Η διακριτική γοητεία της οικονομικής κρίσης



 Συνέντευξη με τον Joseph Halevi
 
Τη συνέντευξη επιμελήθηκαν ο Vincenzo Maccarrone και ο Lorenzo Piccinini. Συνεργάστηκε η Gemma Gasseau.
 
Αν και η κρίση έχει θέσει υπό αμφισβήτηση την κυρίαρχη οικονομική σκέψη των τελευταίων 30 χρόνων, φαίνεται ότι από την αριστερά λείπει μια σωστή συζήτηση που να επιχειρεί να αναλύσει τους καθοριστικούς παράγοντες της κατάρρευσης και τις μελλοντικές προοπτικές .

Ας προσπαθήσουμε λοιπόν να ταρακουνήσουμε κάπως τα νερά, δίνοντας σ’ αυτή τη πρωτοβουλία τον τίτλο , "Η διακριτική γοητεία της οικονομικής κρίσης" , από ένα άρθρο των Fernando Vianello και Andrea Ginzburg που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό "
Rinascita" το 1973 . Αν και οι συγγραφείς έχουν μια θεώρηση διαφορετική από τους συντάκτες του άρθρου, η πρόθεση μας είναι να αποτίσουμε φόρο τιμής στην ιταλική ετερόδοξη παράδοση ( ο συγγραφέας είναι απόφοιτος του Πανεπιστημίου της Μόντενα , όπου δίδαξαν και ο Vianello και ο Ginzburg ) , που σήμερα έχει περιθωριοποιηθεί.

Ο
Halevi είναι καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ και για πολλά χρόνια υπήρξε συνεργάτης της εφημερίδας "Μανιφέστο" . Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα καλύπτουν την πολιτική οικονομία ,τις θεωρίες της ανάπτυξης και του εμπορίου , την Ασία και την μετα- κεϋνσιανή και μαρξική σκέψη . Το πιο πρόσφατο βιβλίο του είναι το "Modern Political Economics. Making Sense of the World Post- 2008" ( με το Γ. Βαρουφάκη και το Ν. Θεοχαράκη) , και από τις ακαδημαϊκές εργασίες του  το "Could be raining :The European Crisis After the Great Recession" , με τον Riccardo Bellofiore .

 

Ουκρανία : Νεότερα

[--->]

Και απολυμένος και απαγορευμένος

Man on Washing Line
Γράφει: Ηρακλής Οικονόμου - Kοινωνία + Κινήματα - 29/04/2014
Η ιστορία λίγο-πολύ γνωστή. Γνωστή αλυσίδα καφετεριών υποχρεώνει τους εργαζόμενούς της να υπογράφουν ρήτρα εμπιστευτικότητας, στην οποία περιλαμβάνεται και η υποχρέωσή τους να μην εργαστούν σε ανταγωνίστρια εταιρεία για ένα χρόνο από την ημέρα που αποχωρήσουν ή απολυθούν από την εταιρεία.
Την υπόθεση, έβγαλε στο φως με καταγγελία του το ΠΑΜΕ, και μπράβο του. Σε ανακοίνωσή του, αναφέρει: «Η υπογραφή αυτών των συμφωνητικών είναι άκρως αντιδραστική, ισοδυναμεί με αλλαγή της σύμβασης εργασίας και ο εργοδότης μπορεί να απολύσει τον εργαζόμενο άμεσα και χωρίς αποζημίωση. Η εταιρία υποχρεώνει τους εργαζόμενους ακόμα και μετά από ένα χρόνο μετά τη λήξη της εργασίας τους να μην δουλέψουν σε οποιαδήποτε επισιτιστική επιχείρηση, αλλά και να μην ενεργήσουν οποιαδήποτε ανταγωνιστική προς την εταιρία πράξη, χωρίς να διευκρινίζεται τι είδους είναι αυτή πράξη.
[…]
Το παραπάνω συμφωνητικό προσβάλλει βασικά εργασιακά και κοινωνικά δικαιώματα των εργαζόμενων, καθώς τους καθιστά ομήρους της επιχείρησης ακόμα και στην περίπτωση που αυτοί απολυθούν από την εν λόγω επιχείρηση. Είναι αδιανόητο να απειλούνται οι εργαζόμενοι με αποζημίωση προς την επιχείρηση αν πιάσουν δουλειά μέσα σε ένα χρόνο από την απόλυση ή την αποχώρησή τους. Και μάλιστα με κριτήρια που είναι εντελώς αυθαίρετα και εναπόκεινται αποκλειστικά στην κρίση της εταιρίας».
Μου έτυχε και μένα μια φορά η ίδια ιστορία. Όταν λύθηκε η συνεργασία μας, ιδιοκτήτης κέντρου ξένων γλωσσών ήρθε και μου μόστραρε ένα χαρτί που έγραφε πάνω-κάτω τα ίδια, ότι δεν μπορώ πλέον να εργασθώ για ένα χρόνο σε φροντιστήρια, σε ανταγωνιστές, κλπ. κλπ. Η απάντησή μου – αφού πρώτα έκατσα για κάνα πεντάλεπτο να χαζεύω το χαρτί έκπληκτος χωρίς να πιστεύω στα μάτια μου – ήταν ότι την υπόθεση θα την αναλάμβανε ο δικηγόρος μου. Σε χρόνο dt, το εν λόγω χαρτί είχε πεταχτεί στα σκουπίδια από τον ίδιο τον πρώην εργοδότη.
Έχει και την πλάκα της όλη αυτή η ιστορία με τη ρήτρα εμπιστευτικότητας: σε κάνει να νιώθεις λίγο σαν Τζέιμς Μποντ, ή σαν πυρηνικός φυσικός που κατέχει τα πυρηνικά μυστικά του Ισραήλ και της Βόρειας Κορέας. Υπάρχει κάτι το φαινομενικά παράλογο στην υπόθεση – τι στο καλό, τέτοια ιδιαίτερη τεχνογνωσία απαιτεί το να φτιάξεις καφέ ή να διδάξεις TOEFL σε φοιτητές; Όχι βέβαια. Το νόημα τέτοιων περιοριστικών ρητρών είναι η «προστασία» έναντι του ανταγωνισμού. Σημαίνει αυτό ότι ο ανταγωνιστής δεν ξέρει να φτιάχνει καφέ ή να μιλάει αγγλικά; Μωρέ ξέρει και παραξέρει!
urban-art-berlin-by-berlinpiratende
Αλλά όλη η ιστορία είναι να μη μάθει ο ανταγωνιστής τα κόλπα με τα οποία η επιχείρηση μειώνει το κόστος, τα κόλπα με τα οποία προωθεί τα προϊόντα και τις υπηρεσίες της, και τα κόλπα με τα οποία εκμεταλλεύεται αποτελεσματικότερα την εργατική δύναμη.Το άγρια χυδαίο στοιχείο στην όλη υπόθεση είναι όμως ότι το κεφάλαιο ξεχνάει – για την ακρίβεια, κάνει πως ξεχνάει – ποιος φτιάχνει τους καφέδες του. Έτσι, ο κάτοχος των μέσων παραγωγής καταλήγει να απαγορεύει από τον κατεξοχήν παραγωγό να παράγει. Αυτός είναι ο ορθολογικός παραλογισμός της σάπιας κοινωνίας μας: να ορίζει αυτός που δεν παράγει το τι και το πώς (και το αν) θα παράγει αυτός που πραγματικά παράγει. Και έτσι καταπατάται σκανδαλωδώς από τον κεφαλαιοκράτη το δικαίωμα στην εργασία. Χρησιμοποιώντας στυγνό εκβιασμό – ή υπογράφεις, ή άντε γεια – η ιδιωτική «επιχειρηματικότητα» προσπαθεί να εκφοβίσει ακόμα περισσότερο τους εργαζόμενους, να περιορίσει ακόμα περισσότερο τη διαπραγματευτική τους ισχύ, να συνθλίψει με τρομοκρατικές μεθόδους το ηθικό τους.

Βέβαια, πριν γίνει πουρές ο εργαζόμενος, έχει γίνει πουρές η συνείδησή μας, στην οποία το προϊόν έχει αποσυνδεθεί πλήρως από τον παραγωγό του. Ποιος φτιάχνει άραγε τον καφέ σου, ο τύπος στο λογότυπο τής κάθε αλυσίδας καφέ, ή αυτός  που λειώνει εννιάωρο πάνω από τη μηχανή του καφέ; Και ποιος έφτιαξε άραγε το iPhone ή το tablet απ’ το οποίο (ελπίζω ότι) με διαβάζεις, αγαπητή μου αναγνώστρια; Ο Στιβ Τζομπς και ο Μπιλ Γκέιτς, ή οι στρατιές του κινεζικού προλεταριάτου που βγάζουν τα μάτια τους πάνω από τα τσιπ;

Δεν προκαλεί καμία εντύπωση βεβαίως ότι το θέμα θάφτηκε από τα μέσα ενημέρωσης, ενώ όσα ασχολήθηκαν μαζί του το παρουσίασαν ως επί το πλείστον σαν μια κόντρα μεταξύ δύο περίεργων τύπων, θάβοντας το κοινωνικό και ταξικό «ζουμί» της ιστορίας. Ευρύτερα όμως, δεν μπορώ παρά να θαυμάσω το βαθμό στον οποίο ο καπιταλισμός έχει καταφέρει να μην συζητιέται καθόλου στη δημόσια σφαίρα αυτό που πρωτίστως μας απασχολεί στην ιδιωτική – δηλαδή οι συνθήκες και οι όροι εργασίας μας. Πραγματικό σιωπητήριο! Σαν να μην υπάρχει ρε παιδί μου το ζήτημα, σαν να επιτρέπεται να θίγεις τα πάντα εκτός από αυτό.
Ηθικό δίδαγμα: οργανωνόμαστε χωρίς φόβο και χωρίς δικαιολογίες. Αν βρίσκουμε σωματείο, γινόμαστε μέλη. Αν δεν βρίσκουμε, το φτιάχνουμε. Και δεν υπογράφουμε κανένα μπακαλόχαρτο κανενός startup (ή …startdown) επιχειρηματία.


Δάκτυλος Λαφαζάνη :"Με έξοδο από την ευρωζώνη απείλησε ο Ολλανδός πρωθυπουργός"

Σύμφωνα με το δημοσίευμα της Ολλανδικής εφημερίδας De Volkskrant, ο Μαρκ Ρούτε εξέφρασε την απειλή του σε μία συνάντηση που είχε στο γραφείο του στη Χάγη με τον Βαν Ρομπάι. 


et



Ο Ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε απείλησε το 2012 να βγάλει τη χώρα του από την Ευρωζώνη, εάν οι Βρυξέλλες προωθούσαν το σχέδιο τους για την επιβολή «μεταρρυθμιστικών συμβολαίων» στα κράτη μέλη, αποκαλύπτει δημοσίευμα της ημερήσιας ολλανδικής εφημερίδας De Volkskrant.

Στους Ευρωπαίους ηγέτες παρουσιάσθηκαν το 2012 σχέδια προτάσεων που υπεδείκνυαν την υπογραφή από τα κράτη – μέλη δεσμεύσεων «συμβατικής μορφής», οι οποίες αφορούσαν τις μεταρρυθμίσεις που έπρεπε να εφαρμόσουν για να διασφαλίσουν τη σταθερότητα της Ευρωζώνης. Οι προτάσεις επεκτείνονταν πέρα από τις υφιστάμενες υποχρεώσεις, όπως τα κριτήρια του Μάαστριχτ που δεσμεύουν τις χώρες να έχουν δημοσιονομικό έλλειμμα χαμηλότερο από το 3% του ΑΕΠ, επιβάλλοντας εξειδικευμένη για κάθε χώρα νομοθετική ατζέντα, με την οποία θα υποχρεώνονταν να θεσπίσουν συγκεκριμένες οικονομικές μεταρρυθμίσεις.

Η ιδέα αυτή δεν ήταν δημοφιλής για τους ηγέτες των χωρών – μελών και δεν εφαρμόσθηκε ποτέ. Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου κ. Χέρμαν Βαν Ρομπάι δήλωσε στην εφημερίδα ότι ήταν σοκαρισμένος από το πόσο ευρύτατα μη δημοφιλή ήταν τα συγκεκριμένα σχέδια. Η Ολλανδία ήταν εναντίον των συμβολαίων, αλλά δεν ήταν μόνο η Ολλανδία: Ήμουν έκπληκτος από το εύρος της αντίδρασης», δήλωσε.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα της εφημερίδας, ο Ρούτε εξέφρασε την απειλή του σε μία συνάντηση που είχε στο γραφείο του στη Χάγη με τον Βαν Ρομπάι. «Δεν αισθάνθηκα μετά ποτέ ότι η απειλή ήταν πραγματικά μία απειλή», δήλωσε ο Βαν Ρομπάι, προσθέτοντας ότι κανείς άλλος Ευρωπαίος ηγέτης δεν απείλησε ποτέ να εγκαταλείψει την Ευρωζώνη. «Ήταν περισσότερο μία ισχυρή δήλωση σχετικά με τα συμβόλαια, την οποία έπρεπε πράγματι να λάβω σοβαρά υπόψη», συνέχισε ο Βαν Ρομπάι.

Το κλίμα έναντι των Βρυξελλών στην Ολλανδία – που ήταν επί μακρόν μία χώρα με ενθουσιασμό υπέρ της Ευρώπης – ψυχράνθηκε τα τελευταία χρόνια, εν μέρει ως αποτέλεσμα του κόστους για τους Ολλανδούς φορολογούμενους από τη διάσωση των χωρών του Νότου της Ευρωζώνης. Τα ευρωσκεπτικιστικά κόμματα αναμένεται να έχουν καλές αποδόσεις στις ευρωεκλογές του Μαΐου. Τον περασμένο μήνα , ο επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας της Ολλανδίας κ. Κλάας Κνοτ δήλωσε στη δημόσια τηλεόραση ότι η τράπεζα είχε καταρτίσει έκτακτα σχέδια για το ενδεχόμενο κατάρρευσης της Ευρωζώνης στο ζενίθ της κρίσης της το 2012.

efsyn.gr με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ 

[--->]