Δημήτρης Οικονομίδης
Μα δεν καταλαβαίνουν; Δεν βλέπουν ότι ξεφεύγει το πράγμα; Τόσο
δύσκολο είναι να …; [πχ επιτάξουν τις ιδιωτικές κλινικές για τον κορονοϊό]».
Τέτοια ερωτήματα ακούμε τριγύρω μας από την πρώτη καραντίνα και ακόμη
περισσότερο τώρα με το δεύτερο κύμα.
Σαν μια επίκληση στην «κοινή λογική», στο
«αυτονόητο». Επίκληση, σχεδόν ικεσία,
γεμάτη ανθρώπινη απορία και ταυτόχρονα απελπισμένη.
Αντίστοιχα
ερωτήματα δεν ξεπηδούσαν και στην «περίοδο των Μνημονίων»;
Αυτά τα τόσο
λογικά, φυσικά και ανθρώπινα ερωτήματα, μοιάζουν … Όχι! Δεν μοιάζουν, είναι της
ίδιας φύσεως με το ερώτημα ενός θύματος σχετικά με το βασανιστή του: «Μα δεν
είναι άνθρωπος; Μα πώς γυρνάει στο σπίτι του το βράδυ; Πώς αγκαλιάζει τη
γυναίκα [τον άντρα] του, τα παιδιά του; Πώς κοιμάται ήσυχος;». Κάτι σαν
σύνδρομο Στοκχόλμης σε συλλογικό επίπεδο. Σαν αυτό που δημιουργήθηκε σε αρκετό
κόσμο με το «Μαζί τα φάγαμε».
Αυτά τα τόσο
λογικά, φυσικά και ανθρώπινα ερωτήματα, έχουν νόημα, αξίζουν τον κόπο να τα
θέτουμε όταν απευθυνόμαστε σε ανθρώπους, σε ομάδες που έχουν ως Θεμέλιό τους τη
συνεννόηση μεταξύ των ανθρώπων, την αλληλεγγύη, την ανθρωπιά. Σε ανθρώπους και
ομάδες που επιλέγουν (όπως ο Ηρακλής μπροστά στο σταυροδρόμι της Αρετής και της
Κακίας ) να μην υποκύψουν, να μην υπηρετήσουν τα «αντικοινωνικά» τους ένστικτα
και επιθυμίες, τις αντικοινωνικές πολιτικές.
Γι’ αυτό υπάρχει
ένα θεμελιώδες λάθος όταν αυτά τα ερωτήματα απευθύνονται στην Εξουσία. Είναι
σαν, αυτοί που τα λένε, να θεωρούν ότι
οι καπιταλιστές, η κυβέρνηση και οι λοιποί «έχοντες και εξουσιάζοντες» , έχουν
κάποιο έλλειμα ή κάποιο μπλοκάρισμα (είτε ως άτομα είτε ως τάξη) ηθικής,
καλοσύνης, αγάπης, κατανόησης, λογικής. Και επόμενα, η επίκληση στην κοινή
λογική και την ανθρωπιά θα ξυπνήσει μέσα τους τον Άνθρωπο, η βροντερή
καταγγελία θα τους ταρακουνήσει, και θα κάνουν, όχι βέβαια επαναστατικά πράγματα
αλλά, τα στοιχειώδη.
Είναι όμως έτσι;
Είναι ο Καπιταλιστής, ο Εξουσιαστής, ένας Κακός Άνθρωπος; Και το θέμα, επόμενα,
είναι να τον ξυπνήσουμε; Να τον φέρουμε στα σύγκαλά του; Να τον σωφρονίσουμε;
Αν ήταν έτσι, τότε η κοινωνική επανάσταση θα ήταν μια πολύ εύκολη υπόθεση. Θα
υποδεικνύαμε παραδείγματος χάριν, και γιατί όχι θα υποβάλαμε, τους «από πάνω»
σε ψυχοεκπαιδευτικές και εξανθρωπιστικές διεργασίες και ο κόσμος θα άλλαζε
χωρίς «φωτιά και μαχαίρι». Θα γλυτώναμε, συν τοις άλλοις, και από όλες τις επιπτώσεις
της κοινωνικής σύγκρουσης. Win-win,
isn’t it, Watson?
Και το τραγούδι που
λέει «από στόμια βγαίνει η δύναμη, όχι από τα στόματα» δεν θα είχε γραφτεί
ποτέ. Όμορφος κόσμος, αγαπησιάρικος,
αγγελικά πλασμένος.
Και ποιος σοβαρός
άνθρωπος που θέλει την κοινωνική επανάσταση θα διαφωνούσε; Κανείς!
Η πικρή αλήθεια,
που «αναθυμούνται οι παλιοί και μαθαίνουν
οι νέοι» είναι ότι, ακριβώς, αυτές τις στιγμές όπου η κοινωνία, τα λαϊκά
και μικρομεσαία στρώματα, είναι αποσβολωμένα, τρομοκρατημένα και παραλυμένα,
είναι η ευκαιρία για τους λύκους να προωθήσουν τα πιόνια τους στη σκακιέρα.
Και τα κέρδη τους
να αυξήσουν εύκολα και απρόσκοπτα.
Και την Εξουσία
τους να εμπεδώσουν καλύτερα.
Και να βρεθούν σε
πιο πλεονεκτική θέση όταν οι καταπιεζόμενοι θα έρθουν να λογαριαστούν αφού
περάσει η καταιγίδα.
Αυτή η «έλλειψη»
κατανόησης και ανθρωπιάς, λειτουργεί στη λογική του «Σοκ και Δέος».
Σε ένα πρώτο
επίπεδο, το πολιτικό και ψυχολογικό ωστικό κύμα που δέχεται ο πληθυσμός είναι τεράστιο
και, με δεδομένο και το ότι δεν υπάρχει αντίπαλο δέος, δηλαδή μια επαρκής,
στιβαρή και μαζική αντίπαλη φωνή, που να δημιουργεί αντίβαρο και αίσθημα
ασφάλειας και εμπιστοσύνης στα καταπιεζόμενα στρώματα – οδηγεί σε μια παράλυση
των αντιστάσεων.
Σε ένα δεύτερο επίπεδο, πιο βαθύ, δημιουργεί
μια αίσθηση παντοδυναμίας των κυρίαρχων τάξεων, μια σκέψη του τύπου: «για να
κάνουν τόσο εγκληματικά πράγματα και με τόσο ξεδιάντροπο τρόπο, πρέπει να είναι
πολύ δυνατοί και θα έχουν προβλέψει ότι δεν θα χάσουν από αυτό». Ευτυχώς για
εμάς, η παντοδυναμία των κυρίαρχων δεν είναι αιώνια και οριστική, ούτε είναι
ικανοί να προβλέψουν τα πάντα. Αλλά, μπορούν να επιβραδύνουν προς όφελός τους
το ξέσπασμα των αντιδράσεων μας.
Γιατί να απορούμε,
λοιπόν, για το ότι η κυβέρνηση και ο ιδιωτικός τομέας δεν κάνουν τώρα το
«λογικό και ανθρώπινο», όταν δεν είναι τόσο μακριά μας (με όρους Ιστορίας) η
συνεργασία της άρχουσας τάξης με τους Ναζί, οι μαυραγορίτες, οι ταγματασφαλίτες
της Κατοχής; Και μάλιστα, συχνά «τυχαίνει» να είναι και οικογενειακή υπόθεση η
συνεργασία εναντίον του λαού (πρόσφατο παράδειγμα η «φαμίλια» Έβερτ). Γιατί να
απορούμε όταν δεν είναι μακριά μας τα Μνημόνια και η απάνθρωπη και αμείλικτη
πολιτική που ακολούθησε η άρχουσα τάξη (ακόμη και εις βάρος μερίδων της) και οι
κυβερνήσεις της;
Στις κοινωνίες
που χωρίζονται στα δύο από το Κέρδος, την Εξουσία και την Καταστροφή της φύσης,
το έργο, η αποστολή του κυρίαρχου στρατόπεδου δεν είναι να «νιώσει» τον πόνο
των πολλών, να ενωθεί με τους καταπιεζόμενους, δεν θα δείξει «εθνική ομοψυχία».
Αυτές οι κοινωνίες δεν είναι ένα «Έθνος», μία «Πατρίδα».
Μια χαρά
καταλαβαίνουν οι καπιταλιστές και το πολιτικό τους σύστημα τι κάνουν! Ούτε
Κακοί είναι, ούτε αφελείς!
Και αυτό που
κάνουν, το έκαναν, το κάνουν και θα το κάνουν μεθοδικά, απαρασάλευτα,
αμείλικτα, χωρίς συναισθηματισμούς!
Μήπως εμείς, οι «από
δω» δεν θέλουμε, φοβόμαστε να καταλάβουμε «κάτι» και να αναλάβουμε την
οργάνωση, την ευθύνη και το ρίσκο της υλοποίησης αυτού του «κάτι» ;
* Αν θέλεις την
κοινωνική αλλαγή προετοιμάσου για πολιτικό πόλεμο *
( σημειώσεις για τον επόμενο πολιτικό πόλεμο – Νο2 )
*κεντρική φωτογραφία από το World Solidarity Movement
[---->]