του Robert Kurz
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Neuen Deutscland,στις 02/01/2009
Αν και μόλις
πρόσφατα , ο πληθωρισμός έδειχνε να βρίσκεται εκτός ελέγχου , τώρα το φάντασμα αυτό
φαίνεται να έχει εξορκιστεί , παρά το ποσοστό του 2,6 % (στμ. στη Γερμανία και
στην Ε.Ε.) , το 2008 , ήταν το μεγαλύτερο των τελευταίων 14 χρόνων. Σήμερα,
αντίθετα, η απειλή έρχεται από τον αποπληθωρισμό , η πτώση των τιμών λόγω της δραστικής
μείωσης των πωλήσεων. Ο φόβος του πληθωρισμού και του αποπληθωρισμού εναλλάσσονται
σε όλο και μικρότερα χρονικά διαστήματα . Η άνοδος ή η πτώση των τιμών είναι
απλά ένα εξωτερικό σημάδι.
Η κίνηση των τιμών και προς τις δύο κατευθύνσεις ,οφείλεται
επίσης και στη συνήθη διακύμανση της σχέσης προσφοράς και ζήτησης . Οι όροι για
τον πληθωρισμό και τον αποπληθωρισμό διαφέρουν ως προς δύο ζητήματα . Από τη
μία , δεν πρόκειται για μια διακύμανση των τιμών σε μια χρονική περίοδο , σε έναν ή περισσότερους τομείς, αλλά μάλλον για μια παγκόσμια διακύμανση ταυτόχρονα.
Από την άλλη , το μέγεθος των διακυμάνσεων , προς τα πάνω ή προς τα κάτω ,είναι
κάτι παραπάνω από μια απλή
αλλαγή των συνθηκών της αγοράς .
Στην πραγματικότητα , πληθωρισμός και αποπληθωρισμός είναι απλά διαφορετικές εκδηλώσεις μιας απαξίωσης
του συνολικού κεφαλαίου , ή των διαφόρων φάσεων του . Ετσι, από την αρχή της
τρίτης βιομηχανικής επανάστασης (τη μικροηλεκτρονική) η εργατική δύναμη , ως
αναπόσπαστο κομμάτι του κεφαλαίου , έχει υποτιμηθεί σε ολόκληρο τον κόσμο , οδηγώντας
σ’ ένα σταδιακό αποπληθωρισμό τους πραγματικούς μισθούς . Από στενά
επιχειρηματική άποψη, μια τέτοια κατάσταση μπορεί να φανεί μόνο ως ένα πλεονέκτημα
για τη αξιοποίηση του κεφαλαίου. Για το σύστημα στο σύνολο του , όμως , η
μείωση των μισθών έχει θανατηφόρες συνέπειες , επειδή εκμηδενίζει την
αγοραστική δύναμη .
Η προσομοίωση της αγοραστικής δύναμης με τις οικονομικές φούσκες ταυτόχρονα με τον αποπληθωρισμό των πραγματικών μισθών, οδήγησε σε ένα
πληθωρισμό των περιουσιακών τίτλων και των πιστωτικών ομολόγων, που δεν είχαν
πλέον καμία πραγματική κάλυψη . Το αποτέλεσμα δεν θα μπορούσε να είναι άλλο από
ένα αποπληθωριστικό σοκ με κατάληξη την υποτίμηση του πλασματικού χρηματικού κεφαλαίου
, όπου έχουν γίνει καπνός χιλιάδες εκατομμύρια δολάρια και ευρώ .
Με την όλο
και μεγαλύτερη αύξηση της παραγωγικότητας , ο αποπληθωρισμός των μισθών και των
εισοδημάτων από ιδιοκτησία,έκανε ορατή μια τεράστια πλεονάζουσα παραγωγική
ικανότητα στην παγκόσμια παραγωγή αγαθών,κάτι για το οποίο επί μεγάλο χρονικό
διάστημα δεν υπήρχαν παρά μόνο ενδείξεις .
Το αποτέλεσμα ήταν μια ραγδαία εξάπλωση της υποτίμησης
του πραγματικού κεφαλαίου , του παραγωγικού κεφαλαίου ( ανακατανομή λειτουργίας
των μηχανημάτων , κλείσιμο εργοστασίων ), του εμπορεύματος - κεφάλαιο ( πτώση της
τιμής και καταστροφή των προϊόντων που δεν μπορούν να πωληθούν ) . Η δραστική
μείωση της παραγωγής,οι εκπτώσεις στην τιμή των εμπορευμάτων με ρίσκο, και η δωρεάν πίστωση στους πελάτες μέσω
του αποπληθωρισμού των τιμών των εμπορευμάτων ( για παράδειγμα , στην
αυτοκινητοβιομηχανία ) δεν είναι παρά προσωρινές προσπάθειες να αναβληθεί αυτό το
είδος υποτίμησης .
Τώρα που τα κράτη κινούνται προς την εκτύπωση χρήματος ώστε να απορροφήσουν τις απώλειες
από τον αποπληθωρισμό , προετοιμάζουν μια νέα μεγάλη αύξηση του πληθωρισμού , η οποία
σε γενικές γραμμές θα απαξιώσει ριζικά το χρήμα , ως παγκόσμιο καπιταλιστικό "
μέσο βιοπορισμού ". Η βαθύτερη αιτία βρίσκεται στο ότι η τρίτη βιομηχανική
επανάσταση απαξίωσε, σε πρωτοφανή βαθμό την "ουσία της εργασίας" σε όλες τις φάσεις
της "αξίας" . Ετσι, το παγκόσμιο κεφάλαιο κινείται προς μια κατεύθυνση
όπου πληθωρισμός και αποπληθωρισμός δεν θα πάψουν να εναλλάσσονται, αν δεν
απαξιωθούν το ίδιο και ταυτόχρονα όλες οι μορφές της αξίας: η εργασία ,το βιομηχανικό
κεφάλαιο , το χρηματικό κεφάλαιο ,το πιστωτικό κεφάλαιο και το χρήμα, ως καθολικό μέσο
.
Η ανθρωπότητα βρίσκεται μπροστά στο δίλημμα αν θα αποφασίσει οικειοθελώς να πάψει
να υπάρχει , λόγω της έλλειψης δυνατοτήτων αξιοποίησης , ή θα πρέπει να βάλει ένα
τέλος στον "τρόπο παραγωγής που βασίζεται στην αξία" ( Μαρξ ) .
