Λιτότητα για 42 χρόνια ακόμη, μη βιώσιμο το χρέος

Του Λεωνίδα Βατικιώτη

Ισοδύναμοι μια μακροχρόνιας σκληρής λιτότητας, και πολύ κατώτεροι ακόμη και σε σχέση με όσα είχαν οι ίδιοι οι πιστωτές υποσχεθεί, είναι οι όροι που περιλαμβάνει η απόφαση του Συμβουλίου των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης της 22ας Ιουνίου, με την οποία λήγει τυπικά η μνημονιακή περίοδος. Στην πραγματικότητα όμως η φτώχεια των Μνημονίων δεν τερματίζεται, ούτε καν χαλαρώνει. Θωρακίζεται, σκληραίνει και διαιωνίζεται, για τουλάχιστον 42 χρόνια ακόμη, όπως με ακρίβεια προβλέπει το κείμενο των συμπερασμάτων που υπέγραψε η κυβέρνηση Τσίπρα συναινώντας στην περαιτέρω φτωχοποίηση του ελληνικού λαού.

Ας δούμε όμως όσα επακριβώς υπέγραψε ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, όσα δηλαδή περιλαμβάνει η απόφαση του Eurogorup, που πράγματι είναι ιστορική όπως υποστήριξε ο Αλ. Τσίπρας επειδή αλυσοδένει τον ελληνικό λαό στα δεσμά ενός βάρβαρου νεοφιλελεύθερου προγράμματος. Σε ό,τι αφορά την οικονομική πολιτική που θα πρέπει να εφαρμοσθεί προβλέπονται:

Πρώτο, δημοσιονομικά πλεονάσματα, ύψους 3,5% του ΑΕΠ μέχρι το 2022 και 2,2% από το 2023 ως το 2060. Είναι μια απόφαση που ανατρέπει επί τα χείρω την απόφαση του Eurogroup της 15ης Ιουνίου 2017 η οποία ανέφερε ότι για την περίοδο 2023-2060 το πλεόνασμα θα είναι «κοντά στο 2%» του ΑΕΠ». Προς διάψευση των θριαμβολογιών της κυβέρνησης, που αν κάτι ζητούσε ήταν να χρυσώσει το χάπι της υποταγής στους δανειστές, η απόφαση των δανειστών κάνει την πιο αντιλαϊκή και τιμωρητική ερμηνεία των όρων προηγούμενων αποφάσεων!

Δεύτερο, αθώωση των στελεχών του ΤΑΙΠΕΔ που κατηγορούνται για διαφθορά και του πρώην προέδρου της Στατιστικής Υπηρεσίας Ανδρέα Γεωργίου, που ήδη έχει καταδικαστεί από την ελληνική δικαιοσύνη αλλεπάλληλες φορές και μόλις πρόσφατα καταδικάστηκε αμετάκλητα για παράβαση καθήκοντος. Η λυσσώδης επιμονή των πιστωτών να παρεμβαίνουν στο έργο της ελληνικής δικαιοσύνης αποτελεί την πιο αδιάψευστη απόδειξη ενοχής του πρώην ισχυρού άνδρα του ΔΝΤ που δε δίστασε, πέρα από την πλαστογράφηση των στατιστικών στοιχείων, ακόμη και να διατηρεί τη θέση του στο ΔΝΤ όσο ήταν πρόεδρος της ΕΛΣΤΑΤ.

Τρίτο, η απόφαση του Eurogroup επιβάλλει ένα μπαράζ ιδιωτικοποιήσεων που ξεκινάει από την ήδη δρομολογημένη πώληση των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ, που θα πρέπει να ολοκληρωθεί ως το τέλος του 2018, και καταλήγει στην πώληση των ΔΕΣΦΑ, ΔΕΠΑ, ΕΛΠΕ, Μαρίνας Αλίμου, Εγνατίας, ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ και των λιμανιών Καβάλας και Αλεξανδρούπολης. Είναι ιδιωτικοποιήσεις που αν και είχαν προβλεφθεί στα προηγούμενα μνημόνια δεν ολοκληρώθηκαν, είτε επειδή οι ΣΥΡΙΖΑίοι ήθελαν να αποφύγουν το πολιτικό κόστος είτε επειδή δεν πρόλαβαν λόγω γραφειοκρατικών εμποδίων.

Τέταρτο, σε ό,τι αφορά την δημόσια διοίκηση, η απόφαση του Eurogroup προβλέπει την ολοκλήρωση της αξιολόγησης των δημοσίων υπαλλήλων και την δρομολόγηση του τρίτου κύκλου κινητικότητας των δημοσίων υπαλλήλων. Επίσης, στο όνομα της «αποπολιτικοποίησης» της δημόσιας διοίκησης προβλέπει ο διορισμός γενικών γραμματέων να πάψει να είναι στη ευχέρεια της πολιτικής ηγεσίας. Είναι ένα μέτρο που περιορίζει παραπέρα το πεδίο δράσης της εκλεγμένης πολιτικής ηγεσίας, εκχωρώντας νέες εξουσίες στην κρατική γραφειοκρατία.

Πέμπτο, σε ό,τι αφορά το χρηματοπιστωτικό σύστημα ψηφίσθηκε η περαιτέρω ενίσχυση του νομοθετικού πλαισίου που θα διευκολύνει την ανάκτηση της υγείας των τραπεζών. Μεθερμηνευόμενο το τελευταίο, οι ΣΥΡΙΖΑίοι ψήφισαν όχι απλώς την συνέχιση των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών, αλλά και την αυστηρότερη αναθεώρηση των όρων και προϋποθέσεων ώστε περισσότερες λαϊκές κατοικίες να βγουν στο σφυρί. Επιπλέον, προβλέπεται μέχρι το τέλος του 2018 η έξοδος του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας από το κεφάλαιο των συστημικών τραπεζών, ακυρώνοντας έτσι κάθε δυνατότητα κρατικοποίησής τους.

 

 Υπό αυστηρές προϋποθέσεις τα μέτρα για το χρέος

Το χειρότερο για την κυβέρνηση είναι ότι τα παραπάνω αντιλαϊκά μέτρα (κι άλλα πιθανά που δεν αναφέρονται ρητά, αλλά υπονοούνται) ψηφίσθηκαν έναντι διευκολύνσεων για το δημόσιο χρέος, που δεν αποτελούν καν ελάφρυνση!

Επιπλέον, τα μέτρα που προβλέπονται (επιστροφή των κερδών από τα κέρδη των ομολόγων που διακρατούν οι εθνικές κεντρικές τράπεζες και 10ετή επιμήκυνση των αποπληρωμών του δεύτερου δανείου) θα ενεργοποιηθούν κάτω από προϋποθέσεις! Δεν θα εφαρμοστούν, έστω σε μια περίοδο 5 ή 10 ετών, κατά αυτόματο τρόπο. Θα εφαρμοστούν υπό τον όρο της συμμόρφωσης με τους όρους που περιγράψαμε. Δηλαδή, αν πουληθούν τα ΕΛΠΕ και η Μαρίνα Αλίμου μία δόση που πρέπει να πληρωθεί το 2020 θα μεταφερθεί στο 2030! Αν η ελληνική δικαιοσύνη πάει να μαζέψει χόρτα αντί για να δικάσει τον Γεωργίου, ο οποίος σοφά ποιών κι ακολουθώντας τα χνάρια του Ν. Μαστοράκη έχει εγκατασταθεί μόνιμα στις ΗΠΑ, τότε κι άλλα 1-2 δισ. ευρώ που ήταν να πληρωθούν το 2021 ή 2022 θα πληρωθούν το 2031 ή 2032. Τέτοιος θρίαμβος!!!

Μάλιστα, για την διεξαγωγή των τριμηνιαίων ελέγχων, μετά τον Αύγουστο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα δημιουργήσει και θα ενεργοποιήσει μια νέα διαδικασία ελέγχων, παρεμβάσεων και υποδείξεων «Αυξημένης Εποπτείας», που «θα επιτρέπει στενότερη επιτήρηση της οικονομικής, δημοσιονομικής και χρηματοοικονομικής κατάστασης και των πολιτικών δεσμεύσεων στην εποχή μετά το πρόγραμμα».

Στα μέτρα που συμφωνήθηκαν  για το χρέος δεν περιλαμβανόταν ούτε καν το λεγόμενο γαλλικό κλειδί: ένας μηχανισμός μετάθεσης αποπληρωμών για το μέλλον σε περίπτωση που η ανάπτυξη της οικονομίας ήταν υποδεέστερη της αναμενόμενης. Δεν επρόκειτο για κάτι καινούργιο, πολύ περισσότερο δεν επρόκειτο για κάτι ριζοσπαστικό. Παραλλαγή αυτού του εργαλείου είχε ενσωματωθεί στα ομόλογα που εκδόθηκαν το 2012, στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσης. Ούτε αυτή όμως τη δικλείδα ασφαλείας ήθελαν οι Γερμανοί, επικαλούμενοι τις αντιδράσεις από τη γερμανική Δεξιά.

Τα μέτρα για το χρέος υπολείπονταν ακόμη κι όσων ζητούσε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο που ως απαράβατο όρο για τη συμμετοχή του και τον χαρακτηρισμό του χρέους ως βιώσιμου έθετε την επιμήκυνση των αποπληρωμών τουλάχιστον στα 15 χρόνια κι όχι στα 10. Τούτου δοθέντος, η μη ενεργοποίηση της συμμετοχής του ΔΝΤ (το οποίο όμως θα συμμετέχει στην επιτήρηση της ελληνικής οικονομίας) όπως καθαρά περιγράφεται στην τελευταία παράγραφο της απόφασης του Eurogroup ισοδυναμεί με το χαρακτηρισμό του χρέους ως μη βιώσιμου. Ας θυμηθούμε πώς όλη την τελευταία τριετία το ΔΝΤ εξαρτούσε τη συμμετοχή του από την εφαρμογή δραστικών μέτρων για την μείωση του δημοσίου χρέους, απαιτώντας από τους Ευρωπαίους να αναλάβουν μέρος του κόστους! 

Κατά συνέπεια, τόσο ο Τσακαλώτος κατά την έξοδό του από τη συνεδρίαση του Eurogroup, όσο και Τσίπρας στο πλαίσιο της συνάντησής του με τον Πρ. Παυλόπουλο ψεύδονταν ασύστολα και ξεδιάντροπα όταν περιέγραφαν το χρέος ως βιώσιμο, ενώ κινείται στο επίπεδο του 183%, με βάση όσα γράφει το μεσοπρόθεσμο (από 178,6% το 2017). Για να χαρακτηριστεί βιώσιμο απαιτούνται μελέτες ανάλυσης βιωσιμότητας, με την πιο πρόσφατη (του ΔΝΤ) να το έχει χαρακτηρίσει ως εξαιρετικά μη βιώσιμο, όπως ο καθείς μπορούσε να προβλέψει κι ας μην έχει στη διάθεση του τα μοντέλα του οργανισμού!

Η απίστευτη υποκρισία της κυβέρνησης που ήθελε με κάθε τρόπο να εμφανίσει νίκη για να δικαιώσει τις επιλογές της, διαστρέφοντας την πραγματικότητα, αποκαλύπτεται κι από ένα ακόμη στοιχείο: 

Αν το χρέος είναι βιώσιμο κατά Τσακαλώτο και Τσίπρα, τότε γιατί συμφώνησαν στη χορήγηση δόσης ύψους 15 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 5,5 δισ. θα χρησιμοποιηθούν για αποπληρωμή λήξεων, όπως ήταν προγραμματισμένο, και τα υπόλοιπα 9,5 δισ. ευρώ  θα προστεθούν στο μαξιλαράκι ρευστού που έτσι φτάνει τα 24,1 δισ. με απώτερο στόχο να είναι καλυμμένες οι ανάγκες αποπληρωμής χρέους για τους επόμενους 22 μήνες;  

Δημιούργησαν αυτό το αποθεματικό, που ισοδυναμεί με άτυπη πιστοληπτική γραμμή, μόνο και μόνο γιατί δεν είναι σίγουροι ότι η ελληνική οικονομία θα μπορεί να δανείζεται από τις αγορές!

Η επική αποτυχία  της κυβέρνησης να εξασφαλίσει μια αξιοπρεπή συμφωνία, ακόμη και εντός των ορίων που θέτουν οι δανειστές επιβεβαιώνεται από την απροθυμία του Eurogroup να χρησιμοποιήσει τα εναπομείναντα 24 δισ. ευρώ της δανειακής σύμβασης του 2015 για την εξαγορά των πανάκριβων δανείων του ΔΝΤ! Κι αυτό ήταν ένα μέτρο που συζητούταν όλη την προηγούμενη περίοδο. Αρνήθηκαν ωστόσο να το εφαρμόσουν ώστε η Ελλάδα να συνεχίσει να είναι χρέους υποτελής στους Ευρωπαίους.

Αποδεικνύεται έτσι, ότι η υποταγή και παράδοση του ΣΥΡΙΖΑ δεν εξασφάλισε ούτε καν τον οίκτο και τη συμπάθεια των πιστωτών απέναντι σε Τσίπρα και Τσακαλώτο. Το μόνο που εξασφάλισε ήταν διαιώνιση της χρεοκρατίας και της φτώχειας…

[--->]