Δύο μέτρα και δύο σταθμά. Πίσω από το αυστηρό προσωπείο της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπάρχει πάντα ένα
σύνθετο δίκτυο από εξατομικευμένα αντίβαρα που εξαρτώνται από τη σχετική οικονομική
ισχύ των διάφορων χωρών, την ικανότητα των υπουργών τους, και φυσικά την "ιστορία"
της κάθε εθνικής πολιτικής τάξης.
Μετά την
εισαγωγή, ίσως γίνεται πιο κατανοητός, ο λόγος που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εμφανίζεται με
δύο πρόσωπα εντελώς διαφορετικά απέναντι στη διαφοροποίηση της Ιταλίας και της Γαλλίας, με
την πρώτη να βρίσκεται θεωρητικά εντός των παραμέτρων του Μάαστριχτ (στην
πραγματικότητα μόνο ως προς λόγο ελλείμματος / ΑΕΠ που είναι στο όριο του 3 %) αλλά
τη Γαλλία να έχει ξεφύγει τελείως (4,4%).
Σύμφωνα με τους κανονισμούς των Συνθηκών, είναι περίεργο να κινδυνεύει η Ιταλία να υποστεί τις "συστάσεις" της ΕΕ για μη εφαρμογή του νόμου Σταθερότητας. Ωστόσο δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος απόρριψης τους, μόνο και μόνο επειδή αν κάτι τέτοιο συνέβαινε θα γινόταν η αιτία να ξεσπάσει μια κρίση αξιοπιστίας στην ευρωζώνη τεραστίων διαστάσεων, με σοβαρές επιπτώσεις για όλες τις χώρες. Αλλά οι "υποδείξεις" της ΕΕ - η δύναμη της διπλωματικής γλώσσας - έχουν την ίδια ισχύ όσο και η τήρηση των συμφωνηθέντων. Αν η κυβέρνηση και το Κοινοβούλιο δεν αλλάξουν στάση υπό το πρίσμα αυτών των συστάσεων , τότε αυτές που, βασικά,θα ασκήσουν πιέσεις θα είναι "οι αγορές" , στο δημόσιο χρέος,τα spreads,τις ξένες επενδύσεις, κ.λπ. .Θυμηθείτε τις πιέσεις που άσκησαν στους Σκωτσέζους τις παραμονές του δημοψηφίσματος για την ανεξαρτησία τους και θα καταλάβετε ...
Πρόκειται για ένα σύστημα εξάρτησης που ακόμα βρίσκεται στα σπάργανα (για πρώτη φορά εφαρμόστηκε με το Νόμο Σταθερότητας το 2013), για να περιοριστεί η δυναμική του δημόσιου χρέους των χωρών που έχουν κοινό νόμισμα, αλλά δείχνει να γίνεται πολύ γρήγορα το σύστημα διαχείρισης του δημόσιου χρέους, χωρίς όμως "αμοιβαιοποίηση" των κινδύνων που συνδέονται με αυτό.
Το διπλό πρόσωπο της Επιτροπής, "πιστώνεται" απόλυτα στη Γερμανία. Οι ανόητοι είχαν την εντύπωση ότι αν η Ρώμη και το Παρίσι κρατούσαν ενιαία στάση με πολυδάπανους προϋπολογισμούς, για "τη στήριξη της ανάπτυξης" , το Βερολίνο θα στριμωχνόταν και θα "αναγκαζόταν" να υποχωρήσει, και να παραιτηθεί τουλάχιστον ως προς τις πιο σκληρές πλευρές της "λιτότητας".
Ομως, η Μέρκελ αντέδρασε όπως το κάθε "αφεντικό" που κρατάει στα χέρια του τα ηνία της κατάστασης: διαίρει και βασίλευε. Για τη μικρή Ιταλία του Ρέντσι: "συμβουλές" για μια σειρά διορθώσεων, μέσω του Μπαρόζο, και "κοινό σχέδιο επενδύσεων" μεταξύ της Γαλλίας και της Γερμανίας υπολογίζοντας και στα πάνω από "300 δισ" του πακέτου που εχει υποσχεθεί ο Γιούνκερ για την επόμενη χρονιά (το οποίο θα ξεκινήσει επίσημα την 1 Νοεμβρίου με την παράδοση του Μπαρόζο στον Γιούνκερ ).
Οι δύο χώρες του "άξονα" της ΕΕ, κατέληξαν σε συμφωνία χθες στο Βερολίνο, στη διάρκεια μιας συνάντησης κορυφής μεταξύ των υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών (Σόιμπλε,Γκάμπριελ,Σαπέν, Μακρό), με τη δέσμευση να υποβάλουν τον Νοέμβριο ένα κοινό επενδυτικό σχέδιο για τις δύο χώρες, για "την προώθηση της ανάπτυξης". Μια κανονική και βγαλμένη από τα παλιά "διμερής συμφωνία", η οποία παρακάμπτει σα να μη συμβαίνει τίποτα την Ευρωπαϊκή Ένωση και οποιαδήποτε κοινή πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Με μια τέτοια συμφωνία πίσω της θα είναι πολύ δύσκολο στη νέα Επιτροπή να ασκήσει σκληρή κριτική στο γαλλικό νόμο σταθερότητας, αν και αυτός προβλέπει έλλειμμα 4,3% του ΑΕΠ,την αναβολή για δύο έτη του στόχου του 3%, αλλά κυρίως μείωση του διαρθρωτικού ελλείμματος σε μόλις 0,2% σε σχέση με το 0,8% που απαιτούν οι Βρυξέλλες η οποία κάνει τη σκληρή απέναντι στην Ιταλία επειδή θα μειώσει το έλλειμμα κατά 0,5% αντί για 0,1.
Το Παρίσι, άλλωστε, εκτός των άλλων δεν έχει υποβάλει κάποιο πραγματικό "σχέδιο περικοπών" (σε αντίθεση με αυτό που κάνουν οι ιταλοί μπάτλερ εδώ και κάτι χρόνια, με βαριές συνέπειες για το κράτος πρόνοιας, τις συντάξεις και τις δημόσιες υπηρεσίες εν γένει), αλλά πολύ απλά ένα σχέδιο επιβράδυνσης της αυτόματης εξέλιξης των δαπανών.
Η Γαλλία δεν μπορεί να κάνει κι άλλες θυσίες, χωρίς να βαθύνει την κοινωνική και πολιτική κρίση της, η οποία αυτή την ώρα θα σήμαινε την παράδοση της χώρας στη δεξιά παραφασιστική Μαρίν Λε Πεν. Αλλά μη νομίζετε ότι αυτό οφείλεται σε κάποιο "αντι-φασιστικό συναίσθημα" στο εσωτερικό της ΕΕ. Απλά, αυτό το κόμμα της μαύρης αντίδρασης έχει στο πρόγραμμα του - τουλάχιστον στα χαρτιά –την "έξοδο της χώρας από το ευρώ", οπότε, αποτελεί ένα σοβαρό κίνδυνο για την Κοινότητα.
Η ανάκαμψη των δημοσίων επενδύσεων σε υποδομές, στην Ευρώπη, θα πρέπει να βασίζεται κυρίως σ'αυτά τα 300 δισεκατομμύρια που ανέφερε ο νέος Πρόεδρος της Επιτροπής Γιούνκερ. Αλλά, συμπτωματικά, η Γερμανία είναι η μόνη ευρωπαϊκή χώρα με δικούς της πόρους με τους οποίους να μπορεί να ξεκινήσει ένα πρόγραμμα μεγάλης κλίμακας. Για να μπορεί, δηλαδή, να χρησιμοποιηθεί ένα μέρος από τα κεφάλαια της ΕΕ σε μεγάλα έργα που θα ενδιαφέρουν κυρίως τη Γερμανία και τη Γαλλία.
Σύμφωνα με τους κανονισμούς των Συνθηκών, είναι περίεργο να κινδυνεύει η Ιταλία να υποστεί τις "συστάσεις" της ΕΕ για μη εφαρμογή του νόμου Σταθερότητας. Ωστόσο δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος απόρριψης τους, μόνο και μόνο επειδή αν κάτι τέτοιο συνέβαινε θα γινόταν η αιτία να ξεσπάσει μια κρίση αξιοπιστίας στην ευρωζώνη τεραστίων διαστάσεων, με σοβαρές επιπτώσεις για όλες τις χώρες. Αλλά οι "υποδείξεις" της ΕΕ - η δύναμη της διπλωματικής γλώσσας - έχουν την ίδια ισχύ όσο και η τήρηση των συμφωνηθέντων. Αν η κυβέρνηση και το Κοινοβούλιο δεν αλλάξουν στάση υπό το πρίσμα αυτών των συστάσεων , τότε αυτές που, βασικά,θα ασκήσουν πιέσεις θα είναι "οι αγορές" , στο δημόσιο χρέος,τα spreads,τις ξένες επενδύσεις, κ.λπ. .Θυμηθείτε τις πιέσεις που άσκησαν στους Σκωτσέζους τις παραμονές του δημοψηφίσματος για την ανεξαρτησία τους και θα καταλάβετε ...
Πρόκειται για ένα σύστημα εξάρτησης που ακόμα βρίσκεται στα σπάργανα (για πρώτη φορά εφαρμόστηκε με το Νόμο Σταθερότητας το 2013), για να περιοριστεί η δυναμική του δημόσιου χρέους των χωρών που έχουν κοινό νόμισμα, αλλά δείχνει να γίνεται πολύ γρήγορα το σύστημα διαχείρισης του δημόσιου χρέους, χωρίς όμως "αμοιβαιοποίηση" των κινδύνων που συνδέονται με αυτό.
Το διπλό πρόσωπο της Επιτροπής, "πιστώνεται" απόλυτα στη Γερμανία. Οι ανόητοι είχαν την εντύπωση ότι αν η Ρώμη και το Παρίσι κρατούσαν ενιαία στάση με πολυδάπανους προϋπολογισμούς, για "τη στήριξη της ανάπτυξης" , το Βερολίνο θα στριμωχνόταν και θα "αναγκαζόταν" να υποχωρήσει, και να παραιτηθεί τουλάχιστον ως προς τις πιο σκληρές πλευρές της "λιτότητας".
Ομως, η Μέρκελ αντέδρασε όπως το κάθε "αφεντικό" που κρατάει στα χέρια του τα ηνία της κατάστασης: διαίρει και βασίλευε. Για τη μικρή Ιταλία του Ρέντσι: "συμβουλές" για μια σειρά διορθώσεων, μέσω του Μπαρόζο, και "κοινό σχέδιο επενδύσεων" μεταξύ της Γαλλίας και της Γερμανίας υπολογίζοντας και στα πάνω από "300 δισ" του πακέτου που εχει υποσχεθεί ο Γιούνκερ για την επόμενη χρονιά (το οποίο θα ξεκινήσει επίσημα την 1 Νοεμβρίου με την παράδοση του Μπαρόζο στον Γιούνκερ ).
Οι δύο χώρες του "άξονα" της ΕΕ, κατέληξαν σε συμφωνία χθες στο Βερολίνο, στη διάρκεια μιας συνάντησης κορυφής μεταξύ των υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών (Σόιμπλε,Γκάμπριελ,Σαπέν, Μακρό), με τη δέσμευση να υποβάλουν τον Νοέμβριο ένα κοινό επενδυτικό σχέδιο για τις δύο χώρες, για "την προώθηση της ανάπτυξης". Μια κανονική και βγαλμένη από τα παλιά "διμερής συμφωνία", η οποία παρακάμπτει σα να μη συμβαίνει τίποτα την Ευρωπαϊκή Ένωση και οποιαδήποτε κοινή πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Με μια τέτοια συμφωνία πίσω της θα είναι πολύ δύσκολο στη νέα Επιτροπή να ασκήσει σκληρή κριτική στο γαλλικό νόμο σταθερότητας, αν και αυτός προβλέπει έλλειμμα 4,3% του ΑΕΠ,την αναβολή για δύο έτη του στόχου του 3%, αλλά κυρίως μείωση του διαρθρωτικού ελλείμματος σε μόλις 0,2% σε σχέση με το 0,8% που απαιτούν οι Βρυξέλλες η οποία κάνει τη σκληρή απέναντι στην Ιταλία επειδή θα μειώσει το έλλειμμα κατά 0,5% αντί για 0,1.
Το Παρίσι, άλλωστε, εκτός των άλλων δεν έχει υποβάλει κάποιο πραγματικό "σχέδιο περικοπών" (σε αντίθεση με αυτό που κάνουν οι ιταλοί μπάτλερ εδώ και κάτι χρόνια, με βαριές συνέπειες για το κράτος πρόνοιας, τις συντάξεις και τις δημόσιες υπηρεσίες εν γένει), αλλά πολύ απλά ένα σχέδιο επιβράδυνσης της αυτόματης εξέλιξης των δαπανών.
Η Γαλλία δεν μπορεί να κάνει κι άλλες θυσίες, χωρίς να βαθύνει την κοινωνική και πολιτική κρίση της, η οποία αυτή την ώρα θα σήμαινε την παράδοση της χώρας στη δεξιά παραφασιστική Μαρίν Λε Πεν. Αλλά μη νομίζετε ότι αυτό οφείλεται σε κάποιο "αντι-φασιστικό συναίσθημα" στο εσωτερικό της ΕΕ. Απλά, αυτό το κόμμα της μαύρης αντίδρασης έχει στο πρόγραμμα του - τουλάχιστον στα χαρτιά –την "έξοδο της χώρας από το ευρώ", οπότε, αποτελεί ένα σοβαρό κίνδυνο για την Κοινότητα.
Η ανάκαμψη των δημοσίων επενδύσεων σε υποδομές, στην Ευρώπη, θα πρέπει να βασίζεται κυρίως σ'αυτά τα 300 δισεκατομμύρια που ανέφερε ο νέος Πρόεδρος της Επιτροπής Γιούνκερ. Αλλά, συμπτωματικά, η Γερμανία είναι η μόνη ευρωπαϊκή χώρα με δικούς της πόρους με τους οποίους να μπορεί να ξεκινήσει ένα πρόγραμμα μεγάλης κλίμακας. Για να μπορεί, δηλαδή, να χρησιμοποιηθεί ένα μέρος από τα κεφάλαια της ΕΕ σε μεγάλα έργα που θα ενδιαφέρουν κυρίως τη Γερμανία και τη Γαλλία.
