Οι 14 μορφές «ευελιξίας» που έχουν στη διάθεσή τους οι εργοδότες του Τουρισμού

Παραθέτουμε τις 14 μορφές εργασίας που καταγράφονται στον τουριστικό κλάδο, με αφορμή την απεργία των εργαζομένων στον τουρισμό – επισιτισμό, στο νομό Αττικής, στις 19 Ιούνη 2019, αλλά και τις δηλώσεις Μητσοτάκη για το επταήμερο εργασίας, καθώς και τις δηλώσεις των κυβερνώντων που κάνουν ότι δεν ξέρουν τίποτε για το «έγκλημα», το οποίο βοήθησαν να γίνει και να αναπτυχθεί μέσα από τις μνημονιακές πολιτικές και την ισοπέδωση των εργασιακών δικαιωμάτων.

Είναι ξεκάθαρο πλέον σε όλους ότι ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ υπηρετούν κι εφαρμόζουν τις ακραίες νεοφιλελεύθερες πολιτικές, που στοχεύουν στην εξαθλίωση του λαού και στην εργασιακή ζούγκλα, σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, προκειμένου να εξυπηρετηθούν το κεφάλαιο, η εργοδοσία και η τσέπη των δανειστών:

Οι 14 μορφές ελαστικής εργασίας

Εποχική εργασία. Το 80% των εργαζομένων του κλάδου εργάζεται μέχρι έξι (το πολύ εφτά) μήνες το χρόνο, κατά τη θερινή περίοδο, όσο οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον Τουρισμό (ή εξαιτίας του) είναι ανοιχτές. Με εισόδημα που συνήθως δεν ξεπερνά τις 5.000 ευρώ, οι εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι πρέπει να ζήσουν για 12 μήνες.

Σύμβαση μιας μέρας (εξτρά). Πρόσληψη και απόλυση γίνεται μέσα στο 24ωρο! Ο εργαζόμενος δεν γνωρίζει πότε, πού και με ποια συχνότητα θα εργαστεί, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να προγραμματίσει τη ζωή του, να μην ξέρει τι εισόδημα θα έχει για την οικογένειά του. Αν ασθενήσει, μένει χωρίς μεροκάματο. Η γυναίκα εργαζόμενη που απασχολείται με τέτοιες συμβάσεις δεν έχει καμιά προστασία στη μητρότητα. Η εντατικοποίηση είναι κανόνας, αφού σπάνια τηρούνται το 8ωρο και τα διαλείμματα.

Συμβάσεις ορισμένου χρόνου. Συνήθως δεν ξεπερνούν το 6μηνο. Οι επιχειρήσεις του κλάδου που λειτουργούν όλο το χρόνο, τις αξιοποιούν για να αποφύγουν αποζημιώσεις απόλυσης, για να μην αποκτά ο εργαζόμενος μια σειρά εργασιακά δικαιώματα.

Μερική απασχόληση. Πρόκειται για απασχόληση με ημερήσιο ωράριο μικρότερο του 8ώρου (συνήθως 4ωρο). Η διάδοση τέτοιας μορφής δουλειάς στον Επισιτισμό είναι πολύ μεγάλη, αφού οι εργοδότες την αξιοποιούν για να αποφεύγουν τις ασφαλιστικές εισφορές πλήρους ωραρίου, ενώ στην πραγματικότητα οι εργαζόμενοι δουλεύουν πάνω από 8 ώρες τη μέρα.

Διαλείπουσα εργασία. Είναι μορφή εργασίας με λιγότερες από πέντε μέρες τη βδομάδα, για ορισμένο ή αόριστο χρόνο. Μπορεί να προβλέπει πλήρες ή μειωμένο ωράριο. Αξιοποιείται σε μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες, με ελάχιστη υποχρέωση του εργοδότη να απασχολεί τον εργαζόμενο μια συνήθως μέρα τη βδομάδα, ή και το μήνα.

Εκ περιτροπής εργασία. Κι εδώ πρόκειται για μορφή εργασίας με λιγότερες από πέντε μέρες τη βδομάδα, με τη διαφορά ότι μπορεί να καθιερωθεί με μονόπλευρη απόφαση του εργοδότη, με το επιχείρημα της μείωσης της οικονομικής δραστηριότητας της επιχείρησης. Χαρακτηριστικό παράδειγμα για το πώς την αξιοποιούν είναι το Καζίνο της Πάρνηθας, όπου τα τελευταία πέντε χρόνια η διεύθυνση την επιβάλλει μονομερώς, με τη δικαιολογία της μείωσης των κερδών.

Συνδυασμός μερικής απασχόλησης και εκ περιτροπής εργασίας. Πρόκειται για καθημερινή απασχόληση, για μερικές μέρες με λιγότερες ώρες και τις υπόλοιπες με πλήρες ωράριο.

Δανεισμός εργαζομένων. Στις περιπτώσεις αυτές, ένας εργαζόμενος που έχει προσληφθεί για να παρέχει τις υπηρεσίες του σε συγκεκριμένο εργοδότη, υπάγεται για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα στη δικαιοδοσία ενός άλλου εργοδότη, ο οποίος καθορίζει τον τόπο, το χρόνο και τον τρόπο παροχής της εργασίας του.

Δανεισμός προσωπικού μέσω «πρακτορείων απασχόλησης». Διάφορα «πρακτορεία» προσλαμβάνουν για λογαριασμό τους προσωπικό και το παραχωρούν έναντι αμοιβής για ορισμένο χρονικό διάστημα σε άλλες επιχειρήσεις, προκειμένου να καλύψουν προσωρινές ανάγκες τους. Ετσι, ο έμμεσος εργοδότης απαλλάσσεται από υποχρεώσεις που απορρέουν από τη νομοθεσία.

Απασχόληση προσωπικού εργολαβικής επιχείρησης. Στην απασχόληση προσωπικού εργολαβικής επιχείρησης, ένα ξενοδοχείο αναθέτει – υπό μορφή εργολαβίας – μέρος της λειτουργίας του σε εργολαβική εταιρεία, η οποία παρέχει τις σχετικές υπηρεσίες σε προσωρινή ή μόνιμη βάση, με δικό της προσωπικό. Ετσι, εργοδότης θεωρείται η εργολαβική επιχείρηση και υπάρχει «επινοικίαση» υπηρεσιών που προσφέρονται από αυτήν. Συνήθως εργαζόμενοι με τέτοια σχέση εργασίας δεν αμείβονται ποτέ με βάση τη Συλλογική Σύμβαση, δεν ισχύουν οι όροι εργασίας των συναδέλφων τους που κάνουν την ίδια δουλειά στην ίδια επιχείρηση.

Διαθεσιμότητα εργαζομένων. Αξιοποιείται κι εδώ από επιχειρήσεις με τη δικαιολογία του περιορισμού της δραστηριότητάς τους, θέτοντας σε διαθεσιμότητα τους εργαζόμενους μέχρι και τρεις μήνες το χρόνο.

Μαθητεία μέσω του ΟΑΕΔ. Αφορά μαθητές των ΕΠΑΣ που πραγματοποιούν την πρακτική τους άσκηση σε επιχειρήσεις και αμείβονται με το 75% του κατώτατου ημερομισθίου που ορίζει η Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας (ΕΓΣΣΕ). Ο εργοδότης επιδοτείται με 11 ευρώ τη μέρα για κάθε εργαζόμενο.

Πρακτική άσκηση μέσω Δημόσιων ή Ιδιωτικών ΙΕΚ. Πρόκειται για εξάμηνη πρακτική άσκηση σε χώρους εργασίας, διάρκειας 960 ωρών, χωρίς να προβλέπεται καμιά αμοιβή. Ασφάλιση γίνεται στο ΙΚΑ μόνο για την περίπτωση ατυχήματος στους χώρους εργασίας, κατά τη διάρκεια πραγματοποίησης της πρακτικής άσκησης.

Προγράμματα κατάρτισης ανέργων με επιταγή Voucher. Ιδιωτικά ΚΕΚ αναλαμβάνουν τη θεωρητική κατάρτιση εργαζομένων και μετά τους στέλνουν για πρακτική άσκηση σε επιχειρήσεις. Πρόκειται για 4μηνα προγράμματα επιδοτούμενα από την ΕΕ, στα οποία ο εργαζόμενος μπορεί να πάρει ένα ποσό 400 ευρώ το μήνα, συνήθως πολλούς μήνες μετά το τέλος της άσκησης.

  

 

[---->]

Η Ελευθερία Αρβανιτάκη και ο Γιάννης Κότσιρας δεν έχουν πρόβλημα να παίξουν στο Ισραήλ

Φέτος, στο Φεστιβάλ MÉDITERRANÉE, στο Ασντόντ του Ισραήλ, συμμετέχουν οι Ελευθερία Αρβανιτάκη και ο Γιάννης Κότσιρας. Σε λίγη ώρα ετοιμάζονται να βγουν στη σκηνή. Και μπορεί εμείς στο Περιοδικό να μην είμαστε τόσο φαν τους, αλλά ξέρουμε ότι τους συγκεκριμένους τους ακούν άνθρωποι που έχουν πραγματική ευαισθησία απέναντι στον πόλεμο και την κατοχή. 

Τους ακούν άνθρωποι που συμμερίζονται τον πόνο των Παλαιστίνιων και δεν αντέχουν τις σφαγές που γίνονται εκεί. Όμως η Ελευθερία Αρβανιτάκη και ο Γιάννης Κότσιρας αδιαφορούν -όχι μόνο για τους φαν τους, αλλά κυρίως για τον πόνο αυτόν που δεν λέει να τελειώσει όσο καλλιτέχνες, διανοούμενοι και πολιτικοί από τον υπόλοιπο κόσμο στηρίζουν το απαρτχάιντ του Ισραήλ.

Η Ελευθερία και ο Γιάννης θεωρούν μάλλον ότι η μουσική και η φωνή τους είναι πέραν οποιουδήποτε ανθρώπινου δικαιώματος, πέραν οποιασδήποτε καταπίεσης και θανάτου, πέραν οποιασδήποτε κριτικής.

Τα τελευταία χρόνια έχουμε μια σειρά από πόλεις και καλλιτέχνες που αρνούνται να γίνουν συνένοχοι. Να θυμίσουμε, ότι εκτός από την Shakira πέρσι αρνήθηκε και η εθνική ομάδα της Αργεντινής να συμμετάσχει σε προγραμματισμένο φιλικό αγώνα με το Ισραήλ. Και αρκετοί άλλοι και άλλες. Όχι Έλληνες και Ελληνίδες όμως.

 Όπως και όλες οι κυβερνήσεις μας.

 Πληροφορούμαστε από διάφορα σάιτ ότι οι ισραηλινοί αγαπούν ιδιαιτέρως την ελληνική μουσική και τους έλληνες σύγχρονους τραγουδιστές και τραγουδίστριες. Γι’ αυτό και τους καλούν στα φεστιβάλ τους, αυτά στα οποία η τέχνη είναι υπεράνω όλων. Στα φεστιβάλ αυτά όπου για κάποιες ώρες και μέρες δεν χρειάζεται ο κόσμος που συμμετέχει να σκεφτεί ότι ο στρατός τού κράτους τους, σκοτώνει παιδιά και ανθρώπους που υπερασπίζονται τις ελιές τους λίγα μόλις χιλιόμετρα πέρα από τον χώρο όπου ακούγονται ελληνικά -και άλλα- τραγούδια.

Το ίδιο δεν φαίνεται να αφορά και τους έλληνες και ελληνίδες καλλιτέχνες που συμμετέχουν στα φεστιβάλ αυτά. Κάθε χρόνο συνεχίζουν να συμμετέχουν, παρά τις εκκλήσεις που γίνονται πλέον από φορείς όπως το #BDS, θεωρώντας προφανώς ότι η μουσική και η φωνή τους είναι πέραν οποιουδήποτε ανθρώπινου δικαιώματος, πέραν οποιασδήποτε καταπίεσης και θανάτου, πέραν οποιασδήποτε κριτικής.

Πέρσι η Ελένη Βιτάλη, ο Δημήτρης Μπάσης και η Ορχήστρα Μ. Θεοδωράκη συμμετείχαν στο ίδιο φεστιβάλ.  Και τότε μας είχε πειράξει κάπως περισσότερο γιατί στο μυαλό μας δεν σταματούσαν να ακούγονται οι στίχοι που έχει πει μοναδικά η Βιτάλη: «Είμαι εξάρτημα εγώ της μηχανής σας / κι ο γιος μου τ’ ανταλλακτικό / θα `ναι εντάξει μια ζωή στη δούλεψή σας / είναι από άριστο υλικό«

Και τα τελευταία χρόνια έχουμε μια σειρά από πόλεις και καλλιτέχνες που αρνούνται να γίνουν συνένοχοι. Να θυμίσουμε, ότι εκτός από την Shakira πέρσι αρνήθηκε και η εθνική ομάδα της Αργεντινής να συμμετάσχει σε προγραμματισμένο φιλικό αγώνα με το Ισραήλ. Και αρκετοί άλλοι και άλλες. Όχι Έλληνες και Ελληνίδες όμως. Όπως και όλες οι κυβερνήσεις μας μέχρι και σήμερα, έτσι και οι καλλιτέχνες μας είναι υπεράνω όλων.

Να υπενθυμίσουμε τι έγραφε πέρσι στη σελίδα του το #BDS:

«Ο πολιτισμός, στο πλαίσιο της κατοχής του Ισραήλ, δεν έχει υπηρετήσει στο να «χτίσει γέφυρες», αλλά ενήργησε ως κάλυψη για τα εγκλήματα του κράτους. Η πολιτιστική εισαγωγή και εξαγωγή είναι ένα κρίσιμο μέρος της στρατηγικής που στοχεύει να καλύψει τη βιαιότητα της εθνοκάθαρσης και της αποικιοκρατίας με τον μανδύα του πολιτισμού.

Μουσικοί και καλλιτέχνες από την Ελλάδα σεβαστείτε το κάλεσμα των Παλαιστινίων για πολιτιστικό και ακαδημαϊκό μποϊκοτάζ.

Μη γίνεστε συνένοχοι στο ισραηλινό απαρτχάιντ»

[---->]

[---->]

Οι ΗΠΑ έθεσαν στο τραπέζι και την Κύπρο

ΣΕΝΕΡ ΛΕΒΕΝΤ

Πάντα ήμουν περίεργος για το πότε οι ΗΠΑ θα θέσουν ενώπιον του Ταγίπ Ερντογάν την κατοχή της Κύπρου. Τελικά την έθεσε. «Είσαι κατακτητής στην Κύπρο», του είπε. Κοίταξα να δω αν υπάρχει αντίδραση σε αυτό από την Τουρκία. Δεν υπάρχει! Από τους δικούς μας στην Κύπρο υπάρχει; Δεν υπάρχει! Προτίμησαν να το αγνοήσουν. Όμως δεν θα άφηναν κανέναν να πει τέτοια κουβέντα. Θα του ξερίζωναν το συκώτι. Μήπως σωπαίνουν μόνο όταν βρυχηθούν οι ΗΠΑ;

Σίγουρα το αντιλαμβάνεστε. Οι σχέσεις Τουρκίας – ΗΠΑ είναι τεταμένες. Σχεδόν έχουν διακοπεί. Οι πύραυλοι S-400 ξεχείλισαν το ποτήρι. Οι ΗΠΑ λένε «δεν μπορείς να τους πάρεις». Ο Ταγίπ Ερντογάν λέει «θα τους πάρω». Αν δεν τους πάρει, τι στο καλό θα κάνει; Αφού υποσχέθηκε στον Πούτιν. Ο Πούτιν δέχτηκε την ιστορική του απολογία και υπό αυτόν τον όρο. Μπορεί να υπαναχωρήσει τώρα; Αδύνατον. 

Μήπως η Τουρκία ήρθε στα πρόθυρα μιας ιστορικής περιόδου;

Θα διακόψει τους 70χρονους δεσμούς της με τις ΗΠΑ και θα περάσει στο πλευρό της Ρωσίας; Μπορεί να το τολμήσει αυτό; Υποχρεούται να αποφασίσει. Αν αγοράσεις τους πυραύλους θα σου επιβάλω εμπάργκο, λένε οι ΗΠΑ. Θα σε κάνω να γονατίσεις οικονομικά. Γίνεται αντιληπτό ότι θα καταφύγει σε κάθε είδους μέσο για να κάνει τον Ερντογάν να παραιτηθεί από αυτό. Σε αυτόν τον δρόμο είναι και η Κύπρος ένα ατού στα χέρια της. Δεν βγήκε από το στόμα της τυχαία η λέξη κατοχή.

Μπορεί να το προχωρήσει πιο πολύ αυτό. Μπορεί να της πει «φύγε από την Κύπρο». Μπορεί να περάσει και ψήφισμα στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ για τερματισμό της τουρκικής κατοχής στο νησί. Άλλωστε όλοι το ξέρουν. Η Τουρκία βρίσκεται στο νησί επί 45 χρόνια χάρη στις ΗΠΑ. Αν οι ΗΠΑ δεν της έδιναν άδεια, δεν θα μπορούσε να το κάνει. Διενήργησε τη στρατιωτική επιχείρηση το 1974 χάρη στο πράσινο φως που άναψαν οι ΗΠΑ. Αν τώρα της ανάψει το κόκκινο φως, μην εκπλαγείτε καθόλου.

Η αποκοπή της Τουρκίας από την Αμερική και η συμπαράταξή της με τη Ρωσία σημαίνει ότι χάνει την Κύπρο. Η Αμερική δεν θα επιτρέψει στην Τουρκία να βρίσκεται εγκατεστημένη στην Κύπρο άμα αγοράσει τους πυραύλους S-400 και περάσει στο πλευρό της Ρωσίας. Αν δεν μπορεί να προχωρήσει πιο πολύ τις γεωτρήσεις της στη θάλασσα της Κύπρου, αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι δεν της το επιτρέπουν οι ΗΠΑ.

Η Τουρκία αντιμετωπίζει προβλήματα στη Συρία. Και μάλιστα άσχημα. Δεν μπορεί πλέον να παίξει το παιχνίδι της εδαφικής ακεραιότητας της Συρίας με τη Ρωσία. Δεν παρέμεινε πιστή στις συμφωνίες που έκανε με τον Πούτιν για εκκαθάριση των τζιχαντιστών από τη Συρία. Συνέχισε να βοηθά τις συμμορίες των τζιχαντιστών. Το Ιντλίμπ είναι στα σύνορα της Τουρκίας. Και τώρα η Τουρκία είναι αντιμέτωπη με τη Ρωσία στο Ιντλίμπ. Ή ορθότερα, ο συριακός στρατός, ο οποίος κινητοποιήθηκε για ανακατάληψη του Ιντλίμπ, προελαύνει με την αεροπορική στήριξη της Ρωσίας. Απέναντί τους υπάρχουν οι τζιχαντιστές με τους διοικητές του τουρκικού στρατού. Ο πόλεμος διεξάγεται προς το παρόν στα υψώματα γύρω από το Ιντλίμπ. Αλλά στο Ιντλίμπ αναμένεται μια πολύ μεγάλη και αιματηρή μάχη και μέσα στην πόλη, όπως συνέβη στο Χαλέπι. Μετά την ανακατάληψη του Ιντλίμπ, θα έρθει η σειρά της εκδίωξης της Τουρκίας από το Αφρίν και την Τζεράμπλους. Ο Ερντογάν έχασε τον πόλεμο στη Συρία. Τώρα βάζουν μπροστά του την Κύπρο.

Μέχρι σήμερα οι ΗΠΑ δεν συγχώρεσαν όσους τους πρόδωσαν. Ειδικά όσους την άφησαν και ρίχτηκαν στην αγκαλιά της Ρωσίας. Θα συγχωρέσει τον Ερντογάν άραγε; Οι πύραυλοι S-400 που θα αγοράσει η Τουρκία από τη Ρωσία θεωρούνται απειλή για το Ισραήλ πρώτα απ’ όλα. Γι’ αυτό το Ισραήλ αντιτίθεται πιο πολύ απ’ όλους στην αγορά αυτών των πυραύλων. Οι ΗΠΑ δεν μπορούν να δυσαρεστήσουν το Ισραήλ. Δεν θα κλείσει τα μάτια σε καμία ενέργεια που απειλεί την ασφάλειά του. 

Οι σχέσεις Τουρκίας – ΗΠΑ σε αυτό ακριβώς το σημείο καθίστανται πιο τεταμένες. Η Κύπρος γι’ αυτό βγαίνει στο προσκήνιο. Δεν είναι καθόλου σύμπτωση το γεγονός ότι οι ΗΠΑ έθεσαν στην ημερήσια διάταξη την κατοχή της Κύπρου σε αυτό το στάδιο. Η Κύπρος είναι το αδύνατο σημείο της Τουρκίας. Ξέρουν πόσο ευαίσθητο είναι αυτό το θέμα για την Τουρκία. Η Τουρκία πήρε το μήνυμα, αλλά προτιμά να προχωρεί αργά. Απαντά στις ΗΠΑ αποκαλώντας τες «φίλη και σύμμαχο», αλλά αγνοεί την έμφαση στην κατοχή.

Ο Ερντογάν αντιστέκεται σε τρία μέτωπα αυτήν τη στιγμή. Στην Κωνσταντινούπολη, τη Συρία και την Κύπρο. Επιδιώκει να πάρει πίσω την Κωνσταντινούπολη. Είναι αδύνατον να κερδίσει στη Συρία. Δεν μπορεί να προχωρήσει περισσότερο στα νερά της Κύπρου. Κατά τη γνώμη μου θα υποστεί ήττα και στα τρία μέτωπα στο τέλος. Η Ρωσία το δήλωσε. Θα παραδώσει τους S-400 στο τέλος Ιουλίου. Αυτό το χρονικό διάστημα είναι κρίσιμο και για την Κύπρο. Οι πύραυλοι μπορεί να επηρεάσουν πολύ και το Κυπριακό. Διότι ο έλεγχος σε αυτό το ζήτημα είναι στα χέρια των ΗΠΑ. Μπορεί να υπάρξουν κινήσεις αντίθετες με τις επίσημες θέσεις της Τουρκίας στο νησί. Δεν νομίζω ότι οι ΗΠΑ θα τάσσονται στο πλευρό της Τουρκίας στο εξής στην διεθνή σκηνή. Αυτό μπορεί να γίνει υπό έναν όρο. Αν ανατραπεί ο Ερντογάν. Να παρακολουθείτε καλά την κατάσταση. Πλησιάσαμε στο φινάλε.

[---->]

Ριζοσπαστική Αριστερά: η ώρα της επανίδρυσης

Στάθης Κουβελάκης, Κώστας Λαπαβίτσας

Στροφή προς την Δεξιά

Το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών ήταν φυσική απόρροια της ατιμωτικής συνθηκολόγησης του ΣΥΡΙΖΑ το καλοκαίρι του 2015. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν αντιμετώπισε την άμεση κατακραυγή που γνώρισαν οι προηγούμενες μνημονιακές κυβερνήσεις. Αλλά το Τρίτο Μνημόνιο συνοδεύτηκε από κοινωνική παθητικότητα που τελικά έφερε στροφή προς την Δεξιά, και μάλιστα σε σκληρή νεοφιλελεύθερη εκδοχή της, οδηγώντας ολόκληρη την Αριστερά σε δύσβατα μονοπάτια.

Η στροφή αυτή δεν αποτελεί ελληνική εξαίρεση. Κατά μήκος και πλάτος της Ευρώπης όλες οι εκδοχές της Αριστεράς βρίσκονται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα. Μεγάλος κερδισμένος είναι η ευρωπαϊκή Ακροδεξιά, που κεφαλαιοποιεί τον θυμό κοινωνιών τραυματισμένων από δεκαετίες νεοφιλελευθερισμού παριστάνοντας την «αντισυστημική» δύναμη. Η άνοδος της Ακροδεξιάς καταδεικνύει την απώλεια της ριζοσπαστικότητας της Αριστεράς, την μετατροπή της σε διαχειριστή ενός συστήματος που πλέον αναιρεί συστηματικά και ανενδοίαστα τις κοινωνικές κατακτήσεις ενός αιώνα. Έχουν διαρραγεί οι δεσμοί της Αριστεράς με τα εργατικά και λαϊκά στρώματα, αυτά ακριβώς που αποτελούσαν κάποτε την φυσική της βάση.

Η ελληνική πρωτοτυπία είναι ότι ένα κόμμα της κλασικής συντηρητικής παράταξης, η ΝΔ, βρίσκεται στα πρόθυρα της επιστροφής στην εξουσία. Οι επερχόμενες κοινοβουλευτικές εκλογές δεν είναι βέβαια το ίδιο με τις ευρωεκλογές, θα κλείσουν όμως και τυπικά τον κύκλο που άνοιξε στις πλατείες το καλοκαίρι του 2011. Είναι  πράγματι καταφανής η αδυναμία του ΣΥΡΙΖΑ να αρθρώσει πολιτικό λόγο με στοιχειώδη πειστικότητα. Το εκλογικό του μήνυμα είναι ότι έχει πρόγραμμα που θα φέρει «ανάπτυξη», με «δημοσιονομική σταθερότητα» και «κοινωνική δικαιοσύνη». Η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός έγιναν ξανά ριζοσπάστες, έτοιμοι να συγκρουστούν με τους «συντηρητικούς κύκλους των Βρυξελλών» και τον «ακραίο νεοφιλελεύθερο» Μητσοτάκη.

Πρόκειται για ξαναζεσταμένο φαΐ μιας προηγούμενης εποχής. Ποια σύγκρουση με τις Βρυξέλλες, όταν έχουν αποδεχθεί τα εξοντωτικά πλεονάσματα του 3,5% μέχρι το 2022 και τη λιτότητα μέχρι το 2060 για να εξυπηρετείται απρόσκοπτα το χρέος; Ποια ανάπτυξη όταν η φορολογία είναι βαρύτατη και περικόπτονται συνεχώς οι δημόσιες επενδύσεις για να βγει ακόμη μεγαλύτερο πλεόνασμα; Ποια αντιπαράθεση με τον νεοφιλελευθερισμό όταν στοχεύουν συστηματικά στην ιδιωτικοποίηση της δημόσιας περιουσίας με πωλήσεις σε ξένους; Ποια κοινωνική δικαιοσύνη όταν ο νόμος Κατρούγκαλου έχει ρημάξει ένα μικρό στρώμα μικρομεσαίων για να στηρίξει ένα συνταξιοδοτικό σύστημα που αποκλείεται να επιβιώσει μακροπρόθεσμα;

Είναι δυνατόν να ξεχαστεί τόσο εύκολα ότι το Τρίτο Μνημόνιο ψηφίστηκε από κοινού από όλα τα κόμματα που κυβέρνησαν την χώρα εδώ και μία δεκαετία; Η συμφωνία του Φάουστ, που έγινε μετά το δημοψήφισμα του 2015, ώστε να μείνει ο Αλέξης Τσίπρας στην εξουσία, θα έχει σκληρό αντίτιμο. Τεσσεράμισι χρόνια διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ άρκεσαν για να μη μείνει τίποτε από την αίγλη της Αριστεράς στα λαϊκά στρώματα.

Το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών

Οι ευρωεκλογές – και ακόμη περισσότερο οι αυτοδιοικητικές και οι περιφερειακές – κατέδειξαν την πολιτική υποχώρηση του ΣΥΡΙΖΑ και την έλλειψη οργανικών δεσμών του με την κοινωνία. Ο ωφελημένος ήταν η ΝΔ, αλλά και η Ελληνική Λύση, ενώ η Χρυσή Αυγή υποχώρησε διατηρώντας ένα σημαντικό ποσοστό. Το ΚΚΕ δεν φάνηκε ικανό να επωφεληθεί – το αντίθετο μάλιστα. Η κάμψη των ποσοστών του, τόσο στις ευρωεκλογές όσο, ακόμη περισσότερο, στις περιφερειακές και τις δημοτικές, επισφραγίζει την απόλυτη αδυναμία παρέμβασής του στην ιστορικά κρισιμότερη δεκαετία μετά την πτώση της χούντας. Η Πλεύση Ελευθερίας ήταν ασήμαντη, ενώ η ΑΝΤΑΡΣΥΑ παρέμεινε για τα καλά βαλτωμένη στην ανυπαρξία.

Μόνο το κόμμα του Βαρουφάκη έδειξε κάποια δυναμική,  αλλά και αυτό ακόμη αναδεικνύει την κρίση που σοβεί στην Αριστερά. Εμφανίστηκε με έναν αέρα φρεσκάδας, προγραμματικής σοβαρότητας και αμφισβήτησης της μνημονιακής κανονικότητας, ενώ αρνείται να βγάλει το παραμικρό δίδαγμα από την συντριβή των απόψεων του ιδρυτή του στα τραπέζια της εικονικής «διαπραγμάτευσης» του 2015. Ακόμη πιο προβληματικό είναι ότι το παρουσιαζόμενο ως καινοτόμο και προοδευτικό εγχείρημα στηρίζεται κυρίως στην μηντιακή προβολή του αρχηγού του και στους κώδικες της επικοινωνιακής πολιτικής, χωρίς να έχει δημιουργήσει δεσμούς με τα κοινωνικά κινήματα και τις λαϊκές τάξεις.

Η παταγώδης αποτυχία της ΛΑΕ

Σε αυτό το ζοφερό τοπίο έχει σημασία να σταθούμε λίγο πιο διεξοδικά στην παταγώδη αποτυχία της ΛΑΕ, δεδομένου μάλιστα ότι οι υπογράφοντες συμμετείχαν στη δημιουργία της. Η ΛΑΕ ήταν το μοναδικό καινούργιο στοίχημα στην Αριστερά στην συγκυρία του Τρίτου Μνημονίου. Προσέλκυσε δυνάμεις κυρίως από τον ΣΥΡΙΖΑ  που είχαν διαφωνήσει με την μετατροπή του ΟΧΙ σε ΝΑΙ, αλλά και οργανώσεις της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς. Θα μπορούσε κάλλιστα να αποτελέσει τον φυσικό υποδοχέα της δυσαρέσκειας από το Τρίτο Μνημόνιο. Το εκλογικό ποσοστό του Σεπτέμβρη 2015, αν και πολύ κατώτερο των δυνατοτήτων της, ήταν ευπρεπές και θα μπορούσε να αποτελέσει την βάση για την δημιουργία μιας ουσιαστικής αντιπολίτευσης, με δεσμούς στα κινήματα και τις ριζοσπαστικές παραδόσεις της Αριστεράς.

Πως εξηγείται λοιπόν η εκλογική κατάρρευση; Πιστεύουμε ότι πέντε τουλάχιστον παράγοντες έπαιξαν καθοριστικό ρόλο.

Ο πρώτος αφορά τον τρόπο με τον οποίο η Αριστερή Πλατφόρμα του ΣΥΡΙΖΑ, που αποτέλεσε τον κορμό της ΛΑΕ, κινήθηκε στον καθοριστικής σημασίας πολιτικό χρόνο που μεσολάβησε μεταξύ του δημοψηφίσματος και των εκλογών του Σεπτεμβρίου 2015. Όταν η πρόθεση συνθηκολόγησης του Τσίπρα ήταν ολοφάνερη και επισφραγίστηκε τυπικά με την υπογραφή της συμφωνίας της 13ης Ιουλίου, αντί για την επιβαλλόμενη πυγμή και αποφασιστικότητα, επικράτησε το ακριβώς αντίθετο: αμφιταλάντευση και μισόλογα, με αποκορύφωμα το «Στηρίζω την κυβέρνηση, αλλά όχι τα Μνημόνια» του Παναγιώτη Λαφαζάνη.

 Ήταν κινήσεις εσωκομματικής ρουτίνας υπό τον φόβο της κατηγορίας για «διασπαστικές κινήσεις», αντί για επιθετικές και ανοιχτές στην κοινωνία πρωτοβουλίες. Ο Τσίπρας μπόρεσε εύκολα να διατηρήσει τον έλεγχο τον εξελίξεων και να υπερφαλαγγίσει την εσωτερική του αντιπολίτευση, που αποτελούσε και τον μοναδικό ουσιαστικό του αντίπαλο.

Ο δεύτερος είναι ότι η ίδια αμφιταλάντευση επικράτησε και στην πορεία προς τις εκλογές του Σεπτέμβρη, όπου η ΛΑΕ εμφανίστηκε χωρίς προγραμματικές προτάσεις και πειστικό λόγο απέναντι στο «Δεν υπάρχει εναλλακτική» και το εικονικό «παράλληλο»  πρόγραμμα του μνημονιακού ΣΥΡΙΖΑ. Μια αμυντική και θολή θέση επικράτησε ως προς το κρίσιμο θέμα του ευρώ, ενώ δεν αξιοποιήθηκαν οι επεξεργασίες της προηγούμενης περιόδου που έθεταν τους όρους μιας άλλης πορείας. 

Η αδυναμία διαμόρφωσης εναλλακτικού προγράμματος που να ανταποκρίνεται στις συνθήκες του Τρίτου Μνημονίου συνεχίστηκε σε όλη την περίοδο που ακολούθησε, χωρίς καν το ελαφρυντικό των ασφυκτικών χρονικών προθεσμιών του μοιραίου καλοκαιριού. Ο λόγος της ΛΑΕ παρέμεινε «αντιμνημονιακός», με κεντρικά συνθήματα από την προηγούμενη περίοδο, και στόχευση στο ευρώ και την ΕΕ με τρόπο που ήταν πλέον παρωχημένος. Δεν έπεισε ότι έχει λύσεις για τα μεγάλα προβλήματα της ανεργίας, της ανάπτυξης, της φορολογίας, των χαμηλών μισθών, κ.λπ.

Ο τρίτος είναι ότι η εκτίμηση των επιπτώσεων της συνομολόγησης του Τρίτου Μνημονίου ήταν λανθασμένη εξαρχής. Υπήρξε η πεποίθηση ότι θα εμφανιστεί λαϊκή αντίδραση που θα οδηγήσει σε γρήγορη πτώση της κυβέρνησης Τσίπρα, άρα σε εκλογές και είσοδο της ΛΑΕ στη Βουλή. Στην πράξη το Τρίτο Μνημόνιο συνοδεύτηκε από πρωτοφανή κοινωνική παθητικότητα, που σφράγισε τις πολιτικές εξελίξεις. Η αγανάκτηση και εγρήγορση του 2011-15 μετατράπηκαν σε βουβή ανημπόρια, καθώς η συνθηκολόγηση σκότωσε την ελπίδα, ακριβώς γιατί την ευθύνη έφερε ο φορέας που εμπιστεύτηκε το πιο μάχιμο κομμάτι των λαϊκών μαζών.

Ο τέταρτος έχει να κάνει με την συστηματική και έντονη στροφή προς «πατριωτικές» θέσεις, αναζητώντας συμμάχους στα πιο απίθανα και επικίνδυνα μέρη του πολιτικού φάσματος. Ακραία - αλλά όχι μοναδική - στιγμή, η εμφάνιση του γραμματέα της ΛΑΕ σε ακροδεξιό κανάλι με λόγο που στόχευε να κολακεύσει τα πλέον αντιδραστικά εθνικιστικά αντανακλαστικά. Το σφάλμα ήταν μεγάλο και αποξένωσε αριστερούς ψηφοφόρους. Κατέδειξε επίσης βαθιά ιδεολογική σύγχυση όσον αφορά τη διασύνδεση των κοινωνικών και εθνικών ζητημάτων στον σύγχρονο καπιταλισμό και επέφερε καίριο πλήγμα στο πιο πολύτιμο κεκτημένο του κόσμου που αντιτάχθηκε στην προδοσία του ΟΧΙ, δηλαδή στο ηθικό κεφάλαιο.

Ο πέμπτος λόγος, τέλος, είναι ότι όσο περισσότερο αποτύγχαναν οι πολιτικές θέσεις της ΛΑΕ, τόσο περισσότερο διαλυόταν η οργανωτική της δομή και έχαναν το περιεχόμενό τους οι εσωτερικές δημοκρατικές διαδικασίες. Επικράτησαν αναδίπλωση σε γραφειοκρατικές λειτουργίες και επικοινωνιακού χαρακτήρα ακτιβισμοί, αντί για συστηματική δουλειά από τα κάτω. Η αποχώρηση ή αδρανοποίηση του μεγαλύτερου μέρους του δυναμικού που είχε αρχικά στρατευθεί στο εγχείρημα αντιμετωπίστηκε με εμμονή στην ρουτίνα. Σταδιακά εμφανίστηκαν φαινόμενα προσωποκεντρικής ηγεσίας, η οποία είχε τελείως αρνητική απήχηση στο εκλογικό σώμα.

Επανίδρυση της ριζοσπαστικής Αριστεράς

Το αποτέλεσμα ήταν η συνεχής φθορά της ΛΑΕ, μέχρι την εκλογική της κατάρρευση. Δυστυχώς, όπως ήδη ειπώθηκε, η αποτυχία της ΛΑΕ λειτουργεί και ως μεγεθυντικός φακός για τη γενικευμένη αποτυχία της Αριστεράς. Τα περισσότερα από τα συμπτώματα που παραθέσαμε αφορούν εξάλλου, με διαφορετικούς συνδυασμούς, και τους υπόλοιπους φορείς της ριζοσπαστικής Αριστεράς.

Στις συνθήκες που τώρα διαμορφώνονται η προσπάθεια συμμετοχής της ΛΑΕ στις κοινοβουλευτικές εκλογές είναι ένα πολύ δύσκολο εγχείρημα. Μια νέα εκλογική συντριβή μπορεί να διαμορφώσει ακόμη δυσμενέστερους όρους για αυτό που αποτελεί σήμερα την μόνη επιτακτική ανάγκη, δηλαδή την διαδικασία επανίδρυσης της ριζοσπαστικής Αριστεράς. Τα συλλογικά όργανα της ΛΑΕ πρέπει να συνεκτιμήσουν μια σειρά από σημαντικούς παράγοντες και να δράσουν ώστε να ανοίξει ο δρόμος για την επανίδρυση.

Τα αποτελέσματα ορισμένων αυτοδιοικητικών σχημάτων έδειξαν ότι, όπου υπάρχει πραγματική παρέμβαση και κοινωνική γείωση, η ανταπόκριση είναι υπολογίσιμη. Στην κοινωνία υπάρχουν κατακερματισμένες αλλά υπαρκτές εστίες αντίστασης: δίκτυα αλληλεγγύης, κινητοποιήσεις τοπικού χαρακτήρα, συνδικαλιστικές πρωτοβουλίες από τα κάτω, εναλλακτική πολιτισμική σκηνή, κινήσεις στον χώρο της ριζοσπαστικής σκέψης. Πρωταρχικός στόχος πρέπει να είναι η υπέρβαση του κατακερματισμού, η δημιουργία χώρων διαβούλευσης και κοινής δράσης. Η επερχόμενη κυριαρχία της Δεξιάς θα ανοίξει νέα μέτωπα, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι η κίνηση της κοινωνίας θα είναι προς τα αριστερά. Η Άκρα Δεξιά είναι παρούσα.

Απαιτείται λοιπόν προγραμματική σοβαρότητα, νέα ηγεσία, νέα μορφή δημοκρατικής οργάνωσης, καινούργιος λόγος, σύνδεση με τα νέα κοινωνικά δίκτυα και τις νέες μορφές κοινωνικής αντίστασης. Στην ουσία θα πρέπει να οριστεί ξανά το περιεχόμενο του αριστερού, σοσιαλιστικού ριζοσπαστισμού στην Ελλάδα. Η διαδικασία αυτή δεν θα είναι γρήγορη αποτελεί όμως μονόδρομο για την ανασύνταξη όσων δυνάμεων έχουν διδαχθεί από την πολύ σκληρή αλλά και πλούσια εμπειρία μιας περιόδου που σφράγισε την ελληνική κοινωνία.

[--->]

«Ποινικός Κώδικας – δώρο στη Χρυσή Αυγή»

Ο δικηγόρος Κ. Παπαδάκης, συνήγορος Πολιτικής Αγωγής στη δίκη της Χρυσής Αυγής, σε συνέντευξη στον Ν. Μπογιόπουλο (Real fm - 12/6/2019) αναφέρθηκε στις διατάξεις του νέου Ποινικό Κώδικα που οδηγούν σε ευνοϊκότερη μεταχείριση των υπόδικων της ναζιστικής οργάνωσης.

Με την ψήφιση και την εφαρμογή του νέου Ποινικού Κώδικα και του νέου Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας αλλάζουν τα δεδομένα για αρκετές σημαντικές δίκες που βρίσκονται σε εξέλιξη. Μια από αυτές είναι η δίκη των ναζί της Χρυσής Αυγής.

Ο δικηγόρος Κώστας Παπαδάκης, συνήγορος Πολιτικής Αγωγής στη δίκη της Χρυσής Αυγής μίλησε για το θέμα στην εκπομπή του Νίκου Μπογιόπουλου ( Real fm – 12/6/2019), περιγράφοντας τι αλλάζει και ποιες είναι οι συνέπειες. Ο Κ. Παπαδάκης σημείωσε ότι με τις αλλαγές στον νέο Ποινικό Κώδικα θα υπάρξει ευνοϊκότερη μεταχείριση στους υπόδικους της Χρυσής Αυγής στις ποινές και όχι μόνο. Ακούστε τη συνέντευξη:

                                             
[---->]