Στη μεγαλύτερη πολιτική παπάρα των τελευταίων χρόνων εξελίσσεται το
σχέδιο της κυβέρνησης για τη δήθεν ελάφρυνση των αναξιοπαθούντων πολιτών
μέσα από τις – λέμε τώρα – ευνοϊκές ρυθμίσεις για τους πλειστηριασμούς,
τα ενυπόθηκα δάνεια, το επίδομα θέρμανσης και το κοινωνικό οικιακό
τιμολόγιο της ΔΕΗ.
Οι εγκέφαλοι του Μεγάρου Μαξίμου, ακολουθώντας το ίδιο μοτίβο και στις
τέσσερις περιπτώσεις, κατάφεραν τελικά να κάνουν μια γιγαντιαία τρύπα
στο νερό και πλέον δεν τους βγαίνει ούτε το επικοινωνιακό κομμάτι αφού
τους πήραν χαμπάρι και οι πέτρες και δέχονται πυρά από παντού.
Το σχέδιο της κυβέρνησης προβλέπει ότι κάθε φορά που αποφασίζουν να μας
φορέσουν ένα νέο αντικοινωνικό μέτρο που πλήττει ευθέως την επιβίωση των
πολιτών, αυτό ακολουθείται από σειρά δήθεν ευνοϊκών ρυθμίσεων για τους
πολίτες εκείνους που έχουν πληγεί ανεπανόρθωτα από την κρίση.
Το επικοινωνιακό κερασάκι που ακολουθεί κάθε φορά ένα σκληρό και άδικο
μέτρο είναι ότι βάλλονται μόνο οι έχοντες και κατέχοντες αφού με τις
ευνοϊκές ρυθμίσεις προστατεύονται τα χαμηλά εισοδήματα. Είναι, όμως,
έτσι; Η πραγματικότητα τους διαψεύδει και αποδεικνύει το παραμύθι.
Πλειστηριασμοί
Σύμφωνα με την κυβέρνηση, μετά την άρση των πλειστηριασμών για την πρώτη
κατοικία, η ρύθμιση που ψήφισε με τους όρους και τις προϋποθέσεις για
τις εξαιρέσεις, αφορά το 90% των δανειοληπτών, άρα εξαιρεί τη
συντριπτική πλειονότητα από τον κίνδυνο κατάσχεσης του σπιτιού της.
Το εντυπωσιακό ποσοστό που πλασάρουν οι κυβερνητικοί δεν έχει όμως καμία
σχέση με την πραγματικότητα. Όπως επισήμανε στο «Π» ο Νίκος
Νικολακόπουλος, νομικός σύμβουλος σε ενώσεις καταναλωτών και
δανειοληπτών, πριν από τις ρυθμίσεις τον κίνδυνο της κατάσχεσης
αντιμετώπιζαν πάνω από 200.000 δανειολήπτες. «Τώρα, μετά την άρση
απαγόρευσης των πλειστηριασμών και με τις ρυθμίσεις για εξαιρέσεις που
προβλέπονται, στην καλύτερη περίπτωση προστατεύονται κάπου 40.000
δανειολήπτες». Έτσι οι υπόλοιποι 160.000 βρίσκονται αντιμέτωποι με την
κατάσχεση του σπιτιού τους παρά τις δήθεν ευνοϊκές ρυθμίσεις.
Το πρόβλημα έγκειται στο γεγονός ότι και σε αυτήν τη ρύθμιση δεν έχουν
ληφθεί υπόψη οι πραγματικές ανάγκες των πολιτών που έχουν βρεθεί σε
αδυναμία να πληρώσουν τα χρέη τους. Για παράδειγμα, η ρύθμιση είναι σε
άμεση σχέση με αντικειμενικές αξίες που δεν έχουν καμιά σχέση με τις
εμπορικές. Παράλληλα, η ρύθμιση δεν αφορά το σύνολο των χρεών ενός
νοικοκυριού. Έτσι μπορεί κάποιος να ενταχθεί στη ρύθμιση, για
παράδειγμα, για το στεγαστικό του δάνειο και το σπίτι του να βγει σε
πλειστηριασμό για ένα καταναλωτικό δάνειο που δεν μπορεί να αποπληρώσει.
Ταυτόχρονα, δεν έχει ληφθεί η πρόνοια για παράλληλη αναστολή για έναν
χρόνο των διαταγών εκτέλεσης πληρωμών.
Ενυπόθηκα δάνεια
Η κυβέρνηση ψήφισε το καλοκαίρι τον νόμο 4161/2013 για τη διευκόλυνση
ενήμερων ενυπόθηκων δανείων με μέτρα που προβλέπουν την παροχή 4ετούς
περιόδου χάριτος. Σύμφωνα πάντα με την κυβέρνηση, στη ρύθμιση θα
μπορούσαν να ενταχθούν περισσότεροι από 100.000 δανειολήπτες. Νούμερο
για μια ακόμα φορά αυθαίρετο αφού έξι μήνες μετά οι δανειολήπτες που
έχουν ενταχθεί στις ρυθμίσεις είναι μετρημένοι στα δάχτυλα, όπως
επισήμανε στο «Π» ο κ. Νικολακόπουλος.
Είναι ενδεικτικό ότι οι τράπεζες έδειξαν από την πρώτη στιγμή απροθυμία
να εφαρμόσουν τις ρυθμίσεις, με αποτέλεσμα οι περισσότεροι δανειολήπτες
που επιχείρησαν να επωφεληθούν από τα μέτρα τελικά να κάνουν άλλου
είδους ρυθμίσεις με τις τράπεζες. Έτσι οι όποιες ρυθμίσεις έχουν γίνει
για ενήμερα ενυπόθηκα δάνεια είναι κατά προσέγγιση σύμφωνα με τον νόμο.
Και αυτή η νομοθετική ρύθμιση έχει πολλά παράθυρα, όπως επισημαίνουν οι
ειδικοί, αφού για παράδειγμα δεν προβλέπει ποινή για την τράπεζα που δεν
θα δεχθεί να κάνει ρυθμίσεις σύμφωνα με τον νόμο.
Τα προβλήματα του νόμου είχε επισημάνει από την πρώτη στιγμή η ΕΚΠΟΙΖΩ, η
οποία υπογράμμισε ότι οι ρυθμίσεις αποτελούν στην ουσία κενό γράμμα. Η
καταναλωτική οργάνωση τόνισε ότι τα μέτρα δεν αφορούν 100.000
δανειολήπτες, αλλά απειροελάχιστους καθώς, προκειμένου να ενταχθεί ένας
οφειλέτης στη ρύθμιση, θα έπρεπε να πληροί πάνω από δέκα αυστηρές
προϋποθέσεις.
Επίδομα θέρμανσης
Μια από τις κορυφαία αποτυχημένες αποφάσεις της κυβέρνησης ήταν αυτή της
εξίσωσης του ειδικού φόρου κατανάλωσης του πετρελαίου θέρμανσης με αυτό
του πετρελαίου κίνησης. Και αυτό γιατί και λιγότερα ήταν τα έσοδα του
Δημοσίου και ξεπάγιασαν οι πολίτες. Για να κατευνάσουν την οργή των
καταψυγμένων πολιτών, οι κυβερνητικοί πλάσαραν τον θεσμό του επιδόματος
θέρμανσης που επίσης απέτυχε οικτρά και συνεχίζει να αποτυγχάνει και τη
δεύτερη χρονιά εφαρμογής του.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ανήμερα των Χριστουγέννων ο Γιάννης Στουρνάρας
έκανε έκκληση στο ευρύ κοινό να υποβάλει αιτήσεις για επίδομα πετρελαίου
θέρμανσης καθώς μέχρι σήμερα έχουν δοθεί μόλις 60 εκατ. ευρώ και
υπάρχει διαθέσιμο επίδομα της τάξης των 200 εκατ. ευρώ!
Η έκκληση του υπουργού Οικονομικών αποδεικνύει ότι κάτι περίεργο
παίζεται με τα νούμερα και τους δικαιούχους. Και το λέμε αυτό γιατί
λίγες μέρες νωρίτερα και συγκεκριμένα στις 20 Δεκεμβρίου ο γ.γ. Δημοσίων
Εσόδων Χάρης Θεοχάρης με δηλώσεις του υποστήριξε ότι ανέρχεται σε
περισσότερες από 500.000 ο αριθμός των εγκεκριμένων αιτήσεων επιδόματος
πετρελαίου θέρμανσης επί των 620.000 - 630.000 που υποβλήθηκαν… Εάν
υπολογίσουμε ότι, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του υπουργείου Οικονομικών,
το επίδομα πετρελαίου θέρμανσης για την περίοδο 2013-2014 δικαιούνται να
λάβουν περίπου 580.000 νοικοκυριά, γιατί ο Γιάννης Στουρνάρας έκανε
έκκληση στους πολίτες να σπεύσουν να υποβάλουν αίτηση; Και γιατί, αφού
έχουν εγκριθεί 500.000 αιτήσεις, παραμένουν αδιάθετα 200 εκατομμύρια
ευρώ;
Να σημειωθεί ότι πέρσι, κατά την πρώτη χρονιά εφαρμογής του επιδόματος
θέρμανσης, από τα 280 εκατ. ευρώ που είχαν προϋπολογιστεί έμειναν τελικά
στα αζήτητα περίπου 200 εκατ. ευρώ.
Έτσι, επί της ουσίας, η κυβέρνηση συνειδητά για δεύτερη χρονιά πλασάρει
επικοινωνιακά ένα επίδομα που δεν μπορεί να χορηγηθεί παρά μόνο σε
ελάχιστους δικαιούχους καθώς η διαδικασία καταβολής είναι πολύπλοκη.
Είναι χαρακτηριστικό ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα που είχε εντοπιστεί και
την πρώτη χρονιά εφαρμογής ήταν ότι στη συντριπτική πλειονότητα δεν
μπορούν να επωφεληθούν οι δικαιούχοι που διαμένουν σε πολυκατοικίες
καθώς στις περισσότερες πολυκατοικίες δεν έχει γίνει καθόλου αγορά
πετρελαίου, οπότε οι δικαιούχοι δεν μπόρεσαν να πάρουν το επίδομα
θέρμανσης.
Οι καθ’ ύλην αρμόδιοι υπουργοί, όπως ο Γιάννης Στουρνάρας, αλλά και οι
καθ’ ύλην αναρμόδιοι, όπως ο Άδωνις Γεωργιάδης, χριστουγεννιάτικα
αρνήθηκαν μετ’ επιτάσεως για μια ακόμα φορά να συζητήσουν το ενδεχόμενο
μείωσης του ειδικού φόρου στο πετρέλαιο θέρμανσης, επιτιθέμενοι μάλιστα
κατά εκείνων που το προτείνουν, υποστηρίζοντας ότι παίζουν άθελά τους το
παιχνίδι των λαθρεμπόρων. Μόνο που αρμόδιοι και αναρμόδιοι υπουργοί που
επιμένουν να μας κουνούν το δάχτυλο ξέχασαν για μια ακόμα φορά να πουν
ότι με σειρά μέτρων και παραλείψεων έχουν την ευθύνη για τη γιγάντωση
του φαινομένου της λαθρεμπορίας που υποτίθεται ότι έχουν πατάξει.
Συγκριμένα:
1Ενώ το ναυτιλιακό πετρέλαιο παραμένει αφορολόγητο:
◆ δεν έχουν εφαρμοστεί μηχανισμοί ελέγχου στις πλωτές δεξαμενές,
◆ δεν έχει εφαρμοστεί η ηλεκτρονική διαδικασία τελωνειακών συναλλαγών,
◆ δεν έχουν αλλάξει οι προδιαγραφές στην περιεκτικότητα θείου,
◆ τα σκάφη του ΣΔΟΕ ελλείψει κονδυλίων είναι επί της ουσίας καθηλωμένα.
2Ενώ έχουν ληφθεί μέτρα για το λαθρεμπόριο στο πετρέλαιο θέρμανσης - κίνησης:
◆ ο στόλος των ειδικά εξοπλισμένων ημιφορτηγών, που θα έκαναν αιφνιδιαστικούς ελέγχους, σκούριασαν σε κάποιο γκαράζ υπουργείου,
◆ τα συστήματα εισροών - εκροών δεν μπορούν να λειτουργήσουν αποτελεσματικά,
◆ μόνο 3 στα 10 πρατήρια στέλνουν δεδομένα,
◆ δεν λειτουργεί η διασύνδεση με τα συστήματα της Γενικής Γραμματείας Πληροφορικών Συστημάτων,
◆ η εφαρμογή που θα παραλάμβανε και θα επεξεργαζόταν τα στοιχεία
παραμένει ανενεργή, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει πραγματικός και
αποτελεσματικός έλεγχος.
