Στη φωτογραφία αυτή,του 2007η ηθοποιός Lindsay Lohan φοράει ένα ηλεκτρονικό βραχιόλι «Scram». Η συσκευή μετρά συνεχώς το επίπεδο αιθανόλης στον ιδρώτα της. Κάθε φορά που ο χρήστης πίνει κάποιο οινοπνευματώδες ποτό, οι πληροφορίες μεταδίδονται αυτόματα στις αρμόδιες αρχές, οι οποίες μπορούν να αναλάβουν αμέσως δράση . Η ηθοποιός, αντί να κρύψει τη συσκευή, την επιδεικνύει. Η ελαφρότητα της χειρονομίας είναι ολοφάνερη: το βραχιόλι στον αστράγαλο έχει το ίδιο βάρος με τη ψηφιακή συσκευή χρώματος ροζ μεταλλικό στο χέρι της, τα γυαλιά ηλίου, τη λευκή σανίδα του σερφ. Η ελαφρότητα περνάει και στο βλέμμα της, κυνικό και αδιάφορο, όπου δεν διακρίνεται καθόλου φόβος, ούτε καν η τυπική διάθεση του φυλακισμένου να προκαλέσει επιδεικνύοντας τις χειροπέδες του.
Αλλά στο πρόσωπό της υπάρχει κάτι περισσότερο από αδιαφορία: μια υπερηφάνεια, μια υπεροψία. Δεν είναι μόνο ότι «δέχεται» να επιτηρείται ηλεκτρονικά , αλλά φαίνεται να το ευχαριστιέται. Πέρα από την κατακραυγή που προκαλεί η πρόκληση , η στάση της, έχει θεμελιώδη σημασία. Συνδέει το βραχιόλι με σύμβολα άμεσης καταναλωτικής απόλαυσης..Η Lindsay Lohan μας δείχνει ότι χρησιμοποιεί το βραχιόλι για να ικανοποιήσει άμεσα μια επιθυμία της, ως το πιο απλό και πιο ρεαλιστικό μέσο προκειμένου να λύσει ένα πρόβλημα.Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι, το ηλεκτρονικό βραχιόλι είναι η πιο αποτελεσματική λύση για την ίδια (και όχι μόνο για την εταιρεία που της το επέβαλε) προκειμένου να αντιμετωπίσει το πρόβλημα της με το αλκοόλ. Είναι όμως και ένας τρόπος για να δείξει ότι βρίσκεται σε φάση «αποκατάστασης», ότι είχε ένα προβληματικό παρελθόν, αλλά ότι προσπαθεί να αλλάξει.
Αυτό που προσπαθεί να μας αποδείξει η Lindsay Lahon, είναι ότι το ηλεκτρονικό βραχιόλι μπορεί να χρησιμοποιηθεί και «αντίστροφα». Από μέσο κοινωνικού ελέγχου, σύμβολο καταπιεστικής επιτήρησης, να χρησιμοποιηθεί για να βοηθηθεί προσωπικά, σαν εργαλείο βελτίωσης της ζωή της, ένα μέσο που θα της επιτρέψει να ικανοποιήσει άμεσα την επιθυμία της να επιστρέψει στην κανονικότητα.
Το βραχιόλι είναι ένα μέσο ανάθεσης των ηθικών αρχών (οι οποίες παραμένουν συνήθως στο μυαλό μας) που τις εμφυτεύει κυριολεκτικά στο σώμα.. Ένας τρόπος υποκατάστασης των προσωπικών της επιθυμιών από μια συσκευή, ένα πρόσθετο. Με αυτή την έννοια, είναι εξαιρετικά πρακτικό. Ετσι, η ολίσθηση του μυαλού προς τον αστράγαλο συνοδεύεται από μία συμβολική μετατόπιση του ευγενέστερου μέρους του σώματος (του εγκεφάλου) προς ένα χαμηλότερο σημείο, ένα λειτουργικό συμπλήρωμα.
Η ελαφρότητα της Lindsay αποκαλύπτει την αποστασιοποίηση. Γιατί να μην ονειρεύεται κάποιος έναν κόσμο όπου οι ηθικές αρχές, αποκρυσταλλωμένες βαθιά στον εγκέφαλο μετά από τόσα χρόνια αυταρχικής εκπαίδευσης και κοινωνικών πιέσεων, θα μπορούν να φορεθούν άνετα στον αστράγαλο;
Ας δούμε τώρα, τι καλό μπορεί να προκύψει από μια τέτοια συσκευή :
ένας αλκοολικός, στο στάδιο της απεξάρτησης αν φοράει εθελοντικά ένα βραχιόλι όπως αυτό, θα μπορεί να αποδείξει ότι είναι νηφάλιος και να ξαναβρεθεί με τους δικούς του. Ένας πρώην μανιώδης τζογαδόρος, με ένα βραχιόλι με GPS, θα μπορεί να αποδείξει ότι δεν θα πλησιάσει την πόρτα του καζίνου, και θα επιστρέφει στην εργασία του. Ένα πρώην παιδεραστής θα μπορεί να αποδείξει ότι δεν πλησίασε ποτέ δημοτικό σχολείο. Ένας πρώην ρατσιστής, με μικρόφωνο ανάλυσης φωνής στη γραβάτα, θα μπορεί να αποδείξει ότι δε θα υποκινήσει ποτέ σε φυλετικές διακρίσεις. κ.λπ. Θα μπορούσε βέβαια να φορεθεί από κάποιον και χωρίς να έχει υπάρξει ποτέ αλκοολικός, τζογαδόρος, παιδόφιλος ή εγκληματίας, μόνο και μόνο για να αποδείξει ότι δεν θα γίνει ποτέ! Φορώντας επιδεικτικά ένα τέτοιο βραχιόλι αυτό θα μπορούσε να είναι ένα θετικό σημάδι, ότι αποδεχόμαστε τους κανόνες της κοινωνικής ζωής, και ότι συμμορφωνόμαστε με την κοινωνική τάξη, διευκολύνοντάς τους άλλους να μας κλείσουν στη φυλακή, αφού δεν μπορούμε να συμμορφωθούμε με τους κανόνες.
Αλλά γιατί να περιοριζόμαστε μόνο σε συμπεριφορές που εμπίπτουν στο ποινικό δίκαιο; Ο διαζευγμένος θα μπορεί να αποδείξει στη νεαρή φίλη του, ότι έχει τελειώσει με το παρελθόν, και ότι δεν θα ξαναπλησιάσει ποτέ πια την πρώην. Οι χρήσεις του ηλεκτρονικού βραχιολιού επιτήρησης μπορεί να είναι άπειρες. Ένας ανιχνευτής ιδρώτα θα μπορεί να ενημερώνει αμέσως το γιατρό σας ότι δεν ασκείστε στο άθλημα που σας έχει υποδείξει.
Με λίγα λόγια, μια συσκευή παρακολούθησης για οποιαδήποτε παραβίαση της κοινωνικής τάξης θα μπορούσε να είναι μια εγγύηση, που θα διευκολύνει τις διαπροσωπικές σχέσεις (αποδεικνύοντας ότι δεν είμαστε επιθετικοί) ή τις σχέσεις με ένα μελλοντικό εργοδότη. Όποιος χρησιμοποιεί ένα σύστημα ηλεκτρονικής παρακολούθησης θα αποκτά αμέσως ένα πλεονέκτημα έναντι των άλλων. Ετσι, η κοινωνία θα χωρίζεται στα δύο: σε αυτούς που μπορούν να αποδείξουν ότι δεν παραβιάζουν τους κανόνες, και στους άλλους.
Θα μπορούσε να σκεφτεί κανείς ότι, η είσοδος σε συγκεκριμένους δημόσιους χώρους,πρέπει να επιτρέπεται μόνο στους πρώτους. Σε ευαίσθητες περιοχές, όπως τα αεροδρόμια, για παράδειγμα. Οι ταξιδιώτες δεν θα διστάσουν, τότε, να αποκτήσουν αυτές τις συσκευές, αν θέλουν να αποφύγουν ώρες ατελείωτες στην ουρά. Ετσι, η χρήση του βραχιολιού, αντί να απαγορεύει την πρόσβαση σε ορισμένα μέρη, θα την επιτρέπει.
Η αντίστροφη χρήσης της συσκευής δεν θα κρατάει σε απόσταση τους εγκληματίες , αλλά θα επιτρέπει στους άλλους να έχουν πρόσβαση στη κοινωνία.
Η ιδέα μπορεί να φαίνεται παράλογη, αλλά υπάρχει ήδη μια διαδεδομένη μορφή εθελοντικής φυλάκισης που της μοιάζει πολύ,: οι κλειστές κοινότητες.
Μια αντιστροφή, για παράδειγμα, ιδιαίτερα εμφανής, είναι αυτή στη Νότια Αφρική, όπου, μετά το τέλος του απαρτχάιντ, έχουν πολλαπλασιαστεί τέτοιες κοινότητες. Μια τελευταία προσπάθεια διατήρησης της παλιάς διάταξης του χώρου. Τα φυσικά εμπόδια αντικαθιστούν τους ανύπαρκτους ηθικούς φραγμούς. Οι κλειστές κοινότητες δεν περιορίζουν όσους είναι μέσα, αλλά κλείνουν έξω τους άλλους.
Εάν η εθελοντική ηλεκτρονική επιτήρηση επεκταθεί, θα μειωθούν οι χωρικοί διαχωρισμοί, και θα αποκατασταθούν τα ηθικά όρια.Έτσι,η ηθική επιστρέφει και φοριέται στον αστράγαλο!
[--->]
