Την Κυριακή 24 Νοεμβρίου,μπήκαμε μέσα στις
Μεταλλευτικές Εγκαταστάσεις Ολυμπιάδας της Ελληνικός Χρυσός και φωτογραφίσαμε
επικίνδυνα τοξικά υλικά (συμπυκνώματα μετάλλων) σε μεγάλους ακάλυπτους σωρούς,
εκτεθειμένους στα στοιχεία της φύσης.
Οι προσωρινές αυτές αποθέσεις δεν καλύπτονται από καμμία αδειοδότηση και
αποτελούν κίνδυνο για την υγεία και το περιβάλλον, ειδικά κάτω από ακραία
καιρικά φαινόμενα όπως αυτά που έζησε πρόσφατα η περιοχή. Οι φωτογραφίες που
παρουσιάζουμε στάλθηκαν στους Επιθεωρητές Περιβάλλοντος, μαζί με ΚΑΤΕΠΕΙΓΟΥΣΑ
ΑΙΤΗΣΗ να ελεγθεί η διαφυγή τοξικών ουσιών στο περιβάλλον κατά τις δύο
διαδοχικές πλημμύρες που έπληξαν την Ολυμπιάδα, στις 22 και τις 25 Νοεμβρίου.
Τα επικίνδυνα συμπυκνώματα της Ελληνικός Χρυσός
Τα τρία μεταλλικά συμπυκνώματα που παράγει η Ελληνικός Χρυσός
στην Ολυμπιάδα – γαληνίτης (μόλυβδος, άργυρος), σφαλερίτης (ψευδάργυρος) και
χρυσοφόρος αρσενοπυρίτης – είναι και τα τρία τοξικά και επικίνδυνα για το
περιβάλλον και τον άνθρωπο. Έτσι τα χαρακτήριζαν τα Δελτία Δεδομένων Ασφαλείας
(ΔΔΑ) που υπέβαλε η ίδια η Ελληνικός Χρυσός όταν, το 2013, μίσωθε μια αποθήκη
στη ΒΙ.ΠΕ. Θεσσαλονίκης στη Σίνδο για να τα αποθηκεύει προσωρινά και να τα
μεταφορτώνει σε κοντέινερ, πριν την εξαγωγή τους από το λιμάνι της
Θεσσαλονίκης. Με βάση αυτόν τον χαρακτηρισμό, η αποθήκη αδειοδοτήθηκε ως
“Εγκατάσταση αποθήκευσης τοξικών και επικινδύνων ουσιών”, με αυστηρούς
περιβαλλοντικούς όρους:
· Τα
συμπυκνώματα αποθηκεύονταν σε κλειστό χώρο και οι διαδικασίες φορτοεκφόρτωσης
γίνονταν αυστηρά εντός της αποθήκης με κλειστή την πόρτα.
· Έπρεπε να
υπάρχει σύστημα εξαερισμού και αποκονίωσης και να γίνονται τακτικές μετρήσεις
ρύπων στην καμινάδα.
· Το δάπεδο
της αποθήκης έπρεπε να καθαρίζεται από τη διαρρέουσα τοξική σκόνη με ειδικά
σάρωθρα και να λειτουργεί μηχανισμός καθαρισμού των ελαστικών των οχημάτων για
την αποφυγή διασποράς της σκόνης εκτός της αποθήκης.
· Οι
εργαζόμενοι στην αποθήκη στη Σίνδο έπρεπε να φορούν μάσκα προστασίας με
αναπνευστήρα ενώ, ειδικά κατά τη διαδικασία της φορτοεκφόρτωσης, να φορούν
μάσκα ολοκλήρου προσώπου με φίλτρο, γάντια, γυαλιά ασφαλείας και ολόσωμες
φόρμες εργασίας. Τα χρησιμοποιημένα μέσα ατομικής προστασίας έπρεπε να
συλλέγονται και να διαχειρίζονται ως επικίνδυνα απόβλητα.
Επιπλέον, η εταιρεία υποχρεώθηκε να συμμορφωθεί με τις
διατάξεις της Οδηγίας Seveso II «για την αντιμετώπιση των κινδύνων
μεγάλων ατυχημάτων σχετιζομένων με επικίνδυνες ουσίες». Δηλαδή να υποβάλει
πολιτική πρόληψης μεγάλων ατυχημάτων, Μελέτη Ασφαλείας, Σχέδια Έκτακτης Ανάγκης
κ.α.
Αλλά στη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων της «επένδυσης» στη
Χαλκιδική (2010), η Ελληνικός Χρυσός «παρέλειψε» να χαρακτηρίσει περιβαλλοντικά
τα προϊόντα της δραστηριότητάς της και η παράλειψη πέρασε «απαρατήρητη» – όπως
πολλά άλλα – από την περιβαλλοντική αδειοδότηση. Μέχρι σήμερα, στην
Ολυμπιάδα και το Στρατώνι, η Ελληνικός Χρυσός διαχειρίζεται αυτά τα ίδια τοξικά
συμπυκνώματα σα να ήταν απλά αδρανή. Υπαίθριοι σωροί, απευθείας πάνω στο χώμα, υπαίθρια
φορτοεκφόρτωση, σκόνη που μεταφέρεται παντού, λάσπη όταν βρέχει και επικίνδυνες
ουσίες (βαρέα τοξικά μέταλλα και χημικά που
ποσότητες επικίνδυνων ουσιών να καταλήγουν στα επιφανειακά και τα
υπόγεια νερά. Οι εργαζόμενοι στη διαχείριση αυτών των υλικών δεν έχουν ούτε
τα απαραίτητα μέσα ατομικής προστασίας ούτε ενημέρωση σχετικά με τους κινδύνους
για την υγεία τους.
Η εταιρεία απέφυγε να τα χαρακτηρίσει τα προϊόντα της επειδή
γνώριζε ότι είναι επικίνδυνα και οι αρμόδιες υπηρεσίες εδώ και τόσα χρόνια
ανέχονται την παρανομία και τη βέβαιη επιβάρυνση του περιβάλλοντος και της
υγείας, εργαζομένων (κυρίως) και κατοίκων.
Τα επικίνδυνα συμπυκνώματα είναι οι μαύροι σωροί στις
φωτογραφίες:
Τα σημεία των αποθέσεων που φωτογραφίσαμε σημειώνονται με
κόκκινες πινέζες στην δορυφορική εικόνα (κάτω) από το Google Earth. Ανάμεσα από
τις μεταλλευτικές εγκαταστάσεις και την παλιά «χαβούζα» επικίνδυνων
μεταλλευτικών αποβλήτων (που παρά τους ισχυρισμούς της εταιρείας δεν έχει
αποκατασταθεί) διέρχεται το ποτάμι Μαυρόλακκας. Θεωρούμε βέβαιο οτι
σημαντική ποσότητα επικίνδυνων συμπυκνωμάτων παρασύρθηκαν από τη βροχή και από
τα ορμητικά νερά του Μαυρόλακκα, ο οποίος στις 22 και στις 25 Νοεμβρίου
υπερχείλισε, πέρασε πάνω από την επαρχιακή οδό Σταυρού-Ολυμπιάδας και γκρέμισε
ένα τμήμα μικρότερου δρόμου (κάτω διάβαση ρέματος) που βρήκε στην πορεία του.
Γιατί αποτίθενται εκεί τα συμπυκνώματα;
Εδώ και πάνω από ένα χρόνο, η εταιρεία έχει προβλήματα στον
εμπλουτισμό στο εργοστάσιο Ολυμπιάδας, λόγω της υψηλής περιεκτικότητας
επιβλαβών (deleterious) συστατικών στο μετάλλευμα. Το αποτέλεσμα είναι η
παραγωγή συμπυκνωμάτων χαμηλής ποιότητας που δεν μπορούν εύκολα να πωληθούν.
Για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα, η εταιρεία δημιούργησε ένα απόθεμα
συμπυκνώματος μπροστά στο εργοστάσιο, ώστε να κάνει ανάμιξη (blending) με
άλλο, καθαρότερο, συμπύκνωμα από άλλη περιοχή του μεταλλείου Ολυμπιάδας ή και
από το μεταλλείο των Μαύρων Πετρών και να μειωθούν οι συγκεντρώσεις των
επιβλαβών για τον εμπλουτισμό προσμίξεων. H μητρική Eldorado Gold το
ανακοίνωσε στα χρηματιστήρια, αλλά η θυγατρική Ελληνικός Χρυσός δεν έκανε τον
κόπο να ζητήσει σχετική άδεια. Τις παράνομες ενέργειες της εταιρείας
καταγγείλαμε στις 12/11/2018 στις αρμόδιες υπηρεσίες αλλά η καταγγελία μας
ουδέποτε ελέγχθηκε.
Το πρώτο αυτό «απόθεμα» δημιουργήθηκε στο χώρο ανάμεσα στο
εργοστάσιο εμπλουτισμού και τον αρχαιολογικό χώρο των Ελληνιστικών Σταγείρων,
έκτασης περίπου 2,5 στρεμμάτων. Είναι ο κεντρικός και μεγαλύτερος τοξικός σωρός
και βρίσκεται εκεί εδώ και ένα χρόνο, εκτεθειμένος στον αέρα και τη
βροχή, με ανυπολόγιστες συνέπειες για την υγεία και ασφάλεια εργαζομένων,
κατοίκων και περιβάλλοντος. Το βίντεο είναι του Omniatv:
Πρέπει να τονιστεί ότι ο δρόμος που περνάει μπροστά από το
εργοστάσιο εμπλουτισμού είναι ΔΗΜΟΣΙΟΣ δρόμος που έχει καταπατηθεί από την
Ελληνικός Χρυσός η οποία παρανόμως εμποδίζει τη διέλευση των πολιτών. Και
όχι μόνο εμποδίζει τη διέλευση αλλά στέλνει και την αστυνομία. Όταν
βρισκόμασταν στην Ολυμπιάδα μαζί με τη δημοσιογραφική ομάδα του Omniatv, τον
περασμένο Φεβρουάριο (στις 13-2-2019) δεχθήκαμε την «επίσκεψη» δύο αστυνομικών
που μας συνέστησαν «να μην παίρνετε πλάνα προς τις εγκαταστάσεις της εταιρείας»
γιατί «μπορεί να έχετε πρόβλημα». Η εταιρεία που, όπως έχουν τεκμηριώσει οι
Επιθεωρητές Περιβάλλοντος είναι ένας κατ’εξακολούθηση περιβαλλοντικός
παραβάτης, προσπαθεί να συγκαλύψει τις παρανομίες της ακόμα και χρησιμοποιώντας
τα όργανα του κράτους που είναι επιφορτισμένα με την τήρηση της νομιμότητας.
το θέμα είναι εξαιρετικά σημαντικό και φυσικά θα επανέλθουμε.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου