Έλλογα Παράλογα
Από τον Δημήτρη Κούλαλη για τον Ημεροδρόμο
Από τη γοτθική επιγραφή του “κομμωτηρίου” του Άουσβιτς στις
θρησκευτικές προσφορές των Ινδών πιστών και από εκεί στις παγκόσμιες
μητροπόλεις της μόδας και τις εταιρείες εμπορίας “extension”. Πώς συνδέονται
όλα αυτά;
Ακολουθούν οι απαντήσεις.
Εβδομήντα οκτώ χρόνια συμπληρώνονται, τη στιγμή που γράφονται
αυτές οι γραμμές, από τη μυστική συνάντηση των 15 αξιωματούχων του Γ’ Ράιχ στη
γνωστή βίλα στο Wannsee όπου και συζητήθηκαν οι λεπτομέρειες για την εφαρμογή
της «τελικής λύσης του εβραϊκού ζητήματος». Ο χώρος ήδη απ’ το 1992 λειτουργεί
ως μουσείο για το Ολοκαύτωμα, ενώ, όπως διαβάζουμε σε πρόσφατο δημοσίευμα της
Deutsche Welle, μια νέα Έκθεση εγκαινιάζεται τούτες τις μέρες προκειμένου να
μην «ξεχαστούν ποτέ τα ναζιστικά εγκλήματα».
Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή.
Τον Μάιο του 1940, εννέα μήνες μετά την εισβολή στην Πολωνία,
οι ναζί λειτούργησαν το Konzentrationslager Auschwitz στα πλινθόκτιστα κτίρια
ενός παλιού πολωνικού στρατοπέδου που χρονολογούνταν από τον Α’ ΠΠ. Έναν χρόνο αργότερα, τον Σεπτέμβριο του ’41,
το δηλητηριώδες κοκτέιλ αερίων της IG FARBEN, το Zyklon Β άρχισε να ποτίζει τα
πνευμόνια των «εχθρών» του Ράιχ με πρώτα θύματα εξακόσιους σοβιετικούς
αιχμαλώτους και διακόσους πενήντα ακατάλληλους για «εργασία» κρατούμενους.
Στο αποκορύφωμα των εκτοπισμών, στους θαλάμους αερίων του
Άουσβιτς δολοφονούνταν καθημερινά έως και 6.000 άνθρωποι.
Ο λόγος που το Άουσβιτς επελέγη ως κομβικό σημείο της
εφαρμογής του σχεδίου της τελικής λύσης, ανέφερε παλιότερα το αμερικανικό
περιοδικό «The New Yorker», ήταν η σχετικά απομονωμένη τοποθεσία του και η
εγγύτητά του με τις μεγάλες σιδηροδρομικές γραμμές.
Σύμφωνα με την τελευταία εκτίμηση της 28ης Φεβρουαρίου 2006,
1,1 εκατ. άνθρωποι δολοφονήθηκαν στο πολωνικό στρατόπεδο.
Ήταν ένα τεράστιο εργοστάσιο παραγωγής θανάτου.
Κι όπως κάθε εργοστάσιο, το Άουσβιτς Μπίρκεναου ήταν
ασφαλισμένο. Τόσο οι εγκαταστάσεις, όσο και το προσωπικό του στρατοπέδου
βρίσκονταν κάτω από την προστατευτική φτερούγα της Allianz AG. Πρόεδρος τής εν
λόγω ασφαλιστικής, τότε, ήταν ο οικονομολόγος, μέλος των SS και για ένα
διάστημα ΥΠΟΙΚ του Χίτλερ, Κουρτ Σμιτ. Ο Σμιτ ήταν αυτός που παρέδωσε στις
«αρμόδιες» αρχές όλα τα στοιχεία των ασφαλιστικών συμβολαίων των Γερμανο-
Εβραίων, υπογράφοντας έτσι τη θανατική τους καταδίκη.
Η Allianz, φυσικά, ακολουθούσε την πεπατημένη του
επιχειρηματικού κόσμου της εποχής, ο οποίος διείδε στο ναζιστικό καθεστώς την
πολιτική «ευκαιρία» του καιρού του…
Το τεραστίων διαστάσεων βιομηχανικό συγκρότημα “Buna”, για
παράδειγμα, της IG Farben- του τραστ που δημιούργησαν οι εταιρείες Hoechst,
BASF, Agfa και Βayer- χτίστηκε από σκλάβους του Άουσβιτς, ενώ την περίοδο της
λειτουργίας του υπολογίζεται ότι απασχολούσε σε συνθήκες καταναγκαστικής
εργασίας περίπου 85 χιλ. κρατούμενους. Την ίδια τακτική ακολούθησαν και άλλα
επιχειρηματικά μεγαθήρια της εποχής όπως η Boss, η Volkswagen, η BMW, η Porsche
κ.ά (βλ. dimitriskoulalis.wordpress.com).
Mέσα σ’ αυτό το πλαίσιο, συμπέραινε το «Τhe New Yorker» οι
ναζί δεν δολοφόνησαν μόνο εκατομμύρια άνδρες, γυναίκες και παιδιά, αλλά
κυριολεκτικά ξεζούμισαν τους κρατούμενους των στρατοπέδων εξόντωσης στους
αποχυμωτές της γερμανικής –κι όχι μόνο- βιομηχανίας. Λέμε όχι μόνο της
γερμανικής, μιας και, διάφορες εταιρείες τής, κατά τα άλλα, αντιφασιστικής
Εσπερίας, όπως η Alusuisse και η Oerlikon Bührle, χρησιμοποίησαν στις
εργοστασιακές τους μονάδες εργάτες σκλάβους, «τιμολογημένους και
κοστολογημένους» από τα ίδια τα SS [Fr. Gonseth, Eslaves de guerre pour
enterprises suisses, 1996].
Στο σημείο αυτό να θυμίσουμε ότι μέλος της Oerlikon Bührle και
πρόεδρος της Alusuisse ήταν ο πρόεδρος της Διεθνούς Επιτροπής του Ερυθρού
Σταυρού Μαξ Χούμπερ, o οποίος στη συνέχεια φόρεσε την τήβεννο του δικαστή για
να επιβάλλει το δίκαιο από την έδρα του Διαρκούς Δικαστηρίου Διεθνούς
Δικαιοσύνης.
Κλείνει η παρένθεση.
Το ξεζούμισμα των φυλακισμένων στα φασιστικά στρατόπεδα
εξόντωσης περιελάμβανε την καταναγκαστική εργασία, μα και την βιομηχανική
αξιοποίηση των βιολογικών τους προϊόντων, όπως η τρίχα των μαλλιών τους.
«Έκοβαν τα μαλλιά από τα κεφάλια των πτωμάτων», περιέγραφε παλιότερα ο Dr.
Miklos Nyiszli, πρώην κρατούμενος που εργάστηκε ως βοηθός του διαβόητου ιατρού
του Auschwitz Josef Mengele και, στη συνέχεια, «τα αποθήκευαν σε εικοσάκιλα
κιβώτια για να διατεθούν σε γερμανικές εταιρείες προς είκοσι pfennig το κιλό-
οι οποίες με τη σειρά τους τα χρησιμοποιούσαν ακόμη και- «σε βόμβες
καθυστερημένης δράσης».
Χαρακτηριστική εδώ είναι η περίπτωση της εταιρείας Schaeffler
(έσοδα 2018: 14,2 δισ. ευρώ), την οποία δημοσιεύματα προ δεκαετίας εμφάνιζαν να
έχει χρησιμοποιήσει τα μαλλιά τουλάχιστον 40 χιλ. κρατουμένων του Άουσβιτς για
την κατασκευή κουβερτών και καλτσών των πληρωμάτων των γερμανικών υποβρυχίων U-
Boot. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της βρετανικής “Independent’’, το 2009, η φανταχτερή τότε ιδιοκτήτρια της
εταιρείας, Maria- Elisabeth Schaefller
παραδέχθηκε την απασχόληση εργατών-δούλων στα εργοστάσια της επιχείρησης κατά
τον Β’ ΠΠ. Όχι, όμως, και τη βιομηχανική επεξεργασία των μαλλιών των
κρατουμένων των ναζιστικών κολαστηρίων.
Ωστόσο, θύμιζε σε συνέντευξη του στο Der Spiegel, o ιστορικός
του μουσείου του Άουσβιτς Dr. Jacek Lachendro, μετά το τέλος του πολέμου, στην
πόλη Kiertz, 1.95 τόνοι υφάσματος που προέρχονταν από τρίχες των φυλακισμένων,
ανακαλύφθηκαν σε πρώην εργοστάσιο ιδιοκτησίας Schaeffler. Πώς ήξερε ότι
πρόκειται για προϊόντα από ανθρώπινη τρίχα; Πολύ απλά, ανέφερε στην ίδια
συνέντευξη, η μετέπειτα ανάλυσή τους έδειξε ότι μερικά απ’ αυτά εμπεριείχαν
ίχνη του Zyklon Β.
O λόγος για τον οποίο τα τριχωτά εκθέματα του Άουσβιτς
συνεχίζουν να προσελκύουν το ενδιαφέρον αρκετών ιστορικών ιχνηλατών είναι γιατί
αποτελούν απόδειξη της φρίκης ενός συστήματος που φτιασιδώνει το αποκρουστικό
πρόσωπό του με τις στάχτες των ερειπιώνων που αφήνει στο πέρασμά του. Γιατί, αν
κάτι αποτελούσε εμπόδιο στα σχέδια των εμπόρων της βαρβαρότητας ήταν η
ανθρώπινη ιδιότητα των κρατουμένων τους. Με το μαλλί, όχι μόνο ως μέρος του
σώματος, αλλά και ως μέρος της προσωπικότητας να συμβολίζει την ιδιαίτερη
ταυτότητα του καθενός…
Αλλά, πώς να μιλήσεις, γα το Άουσβιτς, αν δεν θες να μιλήσεις
γι’ αυτούς που αβγάτισαν τα κέρδη τους μέσα απ’ τα ουρλιαχτά των θυμάτων της
κτηνωδίας;
Με τους παραλλαγμένους για τις ανάγκες της στήλης στίχους του
Μπρεχτ να γεμίζουν το σημειωματάριο της σκέψης μας, αφήνουμε τις πετρόχτιστες
καμινάδες και την εμετική μπόχα της ναζιστικής αθλιότητας της δεκαετίας του ’40
για να κολυμπήσουμε στις χλιδάτες πισίνες των οικονομικών θαυμάτων του καιρού
μας.
Μεταφερόμαστε στη Νότια Ασία, μελετώντας τις αναπτυξιακές προοπτικές
της 6ης μεγαλύτερης οικονομίας παγκοσμίως. Ο λόγος, φυσικά, για την Ινδία.
Η Ινδία, το νέο αστέρι της Ανατολής, σύμφωνα με αρκετούς
αναλυτές, το 2017 αύξησε το ΑΕΠ της στα 2,59 τρισ. δολάρια, με τους
οικονομικούς δείκτες οργανισμών όπως η Παγκόσμια Τράπεζα να προβλέπουν
περαιτέρω αύξηση του ρυθμού ανάπτυξης, ενώ άλλες μελέτες, όπως αυτή της
βρετανικής εταιρείας συμβούλων CEBR, τοποθετούν το Νέο Δελχί στην 3η θέση της
κατάταξης της παγκόσμιας οικονομικής ιπποδρομίας έως το 2032.
Όμως, δίπλα στα χρηματοκιβώτια όπου τεμπελιάζουν οι
αναρίθμητοι θησαυροί των νεράιδων του παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού βρίσκεται
το κουφάρι του οικονομικού πτώματος της ινδικής κοινωνίας- βορά στα σαρκοβόρα
όρνεα των σύγχρονων οικονομικών πεδίων σφαγής…
Σύμφωνα με πρόσφατο δημοσίευμα του Αl Jazeera (AJ), τη στιγμή
που ταξιδιωτικά γραφεία υπόσχονται στους μεσοαστούς πελάτες τους ζωηρές εικόνες
από την χώρα στην οποία «η ενέργεια και η χαρά είναι έκδηλη παντού», ο ινδικός
αυτοκινητόδρομος Madhya Pradesh οριζόταν επάξια ως ο κόμβος της δυστυχίας
εκατοντάδων νέων κοριτσιών. Δεκάχρονες δεσποινίδες εργάζονται ως πόρνες, καθώς
στο πρόσωπό τους οι διαβιούσες κάτω από το όριο της φτώχειας οικογένειές τους
βλέπουν άλλο ένα εισόδημα. Πολλές εξ αυτών ήδη στα δεκαπέντε τους χρόνια είναι
μητέρες, μεγαλώνοντας μαζί με το παιδί τους, μυρίζοντας καθημερινά το άρωμα της
μιζέριας και της καταστροφής.
Το επίσημο κράτος αδυνατεί ( ; ) να αντιμετωπίσει το…
φαινόμενο, παρά την αυστηροποίηση του νομοθετικού πλαισίου το 2018. «Οι
άνθρωποι που εκμεταλλεύονται -επί πληρωμή- ένα παιδί δεν είναι πελάτες, είναι
βιαστές», δηλώνει στο ΑJ o Asheif Shaikh, ιδρυτής τοπικής ΜΚΟ που ελευθερώνει
τα κορίτσια-σκλάβους του σεξ απ’ τα κυκλώματα σωματεμπορίας· γνωστοποιώντας
ταυτόχρονα τη συχνότητα με την οποία ένα κορίτσι δέκα χρονών δέχεται πελάτες:
δέκα έως δώδεκα φορές την ημέρα…
«Πρόκειται για μια χώρα γεμάτη αντιφάσεις», λέει και πάλι στο
ΑJ ο Ραφαέλε Μπρουνέτι, εις εκ των δημιουργών του ντοκιμαντέρ “Hair India”. Mια
ταχέως αναπτυσσόμενη οικονομική δύναμη στην οποία «το μεγαλύτερο μέρος του
πληθυσμού ζει με λιγότερο από ένα δολάριο/μέρα», ενώ, μια μειοψηφία απολαμβάνει
τα οφέλη της ανάπτυξης «πίνοντας πανάκριβα κρασιά, τρώγοντας σπαγγέτι και
διασκεδάζοντας σε πολυτελείς γκαλερί».
Η μεγάλη εικόνα του Μπρουνέτι για τη σύγχρονη Ινδία μας
εισάγει στο καταληκτικό στάδιο αυτού του σημειώματος.
Σε πολλές περιοχές της Ινδίας, μέχρι και σήμερα, ένας πιστός,
ιδίως όταν παντρεύεται, είναι υποχρεωμένος, σύμφωνα με τα τοπικά ήθη, να
επισκεφθεί τον κοντινότερο ναό, όπως αυτός που βρίσκεται στην κορυφή του λόφου
Simhachalam, για να προσφέρει θυσία στις θεότητες Padmavathi και Vishnu, ως
ενίσχυση, προκειμένου να αποπληρωθεί το, από τους αιώνες ερχόμενο, χρέος τους
στον «ταμία» των Θεών Kubera. Εδώ και εκατοντάδες χρόνια, λοιπόν, οι πιστοί δωρίζουν στις θεότητες τους
χρήματα, πολύτιμους λίθους, πολλές φορές ακόμη και τα μαλλιά τους. Όπως
χαρακτηριστικά αναφέρει ο Mπρουνέτι, κάθε μέρα, 40 χιλ. άνθρωποι επισκέπτονται
ναούς, δωρίζοντας τα μαλλιά τους στις διάφορες τελετές καθαρισμού. Καθώς
πιστεύουν ότι η προσφορά των μαλλιών τους θα τους βοηθήσει σε θέματα υγείας, θα
εξασφαλίσει για αυτούς και τις οικογένειές τους ένα καλύτερο μέλλον,
αποκαθαιρόντας τους ταυτόχρονα από την αμαρτία και κάθε αμφιβολία για την πίστη
τους.
Χιλιάδες τέτοιοι ναοί υπάρχουν στη νότια κυρίως πλευρά της
χώρας, με τον καθένα από αυτούς να συλλέγει σε στοίβες τα μαλλιά των πιστών,
εκθέτοντάς τα στη συνέχεια στον ήλιο για να αποξηρανθούν.
Πριν είκοσι χρόνια, τα μαλλιά που συγκεντρώνονταν από τους
ναούς χρησιμοποιούνταν στην παρασκευή στρωμάτων ύπνου. Σήμερα, όμως, διάφοροι….
μεσάζοντες, σε καθημερινή βάση, μαζεύουν τα μαλλιά απ’ τους ναούς, κι αφού τα
αποξηράνουν, τα «πακετάρουν», ειδοποιώντας τους ιδιοκτήτες τους να τα παραλάβουν.
Ποιοι είναι οι ιδιοκτήτες τους; Ινδικές εταιρείες, σαν αυτή που βρίσκεται
εγκατεστημένη στην πόλη Μπανγκαλόρ, οι οποίες επεξεργάζονται το μαλλί για να το
διαθέσουν έπειτα στους μεγάλους παίκτες των παγκόσμιων μητροπόλεων της μόδας.
Χαρακτηριστικό του οργανωμένου τρόπου με τον οποίο διεξάγεται
αυτή η «μπίζνα» είναι ότι κάθε ναός έχει υπογράψει συμβόλαιο για την πώληση των
μαλλιών με συγκεκριμένη εταιρεία, «τσεπώνοντας» για κάθε νέα παρτίδα που
παραδίδει στο εργοστάσιο, ας πούμε, της Μπανγκαλόρ 250 με 300 δολάρια. «Σε
καθημερινή βάση συλλέγουμε γύρω στους πέντε τόνους μαλλιών», δηλώνει στην
κάμερα του ABC Australia ο Bell Suera, ντίλερ της συγκεκριμένης ινδικής
εταιρείας.
Αφού ολοκληρωθεί η φάση της επεξεργασίας τους, η αμέσως
επόμενη στάση αυτού του αποπνικτικού ταξιδιού της κερδοσκοπίας είναι, ποια
άλλη, η Ρώμη και τα γραφεία των ρηγάδων της ομορφιάς, σαν την Great Lengths
(GL) που προμηθεύει την εν λόγω αγορά σε πάνω από πενήντα χώρες. Πουλώντας
σπάνιας ποιότητας μαλλί -έχοντας μάλιστα
κατοχυρώσει δίπλωμα ευρεσιτεχνίας, εκτός των άλλων, για τους καινοτόμους
τρόπους χρωματισμού των μαλλιών– προς 5.500 δολάρια/το κιλό. «Μιλάμε για μια
αγορά δισεκατομμυρίων», παραδέχεται ο David Gold της GL, αφού μια «κοτσίδα που
ζυγίζει κάτι παραπάνω από μισό κιλό πωλείται προς 1.200 δολάρια»!
Κι αν απ’ την εξίσωση των γεμάτων με μαλλιά σάκων που
αδειάζουν για να γεμίσουν με νομίσματα σάς λείπει κάποιος, είναι, γιατί σε αυτή
δεν συμπεριλαμβάνονται οι πραγματικοί κάτοχοι του πολύτιμου αυτού αγαθού: οι
Ινδοί πιστοί. «Δεν θέλουν λεφτά για τα μαλλιά αυτά», δηλώνει με σιγουριά ο
Gold.
Σε μια χώρα, ωστόσο, στην οποία 320 εκατ. άνθρωποι ζουν με
λιγότερο από ένα δολάριο την ημέρα, ο εμποτισμένος με το δηλητήριο της
«βεβαιότητας του επενδυτή» λόγος του Gold, θα έπρεπε να συμπεριλάβει στην
ανάλυσή του το ότι η μπίζνα των «extension» δεν είναι τίποτα άλλο από τη στυγνή
εκμετάλλευση της θρησκευτικής παράδοσης κάποιων για την ικανοποίηση της
ματαιοδοξίας κάποιων άλλων.
Αλλά, τι λέμε, το ξέρει ήδη. Η υφαρπαγή -ακόμη και των
κοτσίδων- ως μέσο πλουτισμού είναι βασικό γνώρισμα του συστήματος του οποίου
μέλος και εκπρόσωπος είναι ο κύριος Gold. Ενός συστήματος που έμαθε να μιλά
μόνο τη γλώσσα του χρήματος.
Γι’ αυτό το Σύστημα δεν έχεις σημασία. Στις καλές περιόδους
του, «απλά» συλλέγει εν αγνοία σου τα μαλλιά σου μετατρέποντάς τα σε ακριβό
αξεσουάρ προς πώληση. Στις κακές περιόδους του, στη συνέχεια, σε σκοτώνει…
