Πρόσθετα στοιχεία για τις αμερικανικές εκλογές

 

Αρθρο της  εφημερίδας του ιταλικού Συλλόγου Βιομηχανιών, ilsole24ore, αντίθετο με πολλά άλλα που αυτή τη στιγμή προσπαθούν να κρύψουν ή να «καλλωπίσουν» τις κοινωνικές αιτίες μιας νίκης που μέχρι πριν λίγες ημέρες τη θεωρούσαν, «αδύνατη». Ένα άρθρο για το «στομάχι του αμερικανικού λαού» που τα καθεστωτικά μέσα μαζικής ενημέρωσης θέλουν πάντα γεμάτο και ικανοποιημένο.

Όλα είναι ψέματα, πάντα το λέγαμε. «Μα πώς; Το ποσοστό ανεργίας είναι μόνο 5% ...».Ένα ψέμα της στατιστικής υπηρεσίας, που βασίζεται σε ένα χυδαίο τέχνασμα. Στις ΗΠΑ, όπως και στην Ευρωπαϊκή Ένωση, εργαζόμενος, στατιστικά, θεωρείται αυτός που έχει δουλέψει τουλάχιστον μία ώρα τη βδομάδα που διενεργείται η έρευνα. Περιττό να πούμε ότι αν πρέπει να ζει κανείς με το μισθό μιας ώρας όλη την εβδομάδα, στην πραγματικότητα είναι ένας άνεργος πεθαμένος στην πείνα.

[…] Το ερώτημα τώρα δεν είναι τόσο γιατί ο Τραμπ στήριξε την εκστρατεία του στο στομάχι ενός έθνους, αλλά γιατί αυτό το στομάχι τον ψήφισε παρά την τελείως μονόπλευρη εκστρατεία των μέσων ενημέρωσης υπέρ της Κλίντον. Το στομάχι επέλεξε Τραμπ, ίσως επειδή ...

1.Το πραγματικό ποσοστό ανεργίας στις ΗΠΑ είναι πολύ μεγαλύτερο από το 4,9% των επίσημων στατιστικών στοιχείων. Αν υπολόγιζαν και τα πάνω από 94,7 εκατομμύρια Αμερικανώνπου δεν ανήκουν στον οικονομικά ενεργό πληθυσμό και δεν τα πιάνουν τα ραντάρ υπολογισμού του ποσοστού της ανεργίας,τότε η ανεργία σήμερα θα ήταν πάνω από 23%. Ένα ποσοστό όχι και τόσο θετικό για την υποτιθέμενη «μεγαλύτερη δημοκρατία στο κόσμο», όπως τους αρέσει να αποκαλούν τις ΗΠΑ.

2. Το 2008 ο αριθμός των Αμερικανών που κατέφυγαν στα κουπόνια σίτισης ήταν 28 εκατ. Οκτώ χρόνια αργότερα ο αριθμός αυτός αυξήθηκε κατά 60%,  σε πάνω από 45 εκατομμύρια . Αυτός είναι ένας από τους δείκτες που χρησιμοποιούνται για την αναζήτηση της αύξησης της φτώχειας. Παρά τα οκτώ χρόνια διακυβέρνησης Ομπάμα (δηλαδή ενός πρόεδρου των Δημοκρατικών τον οποίο κατά τεκμήριο επιλέγει το φτωχό κομμάτι του εκλογικού σώματος σε σύγκριση με ένα Ρεπουμπλικάνο), οι φτωχοί αυξήθηκαν. Τόσο που ένας πολίτης στους επτά να αναγκάζεται να καταφεύγει στο πρόγραμμα σίτισης.

3. Τελικά η πολιτική ποσοτικής χαλάρωσης που υιοθέτησε η Fed από το 2009, διεύρυνε το χάσμα μεταξύ πλούσιων και φτωχών. Αυτό συνέβη επειδή οι πολιτικές αυτές εκτίναξαν στα ύψη  τις τιμές των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων υψηλού ρίσκου (τις μετοχές), όπως δείχνει και το + 80% της Wall Street από το 2009 μέχρι σήμερα. Αυτό επέτρεψε σε όσους είχαν ήδη τη δυνατότητα να αγοράσουν μετοχές να πλουτίσουν ακόμη περισσότερο αποκλείοντας από αυτό το πάρτι όποιον το 2009 βρισκόταν σε κατάσταση φτώχειας και ως εκ τούτου δεν είχε πλεονάζουσες αποταμιεύσεις προκειμένου να τις διαθέσει στις χρηματοπιστωτικές αγορές.

 4.  Η δημοκρατική και κυρίαρχη ψήφος  είναι το μόνο όπλο που απομένει στο λαό για να δείξει τη δυσαρέσκειά του, όταν τα πράγματα δεν πάνε καλά. Και προφανώς με τη ψήφο αυτή θέλησαν να πουν ξεκάθαρα ότι τα πράγματα δεν πάνε καλά.

5.Το σημερινό μοντέλο οικονομικής ανάπτυξης του τουρμποκαπιταλισμού δύσκολα συνυπάρχει με τη δημοκρατία. Επιδεινώνοντας το χάσμα μεταξύ πλούσιων και φτωχών και αποδυναμώνοντας την κατώτερη μεσαία τάξη, αυτό το οικονομικό μοντέλο ενέχει τον κίνδυνο να χάσει η δημοκρατία τη βάση και την ουσία της, δηλαδή μια μικρομεσαία τάξη με προοπτικές ανάπτυξης. Με αυτή την έννοια η ψήφος υπέρ του Τραμπ, μπορεί να θεωρηθεί ως απελπισμένη κραυγή μιας περιθωριοποιημένης μικρομεσαίας τάξης (όπως δείχνουν τα πραγματικά στατιστικά στοιχεία).
6.    Το στομάχι για μια ακόμα φορά εκτόπισε τις δημοσκοπήσεις, τις χρηματοπιστωτικές αγορές και το σύστημα επικοινωνίας. Και αυτό δεν αποτελεί έκπληξη, αφού όλοι αυτοί είναι αποκομμένοι από την πραγματικότητα και δεν είναι σε θέση να ανιχνεύσουν τις πραγματικές διαθέσεις του κόσμου. Από αυτή την άποψη είναι πολύ πιο αποτελεσματικός σήμερα ο κόσμος των κοινωνικών δικτύων, πιο ευθυγραμμισμένος με τα υλικά ζητήματα.
 7. Το στομάχι επέλεξε τον Τραμπ ενάντια σε όλους και σε όλα, αφού η Κλίντον ήταν το έμβλημα της σταθερότητας. Και σε εποχές που το στομάχι πάσχει, αν υπάρχει κάτι που δεν επιθυμεί είναι ακριβώς η μη αλλαγή, αλλά μια πραγματική αλλαγή από τα κάτω.

Τώρα πολλοί θα γράψουν ότι εκλογές κερδισμένες από το στομάχι δεν προαναγγέλλουν τίποτα καλό. Ότι το στομάχι ενός έθνους είναι λαϊκισμός, και ούτω καθεξής. Εγώ πάντως σε όσους προβάλλουν τέτοιες αντιρρήσεις θα ήθελα να πω ότι:

 -   αν δεν θέλουμε να εγκαταλείψουμε τη δημοκρατία ως μορφή διακυβέρνησης, θα πρέπει να αποδεχόμαστε με μεγαλύτερη ηρεμία και πνεύμα αυτοκριτικής την απόφαση του λαού, ειδικά όταν αυτό αντιστρέφει κυριολεκτικά το κυρίαρχο μηντιακό-θεσμικό μήνυμα
 -  θα πρέπει να αναρωτηθούμε γιατί φτάσαμε σε αυτό το σημείο και να διαβάσουμε ανάμεσα στις γραμμές μιας τόσο έντονης ψήφου διαμαρτυρίας, και όχι να της βάλουμε σνομπάροντας την ταμπέλα της  «λαϊκίστικης»  ψήφου.

[--->]

Nixon moment (το «σοκ Νίξον»)

Πηγή : https://fred.stlouisfed.org/series/BPBLTT01USA188S

«Το τρίτο απαραίτητο στοιχείο για την οικοδόμηση μιας νέας ευημερίας είναι στενά συνδεδεμένο με τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και την ανάσχεση του πληθωρισμού. Πρέπει να προστατεύσουμε τη θέση του αμερικανικού δολαρίου ως πυλώνα της νομισματικής σταθερότητας σε όλο τον κόσμο.

Τα τελευταία επτά χρόνια είχαμε μια οικονομική κρίση κατά μέσο όρο το χρόνο…

Έχω δώσει εντολή στον υπουργό Οικονομικών Connally να αναστείλει προσωρινά τη μετατρεψιμότητα του δολαρίου σε χρυσό ή άλλα αποθεματικά περιουσιακά στοιχεία, εκτός από επαρκείς ποσότητες και προϋποθέσεις που είναι προς το συμφέρον της νομισματικής σταθερότητας και προς το συμφέρον των Ηνωμένων Πολιτειών.

Τώρα, ποια είναι αυτά τα μέτρα – κάτι που είναι πολύ τεχνικό – και τι μπορεί να σημαίνουν για σας;

Ας μου επιτραπεί να ηρεμήσω το μπαμπούλα της λεγόμενης υποτίμησης.

Αν θέλετε να αγοράσετε ένα αυτοκίνητο από το εξωτερικό ή να κάνετε ένα ταξίδι στο εξωτερικό, οι συνθήκες της αγοράς μπορεί να κάνουν το δολάριο πιο φτηνό και έτσι να αγοράσετε ελαφρώς λιγότερα πράγματα. Αλλά αν ανήκετε στη συντριπτική πλειοψηφία των Αμερικανών που αγοράζουν προϊόντα κατασκευασμένα στην Αμερική, τότε το δολάριο σας αύριο θα αξίζει όσο και σήμερα.

Με άλλα λόγια τα μέτρα αυτά είναι για τη σταθεροποίηση του δολαρίου».

Πηγή :  https://en.wikipedia.org/wiki/Nixon_shock#Event 

[…] Οι ομοιότητες είναι αρκετά προφανείς. Είδατε τι έλεγε τότε ο Νίξον στην ομιλία του; «Τα τελευταία επτά χρόνια είχαμε μια οικονομική κρίση κατά μέσο όρο το χρόνο». Ναι: τώρα, όπως και τότε, βγαίνουμε από μια δεκαετία, περίπου, οικονομικών κρίσεων και πολέμους (σε γενικές γραμμές) που τους ξεκίνησαν προέδροι των Δημοκρατικών. Τώρα, όπως και τότε, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών των ΗΠΑ δέχεται μια ισχυρή πίεση προς τα κάτω, όπως βλέπουμε στο γράφημα. Το τεράστιο αυτό έλλειμμα δείχνει, μεταξύ άλλων, μια ισχυρή απόκλιση του δολαρίου προς τα πάνω.

Να προσθέσουμε και κάποια διαφορά. Μία από αυτές την δείχνει το γράφημα

 Επί Νίξον οι ΗΠΑ ήταν καθαροί πιστωτές έναντι του υπόλοιπου κόσμου ως προς το 10% του ΑΕΠ τους, ενώ σήμερα οφείλουν σχεδόν το 50% του ΑΕΠ τους, κάτι που για μια «νορμάλ» χώρα (δηλαδή μια χώρα που δεν έχει το εκδοτικό προνόμιο της εκτύπωσης χρήματος από την άποψη της διεθνούς ρευστότητας ) κάθε άλλο παρά είναι καθησυχαστικό.

Αν θέλετε, αυτή είναι η άλλη πλευρά του προβλήματος, που έχουμε δει ξανά και ξανά:

  

Επί προεδρίας Νίξον το μεταπολεμικό χρέος ήταν σχεδόν όλο ρευστοποιημένο, ενώ τώρα θα πρέπει να ρευστοποιήσουμε την τεράστια μάζα του χρέους που δημιουργήθηκε σε τρεις δεκαετίες πολέμου του κεφαλαίου ενάντια στην εργασία (όπως περιγράφεται εδώ). Όπως έχω ήδη πει (Η δύση του ευρώ) είναι προς το συμφέρον των μεγάλων οφειλετών (συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ) να ζουν σε ένα περιβάλλον μεγαλύτερου πληθωρισμού, και προς το συμφέρον των μεγάλων πιστωτών (όπως η Γερμανία) να θέλουν να το αποφύγουν. Μόνο που τώρα έχουμε φτάσει στο σημείο όπου οι μεγάλοι πιστωτές, με τις αποπληθωριστικές πολιτικές τους,να καταβροχθίζουν τον ίδιο τους τον εαυτό (με την κατάρρευση του τραπεζικού και ασφαλιστικού συστήματος που συνθλίβονται από τα αρνητικά επιτόκια), και οι μεγάλοι οφειλέτες, που δεν μπορούν να βρουν στους μεγάλους πιστωτές ένα αποκούμπι προκειμένου να ανακάμψει η παγκόσμια οικονομία, υφίστανται μέσα στο ίδιο τους το σπίτι μια σειρά κοινωνικές εντάσεις που χρειάζονται την επείγουσα υιοθέτηση μέτρων ανάπτυξης (και, ενδεχομένως, ένα ελάχιστο ποσοστό πληθωρισμού, που θα βοηθήσει στην ρευστοποίηση του χρέους χωρίς κλυδωνισμούς).

Δεν ξέρω αν το έχετε παρατηρήσει, αλλά τα τελευταία χρόνια στις ΗΠΑ σκοτώνουν στη μέση του δρόμου με μια κάποια ευκολία. Μπορείτε να επιχειρήσετε να με πείσετε ότι το αυτό οφείλετε στη θέση των πλανητών, αλλά βρίσκω πιο πειστικές τις εξηγήσεις που βασίζονται σε πιο ουσιαστικά μεγέθη. Ο μπάρμπα Θωμάς δεν κατάφερε να εμποδίσει τους ομοεθνείς του να πυροβολεί ο ένας τον άλλο, επειδή δεν μπόρεσε να τους προσφέρει μια θέση εργασίας.

Θα ήθελα επίσης να δείτε, στο γράφημα με την καθαρή εξωτερική θέση της χώρας (η καθαρή πιστωτική ή χρεωστική θέση μιας χώρας έναντι του υπόλοιπου κόσμου) και την ονομαστική συναλλαγματική ισοτιμία, ότι η κρίση του λεγόμενου δημόσιου χρέους για τις ΗΠΑ σήμαινε την έναρξη ενός κύκλου ανατίμησης της ονομαστικής συναλλαγματικής ισοτιμίας, και την κατάρρευση της καθαρής πιστωτικής ή χρεωστικής θέσης της χώρας έναντι του υπόλοιπου κόσμου και το ΑΕΠ. Θα είχε ενδιαφέρον να αναλύσουμε τη σύνθεση της, και να αξιολογήσουμε τις επιπτώσεις της διακύμανσης των τιμών των χρηματοπιστωτικών εργαλείων (συμπεριλαμβανομένης της συναλλαγματικής ισοτιμίας) πάνω σε αυτή τη δυναμική. Το γεγονός είναι ότι, συνοψίζοντας, η δικιά μας κρίση, δεν φαίνεται να έχει κάνει  και πολύ καλό στις ΗΠΑ, και αυτό πιστεύω ότι σ’ εκείνα τα μέρη έχουν αρχίσει να το καταλαβαίνουν, διαφορετικά δεν θα έβγαιναν στην επιφάνεια τόσο πολλά μυστικά (από τη δυσωδία της Deutsche Bank μέχρι τη σαπίλα της Volkswagen) και θα έμεναν ως είχαν .

Εν ολίγοις, το πλαίσιο αυτό (πολύ συνοπτικά, εννοείται) ενισχύει την ένδειξη ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα Nixon moment: οι ΗΠΑ έχουν ανάγκη από ένα πιο φτηνό δολάριο, και από πληθωρισμό. Ένα πολιτικό σοκ είναι μια πιθανή στρατηγική για την επίτευξη αυτού του αποτελέσματος. Κάτι παρόμοιο με το Brexit.

Μετά από αυτό, επιτρέψτε μου να κάνω μερικές σκόρπιες σκέψεις.

Πραγματικά είναι για γέλια όλοι αυτοί που χαίρονται για τη νίκη του Τραμπ «κέρδισε ο σύντροφος Τραμπ, κέρδισε το αουτσάιντερ». Μην αφήνετε τους δημοσιογράφους να σας δουλέψουν και πάλι, αν είναι δυνατόν! Ένας υποψήφιος για την προεδρία των ΗΠΑ δεν μπορεί να είναι ένα αουτσάιντερ. Όποιος πιστεύει ότι έχουμε  μπροστά την εκδίκηση των στερημένων, των ηττημένων της παγκοσμιοποίησης, είναι ένα κορόιδο που επιτρέπει στους πονηρούς να τον χειραγωγούν, και στα μμε να επιμείνουν να την χαρακτηρίζουν ως την εξέγερση της σύγχρονης εποχής, με στόχο να απονομιμοποιήσουν τη δημοκρατική διαδικασία εδώ σ'εμάς. Αυτό που βλέπουμε  είναι απλά η αλλαγή φρουράς μεταξύ ενός κομματιού του αμερικανικού κατεστημένου, και ενός άλλου. Μην κάνετε το λάθος να πιστέψετε ότι αυτή η αλλαγή φρουράς γίνεται χωρίς ομαλή παράδοση της εξουσίας (φυσικά στα παρασκήνια, ενώ η ανταλλαγή προσβολών ήταν επιδεικτική, προς χάριν της παράστασης).

Με άλλα λόγια, η ευφορία όσων βλέπουν για αύριο κι όλας το τέλος της Διατλαντικής Εταιρικής Σχέσης Εμπορίου και Επενδύσεων (ΤΤΙΡ) και την επαναφορά του νόμου Glass-Steagall είναι κάπως εκτός τόπου και χρόνου. Ακριβώς αυτή τη στιγμή το CNBC μας ενημερώνει ότι ο δείκτης Dow Jones ανακάμπτει: αυτοί ξέρουν περισσότερα από εσάς, οπότε ... μείνετε ήρεμοι (ή μάλλον ανήσυχοι)!

Για μας τι αλλάζει;

Λοιπόν, αν τα πράγματα είναι όπως τα λέω,είναι βέβαιο ότι τώρα ο Ντράγκι έχει μπροστά του ένα δύσκολο έργο! Ο μόνος τρόπος με τον οποίο θα μπορούσε να κρατήσει ενιαίο το ευρώ ήταν να το κάνει πιο φτηνό : αυτό θα έδινε οξυγόνο στις χώρες του Νότου, και θα τους επέτρεπε να εξάγουν σε τρίτες χώρες (κάτι που δεν έχει καθοριστική σημασία, όπως είπαμε το 2014), αλλά κυρίως να αναχρηματοδοτήσουν τα χρέη τους σε προσιτά επιτόκια. 

Κρίμα που το αδύναμο ευρώ, ένα καταπραϋντικό για την ανίατη ασθένεια του Νότου, παρέχει ένα ακόμη αθέμιτο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στο Βορρά: το γερμανικό πλεόνασμα είναι εδώ και τρία χρόνια μεγαλύτερο από το κινέζικο, και συνεχίζει να αυξάνεται. Ότι οι αντισυμβαλλόμενοι θα προχωρούσαν σε υποτίμηση ήταν προβλέψιμο και αναμενόμενο.

 Φυσικά αδύναμο (φτηνό) δολάριο σημαίνει ισχυρότερο (πιο ακριβό) ευρώ, και αποπληθωρισμό στο σπίτι μας. Θα έπρεπε να υπάρχει η (επιθυμητή) προς τα κάτω διόρθωση του γερμανικού πλεονάσματος, αλλά θα υπάρξει και μια (ανεπιθύμητη) προς τα κάτω διόρθωση του γαλλικού ισοζύγιου, το οποίο φέτος προβλεπόταν να επιστρέψει σε θετική τροχιά μετά από οκτώ χρόνια στο κόκκινο. 

Η Γαλλία, το ευρώ δεν το αντέχει οικονομικά πόσο μάλλον ένα πιο ακριβό ευρώ. Επομένως, οι Γάλλοι θα προσέλθουν στις κάλπες σε χειρότερες οικονομικές συνθήκες από τις σημερινές, στο τέλος ενός κύκλου κοινωνικών συγκρούσεων που δεν βλέπω πώς θα μπορούσε να εξασθενίσει, και στον απόηχο της εντύπωσης, κάποιο τρόπο απατηλής (βλέπε πιο πάνω υπό τον τίτλο « Ο Τραμπ δεν είναι αουτσάιντερ »), και πολιτικά καταστροφικής, ότι η ψήφος μετράει!

Και με τα επιτόκια, τι θα γίνει; Μια άνοδος των επιτοκίων στις ΗΠΑ θα μπορούσε να υλοποιηθεί αν η Fed έκανε πως (προσποιούταν ότι) φοβάται την άνοδο του πληθωρισμού μετά την αποδυνάμωση του δολαρίου. Είτε η Fed θα μπορούσε να παίξει το παιχνίδι του Carney στην Αγγλία: να συνεχίσει, δηλαδή, με κατάλληλη νομισματική πολιτική, ώστε να πάρει τα εύσημα μιας πιθανής ανάπτυξης (δηλαδή της μη κατάρρευσης της αμερικανικής οικονομίας, λόγω της έλευσης των βαρβάρων)! 

Η εκτίμηση αυτή είναι αρκετά δύσκολο να γίνει, αυτή τη στιγμή. Αν υπάρξει κάποια αύξηση των επιτοκίων, τόσο το καλύτερο: οι αντιφάσεις της ευρωζώνης θα ξεσπάσουν πιο γλήγορα. Αλλά δεν θα πρόκειται για μια άνοδο καταστροφική (μια «στιγμή Ρέιγκαν» (Reagan moment), να εξηγούμαστε), και σε κάθε περίπτωση η άνοδος της συναλλαγματικής ισοτιμίας είναι από μόνη της μια ριπή αέρα στο ευρωπαϊκό χάρτινο πύργο.

[--->]

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή φαίνεται πως προεξοφλεί την ήττα του Ρέντσι στο δημοψήφισμα

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απέρριψε τον προϋπολογισμό της Ιταλίας για το 2017 και μετά το δημοψήφισμα θα ζητήσει την μερική τροποποίηση του.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχεδιάζει ήδη την επομένη του ιταλικού δημοψηφίσματος 

Δύο στοιχεία προκύπτουν από τις χθεσινές δηλώσεις του Γιουνκέρ. Το πρώτο είναι ότι ο νόμος για τον προϋπολογισμό του 2017, που ψηφίστηκε πρόσφατα, μπορεί να αλλάξει ενμέρει σε ένα μήνα, όταν, μετά το δημοψήφισμα η Ρώμη υποχρεωθεί να πάρει υπόψη της την κατάσταση της ιταλικής οικονομίας, που δεν επιτρέπει τη λήψη επεκτατικών δημοσιονομικών μέτρων.

Το δεύτερο είναι ακόμη πιο σημαντικό, γιατί δείχνει ότι η Επιτροπή και, σε γενικές γραμμές, τα κοινοτικά όργανα έχουν ήδη προεξοφλήσει την πιθανότητα μιας ήττας του Ματέο Ρέντσι και την παραίτηση του σε λίγες εβδομάδες και τώρα επιζητούν εναλλακτικές λύσεις πιο ευθυγραμμισμένες με μια φιλοευρωπαϊκή πολιτική ατζέντα. 

 

Ολο και πιο μόνος ο Ρέντσι 

Το βέβαιο είναι ότι οι επιθέσεις του Γιουνκέρ στις τελευταίες αποφάσεις της ιταλικής κυβέρνησης δεν θα ανεβάσουν τις μετοχές ούτε του ιταλού υπουργού Οικονομίας Παντοάν, τον οποίο οι φήμες φέρνουν ως πρώτο αντικαταστάτη του Ρέντσι στην πρωθυπουργία, σε περίπτωση ήττας του στο δημοψήφισμα . Ο πρώην επικεφαλής οικονομολόγος του ΟΟΣΑ έχει υποστηρίξει πολύ τον Ρέντσι για να καταφέρει να αποστασιοποιηθεί μετά την λαϊκή ετυμηγορία του Δεκεμβρίου και να εμφανιστεί στις Βρυξέλλες ως ο άνθρωπος της συμφιλίωσης με την ΕΕ.

Αλλά όπως φαίνετε,ούτε και ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι, ο οποίος επιζητούσε την επίτευξη μιας συμφωνίας πριν το δημοψήφισμα για να περάσει τουλάχιστον η μεταρρύθμιση του εκλογικού νόμου, ελπίζει πλέον να διαπραγματευτεί με τον πρωθυπουργό, συνειδητοποιώντας ότι στις 5 Δεκεμβρίου στο πρωθυπουργικό μέγαρο θα βρίσκεται κάποιος άλλος.

[--->]