποία είναι ο μεγαλύτερος πελάτης της. Δείτε την Ιταλία, για παράδειγμα,
η οποία εισάγει το 40% των αναγκών της σε φυσικό αέριο από τη Ρωσία. Χωρίς
εξαγωγές πρώτων υλών, ειδικά ενέργειας, το εμπορικό ισοζύγιο της Ρωσίας θα
γινόταν ελλειμματικό και τα έσοδα του δημοσίου που επιτρέπει στο ρωσικό κράτος
να πληρώνει τα έξοδά του, συμπεριλαμβανομένων των πολέμων, θα μειωνόντουσαν
δραστικά.
Η Ρωσία αντέδρασε στις δυτικές κυρώσεις απειλώντας να χρεώνει
τις εισαγωγές της ΕΕ για την ενέργεια, το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο και τις
πρώτες ύλες άνθρακα, σε ρούβλια και όχι σε δολάρια και ευρώ. Με αποτέλεσμα, το
ρούβλι, που ήταν πολύ υποτιμημένο σε σχέση με το δολάριο λόγω κυρώσεων, να
αυξηθεί γρήγορα. Αλλά, κυρίως, η Ρωσία πουλάει σε άλλες χώρες, ένα μέρος των
εξαγωγών πετρελαίου και φυσικού αερίου, που μέχρι σήμερα πουλούσε στην ΕΕ.
Ετσι, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Λαβρόφ, πήγε στην Ινδία για
να πουλήσει πετρέλαιο Ural, το οποίο η Μόσχα δεν καταφέρνει πλέον να πουλήσει
στις δυτικές χώρες, προς 35 δολάρια το
βαρέλι δηλαδή σε τιμή πολύ κάτω από αυτές της αγοράς, δεδομένου ότι αυτή τη
στιγμή το πετρέλαιο Brent πωλείται προς 106 περίπου δολάρια το βαρέλι [i].
Η Ινδία από τα τέλη Φεβρουαρίου μέχρι τις αρχές Απριλίου
αγόρασε 13 εκατομμύρια βαρέλια ρωσικού πετρελαίου, όταν σε όλο το 2021είχε
αγοράσει περίπου 16 εκατομμυρίων βαρέλια. Το πιο σημαντικό, όμως ,είναι ότι η
Ρωσία για το διακανονισμό των συναλλαγών ,πρότεινε ένα σύστημα πληρωμών σε
ρούβλια και ρουπίες. Επιπλέον, η Μόσχα για να παρακάμψει τις κυρώσεις και σαν
εναλλακτική του συστήματος Swift ,προτείνει στην Ινδία τη χρήση του Ρωσικού
συστήματος χρηματοοικονομικών επικοινωνιών και μεταφορών SPFS (Sisteme
Peredachi Finansovykh Soobshchenii).
Η χρήση του ρουβλίου θα
μπορούσε να επεκταθεί και σε άλλα ρωσικά προϊόντα, όπως για παράδειγμα το
σιτάρι που η Ρωσία πουλάει στην Τουρκία, στην Αίγυπτο, στο Ιράν και στη Σαουδική
Αραβία. Επιπλέον, η Κίνα, η δεύτερη παγκόσμια οικονομία, θα μπορούσε να θέσει
στη διάθεση της Ρωσίας το διασυνοριακό σύστημα διατραπεζικής πληρωμής (CIPS),
το δικό της σύστημα διεθνών πληρωμών, που ξεκίνησε το 2015 για να μειώσει την
εξάρτηση από το δολάριο, να διεθνοποιήσει το νόμισμά της (το γουάν (ρενμίμπι)
και να προωθήσει τη χρήση του στις χώρες που συμμετέχουν στη Νέα οδό του
μεταξιού.
Η απόφαση της Ινδίας να αποδεχθεί τα αιτήματα της Ρωσίας,
ιδιαίτερα την παράκαμψη του συστήματος SWIFT, έχει ενοχλήσει έντονα τις ΗΠΑ. Ο
Ντάλιπ Σινγκ αναπληρωτής Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ, αρμόδιος για
θέματα διεθνούς οικονομίας, δήλωσε: «Δεν θα θέλαμε να δούμε συστήματα που έχουν
σχεδιαστεί για να στηρίζουν το ρούβλι ή να υπονομεύσουμε το χρηματοπιστωτικό
σύστημα με βάση το δολάριο ή να παρακάμψουν τις κυρώσεις μας ... θα υπάρξουν
συνέπειες για τις χώρες που θα το κάνουν» . [II]
Το ζήτημα όμως είναι ότι οι κυρώσεις δυτικών και Αμερικανών
εναντίον της Ρωσίας, οι οποίες βασίζονται ευρέως στην ηγεμονία του δολαρίου,
κινδυνεύουν να προκαλέσουν ένα φαινόμενο μπούμερανγκ σε βάρος του ίδιου του
δολαρίου, υπονομεύοντας την ηγεμονία του αμερικανικού νομίσματος.
Το δολάριο θα ηγεμονεύει, με την προϋπόθεση ότι θα εξακολουθεί
να είναι το κατεξοχήν νόμισμα διεθνών συναλλαγών και, κατά συνέπεια, το
αποθεματικό νόμισμα των παγκόσμιων κεντρικών τραπεζών. Εάν οι κυρώσεις πιέζουν
προς τη χρήση άλλων νομισμάτων που δεν θα είναι το δολάριο τότε υπονομεύεται η
ισχύς του δολαρίου και εδώ και μερικές δεκαετίες η ηγεμονία του δολαρίου έχει
μειωθεί, κυρίως λόγω της αύξησης των συναλλαγών σε περιφερειακό επίπεδο και ως
απάντηση χωρών που θέλουν να ξεφύγουν από την νομισματική κυριαρχία τομέα των
ΗΠΑ.
Μεταξύ 1999 και 2021 τα αποθέματα σε δολάρια των κεντρικών
τραπεζών μειώθηκαν από 71% σε 59% [ΙΙΙ]. Επιπλέον, σήμερα, με δολάρια γίνεται
το 40% των διεθνών συναλλαγών, με ευρώ το 35%,με τη στερλίνα το 6% και με το
γουάν το 3% [iv]
Εκφράζοντας τις ανησυχίες σχετικά με το δολάριο ως παγκόσμιο
νόμισμα το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο σε πρόσφατη έκθεσή του, αναφέρει: «Αποκλεισμός από το
Swift Messaging System θα μπορούσε να επιταχύνει τις προσπάθειες για την
ανάπτυξη εναλλακτικών λύσεων. Αυτό θα μείωνε τα πλεονεκτήματα όσον αφορά την
αποτελεσματικότητα που απορρέουν από την ύπαρξη ενός ενιαίου παγκόσμιου
συστήματος και θα μπορούσε ενδεχομένως να μειώσει τον κυρίαρχο ρόλο του
δολαρίου στις χρηματοπιστωτικές αγορές και τις διεθνείς πληρωμές "[v].
Η ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΗΓΕΜΟΝΙΑΣ ΤΟΥ ΔΟΛΑΡΙΟΥ
Η προέλευση της ηγεμονίας του δολαρίου χρονολογείται από την
περίοδο πριν τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Το 1913 δημιουργήθηκε η αμερικανική
κεντρική τράπεζα, η Federal Reserve Bank, σε συνδυασμό με την προσπέραση της βρετανικής
οικονομίας, που μέχρι τότε ηγεμόνευε παγκοσμίως, από την αμερικανική.
Ωστόσο, το παγκόσμιο εμπόριο παρέμεινε ακόμα επικεντρωμένο στο
Ηνωμένο Βασίλειο, δεδομένου ότι η πλειοψηφία των συναλλαγών γινόταν με
στερλίνες. Την εποχή εκείνη ήταν σε ισχύ ο κανόνας του χρυσού(gold standard) :
οι περισσότερες από τις ανεπτυγμένες χώρες του κόσμου συνέδεαν το νόμισμά τους
με το χρυσό, δηλαδή κάθε νόμισμα αντιστοιχούσε σε μια δεδομένη ποσότητα χρυσού,
η οποία αντιπροσώπευε επομένως το μέτρο των συναλλαγματικών πράξεων. Στον Πρώτο
Παγκόσμιο Πόλεμο πολλές χώρες εγκατέλειψαν τον κανόνα του χρυσού, τυπώνοντας
μαζικά χρήματα για τη χρηματοδότηση των στρατιωτικών τους δαπανών.
Αυτό οδήγησε στην υποτίμηση των νομισμάτων τους. Το Ηνωμένο
Βασίλειο, αντίθετα, κράτησε τη στερλίνα συνδεδεμένη με το χρυσό, για να
διατηρήσει το ρόλο του παγκόσμιου νομίσματος, αλλά αναγκάστηκε, από το τρίτο
έτος του πολέμου και για πρώτη φορά στην ιστορία της, να δανειστεί χρήματα από
το εξωτερικό.
Ετσι,το Ηνωμένο Βασίλειο και άλλες συμμαχικές χώρες έγιναν
οφειλέτες των ΗΠΑ, οι οποίες τους παρείχαν όπλα και τρόφιμα, επιτρέποντάς τους
να κερδίσουν τον πόλεμο κατά της Γερμανίας και της Αυστρο- Ουγγαρίας. Για να
πληρώσουν τα χρέη τους στις ΗΠΑ οι οφειλέτες χρησιμοποίησαν τον χρυσό,
αδειάζοντας τα αποθέματά τους.
Με αυτόν τον τρόπο οι ΗΠΑ στο τέλος του πολέμου έγιναν ο
κύριος ιδιοκτήτης των αποθεμάτων χρυσού. Οι άλλες χώρες, χωρίς τα αποθέματά
τους, δεν θα μπορούσαν πλέον να επιστρέψουν στον κανόνα του χρυσού στο τέλος
του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου. Το 1931 και το Ηνωμένο Βασίλειο εγκατέλειψε
τελικά τον κανόνα του χρυσού και το δολάριο αντικατέστησε τη στερλίνα ως
παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα .
Ωστόσο, μόνο μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο το δολάριο είδε
το ρόλο του ως παγκόσμιο νόμισμα να καθαγιάζεται χάρη στις συμφωνίες του
Bretton Woods. Σε αυτή την πόλη του Νιου Χάμσαϊρ το 1944 οι εκπρόσωποι 44
συμμαχικών χωρών συναντήθηκαν για να ρυθμίσουν την διεθνή νομισματική και
οικονομική τάξη μετά τη διαφαινόμενη ήττα της Γερμανίας και της Ιαπωνίας.
Οι αντιπρόσωποι αποφάσισαν να εγκαταλείψουν τον κανόνα του
χρυσού: τα παγκόσμια νομίσματα δεν θα συνδέονταν πλέον με το χρυσό, αλλά με το δολάριο, το οποίο με τη σειρά του συνδέθηκε
με τον χρυσό. Αν το ζητούσαν, οι χώρες που πιστώνονταν σε δολάρια θα πληρώνονταν
από τις ΗΠΑ σε χρυσό.
Με αυτόν τον τρόπο, οι κεντρικές τράπεζες των μελών του
Bretton Woods αντί χρυσό συσσώρευαν δολάρια, μέσω της αγοράς τίτλων του
αμερικανικού δημοσίου. Το σύστημα, ωστόσο, μπήκε σε κρίση στα τέλη της
δεκαετίας του 1960, διότι οι ΗΠΑ, για να χρηματοδοτήσουν το αυξανόμενο έλλειμμα
του δημοσίου λόγω του πολέμου στο Βιετνάμ και τα εσωτερικά προγράμματα
κοινωνικής πρόνοιας, άρχισαν να πλημμυρίζουν την αγορά με δολάρια.
Επειδή ανησυχούσαν για τη σταθερότητα του δολαρίου, που έχανε
την αξία του, οι Αμερικανοί πιστωτές άρχισαν να ζητούν να πληρωθούν σε χρυσό.
Αυτό τρομοκράτησε την αμερικανική κυβέρνηση που φοβήθηκε μήπως χάσει τα δικά
της αποθέματα χρυσού. Το 1971,λοιπόν, ο Πρόεδρος Ρίτσαρντ Νίξον αποσύνδεσε το
δολάριο από το χρυσό, αναστέλλοντας τη μετατρεψιμότητα του δολαρίου από το
πολύτιμο μέταλλο.
Επιπλέον, από το Μάρτιο του 1973 και μετά, τέθηκε σε ισχύ ένα
σύστημα ελεύθερα κυμαινόμενων συναλλαγματικών ισοτιμιών.. Το δολάριο παρέμεινε
το παγκόσμιο νόμισμα αλλά με το πλεονέκτημα, για τις ΗΠΑ, να εγγυώνται τη
δυνατότητα πληρωμής των εισαγωγών και του δημόσιου χρέους τυπώνοντας δολάρια.
ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΚΕΝΤΡΙΚΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΔΟΛΑΡΙΟΥ
Το δολάριο παραμένει μέχρι σήμερα, ο βασιλιάς των νομισμάτων.
Εκτός από το ότι αντιπροσωπεύει το μεγαλύτερο μέρος των παγκόσμιων
συναλλαγματικών αποθεμάτων, είναι ένα νόμισμα συναλλαγών στο διεθνές εμπόριο.
Οι περισσότερες πρώτες ύλες, και το πετρέλαιο, αγοράζονται και πωλούνται σε
δολάρια και διάφορες χώρες, όπως η Σαουδική Αραβία, κρατούν το νόμισμα τους συνδεδεμένο
με το δολάριο.
Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η παγκόσμια θέση του
δολαρίου τη δεκαετία του 1960 χαρακτηρίστηκε ως «υπερβολικό προνόμιο» των ΗΠΑ
από τον τότε Γάλλο υπουργό Οικονομικών Βαλερί Ζισκάρ ντ Εστέν.
Η ζήτηση για δολάρια σε παγκόσμιο επίπεδο επιτρέπει στις ΗΠΑ
να χρηματοδοτούνται με χαμηλό κόστος. Χάρη στη σταθερή παγκόσμια ζήτηση για
δολάρια, οι ΗΠΑ πληρώνουν μειωμένα επιτόκια στους αγοραστές ομολόγων του
αμερικανικού δημοσίου.
Από το 1968,όμως, οι ΗΠΑ άρχισαν να συσσωρεύουν ένα ολο και
μεγαλύτερο, αδιάκοπα σχεδόν, έλλειμμα εξωτερικού εμπορίου, το οποίο
υποστηρίζεται από τη ζήτηση για συναλλαγματικά αποθέματα σε δολάρια.
Το 2021 το αμερικανικό εμπορικό χρέος (μόνο αγαθά) ανήλθε στο
κολοσσιαίο ποσό των 1.182 δισεκατομμυρίων δολαρίων [VI], ενώ το δημόσιο χρέος
έφτασε, πάντα το 2021, τα 30,5 τρισεκατομμύρια δολάρια, δηλαδή το 133,3% σε
σύγκριση με το ΑΕΠ και 2,7 τρισεκατομμύρια περισσότερα δολάρια σε σχέση με το
προηγούμενο έτος [VII].
O κεντρικός ρόλος του δολαρίου στις διεθνείς πληρωμές αυξάνει
τη δυνατότητα των ΗΠΑ να επιβάλουν οικονομικές κυρώσεις.
Στην πραγματικότητα, το εμπόριο σε δολάρια,
συμπεριλαμβανομένου αυτού μεταξύ τρίτων χωρών, ενδέχεται να υπόκειται σε
κυρώσεις, διότι τις πληρωμές σε δολάρια τραπεζών και διεθνών εταιρειών τις
διαχειρίζονται τράπεζες των ΗΠΑ με λογαριασμούς στην Ομοσπονδιακή Τράπεζα.
Η χρήση αυτών των λογαριασμών σημαίνει ότι κάθε συναλλαγή που
αγγίζει τεχνικά το εδάφη των ΗΠΑ δίνει στις ΗΠΑ τη νομική δικαιοδοσία και
επομένως την δυνατότητα να μπλοκάρουν ανεπιθύμητες συναλλαγές.
Με αυτόν τον τρόπο, οι ΗΠΑ μπορούν να κάνουν τη ζωή δύσκολη σε
εταιρείες και χώρες που θέλουν να κλείσουν δουλειές και βρίσκονται στη
"μαύρη λίστα". Το 2015, η Γαλλική Τράπεζα BNP Paribas υποχρεώθηκε να
καταβάλει πρόστιμο 9 δισεκατομμυρίων δολαρίων για παραβίαση κυρώσεων επειδή
διεκπεραίωσε πληρωμές σε δολάρια από την Κούβα, το Ιράν και το Σουδάν.
Όπως είπαμε παραπάνω, η χρήση του δολαρίου στις διεθνείς
συναλλαγές σπρώχνει άλλες χώρες να αναπτύξουν εναλλακτικά συστήματα πληρωμών
στο δολάριο. Ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Γαλλίας και
της Γερμανίας, που δοκίμασαν το 2015 να δημιουργήσουν ένα σύστημα πληρωμών, το
Instex, προκειμένου να παρακάμψουν το δολάριο στις συναλλαγές τους με το Ιράν,
μια χώρα στην οποία οι ΗΠΑ είχαν επιβάλλει κυρώσεις.
Ωστόσο, η Instex δεν είχε ιδιαίτερη επιτυχία και
χρησιμοποιήθηκε μόνο μία φορά. Αντίθετα αυξημένος είναι ο ρόλος του
προαναφερθέντος κινεζικού συστήματος CIPS. Το CIPS χρησιμοποιεί το Swift
Messaging System, αλλά πολλοί ειδικοί θεωρούν ότι το σύστημα θα εξελιχθεί και
δεν θα χρειάζεται πλέον το Swift . Ομως, η Κίνα έχει υπογράψει συμφωνίες με την
Τουρκία και το Πακιστάν να εμπορεύεται προϊόντα με γιουάν και έχει δημιουργήσει ένα σύστημα βασισμένο
στο γουάν για να επιτρέψει στους Σέρβους να χρησιμοποιούν τις τοπικές
πιστωτικές κάρτες τους σε άλλες χώρες. Επιπλέον, οι συναλλαγές μεταξύ Ρωσίας
και Κίνας σε ρούβλια και γουάν από 7% εμπορικών συναλλαγών το 2013, ξεπέρασαν
το 18% το 2017 [VIII].
ΑΛΛΑΓΗ ΣΤΟΥΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥΣ ΚΑΙ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟΥΣ ΣΥΣΧΕΤΙΣΜΟΥΣ
ΔΥΝΑΜΗΣ ΚΑΙ ΔΟΛΑΡΙΟ
Το δολάριο για τις ΗΠΑ δεν είναι μόνο ένα εργαλείο πολέμου ,
αλλά και η βάση του οικοδομήματος της
παγκόσμιας ηγεμονίας τους : με το δολάριο οι ΗΠΑ χρηματοδοτούν το κράτος τους
και έμμεσα όλη την οικονομία τους. Χωρίς το δολάριο, οι ΗΠΑ δεν θα μπορούσαν να
υποστηρίξουν το διπλό χρέος τους, το δημόσιο και το εμπορικό.
Οι παράγοντες που συνέβαλαν στην κυριαρχία του δολαρίου είναι
το μέγεθος της οικονομίας και η γεωπολιτική επιρροή των ΗΠΑ. Όταν το δολάριο
έγινε παγκόσμιο νόμισμα οι ΗΠΑ παρήγαγαν το μισό παγκόσμιο εγχώριο προϊόν.
Σήμερα, τα πράγματα έχουν αλλάξει. Η Κίνα απειλεί σοβαρά την
πρωτοκαθεδρία των ΗΠΑ, την οποία, με όρους ΑΕΠ σε τιμές αγοραστικής δύναμης ,
την έχει ήδη ξεπεράσει. Αλλά τις τελευταίες δεκαετίες μειώθηκε και η απόσταση
μεταξύ του ΑΕΠ των ΗΠΑ και των άλλων προηγμένων χωρώ, όπως η Ιαπωνία και η
Γερμανία.
Η αμερικανική οικονομία έχει έναν έντονα παρασιτικό χαρακτήρα.
Ακόμα περισσότερο από ό, τι κατά την ηγεμονία των Βρετανών. Εκείνη την εποχή, ο
Βρετανικός ιμπεριαλισμός μπορούσε να βασίζεται στους πόρους των αποικιών, ιδίως
της Ινδίας. Ωστόσο, η στερλίνα βασιζόταν σε κάτι απτό, δηλαδή στο χρυσό.
Σήμερα, το δολάριο δεν έχει πίσω του τίποτα το συγκεκριμένο και πραγματικό
εκτός από τον αμερικανικό στρατό.
Δεδομένου ότι αποδυναμώνονται οικονομικά, οι ΗΠΑ βασίζονται
ολοένα και περισσότερο στη γεωπολιτική επιρροή τους, η οποία σε μεγάλο βαθμό
προκύπτει από το ότι οι ΗΠΑ διαθέτουν μια στρατιωτική δύναμη η οποία δεν μπορεί
να συγκριθεί με καμία άλλη.
Σε αυτό το σημείο ενεργοποιείται ένας φαύλος κύκλος: οι ΗΠΑ
διατηρούν την ηγεμονία του δολαρίου χάρη στη στρατιωτική δύναμή τους και
διατηρούν τη στρατιωτική ισχύ τους χάρη στο δολάριο.
Έτσι, αν το δολάριο χάσει τη δύναμή του παγκοσμίως θα είναι
πιο δύσκολο για τις ΗΠΑ να διατηρήσουν τη στρατιωτική τους υπεροπλία και αν
καταρρεύσει η τελευταία θα καταρρεύσει και η ηγεμονία του δολαρίου.
Με λίγα λόγια, αν σπάσει το "παιχνίδι" του δολαρίου,
οι ΗΠΑ κινδυνεύουν με σοβαρή κρίση. Γιαυτό οι ΗΠΑ είναι κυριολεκτικά τρομοκρατημένες
από την πιθανότητα άλλες χώρες να εγκαταλείψουν το δολάριο στις εμπορικές
συναλλαγές τους, όπως η Ρωσία και άλλες χώρες λόγω του πολέμου στην Ουκρανία. Η
επιδείνωση των σχέσεων οικονομικής ισχύος και η ανάγκη να διατηρηθεί, παρά την
πτώση αυτή, η γεωπολιτική της επιρροή σπρώχνει τις ΗΠΑ προς τον πόλεμο
Ένας πόλεμος που μερικές φορές διεξάγεται άμεσα, όπως στο
Ιράκ, και μερικές φορές έμμεσα, μέσω τρίτων, όπως στην Ουκρανία. Στον εν
εξελίξει πόλεμο, το πραγματικό διακύβευμα είναι μεταξύ της Ρωσίας και των ΗΠΑ
και το αντικείμενο της διένεξης υπερβαίνει τα εδάφη του Ντομπάς και την πόλη
της Μαριούπολης.
Το πραγματικό αντικείμενο της διένεξης, στις πεδιάδες της
Ουκρανίας και της Ανατολικής Ευρώπης, είναι η γεωπολιτική επιρροή των ΗΠΑ και,
μέσω αυτής, η ικανότητα του δολαρίου να παραμείνει ένα νόμισμα συναλλαγών και
παγκόσμιο αποθεματικό.
Είναι απόλυτα σαφές ότι, σε ένα τέτοιο πλαίσιο, οι ΗΠΑ δεν
έχουν κανένα ενδιαφέρον για συμβιβασμό και ειρήνη. Ο στόχος των Αμερικανών
είναι η εξάλειψη της Ρωσίας ως αυτόνομης εξουσίας πίσω από την Ευρώπη, η οποία
εξακολουθεί να είναι, αν όχι το κέντρο βάρους της παγκόσμιας εξουσίας,
τουλάχιστον ένα από τα δύο κέντρα παγκόσμιας εξουσίας μαζί με την περιοχή του
Ινδο-Ειρηνικού, την Ινδία, την Ιαπωνία και κυρίως την Κίνα.
[i]
https://it.investing.com/commodities/brent-oil
[ii] G. Di Donfrancesco,
“Lavrov in India per offrire greggio ma Washington lancia l’allarme”, Il
Sole24ore, 1 Απριλίου 2022.
[iii] International
Monetary Fund, The Stealth erosion of dollar dominance.
[iv] G, Di Donfrancesco,
“L’Fmi: le sanzioni alla Russia minano l’egemonia del dollaro”, Il Sole24ore, 1
Απριλίου 2022.
[v] Ibidem.
[vi] Unctad, Data center.
[vii]International
monetary fund, Database.
[viii] Justin Scheck e
Bradley Hope, The dollar underpins American power. Rivals
are building workarounds, May 29, 2019
