περγάδι (το)

Grexit; Ένα προηγούμενο που μπορεί να έχει και συνέχεια. Λόγια του Μάριο Ντράγκι

Daniela Palma, Guido Iodice

Πολλοί σχολιαστές αναρωτιούνται, τους τελευταίους μήνες για τις πιθανές συνέπειες που θα έχει μια ενδεχόμενη στάση πληρωμών και μια πιθανή έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ.

Κατά τη γνώμη ορισμένων, αυτό δεν θα σημάνει το τέλος του ενιαίου νομίσματος και εφιστούν την προσοχή στο ότι σήμερα είναι κάτι που δεν θα προκαλούσε αλυσιδωτές αντιδράσεις στο ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα (όπως θα μπορούσε να είχε συμβεί το 2010), επειδή το ελληνικό δημόσιο χρέος σήμερα βρίσκεται σχεδόν εξ ολοκλήρου στα χέρια των «θεσμών» (Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM) ,ΕΚΤ και ΔΝΤ). Αυτό αποδεικνύεται από το ότι δεν επικράτησε πανικός στις χρηματοπιστωτικές αγορές στη διάρκεια των διαπραγματεύσεων μεταξύ της νέας ελληνικής κυβέρνησης και της (πρώην) Τρόικας.

Ο συλλογισμός αυτός έχει κάποια λογική, αλλά μοιάζει να υποτιμά τον εύθραυστο χαρακτήρα της Ευρωζώνης . Όλοι γνωρίζουν ότι, το ευρώ εξακολουθεί να υπάρχει επειδή η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα παρενέβη με την αξιοπιστία της μέσω του προγράμματος OMT τον Ιούλιο του 2012, και τώρα με την αποκαλούμενη ποσοτική χαλάρωση, διασφαλίζοντας έτσι τη σταθερότητα του κοινού νομίσματος.

Όμως, μια ενδεχόμενη στάση πληρωμών της Ελλάδας, θα έστελνε στις αγορές το αντίθετο μήνυμα. Αν η Ελλάδα αφεθεί να πτωχεύσει, τότε οι αγορές θα αρχίσουν να αναρωτιούνται «ποιος έχει σειρά να πτωχεύσει ή να εγκαταλείψει το ευρώ;».

Όπως ακριβώς συνέβη το 2008 στις ΗΠΑ με τη μη διάσωση της Lehman Brothers. Αυτό θα μπορούσε να καταλήξει σε μια νέα κρίση δημόσιου χρέους (και μια νέα πιστωτική κρίση), με τη διαφορά αυτή τη φορά ότι η ΕΚΤ θα άφηνε να πτωχεύσει και να βγει από το ευρώ μια χώρα που τη δάνειζε, οπότε οι αγορές θα μπορούσαν να χάσουν την εμπιστοσύνη τους στην "ανταλλαξιμότητα" του κοινού νομίσματος και τα σχετικά του, πυροδοτώντας ενδεχομένως μια διαδικασία ανεξέλεγκτης διάλυσης της ευρωζώνης.

Αυτό ο Μάριο Ντράγκι το είπε καθαρά στο Ελσίνκι τον περασμένο Νοέμβριο (σημειώστε ότι η Φινλανδία είναι μία από τις χώρες που επικροτεί το Grexit).

Στην ομιλία του ο Ντράγκι διευκρίνισε και ανέπτυξε εκτενέστερα την περιβόητη ομιλία του στο Λονδίνο το 2012, ότι «θα κάνουμε ό,τι χρειάζεται για να διατηρήσουμε το ευρώ», κάτι που, μετά το Ελσίνκι, έγινε, θα κάνουμε τα πάντα για να διατηρηθεί η ευρωζώνη, «Αν μια χώρα μπορεί να βγει, ενδεχομένως, από την νομισματική ένωση, - δήλωσε ο πρόεδρος της ΕΚΤ – τότε δημιουργείται ένα προηγούμενο και μπορεί να ακολουθήσουν και άλλοι.

Η κατάσταση αυτή, με τη σειρά της, θα μπορούσε να υπονομεύσει την ανταλλαξιμότητα του νομίσματος, αφού οι τραπεζικοί λογαριασμοί και οι άλλες χρηματοοικονομικές συμβάσεις οποιασδήποτε χώρας θα έμεναν εκτεθειμένες στον κίνδυνο της μετονομασίας. Συνεπώς, θα πρέπει να γίνει σαφές ότι η επιτυχία της νομισματικής ένωσης σε οποιοδήποτε χώρα μέλους της, εξαρτάται από το αν θα έχει επιτυχία σε όλες τις χώρες της ένωσης.

Το ευρώ είναι και θα πρέπει να είναι ανέκκλητο σε όλα τα κράτη μέλη που το έχουν υιοθετήσει, όχι μόνο επειδή αυτό το γράφουν οι συνθήκες, αλλά επειδή σε αντίθετη περίπτωση δεν θα μπορούσε να υπάρξει ένα νόμισμα πραγματικά κοινό. «Ενα "τυχαίο" πιστωτικό γεγονός μιας χώρας εντός Ευρωζώνης, και ακόμη χειρότερα η έξοδό της από το ευρώ, θα μπορούσε να πυροδοτήσει διαδικασίες δυνητικά ανεξέλεγκτες.

Οι αισιόδοξοι στο Βερολίνο θα πρέπει να το ξανασκεφτούν αφού, ακόμη και αν το φαινόμενο ντόμινο από μια ενδεχόμενη έξοδο της Ελλάδας, είναι πολύ μικρής έκτασης, το διακύβευμα θα είναι τόσο υψηλό που η ανάληψη ενός τέτοιου ρίσκου, θα ήταν τελείως ανεύθυνο. Η δέσμευση για τη συνέχιση της ύπαρξης του ευρώ, εν ολίγοις, είναι μια υποχρέωση των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων και των ίδιων των πιστωτών.

Μια υποχρέωση που η Ελλάδα, παρά το μικρό ειδικό βάρος και τις περιορισμένες δυνατότητες της, δείχνει πρόθυμη να την εκμεταλλευτεί προς όφελός της.

[--->]

Βαρεθήκαμε τις διαπιστώσεις !

Eva Joly: Το Ελληνικό Δημόσιο χάνει δισ. από τις πολυεθνικές που φοροδιαφεύγουν!

Τα ονόματα των πολυεθνικών εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα χωρίς να πληρώνουν τους απαιτούμενους φόρους κάνοντας χρήση των ευνοϊκών φορολογικών καθεστώτων στο εσωτερικό της Ευρωζώνης ανάφερε η Eva Joly, ευρωβουλευτίνα των Γάλλων Πρασίνων και γνωστή δικαστικός με δράση εναντίον της διαφθοράς, η οποία είχε επαφές με την Επιτροπή Αλήθειας Δημόσιου Χρέους.

Η Eva Joly υπογράμμισε την ανάγκη αποκατάστασης του αισθήματος δικαίου των Ελλήνων πολιτών με την φορολόγηση των μεγάλων επιχειρήσεων και όσων ξέπλυναν μαύρο χρήμα. Μάλιστα σχολίασε ότι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, όπως ο Λουξεμβούργιος Ζ.-Κλ. Γιούνκερ κι ο Ολλανδός Γ. Ντάισελμπλουμ, ζητούν θυσίες από τον ελληνικό λαό την ώρα που οι χώρες τους έχουν ευνοϊκό φορολογικό καθεστώς.

Η Eva Joly τόνισε ότι το Ελληνικό Δημόσιο στερήθηκε δισ. ευρώ σε φόρους λόγω των συμφωνιών που έκαναν αυτές οι εταιρείες με το Λουξεμβούργο. Οι συγκεκριμένες εταιρείες είναι η Eurobank, η Coca-Cola Hellenic Bottling, η Wind Hellas, η Vim Power Parts, η Venus, η Mark Arthour Glen, η Varnish Investmentsκι και η Ακαδημία Πλάτωνος Mall.

Παράλληλα, η ευρωβουλευτής των Γάλλων Πρασίνων αναφέρθηκε στις γερμανικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται εδώ, αλλά έχουν την έδρα τους στην Ολλανδία, όπου επίσης υπάρχει ευνοϊκό φορολογικό καθεστώς, όπως η Bayer, η BMW και η Robert Bosch, ενώ δεν παρέλειψε να σημειώσει ότι ούτε η Eldorado Gold, που καταστρέφει το περιβάλλον στη Χαλκιδική, πληρώνει φόρους.
[--->]

Γιατί η Ελλάδα δεν έχει τίποτα να χάσει από ένα 'όχι' στους δανειστές

Φτάσαμε εδώ. Είπαν στον Αλέξη Τσίπρα "take it or leave it". Τι πρέπει να κάνει; Κατά τους Financial Times, πρέπει να αρνηθεί προς όφελος της Ελλάδας καθώς η αποδοχή των προγραμμάτων της τρόικας σημαίνει διπλή αυτοκτονία για την ελληνική οικονομία και την πολιτική σταδιοδρομία του Έλληνα πρωθυπουργού

Ένα άρθρο γνώμης που θα συζητηθεί δημοσιεύουν σήμερα οι Financial Times, με τίτλο "Η Ελλάδα δεν έχει τίποτα να χάσει" και τη υπογραφή του Wolfgang Münchau.

Ο αρθρογράφος ξεκινά από το δεδομένο πως ο Έλληνας πρωθυπουργός δεν έχει να αντιμετωπίσει εκλογές μέχρι τον Ιανουάριο του 2019, άρα, όποια πορεία και αν διαλέξει τώρα, θα αποδώσει καρπούς μέσα σε τρία χρόνια. Ή αποδέχεται την τελική προσφορά των πιστωτών ή αποχωρεί από τη ζώνη του ευρώ. Εάν αποδεχτεί την προσφορά, θα πρέπει να συμφωνήσει σε μια δημοσιονομική προσαρμογή 1,7% του ΑΕΠ σε διάστημα 6 μηνών.

Ο Wolfgang Münchau υποστηρίζει πως αν ο Αλέξης Τσίπρας συμφωνήσει σε κάτι τέτοιο, θα υπάρξει πλήγμα του επιπέδου του ΑΕΠ της χ'ωρας της τάξης του 12,6% σε διάστημα τεσσάρων ετών. Ο λόγος του ελληνικού χρέους προς το ΑΕΠ θα αρχίσει να προσεγγίζει το 200%.
"Το συμπέρασμά μου είναι πως η αποδοχή των προγραμμάτων της τρόικα σημαίνει διπλή αυτοκτονία - για την ελληνική οικονομία και την πολιτική σταδιοδρομία του Έλληνα πρωθυπουργού" γράφει χαρακτηριστικά.

Κατόπιν, εξετάζει το αντίθετο σενάριο της εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ και εξηγεί πως ότι αυτό θα είχε καλύτερο αποτέλεσμα για τρεις λόγους:

"Το πιο σημαντικό αποτέλεσμα θα ήταν ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να ξεφορτωθεί τις τρελές δημοσιονομικές προσαρμογές. Η Ελλάδα θα έπρεπε ακόμη να «τρέξει» ένα μικρό πρωτογενές πλεόνασμα, που μπορεί να απαιτούσε μια εφάπαξ προσαρμογή αλλά μόνο αυτό.

Η Ελλάδα θα κήρυττε πτώχευση σε όλους τους επίσημους πιστωτές της -το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας, καθώς και για τα διμερή δάνεια από τους Ευρωπαίους πιστωτές της. Αλλά θα εξυπηρετούσε όλα τα δάνεια του ιδιωτικού τομέα με το στρατηγικό στόχο να ανακτήσει την πρόσβαση στις αγορές λίγα χρόνια αργότερα.

Ο δεύτερος λόγος είναι η μείωση του ρίσκου. Μετά το Grexit, κανείς δεν θα φοβάται τον κίνδυνο μετατροπή νομίσματος. Και η πιθανότητα μιας χρεοκοπίας θα ήταν πολύ μειωμένη, καθώς η Ελλάδα θα είχε ήδη κηρύξει στάση πληρωμών στους επίσημους πιστωτές της και θα ήταν πολύ πρόθυμη να ξανακερδίσει την εμπιστοσύνη μεταξύ των ιδιωτών επενδυτών.

Ο τρίτος λόγος είναι ο αντίκτυπος στην θέση της οικονομίας της στο εξωτερικό. Σε αντίθεση με τις μικρές οικονομίες της Βόρειας Ευρώπης, η Ελλάδα είναι μια σχετικά κλειστή οικονομία. Περίπου τα 3/4 του ΑΕΠ της είναι εγχώριο. Από το υπόλοιπο που δεν είναι εγχώριο, τα περισσότερα προέρχονται από τον τουρισμό, κλάδος ο οποίος θα επωφεληθεί από την υποτίμηση. Η συνολική επίδραση της υποτίμησης δεν θα ήταν τόσο ισχυρή όσο θα ήταν για μια ανοικτή οικονομία, όπως η Ιρλανδία, αλλά θα ήταν επωφελής, ωστόσο.

Από τις τρεις επιπτώσεις, η πρώτη είναι η πιο σημαντική βραχυπρόθεσμα, ενώ η δεύτερη και η τρίτη θα κυριαρχήσουν μακροπρόθεσμα"

Ο αρθρογράφος δεν παραβλέπει να αναφερθεί και στις παγίδες ενός Grexit, οι οποίες θα είναι ως επί το πλείστον βραχυπρόθεσμες. "Μια ξαφνική εισαγωγή νέου νομίσματος θα ήταν χαοτική. Η κυβέρνηση ίσως αναγκαστεί να επιβάλει ελέγχους στην κίνηση κεφαλαίων (capital controls) και να κλείσουν τα σύνορα. Αυτές οι απώλειες του πρώτου έτους, θα είναι σημαντικές, αλλά όταν το χάος υποχωρήσει η οικονομία θα ανακάμψει γρήγορα".

Συγκρίνοντας τα δύο σενάρια, γράφει: "θυμάμαι τη ρήση του Σερ Ουίνστον Τσώρτσιλ ότι η μέθη, σε αντίθεση με την ασχήμια, είναι μια κατάσταση που υποχωρεί. Το πρώτο σενάριο είναι απλά άσχημο, και θα παραμείνει πάντα έτσι. Το δεύτερο, σου δίνει ένα hangover, αλλά ακολουθεί η νηφαλιότητα. Επομένως, εάν αυτό ήταν η επιλογή, οι Έλληνες θα είχαν έναν λογικό λόγο να προτιμούν το Grexit. Αυτό, ωστόσο, δεν είναι η επιλογή που πρέπει να ληφθεί αυτή την εβδομάδα.

Η επιλογή είναι μεταξύ της αποδοχής ή απόρριψης προσφοράς των πιστωτών. Το Grexit είναι πιθανό, αλλά όχι βέβαιο. Αν ο κ. Τσίπρας απορρίψει την προσφορά και χάσει την τελευταία προθεσμία - το Eurogroup της 18ης Ιουνίου - θα καταλήξει να αθετήσει την πληρωμή του χρέους τον Ιούλιο και τον Αύγουστο. Μέχρι αυτό το σημείο η Ελλάδα θα παραμένει στη Ευρωζώνη και θα αναγκαζόταν να αποχωρήσει μόνο αν η ΕΚΤ θα μείωνε τη ροή της ρευστότητας στις ελληνικές τράπεζες κάτω από το ανεκτό όριο. Αυτό μπορεί να συμβεί, αλλά δεν είναι δεδομένο".

Τέλος, ο Wolfgang Münchau, εξηγεί πως εάν η Ελλάδα επρόκειτο να χρεοκοπήσει έναντι όλων των πιστωτών της, μόνο η Γαλλία και η Γερμανία θα χάσουν περίπου 160 δισ. ευρώ. Η Άνγκελα Μέρκελ και ο Φρανσουά Ολάντ θα μείνουν στην ιστορία ως οι μεγαλύτεροι "losers".

Συνεπώς, μπορεί οι πιστωτές να απορρίπτουν κάθε συζήτηση σχετικά με την ελάφρυνση του χρέους τώρα , αλλά αυτό μπορεί να αλλάξει εάν η Ελλάδα μπει σε διαδικασία χρεωκοπίας.
"Αν διαπραγματευτούν, όλοι θα ωφεληθούν. Η Ελλάδα θα παραμείνει στη Ευρωζώνη, εφόσον η δημοσιονομική προσαρμογή εξυπηρετεί ένα χαμηλότερο βάρος του χρέους το οποίο θα ήταν πιο ανεκτό. Οι πιστωτές θα είναι σε θέση να καλύψουν μερικές από τις διαφορετικά σίγουρες απώλειες.

Η βασική ιδέα είναι ότι η Ελλάδα δεν έχει στην πραγματικότητα τίποτε να χάσει, απορρίπτοντας την προσφορά αυτής της εβδομάδας", καταλήγει ο Münchau.

[--->]