Μια τροπολογία που φέρει τον τίτλο “Παραχωρήσεις ακινήτων για
ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας ” δημιουργεί ένα οριστικό διαζύγιο ανάμεσα
στην πολιτική της κυρίαρχης ελίτ και στους τόπους μας ως τέτοιους.
Η τροπολογία αυτή, στην ουσία, γυρίζει τουλάχιστον ένα αιώνα
πίσω την προσέγγιση και την αντιμετώπιση της κληρονομιάς μας.
Ειδικότερα η τροπολογία προβλέπει ότι με απόφαση του
υπουργείου αγροτικής ανάπτυξης και τροφίμων δύναται να παραχωρούνται ακίνητα,
ανεξάρτητα έκτασης, για εγκατάσταση σταθμών ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ και
συστημάτων αποθήκευσης χωρίς δημοπρασία και μετά από αίτηση του εκάστοτε
ενδιαφερόμενου. Η χρήση θα παραχωρείται
στον κάθε αιτούντα για όσο χρόνο εξυπηρετείται ο σκοπός της παραχώρησης
θέτοντας ανώτατο όριο τα 40 έτη.
Μέσα από την τροπολογία
αυτή οι συναρμόδιοι υπουργοί εντάσσουν στο ίδιο ακριβώς πλαίσιο και τους
αρχαιολογικούς χώρους, τους ιστορικούς χώρους, άρα και τα φυσικά ιστορικά τοπία
ως τέτοια καθώς αναφέρεται ότι: “το παρόν εφαρμόζεται και επί ακινήτων της
παραγράφου 1 τα οποία αποτελούν αρχαιολογικούς χώρους, αρχαιολογικές ζώνες
προστασίας, ιστορικούς τόπους, τόπους πλησίον μνημείων και εν γένει σε ακίνητα
περιοχών που εμπίπτουν στο νόμο 48 58 του 2021.
Στην τροπολογία επίσης
σημειώνεται ότι τα παραπάνω ακίνητα θα παραχωρούνται μετά τη σύμφωνη γνώμη των
αρμόδιων υπηρεσιών του υπουργείου πολιτισμού.
Στην ουσία αυτή η
αναφορά με κανένα τρόπο δεν αποτελεί μηχανισμό για την προστασία των διαφόρων
μορφών της κληρονομιάς μας καθώς εδώ και μερικά χρόνια τοπικές κοινωνίες και
επιστήμονες διαφόρων κλάδων βρίσκονται σε μια διαρκή διαπάλη με τις υπηρεσίες
του υπουργείου πολιτισμού σε σχέση με ανατροπές και καταστροφές μνημειακών
χώρων και φυσικών ιστορικών τοπίων. Είναι ανατροπές και καταστροφές διαφόρων
ποιοτήτων κληρονομιάς σε όλο τον Ελλαδικό χώρο που δεν μπορούν να γίνουν
αντιληπτές ως κάποια εξαίρεση αλλά προβάλουν ως κανόνας.
Το υπουργείο πολιτισμού
είτε έχει αμελήσει, είτε έχει με την
πολιτική του συνδράμει σε αυτή την εξέλιξη. Αποτελεί μια άκρως αρνητική εξέλιξη
που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο αφήνει το αποτύπωμα της στην ίδια την φύση,
στην στρωματογραφία και στην γεωχημεία των τοπίων. Δυστυχώς η κυρίαρχη
αρχαιολογική προσέγγιση του υπουργείου ούτε θέλει μα ούτε μπορεί να κατανοήσει
αυτή την διάσταση.
Η κοινή κατάθεση από το ΥΠΠΟΑ της καταστροφικής για την
κληρονομιά τροπολογίας αναδεικνύει την αδυναμία του Υπουργείου και των
Υπηρεσιών του όχι μόνο να προστατέψουν σύμφωνα με τις επιταγές του συντάγματος,
και των διεθνών συνθηκών προστασίας της κληρονομιάς, μα ακόμα και να μην
μπορούν να αντιληφθούν θεμελιώδεις διαστάσεις των ζητημάτων που άπτονται της
κληρονομιάς. Αυτή η χαοτική και ιδεοληπτική προσέγγιση του Υπουργείου, έχει τις
ρίζες της από την μια στην εννοιολογικά
σαθρή νομική προσέγγιση και από την άλλη
στις “ανάγκες” μέρους της οικονομικής ελίτ σε περίοδο βαθιάς συστημικής κρίσης
για νέα πεδία κερδοφορίας μέσω των ΑΠΕ.
Η πολιτική ελίτ μέσω της νομικής αυτής επίλυσης προσπαθεί να “νομιμοποιήσει” “από την πίσω πόρτα” ανατροπές και καταστροφές μνημειακών συνόλων, φυσικών ιστορικών τοπίων που εξελίσσονται τα τελευταία χρόνια σε όλη τη χώρα. Ο ενιαίος αρχαιολογικός χώρος του ισθμού Ιεράπετρας, οι αρχαιολογικοί τόποι και τα φυσικά ιστορικά τοπία στην Εύβοια, στη Μάνη, στην Τήνο, στην Άνδρο είναι μόνο μερικές από τις εκατοντάδες περιπτώσεις. Οι κυβερνήσεις τουλάχιστον των τελευταίων 15 ετών και η τοπική διοίκηση φέρουν τεράστια ευθύνη για αυτή την εξέλιξη.
Ευθύνη όμως έχουν και οι επιστημονικοί φορείς που όχι
μόνο δεν κατάφεραν να προβλέψουν την εξέλιξη αυτή αλλά βρέθηκαν εντελώς
απροετοίμαστοι από θεωρητική και πρακτική άποψη να αντιμετωπίσουν αυτές τις
αρνητικές εξελίξεις. Σε κάθε περίπτωση είναι μια λογική εξέλιξη καθώς με τον
ένα ή με τον άλλο τρόπο, (μέσα από κρατικοδίαιτα πρότζεκτς και χρηματοδοτήσεις
λογής ερευνών, κλπ) έστω και άθελά τους αναπαράγουν την κυρίαρχη μυστικιστικού χαρακτήρα κατανόηση
των εννοιών της πολιτιστικής και της φυσικής κληρονομιάς.
Η νομική αυτή επίλυση των σχέσεων μας με τα μνημεία και την
κληρονομιά μας, έρχεται πρώτα απ’ όλα σε σύγκρουση με το σύνταγμα που συχνά
επικαλείται η σε άλλα θέματα η κυρίαρχη πολιτική ελίτ.
Το κράτος σύμφωνα με το σύνταγμα και το «πνεύμα» που το διέπει
είναι διαχειριστής της κληρονομιάς η οποία ανήκει με ισότιμο τρόπο όχι μόνο σε
όλο τον ελληνικό λαό μα και σε όλη την οικουμένη. Γίνεται φανερό ότι αυτού του χαρακτήρα η παραχώρηση
και η χρήση της κληρονομιάς που δρομολογείται μέσω της τροπολογίας ακυρώνει την
ισότιμη νομή επί των πολιτιστικών αγαθών, ακυρώνει όμως στην ουσία και την
ελεύθερη πρόσβαση άρα και την ίδια την προστασία. Μέσω τέτοιου χαρακτήρα παρεμβάσεων
μεταλλάσσεται βίαια και η όποια αφηγηματική ικανότητα των μνημειακών συνόλων.
ΆΡΑ: το ύψιστο αυτό αγαθό απαλλοτριώνεται όχι μόνο
απ’ το κοινωνικό σύνολο και την ανθρωπότητα του σήμερα αλλά και από τις
επόμενες γενιές.
Το νομοθετικό αυτό πραξικόπημα έρχεται σε κατάφορη σύγκρουση
με τις διεθνείς δεσμεύσεις όπως αυτές προκύπτουν με βάση τις διεθνείς συμβάσεις
και σύμφωνα.
Η εποχή της «Ανθρωποκαίνου» και το σύγχρονο στάδιο της, αυτό
της «μεγάλης επιτάχυνσης», όπως αυτά έχουν ορισθεί από τις φυσικές επιστήμες,
χαρακτηρίζουν τώρα όχι μόνο της παραγωγική διαδικασία αλλά και τον τρόπο που οι
κρατικές δομές αντιλαμβάνονται τον πολιτισμό, την φύση, την κληρονομιά μας στην
οργανική ενότητα της.
Η τροπολογία αυτή πρέπει να αποσυρθεί. Οι βουλευτές της
ΝΔ, όπως και του Σύριζα, Πασοκ (που δεν
το καταψήφισαν στην επιτροπή), δεν
πρέπει να τολμήσουν να ψηφίσουν ένα τέτοιο έκτρωμα.
Η υπεράσπιση όλων των ποιοτήτων της κληρονομιάς μας έχει πανανθρώπινο
χαρακτήρα.
Οι πολιτιστικοί σύλλογοι, τα εργατικά σωματεία, οι αγροτικοί
σύλλογοι πρέπει να πάρουν την υπόθεση στα χέρια τους και να προστατέψουν αυτά
που παρέλαβαν από τις προηγούμενες γενιές.
Να προστατέψουν τα
περιβάλλοντα που ζουν και δημιουργούν, να προστατέψουν κάθε τι ιστορικό και
φυσικό απ’ την βία της «Ανθρωποκαίνου» μετάλλαξης που προκαλεί ο κοινωνικός και
οικονομικός μας σχηματισμός.
Περισσότερα και με λιγότερη βιασύνη αύριο....
[---->]