Του Πέπε Εσκομπάρ
Ένα χρόνο μετά την εκπληκτική ταπείνωση των ΗΠΑ στην Καμπούλ
- και μπροστά σε μια νέα σκληρή τιμωρία τους στο Ντονμπάς - έχουμε σοβαρούς
λόγους να πιστεύουμε ότι η Μόσχα φοβάται ότι η Ουάσινγκτον θα μπορούσε να
ανταποδώσει με τη μορφή μιας "αφγανοποίησης" της Ουκρανίας.
Καθώς δεν διαφαίνεται κάποιο τέλος στη ροή των εξοπλισμών
και της χρηματοδότησης του Κίεβου από τη Δύση, θα πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι η
σύγκρουση στην Ουκρανία κινδυνεύει να εκφυλιστεί σε έναν ακόμη πόλεμο δίχως
τέλος. Όπως η αφγανική τζιχάντ της δεκαετίας του 1980, που χρησιμοποίησε
αντάρτες με τα λεφτά και τα όπλα των ΗΠΑ για να σύρουν τη Ρωσία στο γκρεμό,
έτσι και τώρα οι χρηματοδότες της Ουκρανίας θα χρησιμοποιήσουν τις δοκιμασμένες
αυτές μεθόδους για να διεξάγουν ένα παρατεταμένο πόλεμο που μπορεί να επεκταθεί
και στα γειτονικά ρωσικά εδάφη.
Ωστόσο, η προσπάθεια των ΗΠΑ για κρυπτοαφγανοποίηση θα
επιταχύνει την ολοκλήρωση αυτού που ο Ρώσος υπουργός Άμυνας Σεργκέι Σόιγκου
περιγράφει ως "καθήκοντα" της Ειδικής Στρατιωτικής Επιχείρησής του
(ΕΣΕ) στην Ουκρανία. Για τη Μόσχα, αυτή τη στιγμή, ο δρόμος αυτός οδηγεί μέχρι
την Οδησσό.
Αυτό δεν θα έπρεπε να έχει συμβεί. Μέχρι την πρόσφατη
δολοφονία της Ντάρια Ντούγκινα στα περίχωρα της Μόσχας, το πεδίο μαχών στην
Ουκρανία βρισκόταν στην πραγματικότητα σε φάση "συριανοποίησης".
Όπως και στον πόλεμο δι’ αντιπροσώπων στη Συρία την
τελευταία δεκαετία, έτσι κι εδώ τα μέτωπα γύρω από τις μεγάλες ουκρανικές
πόλεις είχαν σε γενικές γραμμές σταθεροποιηθεί. Το Κίεβο, με τις ήττες του στα μεγαλύτερα πεδία μαχών, στρεφόταν όλο
και περισσότερο προς τη χρήση τρομοκρατικών μεθόδων. Καμία από τις δύο πλευρές
δεν μπορούσε να κυριαρχήσει πλήρως στο τεράστιο θέατρο του πολέμου. Ετσι, οι
ρωσικές ένοπλες δυνάμεις επέλεξαν να διατηρήσουν έναν ελάχιστο αριθμό δυνάμεων
στη μάχη, σε αντίθεση με τη στρατηγική που υιοθετήθηκε στο Αφγανιστάν τη
δεκαετία του 1980.
Ας θυμηθούμε μερικά γεγονότα στη Συρία: η Παλμύρα
απελευθερώθηκε τον Μάρτιο του 2016, στη συνέχεια χάθηκε και ανακαταλήφθηκε το
2017. Το Χαλέπι απελευθερώθηκε μόλις τον Δεκέμβριο του 2016. Το Ντέιρ
αλ-Ζορ τον Σεπτέμβριο του 2017. Ένα
κομμάτι της βόρειας Χάμα τον Δεκέμβριο και τον Ιανουάριο του 2018. Τα περίχωρα
της Δαμασκού την άνοιξη του 2018. Η Ιντλίμπ – και πάνω από το 25% του συριακού
εδάφους - δεν έχει ακόμη απελευθερωθεί. Αυτό λέει πολλά για το ρυθμό στο πεδίο
των μαχών.
Ο ρωσικός στρατός δεν πήρε ποτέ συνειδητά την απόφαση να
διακόψει την από πολλές πλευρές ροή δυτικών όπλων προς το Κίεβο. Η μεθοδική
καταστροφή των όπλων αυτών μόλις περάσουν στο ουκρανικό έδαφος - με μεγάλη
επιτυχία - είναι άλλο θέμα. Το ίδιο ισχύει και με την καταστροφή των δικτύων
των μισθοφόρων.
Η Μόσχα γνωρίζει ότι κάθε διαπραγμάτευση με αυτούς που
κινούν τα νήματα στην Ουάσιγκτον -και υπαγορεύουν όλους τους όρους στις μαριονέτες
στις Βρυξέλλες και στο Κίεβο- είναι άσκοπη. Ο αγώνας στο Ντονμπάς και πέρα από
αυτό, είναι ζήτημα ζωής και θανάτου.
Έτσι, η μάχη θα συνεχιστεί, καταστρέφοντας ό,τι έχει
απομείνει από την Ουκρανία, όπως ακριβώς κατέστρεψε και ένα μεγάλο μέρος της
Συρίας. Η διαφορά είναι ότι από οικονομική άποψη, πολύ περισσότερο από ό,τι στη
Συρία, τα απομεινάρια της Ουκρανίας θα πέσουν σε μαύρη τρύπα. Μόνο τα εδάφη που
βρίσκονται υπό ρωσικό έλεγχο θα ανοικοδομηθούν, και σαυτά περιλαμβάνεται, σε
σημαντικό βαθμό, το μεγαλύτερο μέρος της βιομηχανικής υποδομής της Ουκρανίας.
Αυτό που απομένει - η κουτσουρεμένη Ουκρανία - έχει ήδη
λεηλατηθεί, καθώς η Monsanto, η Cargill και η Dupont έχουν ήδη αρπάξει 17
εκατομμύρια εκτάρια γόνιμης, πρώτης τάξεως ,εύφορης γης - περισσότερο
από τη μισή από όση ανήκει ακόμη στην Ουκρανία. Αυτό ουσιαστικά σημαίνει ότι η
BlackRock, η Blackstone και η Vanguard, οι κύριοι μέτοχοι των αγροτικών
επιχειρήσεων, κατέχουν όλη τη γη που έχει πραγματικά κάποια αξία για μια
κυρίαρχη Ουκρανία.
Μέχρι το επόμενο έτος, οι Ρώσοι θα επιχειρήσουν να αποκόψουν
το Κίεβο από τις προμήθειες όπλων του ΝΑΤΟ.Και εντωμεταξύ, οι Αγγλοαμερικανοί
θα μεταφέρουν τα απομεινάρια του καθεστώτος μαριονέτα στο Λβιβ. Ενώ η
τρομοκρατία του Κιέβου - με επικεφαλής τους πιστούς του Μπαντέρα - θα συνεχίσει
να είναι η νέα κανονικότητα στην πρωτεύουσα.
ΤΟ ΔΙΠΛΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΤΟΥ ΚΑΖΑΚΣΤΑΝ
Εναι πλέον σαφές ότι δεν πρόκειται απλώς για έναν πόλεμο
κατάκτησης εδαφών αλλά μέρος ενός πολέμου ελέγχου οικονομικών διαδρόμων, καθώς
οι ΗΠΑ δεν φείδονται προσπαθειών να σαμποτάρουν και να καταστρέψουν τα πολλαπλά
κανάλια συνδεσιμότητας των σχεδίων ολοκλήρωσης της Ευρασίας, είτε αυτά είναι
υπό κινεζική ηγεσία (Πρωτοβουλία μιας Ζώνης και ενός Δρόμου, Belt and Road
Initiative, BRI ) είτε υπό ρωσική (Ευρασιατική Οικονομική Ένωση, EAEU).
Ακριβώς όπως ο πόλεμος δι' αντιπροσώπων στη Συρία έχει
αναδιαμορφώσει μεγάλα τμήματα της Δυτικής Ασίας (βλέπε, για παράδειγμα, τον
Ερντογάν που ετοιμάζεται να συναντήσει τον Άσαντ), έτσι και ο πόλεμος στην
Ουκρανία, σε έναν μικρόκοσμο, είναι ένας πόλεμος για την αναδιαμόρφωση της
τρέχουσας παγκόσμιας τάξης, στον οποίο η Ευρώπη δεν είναι παρά ένα
αυτοτραυματισμένο θύμα σε ένα δευτερεύον σενάριο. Η μεγάλη εικόνα είναι η
ανάδυση του πολυπολισμού.
Ο πόλεμος δι' αντιπροσώπων στη Συρία διαρκεί μια δεκαετία
και δεν έχει ακόμη τελειώσει. Το ίδιο θα μπορούσε να συμβεί και με τον πόλεμο
δι' αντιπροσώπων στην Ουκρανία. Όπως έχουν τα πράγματα, η Ρωσία έχει κατακτήσει
μια έκταση περίπου ίση με την Ουγγαρία και τη Σλοβακία μαζί. Αυτό απέχει ακόμη
πολύ από την εκπλήρωση του "καθήκοντος" - και θα συνεχιστεί μέχρι η
Ρωσία να καταλάβει όλα τα εδάφη μέχρι τον Δνείπερο και την Οδησσό, συνδέοντάς
τα με την Δημοκρατία της Υπερδνειστερίας.
Εχει ενδιαφέρον να δούμε πώς αντιδρούν οι σημαντικοί
ευρασιατικοί παράγοντες σε αυτή τη γεωπολιτική αναταραχή. Και αυτό μας οδηγεί
στις περιπτώσεις του Καζακστάν και της Τουρκίας.
Το κανάλι Rybar του Telegram (με πάνω από 640.000 οπαδούς)
και η ομάδα χάκερ Beregini αποκάλυψαν σε έρευνά τους ότι το Καζακστάν πουλούσε
όπλα στην Ουκρανία, πράγμα που ισοδυναμεί με de facto προδοσία σε βάρος των
Ρώσων συμμάχων τους στον Οργανισμό Συνθήκης Συλλογικής Ασφάλειας (CSTO). Λάβετε
επίσης υπόψη ότι το Καζακστάν είναι και μέλος του Οργανισμού Συνεργασίας της
Σαγκάης (SCO) και της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Ένωσης (EAEU), των δύο πόλων της
πολυπολικής τάξης υπό ευρασιατική ηγεσία.
Όταν ξέσπασε το σκάνδαλο, το Καζακστάν αναγκάστηκε να
ανακοινώσει επίσημα την αναστολή όλων των εξαγωγών όπλων μέχρι το τέλος του
2023.
Η υπόθεση ξεκίνησε όταν χάκερς αποκάλυψαν πώς η Technoexport
- μια εταιρεία του Καζακστάν - πουλούσε άρματα μάχης, αντιαρματικά συστήματα
και πυρομαχικά στο Κίεβο μέσω Ιορδανών μεσαζόντων, κατ' εντολή του Ηνωμένου
Βασιλείου. Τη συμφωνία επέβλεπε ο βρετανός στρατιωτικός ακόλουθος στο
Νουρ-Σουλτάν, την πρωτεύουσα του Καζακστάν.
Το Καζακστάν προσπάθησε, όπως ήταν αναμενόμενο, να απορρίψει
τους ισχυρισμούς, ισχυριζόμενος ότι η Technoexport δεν είχε υποβάλει αίτηση για
άδειες εξαγωγής. Αυτό ουσιαστικά ήταν ψέμα: η ομάδα του Rybar ανακάλυψε ότι η
Technoexport είχε χρησιμοποιήσει την Blue Water Supplies, μια ιορδανική
εταιρεία, για να τις προμηθευτεί. Και η ιστορία γίνεται ακόμα πιο πικάντικη.
Όλα τα έγγραφα της σύμβασης βρέθηκαν στους υπολογιστές των ουκρανικών μυστικών
υπηρεσιών.
Επιπλέον, οι χάκερ ανακάλυψαν μια άλλη συμφωνία που αφορούσε
την Kazspetsexport, μέσω ενός Βούλγαρου αγοραστή, για την πώληση αεροσκαφών
Su-27 του Καζακστάν, κινητήρες αεροπλάνων και ελικόπτερα Mi-24. Αυτά ήταν να
παραδοθούν στις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά ο τελικός προορισμός τους ήταν η
Ουκρανία.
Το κερασάκι στην τούρτα της Κεντρικής Ασίας είναι ότι το
Καζακστάν πουλάει και σημαντικές ποσότητες ρωσικού, όχι καζακικού, πετρελαίου
στο Κίεβο.
Φαίνεται λοιπόν ότι το Καζακστάν, ίσως ανεπίσημα, συμβάλλει
κατά κάποιο τρόπο στην "αφγανοποίηση" του πολέμου στην Ουκρανία.
Φυσικά, αυτό δεν επιβεβαιώνεται από καμία διπλωματική διαρροή, αλλά μπορεί
κανείς να στοιχηματίσει ότι ο Πούτιν κάτι είπε σχετικά με αυτό στον Πρόεδρο
Κασίμ-Τζομάρτ Τοκάγιεφ στην πρόσφατη - εγκάρδια - συνάντησή τους.
ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΙΣΟΡΡΟΠΙΩΝ ΤΟΥ ΣΟΥΛΤΑΝΟΥ
Η Τουρκία είναι μια πολύ πιο σύνθετη περίπτωση. Η Άγκυρα δεν
είναι μέλος της SCO, της CSTO ή της EAEU. Κάνει τους υπολογισμούς της για να
δει υπό ποιους όρους θα ενταχθεί στον σιδηρόδρομο υψηλής ταχύτητας της
ευρασιατικής ολοκλήρωσης. Ωστόσο, επιτρέπει στη Μόσχα να παρακάμψει τη
χιονοστιβάδα των δυτικών κυρώσεων και εμπάργκο, μέσω διαφόρων σχεδιασμών.
Οι τουρκικές εταιρείες - κυριολεκτικά όλες συνδεδεμένες με
τον πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP)
- κάνουν θραύση και απολαμβάνουν τον νέο τους ρόλο ως αποθήκες εμπορίου μεταξύ
της Ρωσίας και της Δύσης. Στην Κωνσταντινούπολη υπερηφανεύονται ανοιχτά για το
ό,τι δεν μπορεί να αγοράσει η Ρωσία από τη Γερμανία ή τη Γαλλία, το αγοράζει
"από εμάς". Και πράγματι, σαυτό εμπλέκονται αρκετές εταιρείες της.
Το παιχνίδι ισορροπιών της Άγκυρας είναι τόσο γλυκό όσο ο
καλός μπακλαβάς. Αποκτά οικονομική στήριξη από έναν πολύ σημαντικό εταίρο
ακριβώς στη μέση της ατέλειωτης, πολύ σοβαρής οικονομικής καταστροφής της
Τουρκίας. Οι δύο εταίροι συμφωνούν σχεδόν σε όλα: το ρωσικό φυσικό αέριο, τα
πυραυλικά συστήματα S-400, την κατασκευή του ρωσικού πυρηνικού σταθμού, τον
τουρισμό -η Κωνσταντινούπολη έχει πλημυρίσει από Ρώσους- τα τουρκικά φρούτα και
λαχανικά.
Η Άγκυρα και η Μόσχα ακολουθούν γεωπολιτική εγχειριδίου και
την παίζουν ανοιχτά, με πλήρη διαφάνεια. Αυτό δεν σημαίνει ότι είναι σύμμαχοι.
Είναι απλώς ρεαλιστικές συναλλαγές μεταξύ κρατών. Για παράδειγμα, μια
οικονομική επωφελής συνεργασία μπορεί να ανακουφίσει ένα γεωπολιτικό πρόβλημα
και το αντίστροφο.
Φυσικά, η συλλογική Δύση έχει ξεχάσει εντελώς πώς λειτουργεί
αυτή η φυσιολογική συμπεριφορά μεταξύ κρατών. Είναι θλιβερό. Η Τουρκία
"καταγγέλλεται" από τη Δύση ως προδότης, στο ίδιο επίπεδο με την
Κίνα.
Φυσικά, ο Ερντογάν είναι υποχρεωμένος να παίζει και με τα
πλήθη- γι' αυτό και κατά καιρούς λέει ότι η Κριμαία θα πρέπει να ανακαταληφθεί
από το Κίεβο. Εξάλλου, οι εταιρείες του δραστηριοποιούνται και στην Ουκρανία -
αεροσκάφη Bayraktar και άλλα.
Αλλά υπάρχει και ο προσηλυτισμός: η Κριμαία παραμένει
θεωρητικά ώριμη υπόθεση για την επιρροή της Τουρκίας, όπου η Άγκυρα θα μπορούσε
να εκμεταλλευτεί τις έννοιες του πανισλαμισμού και ειδικά του παντουρκισμού,
εκμεταλλευόμενη τις ιστορικές σχέσεις μεταξύ της χερσονήσου και της Οθωμανικής
Αυτοκρατορίας.
Η Μόσχα ανησυχεί; Όχι ακριβώς. Όσο για τα TB2 Bayraktars που
πουλήθηκαν στο Κίεβο,αυτά θα συνεχίσουν
να γίνονται στάχτη. Τίποτα το προσωπικό. Απλά μπίζνες
[---->]
