Ονομάζομαι Χρήστος Λοβέρδος Στελακάτος. Είμαι ο άνθρωπος που
ανέδειξε με άλλους, τον καρκίνο που σκορπάει η βιομηχανία παραγωγής ψαριών στις
ιχθυοκαλλιέργειες». Έτσι μας συστήθηκε ο ιχθυολόγος μέσα από βίντεο του στα
social media, από τα οποία μας ενημέρωνε για την δικαστική οδύσσεια με τον
Όμιλο εταιριών της Μεσογειακής Ιχθυοτροφικής βιομηχανίας, Ανδρομέδα. Με αφορμή
τη νέα δίκη, αύριο Παρασκευή, στο Δικαστικό Μέγαρο Ηγουμενίτσας, μάς μίλησε για
όλα, εκφράζοντας την αποφασιστικότητα να συνεχίσει δυναμικά τον αγώνα του.
Όταν έλαβε ποινή από το
δικαστήριο 7 χρόνια χωρίς αναστολή, το 2018, το δικαστικό ρεπορτάζ έκανε λόγο
για «ανήκουστη ποινή, στα δικαστικά χρονικά». Ο ίδιος σήμερα μάς λέει: «Ούτε σε
ναρκέμπορο ούτε σε βιαστή έχουν δώσει τέτοια ποινή». Καταδικάστηκε ερήμην και
μάλιστα κάποια sites μιλούσαν για δικαστικό σκάνδαλο. Κι αυτό γιατί η καταδίκη
αφορούσε σε δύο πλημμελήματα για τα
οποία ο νόμος προβλέπει ανωτάτη ποινή φυλάκισης έως ένα έτος το καθένα
ξεχωριστά.
Ο ιχθυολόγος την ερχόμενη Παρασκευή δικάζεται ξανά. Η χρόνια
διαμάχη του με την εταιρεία «Ανδρομέδα» έχει απασχολήσει την κοινωνία, έχει
όμως φέρει στην επιφάνεια με επιτακτικό τρόπο το θέμα των επιπτώσεων των εντατικών ιχθυοκαλλιεργειών στην
υγεία και το περιβάλλον.
Εργάστηκε για 13 χρόνια για λογαριασμό της εταιρείας και
απολύθηκε όπως λέει στο tvxs.gr, εξαιτίας της εναντίωσής του στις πρακτικές τής
εταιρείας, καταγγέλλοντας, χρήση χημικών ουσιών, όπως η φορμόλη, τις σάπιες
τροφές, και τα χρώματα των διχτυών των κλωβών στις ιχθυοκαλλιέργειες που
εκμεταλλεύεται η εταιρία, μαζί με παρόμοιες επιβλαβείς πρακτικές προς τη
δημόσια υγεία και το περιβάλλον.
Το βίντεο που κοινοποίησε στο facebook με ντοκουμέντα από τον
άλλοτε χώρο εργασίας του, κινητοποίησε πολίτες και περιβαλλοντικές ομάδες σε
ένα κύμα συμπαράστασης, εξαγρίωσε από την άλλη την εταιρία, η οποία ξεκίνησε
δικαστικό αγώνα εναντίον του τόσο η ίδια όσο και ξεχωριστά κάποια στελέχη
της. Η εταιρεία μετά την απόλυση του,
κατέθεσε αγωγή εναντίον του απαιτώντας το ποσό του 1.000.055 ευρώ ως αποζημίωση
για ηθική βλάβη και διαφυγόντα κέρδη, ζητώντας παράλληλα τη φυλάκισή του με
ποινή 2 χρόνων. «Μιλάμε για εγκληματική οργάνωση που μας δηλητηριάζει και
λαδώνει δικαστικούς» λέει ο Χρ. Στελακάτος στο tvxs.gr.
Το ποινικό δικαστήριο της Παρασκευής θα κρίνει αν θα
ικανοποιηθεί το αίτημα της εταιρείας να φυλακιστεί για 27 χρόνια «...γιατί
έκανα 108 παραβιάσεις δημοσιοποιώντας τις πρακτικές τους ενώ μου είπαν να μη
δημοσιοποιήσω τίποτα σύμφωνα με τα ασφαλιστικά μέτρα που είχαν κερδίσει» λέει ο
Χρ. Λοβέρδος Στελακάτος στο tvxs.gr, τονίζοντας πως κατά την άποψη του, στόχος
της εταιρείας είναι να τον εξαντλήσει μέσω των απανωτών αγωγών: «Πίστευαν ότι
θα τα παρατούσα γιατί όλο αυτό είναι απίστευτα δαπανηρό. Όμως δεν το έβαλα
κάτω».
Όταν θυμάται την απαρχή της περιπέτειας του εξομολογείται πως
«... μου φάνηκε τόσο παράλογο όλο αυτό, το ότι πήρα 7 χρόνια χωρίς αναστολή
επειδή είπα την αλήθεια για τον καρκίνο που μας ταΐζουν, που σκέφτηκα ότι θα
τους αφήσω να με πάνε μέσα και θα αρχίσω απεργία πείνας την ίδια μέρα. Σήμερα
το σκέφτομαι αλλιώς. Θα το παλέψω».
Λέτε ότι η εταιρεία σάς απέλυσε γιατί δεν
δεχτήκατε να εφαρμόσετε πρακτικές καταστροφικές για το περιβάλλον και τον
άνθρωπο. Ποιες είναι αυτές και πως τις διατυπώσατε;
Μου είχαν ζητήσει να γίνω προϊστάμενος, αλλά είπα ότι εγώ φορμόλη δεν θα ρίξω.
Λιποθυμούσαμε, είναι τοξική είναι καρκινογόνος.
Επίσης μου ζήτησαν να ρίξω δύο τόνους σάπιας τροφής στα ψάρια. Αρνήθηκα. Ήμουνα υπεύθυνος διατροφής των
ψαριών. Έδινα ιχθυοτροφές στα ψάρια. Όμως τροφές που έπιαναν σκουλήκια, δεν
ήθελα να τις ρίξω. Εκείνοι τις έριχναν. Αυτή είναι η τακτική τους. Η φορμόλη
είναι εξαιρετικά επικίνδυνη και την χρήση της την παραδέχεται στα δικαστήρια η
εταιρία. Δεν βγαίνουν όμως δημόσια να το πουν στον κόσμο να ξέρει τι τρώει.
Γιατί χρησιμοποιείται η φορμόλη;
Αύξησαν την παραγωγή κατακόρυφα για το χρήμα και η φύση βρήκε
τεράστιο αριθμό ψαριών στη θάλασσα με αποτέλεσμα να αρχίσουν να μεταδίδονται
παράσιτα. Για να τα καταπολεμήσουν ρίχνουν φορμόλη. Το ψάρι ανασαίνει και
εισπνέει φορμόλη. Φανταστείτε ότι τα κόκκινα ψάρια τα ονομάζουν φαγκριά όμως
στην ουσία πουλάνε για φαγκρί το red sea brim ψάρι που ζει στην Ιαπωνία
και το ταΐζουν χημικά, για να πάρει
χρώμα κόκκινο. Επίσης ρίχνουν τόνους
αντιβιοτικά, φάρμακα και ουσίες τοξικές. Αυτά δεν τα διαπιστώνω εγώ. Τα λένε οι
οργανώσεις και οι κάτοικοι σε πολλές περιοχές. Το ότι είναι καρκινογόνα το λέει
ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας. Θυμίζω ότι είχαν βρει στον Πόρο τεράστια
ποσότητα φορμόλης δίπλα σε σχολείο. Βρήκαν σε δύο μονάδες 77 τόνους φορμόλης!
Γράφτηκε στον τύπο.
«Ελέγκτρια και
ελεγχόμενος είναι ζευγάρι, που να βγάλω άκρη;»
Όταν διαπιστώσατε τις παραβιάσεις που αναφέρετε
κάνατε καταγγελίες;
Φυσικά. Έκανα καταγγελία στο λιμενικό. Βρήκε τα παράνομα
πλυντήρια που είχαν, το ήξεραν εξάλλου από πριν αλλά τους κάλυπταν. Τα κράτησαν
εκτός λειτουργίας και τα μαζέψανε. Έκανα καταγγελία στο τμήμα αλιείας, στο
τμήμα κτηνιατρικής και στο περιβάλλοντος αλλά και στον φορέα διαχείρισης
Καλαμάς - Αχέροντα. Ο φορέας τα διαβίβασε στην εισαγγελέα. Πήγαν στη μονάδα και
βρήκαν 2-3 τόνους φορμόλη. Η εταιρία είπε ότι η Ευρώπη επιτρέπει να
χρησιμοποιείται σε ορισμένη ποσότητα. Όμως ξέρετε κάτι; Στην Ηγουμενίτσα είναι τόσο
οργανωμένο το σύστημα που δεν βγάζεις άκρη. Θα σας πω ένα παράδειγμα. Η
προϊσταμένη του τμήματος περιβάλλοντος κυρία Ανυφαντάκη, είναι παντρεμένη με
τον πρόεδρο ιχθυοκαλλιεργειών Ελλάδος. Δηλαδή η ελέγκτρια και ο ελεγχόμενος
είναι ζευγάρι 30 χρόνια. Που να βγάλω άκρη; Όλα αυτά τα στοιχεία που προσκόμισα
στους φορείς στάλθηκαν και στην Ανδρομέδα από την εισαγγελία. Βλέπουν το υλικό
που μάζευα 5 χρόνια με τα βίντεο και μου κάνουν ασφαλιστικά μέτρα στις 7
Σεπτέμβρη 2017.
Μέχρι τότε, δημόσια δεν είχατε κοινοποιήσει κάτι.
Η δημοσιοποίηση που κάνατε μέσω του περίφημου video έγινε αρκετούς μήνες μετά
την απόφαση του δικαστήριου. Γιατί αποφασίσατε να το βγάλετε;
Τον Μάιο του ’18 με δικάζουν στην Ηγουμενίτσα για το
πλημμέλημα της εξύβρισης . Με καλούν στην παλιά μου διεύθυνση, ενώ τους έχω πει
ότι έχω μετακομίσει. Αποτέλεσμα: Δεν παρευρέθηκα γιατί δεν είδα ποτέ την κλήση
και τιμωρούμαι χωρίς αναστολή και έφεση με 7 χρόνια για δύο πλημμελήματα. Δεν υπάρχει ανάλογη απόφαση στην ιστορία.
Τόσα χρόνια φυλάκιση χωρίς αναστολή και έφεση ούτε σε ναρκέμπορο ούτε σε βιαστή
έχουν δώσει. Βγάλανε μεταξύ τους την απόφαση. Δεν την καθαρογράφουν. Έρχεται η
δικηγόρος μου και λέει εδώ γράφει ότι έχεις δεχτεί 7 χρόνια φυλακή.
Τρελαίνομαι. Διαπιστώνουμε ότι δεν υπάρχει αριθμός απόφασης. Οκτώβρη του 2018
πια, με πήραν και μου το είπαν. Μετά από
7 μήνες μου το λένε τηλεφωνικά και δεν έχουν καθαρογράψει την απόφαση. Γιατί;
Γιατί θα έπρεπε να γράψουν το σκεπτικό της απόφασης. Τι θα έγραφαν; Γιατί έφαγα
10 χρόνια; Τότε πήρα την απόφαση να βγάλω το βίντεο να πω την αλήθεια. Σκέφτηκα
ότι θα καταφέρουν να με κλείσουν μέσα. Είχα αποφασίσει ότι αν συμβεί θα κάνω
απεργία πείνας.
Εκτός από την εταιρεία σας έχουν μηνύσει και
στελέχη της ξεχωριστά. Γιατί;
Για να με περιθωριοποιήσουν και να με τσακίσουν. Είδαν ότι
παρά τα ασφαλιστικά μέτρα που κέρδισε η εταιρία, τα οποία μου επέβαλαν να μην
ξανά μιλήσω, εγώ επέμενα να δημοσιεύω υλικό. Η γραμματέας της εταιρείας είπε
ότι πήγα να την απαγάγω. Ο διευθυντής ότι ζήτησα λεφτά για να μη βγάλω το υλικό...
Όταν με ρώτησε η πρόεδρος είπα: Είμαι ο
μόνος απαγωγέας που είπα στο θύμα μου ότι θα το απαγάγω. Ο διευθυντής είπε ότι
είμαι γκάνκστερ. Είπαν ότι είμαι τρελός. Αν είμαι, γιατί με είχαν 13 χρόνια
συνεργάτη;
«Πρόκειται για εγκληματική οργάνωση που μας δηλητηριάζει και
λαδώνει δικαστικούς»
Από τη δημοσιότητα που πήρε το θέμα κερδίσατε
κάτι;
Όταν είδαν τη δημοσιότητα ζήτησαν αναβολή. Μου επιτράπηκε
επίσης η έφεση τελικά και τα 10 χρόνια έγιναν
τέσσερις μήνες με τρία χρόνια αναστολής. Και φυσικά το κέρδος είναι ότι
έμαθε ο κόσμος τι συμβαίνει. Σήμερα με καλούν συλλογικότητες στη Φωκίδα, στην
Κάλυμνο, στο Αίγιο στην Κρήτη. Οργανώνονται και κάνουν ενημέρωση στους
κατοίκους.
Ήρθατε σε επαφή εσείς ή οι δικηγόροι σας με τους
δικαστικούς που πήραν εκείνη την απόφαση;
Ήταν η Ανδρομέδα Στεφανίδου
η αντιεισαγγελέας και πρόεδρος ο Ιωάννης Τζαφέστας ο οποίος μάλιστα έμαθα πήρε και προαγωγή μετά. Κάναμε αναφορά στον Άρειο Πάγο αλλά είχαν
είχαν ήδη ασχοληθεί σε πειθαρχικό επίπεδο. Το αποτέλεσμα δεν το ξέρουμε μέχρι
στιγμής. Κινήθηκε πειθαρχική διαδικασία εναντίον τους. Αν έχετε καταλάβει
μιλάμε για αδίστακτη εγκληματική οργάνωση μας δηλητηριάζουν και λαδώνουν
δικαστικούς. Δεν μπορεί να ρίξανε 10 χρόνια για πλημμελήματα.
Υπάρχει τρόπος να γίνει η ιχθυοκαλλιέργεια με
τρόπους φιλικούς στο περιβάλλον;
Φυσικά. Εδώ όμως σκέφτονται μόνο το χρήμα. Οι εταιρίες που
πρωτοξεκίνησαν έφαγαν όλες τις επιδοτήσεις και χρεώθηκαν στις τράπεζες. Δεν
μπόρεσαν να αποπληρώσουν και βρέθηκε η ιχθυοκαλλιέργεια στα χέρια των τραπεζών.
Εκείνες πούλησαν τις εταιρίες σε ξένα funds παντοδύναμα. Και ζητάνε από εμένα 1
εκ. ευρώ την ώρα που χρωστάνε οι εταιρίες αυτές 1 δις όπως γράφει ο τύπος
