Του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΠΟΥΛΟΥ
Σημείο πρώτο: Δεν υπάρχει διάδοχη κατάσταση στον ΣΥΡΙΖΑ.
Αν γίνουν σύντομα εκλογές το πιο λογικό και πιθανό είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ
και ο Τσίπρας (ή ο ΣΥΡΙΖΑ του Τσίπρα, αν προτιμάτε) θα τις κερδίσουν, θα
είναι πρώτο κόμμα. Ωστόσο εξ ίσου λογικό και πιθανό είναι ότι σύντομα ο
ΣΥΡΙΖΑ και ο Τσίπρας θα έχουν την τύχη των προκατόχων τους. Αντί για
σωτηρία θα προσθέσουν νέα δυστυχία. Είναι μοιραία η άμεση αντιπαράθεση
με τον κόσμο. Οι ίδιες αιτίες θα προκαλέσουν τα ίδια αποτελέσματα. Θα
φύγουν κακήν κακώς.
Η κυβέρνηση εναποθέτει ελπίδες στη μείωση του χρέους. Ελπίζει, δηλαδή, ότι οι ΗΠΑ, για δικούς τους λόγους, θα επιβάλλουν στη Γερμανία να
αποδεχθεί ονομαστική μείωση του χρέους.
Είναι τουλάχιστον αμφίβολο.
Αλλά ακόμα και έτσι η στρατηγική καθυπόταξης της Ελλάδας, μέσω λιτότητας,
δεν θα αλλάξει, τα μέτρα δυστυχίας δεν θα μειωθούν, όπως φαντασιώνεται η
κυβέρνηση.
Το αμερικανόπνευστο ΔΝΤ ζητάει τα πιο σκληρά μέτρα και η
λιτότητα είναι η πολιτική του Βερολίνου για όλη την ΕΕ, όχι μόνο για την Ελλάδα.
Δεν θα γλιτώσουμε από την βάναυση συμπεριφορά του Βερολίνου και θα
παραμείνουμε στην απόλυτη εξάρτηση από την Ουάσιγκτον, τι είχες Γιάννη,
τι είχα πάντα.
Η σημαντικότερη παροχή της κυβέρνησης ήταν η ελπίδα για αξιοπρέπεια. Το δημοψήφισμα το
επιβεβαίωσε αλλά η κυβέρνηση την έκαψε. Ο κόσμος και η κυβέρνηση δεν
είναι πια συναγωνιστές, στις σχέσεις τους έχει φωλιάσει, στην καλύτερη
περίπτωση, το σαράκι της δυσπιστίας ενώ υπάρχει και απροκάλυπτη οργή
επειδή αγνοήθηκε το δημοψήφισμα. Οι εκλογές θα δώσουν μια τυπική
νομιμότητα αλλά θα εντάξουν τον ΣΥΡΙΖΑ υπό τον Τσίπρα απροκάλυπτα στο
μνημονιακό στρατόπεδο-θα υποχρεωθεί να κυβερνήσει με τους μνημονιακούς.
Σημείο δεύτερο:
Το τρίτο Μνημόνιο δεν οφείλεται σε κάποια μετάλλαξη και μάλιστα
απρόσμενη του ΣΥΡΙΖΑ. Η σύνθεση της ηγετικής ομάδας, στο κόμμα και,
ιδίως, στην κυβέρνηση, προδιέγραφε όρια, περιθώρια και νοοτροπίες. Οι
παλαιοί, προέλευσης ΚΚΕεσωτ, και οι νέοι, εκ του εξωτερικού, συνέπιπταν στο γενικό τους προσανατολισμό, πολιτική Ρέντσι αλά ελληνικά.
Αλλά το βάρος της Ρώμης απέχει παρασάγγας από την ελαφρών βαρών Αθήνα. Η εντολή για «σχέδιο Β»
δόθηκε αλλά εγκαταλείφθηκε.
Είτε λόγω δεσμεύσεων, υποσχέσεων, απειλών,
εκβιασμών, είτε επειδή προσωπικά ο πρωθυπουργός δεν τόλμησε.
Προφανώς
αλλιώς το είχε φανταστεί (ή φαντασιωθεί) κι αλλιώς το πράγμα του
προκύπτει.
Το τελικό
αποτέλεσμα είναι ότι η ιστορική αριστερά, τότε στον Πόλεμο και τώρα
στην ειρήνη, αποδείχθηκε, εν συνόλω, ανεπαρκής. Ανέβηκε, ξεθυμασμένη
πλέον, στην κυβέρνηση για να ψάλλει όχι το κύκνειο άσμα της αλλά τη
νεκρώσιμη ακολουθία της προτού καταχωρηθεί και τυπικά στο Αρχείο της
Ιστορίας.
Σημείο τρίτο:
Δεν ισχύει ο γενικός αφορισμός «η ΕΕ δεν μετασχηματίζεται». Προφανώς η
ΕΕ δεν μετασχηματίζεται από καπιταλιστικό σε σοσιαλιστικό σχήμα. Σήμερα,
όμως, δεν είναι αυτό στην ημερησία διάταξη. Όσοι νομίζουν ότι το άμεσα
ζητούμενο είναι ο (απροσδιόριστος) σοσιαλισμός δεν έχουν πλήρη επαφή με
την πραγματικότητα.
Η εφαρμοστέα πολιτική στην ΕΕ εξαρτάται από τους
εκάστοτε συσχετισμούς ισχύος των Εθνών-Κρατών που τη συγκροτούν. Η ΕΕ
δεν είναι στατικός σχηματισμός, δοσμένος δια παντός, ακριβώς επειδή τη
συγκροτούν Έθνη-Κράτη με αντιτιθέμενα συμφέροντα. Άλλοι
συσχετισμοί μεταξύ τους επιφέρουν άλλες πολιτικές. Το αν πως και πότε
θα δημιουργηθούν διαφορετικοί συσχετισμοί είναι άλλο ζήτημα και
εξαρτάται κυρίως από δυο παράγοντες: Ο ένας είναι η λαϊκή δυναμική σε
κάθε χώρα. Σήμερα οι αντιδράσεις των λαϊκών δυνάμεων περιορίζονται σε
μερικές ευρωπαϊκές χώρες, είναι χαμηλής έντασης και πολιτικά διάσπαρτες-Γκρίλο, Λεπέν, ΣΥΡΙΖΑ, Ποδέμος.
Η αλληλεγγύη των ευρωπαϊκών λαών είναι σε πολύ χαμηλό επίπεδο, η
επιρροή της στις εξελίξεις είναι πρακτικά ανύπαρκτη. Ο άλλος παράγων
είναι ότι νέοι συσχετισμοί ισχύος στην ΕΕ μπορεί να δημιουργηθούν μόνο
αν σε ισχυρά ευρωπαϊκά Έθνη-Κράτη κυβερνήσουν δυνάμεις αντίθετες στη
Γερμανική κυριαρχία, ουσιαστικά μιλάμε για την Ιταλία και ιδίως τη
Γαλλία, χωρίς αυτήν ΕΕ δεν υπάρχει. Μόνο η σύμπτωση, στην κυβέρνηση, του
κοινωνικού και του εθνικού παράγοντα μπορεί να αλλάξει τους σημερινούς
συσχετισμούς στην ΕΕ.
Η στρατηγική του «καταλύτη» (μια σπίθα βάζει φωτιά στον κάμπο) όπου η μικρή Ελλάδα θα
ανέτρεπε την καθεστηκυία τάξη στην ΕΕ δεν πέτυχε-αν υποθέσουμε ότι δεν
ήταν μόνο λόγια του αέρα οι σχετικές διακηρύξεις.
Θα μπορούσε να
πετύχει; Ίσως ναι. Αλλά δεν έγινε. Υπάρχουν ακόμα περιθώρια, στην
Ελλάδα, να πετύχει; Ποτέ μη λες ποτέ αλλά είναι πλέον πολύ δύσκολο.
Εκτός αν υπάρξουν απροσδόκητες, αλλά μη αποκλειόμενες, ριζικές ανατροπές
στο ευρωπαϊκό και διεθνές περιβάλλον. Δεν είναι κούφια ελπίδα αλλά δεν
είναι και ζώσα πραγματικότητα, ορατή προοπτική αυτή τη στιγμή.
Σημείο τέταρτο:
Η μάχη θα είναι μακρά για αξιοπρέπεια και τελικά ανεξαρτησία, ο στόχος
δεν αλλάζει. Οι αντιμνημονιακές δυνάμεις, στο πολιτικό/κομματικό πεδίο,
αν συγκροτηθούν ενιαία μπορεί να περάσουν τον κάβο, οι λαϊκές δυνάμεις
είναι υπαρκτές και θα ακολουθήσουν αν δουν τόλμη, φρόνηση, εμπιστοσύνη
στον κόσμο, ανοιχτές πόρτες και όχι κλειστές οργανώσεις.
Ο «κοινωνικός ΣΥΡΙΖΑ»
δεν είναι μνημονιακός, το δημοψήφισμα το απόδειξε. Το σύνθημα έξω από
το ευρώ δεν είναι πανάκεια, το κλειδί της πόρτας του παραδείσου. Είναι
απλώς μια πολιτική επιλογή, απάντηση σε μια κατάσταση ανάγκης. Η επιλογή
είναι ευάλωτη σε κριτικές όσο δεν καλύπτει με επάρκεια, σαφήνεια και
πληρότητα τις κρίσιμες πλευρές, οικονομικές και γεωπολιτικές.
Η αθέτηση
των υποσχέσεων αυξάνει τη δυσπιστία και απαιτεί, αντίστροφα, ρεαλισμό.
Όσοι όταν ακούν «ρεαλισμός» καταλαβαίνουν «συμβιβασμός» ας ανοίξουν το
λεξικό του Μπαμπινιώτη. Και λίγος Θουκυδίδης δεν θα έβλαπτε.
