Phan Thoan: όταν η κάμερα είναι επαναστατικό όπλο
Την Τρίτη 8 Δεκεμβρίου 2020, πέθανε στο Ανόι την πρωτεύουσα
του Βιετνάμ, ο Phan Thoan, ο δημιουργός της φωτογραφίας ‘’Η μικρή αντάρτισσα’’( La
petite maquisarde , O du kich nho), μια φωτογραφία που το 1965 είχε κάνει το
γύρο του κόσμου λόγω του βαθύτατου σημασιολογικού της περιεχομένου, αφού αντιπαραθέτει
το σύμβολο της αμερικανικής αυτοκρατορικής στρατιωτικής ισχύος που εκφράζει ο γιγαντόσωμος
Αμερικανός πιλότος με τη μικροσκοπική φιγούρα μιας νικηφόρου έφηβης αντάρτισσας
που τον είχε συλλάβει.
Ο Thoan, ο
οποίος γεννήθηκε πριν από 97 χρόνια στην κεντρική επαρχία Ha Tinh του Βιετνάμ, τράβηξε τη φωτογραφία όταν ο
πιλότος William
Andrew Robinson συνελήφθη στις 20 Σεπτεμβρίου
1965, στο Hng
Khê, στην επαρχία Ha Tĩnh του
Βιετνάμ , όταν καταρρίφθηκε το ελικόπτερο του αμερικανικού στρατού ένα F4H το
οποίο πολυβολούσε την περιοχή.
Ο 41χρονος βετεράνος ρεπόρτερ έτρεξε αμέσως στο σημείο όπου
κατέβηκε το αλεξίπτωτο του 22χρονου, ύψους 2 μέτρων και βάρους 125 κιλών. Αμερικανού
και έστρεψε τη ρώσικη φωτογραφική του μηχανή προς το μέρος του, όταν
εμφανίστηκε η 17χρονη αντάρτισσα, Nguyịn
Thị Kim Lai, 1 μέτρο και κάτι, 37 κιλά, με το αυτοσχέδιο
πολεμικό κράνος της και το τουφέκι στο χέρι. Ο φωτογράφος ,τότε, δεν δίστασε να
ενεργοποιήσει το κλείστρο της Zenith μπροστά στην
αντιθετική εικόνα που αναμφίβολα συμβόλιζε την άνιση ένοπλη σύγκρουση στην
οποία η μεγαλύτερη στρατιωτική δύναμη στον κόσμο προσπαθούσε να υποτάξει μια
μικρή χώρα 20 περίπου εκατομμυρίων αγροτών, στην ανατολική πλευρά της χερσονήσου
της Ινδοκίνας. Το 1966 η φωτογραφία εμφανίστηκε για πρώτη φορά σε μια εθνική
έκθεση στο Βόρειο Βιετνάμ, και ένα χρόνο αργότερα τυπώθηκε σε γραμματόσημο που κυκλοφόρησε
σε 167 χώρες, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ.
Τριάντα χρόνια μετά τη σύλληψη του πιλότου, το 1995, ο William Andrew Robinson και η μικρή Nguyễn Thị Kim Lai συναντήθηκαν στο Ανόι και έδωσαν τα χέρια δείχνοντας ότι ο πόλεμος μεταξύ των δύο εθνών ανήκε πλέον στο παρελθόν και ότι δεν υπήρχε πλέον καμία δυσαρέσκεια ή μίσος μεταξύ των δύο λαών. Σκηνές όπως αυτές έχουν επαναληφθεί πολλές φορές στο Βιετνάμ, όπως οι δύο επισκέψεις στη φυλακή Hoa από τον πρώην γερουσιαστή και υποψήφιο του Ρεπουμπλικανικού κόμματος στις Προεδρικές εκλογές του 2008 John McCain του οποίου το αεροπλάνο είχε καταρριφθεί και ο ίδιος είχε συλληφθεί στους βομβαρδισμούς του Ανόι.
