Μέτρα συνολικού ύψους 300 δισ. ευρώ, που θα κατευθυνθούν στα
ταμεία των μονοπωλίων της Ενέργειας και θα τα πληρώσουν με διάφορους τρόπους οι
λαοί των χωρών της ΕΕ, παρουσίασε σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στο όνομα της
απεξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα της Ρωσίας.
Σύμφωνα με τα όσα είπε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν το σχέδιο
REPowerEU, εστιάζει σε τρεις βασικούς άξονες: Στην εισαγωγή περισσότερου μη
ρωσικού φυσικού αερίου, στην ταχύτερη ανάπτυξη Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και
στην μεγαλύτερη προσπάθεια για «εξοικονόμηση Ενέργειας» σε δημόσια κτίρια,
επιχειρήσεις και νοικοκυριά.
Αναφορικά με τον πρώτο άξονα, η Κομισιόν προτείνει τη μείωση
των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου και στην αντικατάστασή του από το
πανάκριβο LNG. Για το λόγο αυτό, δηλώνει ότι θα εξετάσει την ανάπτυξη ενός
«κοινού μηχανισμού αγορών» που θα διαπραγματεύεται και θα συνάπτει συμβάσεις
για αγορές αερίου για λογαριασμό των συμμετεχόντων κρατών-μελών. Προβλέπει τη
διάθεση 10 δισ. ευρώ για την ανάπτυξη των υποδομών που χρειάζονται για την
αποθήκευσή του.
Επιπλέον, η Επιτροπή θα διευκολύνει την ενεργειακή
διαφοροποίηση και την οικοδόμηση μακροπρόθεσμων συνεργασιών με προμηθευτές,
συμπεριλαμβανομένης της συνεργασίας για το υδρογόνο ή άλλες πράσινες
τεχνολογίες. Για αυτό στη Μεσόγειο και τη Βόρεια Θάλασσα θα αναπτυχθούν μεγάλοι
διάδρομοι υδρογόνου.
Δεύτερο άξονα αποτελεί η ταχύτερη ανάπτυξη Ανανεώσιμων Πηγών
Ενέργειας, μέσα από στην επίσπευση της στρατηγικής της «πράσινης μετάβασης» που
ήδη έχει εκτινάξει τις τιμές της Ενέργειας. Στο πλαίσιο αυτό προτείνεται μαζική
κλιμάκωση και επιτάχυνση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στην παραγωγή
ηλεκτρικής ενέργειας, στη βιομηχανία, στα κτίρια και τις μεταφορές, καθώς και
αύξηση του βασικού στόχου του 2030 για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας από 40%
σε 45% στο πλαίσιο του πακέτου «Fit for 55».
Παράλληλα, η Επιτροπή παρουσιάζει μια στρατηγική της ΕΕ για
την ηλιακή ενέργεια, με διπλασιασμό της ηλιακής φωτοβολταϊκής ισχύος έως το
2025 και εγκατάσταση 600 GW έως το 2030, καθώς τη σταδιακή νομική υποχρέωση
εγκατάστασης ηλιακών συλλεκτών σε νέα δημόσια και εμπορικά κτίρια και νέα
κτίρια κατοικιών.
Προτείνονται μέτρα για την ενσωμάτωση της γεωθερμικής και της
ηλιακής θερμικής ενέργειας σε εκσυγχρονισμένα συστήματα αστικής και
κοινόχρηστης θέρμανσης, καθώς και σύσταση για απαλλαγή από τη γραφειοκρατία
στην αδειοδότηση για μεγάλα έργα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, που θα
χαρακτηρίζονται πλέον ως «υπέρτατο δημόσιο συμφέρον».
Η Επιτροπή προτείνει στόχο 10 εκατ. τόνων εγχώριας παραγωγής
ανανεώσιμων πηγών υδρογόνου και 10 εκατομμυρίων τόνων εισαγωγών έως το 2030,
για την αντικατάσταση του φυσικού αερίου, του άνθρακα και του πετρελαίου σε
βιομηχανίες και τομείς μεταφορών. Επίσης θα δοθούν οικονομικά κίνητρα για την
αύξηση της παραγωγής βιομεθανίου έως το 2030, μεταξύ άλλων μέσω της Κοινής
Αγροτικής Πολιτικής.
Αναφορικά με τον τρίτο άξονα, την εξοικονόμηση Ενέργειας,
αυξάνεται από 9% σε 13% ο στόχος ενεργειακής απόδοσης στο πλαίσιο της δέσμης
«Fit for 55», ενώ προτείνονται βραχυπρόθεσμα μέτρα όπως η τηλεργασία, ο
περιορισμός των αεροπορικών ταξιδιών, μείωση των μετακινήσεων με ΙΧ αυτοκίνητα,
που σύμφωνα με την Κομισιόν θα μπορούσαν να μειώσουν τη ζήτηση φυσικού αερίου
και πετρελαίου κατά 5%.
Τα κράτη-μέλη ενθαρρύνονται επίσης να χρησιμοποιούν φορολογικά
κίνητρα για την εξοικονόμηση Ενέργειας, όπως μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ για
ενεργειακά αποδοτικά συστήματα θέρμανσης, μόνωση κτιρίων, συσκευές και
προϊόντα.
Όλα τα παραπάνω μέτρα θα υλοποιηθούν με ένα πακέτο μαμούθ, που
θα κατευθυνθεί, με τον έναν ή άλλο τρόπο στα ταμεία των μονοπωλίων, ενώ κομβικό
ρόλο στη διαχείριση των χρημάτων θα παίξει ο Μηχανισμός Ανάκαμψης και
Ανθεκτικότητας (RRF).
Ήδη, είναι διαθέσιμα 225 δισ. ευρώ σε δάνεια στο πλαίσιο του
RRF, ενώ η Επιτροπή ενέκρινε σήμερα νομοθεσία και οδηγίες προς τα κράτη-μέλη
σχετικά με τον τρόπο τροποποίησης και συμπλήρωσης των εθνικών σχεδίων ανάκαμψης
(RRP), στο πλαίσιο του REPowerEU.
Η Επιτροπή προτείνει να αυξηθούν οι πόροι του RRF με 20 δισ.
ευρώ σε επιχορηγήσεις από την πώληση δικαιωμάτων του συστήματος εμπορίας
εκπομπών της ΕΕ (ETS) που βρίσκονται επί του παρόντος στο Αποθεματικό
Σταθερότητας της Αγοράς και που θα δημοπρατηθούν με τρόπο που δεν διαταράσσει
την αγορά.
Επιπλέον 26,9 δισ. ευρώ από τα Ταμεία Αυνοχής θα μπορούσαν να
διατεθούν σε εθελοντικές μεταφορές στο RRF και άλλα 7,5 δισ. ευρώ από την Κοινή
Αγροτική Πολιτική μέσω εθελοντικών μεταφορών στο RRF. Η Επιτροπή θα διπλασιάσει
τη διαθέσιμη χρηματοδότηση για την πρόσκληση μεγάλης κλίμακας του 2022 του
Ταμείου Καινοτομίας αυτό το φθινόπωρο σε περίπου 3 δισ. ευρώ. Απαιτείται,
επίσης, περιορισμένη πρόσθετη υποδομή φυσικού αερίου, η οποία εκτιμάται σε
επενδύσεις περίπου 10 δισ. ευρώ.
Στα παραπάνω δεν συνυπολογίζονται τα 100 δισεκατομμύρια ευρώ,
που ήδη έχουν διατεθεί στο πλαίσιο του τρέχοντος Πολυετούς Δημοσιονομικού
Πλαισίου (ΠΔΠ), για έργα απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές και πράσινης
μετάβασης επενδύοντας σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, υδρογόνο και υποδομές.
