«Ψευδείς οι αναφορές περί ανάκαμψης που βρίσκεται καθ’ οδόν»

Ο Ρίτσαρντ Γουλφ είχε μιλήσει νωρίς, από το 2010 ο πρώην καθηγητής του Γιώργου Παπανδρέου στο πανεπιστήμιο, είχε τονίσει ότι "η συνταγή είναι λάθος και είναι καταδικασμένη να αποτύχει".

 Σήμερα πάει ένα βήμα παραπέρα...

Ο Ρίτσαρντ Γουλφ υποστηρίζει ότι σήμερα δεν έχει νόημα η πάλη για «μεταρρυθμίσεις» με κεϊνσιανά προγράμματα, αλλά ότι χρειάζεται μια συστημική αλλαγή, η οποία θα προέλθει από μια εξέγερση «από τα κάτω» και θα λαμβάνει υπόψη τα επώδυνα μαθήματα από τις ήττες του σοσιαλισμού και του κομμουνισμού έτσι όπως τους γνωρίσαμε.

Η Συνέντευξη στον Τάσο Τσακίρογλου

• Πόσο καλύτερα είναι σήμερα η οικονομία, ύστερα από έξι χρόνια λιτότητας και τι μας δείχνει αυτό για τις ταξικές πολιτικές που επέβαλαν οι κυβερνήσεις και ο χρηματοπιστωτικός τομέας στους λαούς σε ΗΠΑ και Ευρώπη;

 Οι ατελείωτες αναφορές των μεγάλων ΜΜΕ σε μια «ανάκαμψη» που βρίσκεται καθ’ οδόν ή έχει ήδη επιτευχθεί είναι ψευδείς. Ναι, ένα μικρό τμήμα του πληθυσμού έχει δει την οικονομική του κατάσταση να βελτιώνεται μετά την κατάρρευση του 2008-09, αλλά για τους πολλούς δεν έχει υπάρξει ανάκαμψη σε ΗΠΑ και Ευρώπη. Ομως αυτό δεν αποτελεί έκπληξη.

Το καπιταλιστικό σύστημα λειτουργεί μ’ αυτόν τον τρόπο, εκτός και υπάρξει μια εξέγερση από τα κάτω που θα το σταματήσει. 

 Για παράδειγμα: Στη Μεγάλη Υφεση του 1929-1941 υπήρξε μεγάλη μαζική κινητοποίηση συνασπισμών της οργανωμένης εργασίας, των σοσιαλιστών και των κομμουνιστών, οι οποίοι απαιτούσαν από την κυβέρνηση να βοηθήσει στις υφεσιακές οικονομικές συνθήκες.

Αντίθετα, από το 2008, οι μαζικές κινητοποιήσεις είναι πολύ πιο ασθενείς. Η οργανωμένη εργασία έχει αποδυναμωθεί από το 1945, οι σοσιαλιστές έχουν σε μεγάλο βαθμό αποδεχθεί τον καπιταλισμό και επιδιώκουν μόνο να απαλύνουν τις επιπτώσεις του, ενώ οι κομμουνιστές έχουν αποδυναμωθεί και έχουν αποδεχτεί [τον καπιταλισμό] ακόμα περισσότερο.

Ετσι αντιμετωπίζουμε μια ειρωνική πραγματικότητα: η κατεύθυνση του καπιταλισμού προς μεγαλύτερη ανισότητα, η οποία συνέβαλε στην κατάρρευση του 2008, συνεχίζεται από τότε. Και θα συνεχιστεί εκτός και εάν υπάρξουν μαζικές αντικαπιταλιστικές κινητοποιήσεις για να τον σταματήσουν.

Μόνο που αυτή τη φορά στόχος δεν μπορεί να είναι η μεταρρύθμιση του καπιταλισμού (κάτι που επιτεύχθηκε τη δεκαετία του 1930), αλλά περισσότερο μια συστημική αλλαγή τώρα που έχουμε μάθει το πώς ο καπιταλισμός μπορεί να υπονομεύσει και να αντιστρέψει τις όποιες μεταρρυθμίσεις μπορεί να πετύχει ο μαζικός αγώνας.

• Η Γερμανία αντιτίθεται σθεναρά στη διαγραφή του ελληνικού χρέους και επιμένει στην αναγκαιότητα «διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων» και περισσότερης λιτότητας. Ποιος είναι ο στόχος του Βερολίνου;

Το γερμανικό πρόβλημα συνίσταται στην καθοδήγηση της μετά το 2008 καπιταλιστικής κρίσης, ενώ ηγεμονεύει στην αυξανόμενη ανισότητα. Αυτό σημαίνει πρώτα την υποστήριξη των διασώσεων της Ελλάδας στον βαθμό που το μεγαλύτερο μέρος των χρημάτων που εισέρρευσαν σ’ αυτή χρησιμοποιήθηκαν για να αποπληρώσουν τα ιδιωτικά δάνεια των γερμανικών τραπεζών προς τη χώρα κατά τη διάρκεια των δεκαετιών πριν από το 2008.

Για να δικαιολογήσει αυτή την έμμεση διάσωση των γερμανικών τραπεζών (οι οποίες δεν χαίρουν καμιάς εμπιστοσύνης από τους Γερμανούς εργάτες, που βλέπουν τις τράπεζες ως συνένοχες για την αυξανόμενη ανισότητα στη Γερμανία και για την επακόλουθη κατάρρευση) η γερμανική κυβέρνηση υποκρίθηκε ότι η διάσωση της Ελλάδας έγινε «για τον ελληνικό λαό, ως εταίρο της ευρωπαϊκής κοινότητας».

Αυτό άφησε εκτεθειμένη τη γερμανική κυβέρνηση στον γερμανικό λαό ως ασχολούμενη με το «να βοηθά άλλους», τη στιγμή που οι Γερμανοί εργαζόμενοι υπέφεραν εξαιτίας της μειωμένης κυβερνητικής βοήθειας. Αυτό ήταν και παραμένει ένα μεγάλο εσωτερικό πολιτικό πρόβλημα για τη Μέρκελ, τον Γκάμπριελ και γενικά τους Γερμανούς κυβερνήτες.

Ετσι, τώρα που οι ιδιωτικές γερμανικές τράπεζες έχουν αποπληρωθεί για τα δάνειά τους προς την Ελλάδα, η γερμανική κυβέρνηση μπορεί να στρέψει την προσοχή της στο να δείξει στους Γερμανούς εργάτες ότι δεν θα συνεχίσει να βοηθά τους άλλους (δηλαδή τους Ελληνες). Εξ ου και το θέατρο ότι δήθεν είναι σκληρή και άκαμπτη προς τους Ελληνες.

• Πώς νομίζετε ότι οι εργαζόμενοι, οι φτωχοί και οι μη προνομιούχοι μπορούν να αμφισβητήσουν τον καπιταλισμό, δεδομένης της σημερινής κατάστασης του μαζικού κινήματος και της οργανωμένης εργατικής τάξης;

Πρώτον και πρώτα απ’ όλα μετατοπίζοντας τη στρατηγική, τη γλώσσα και το πνεύμα τους από τις προσπάθειες για απλή μεταρρύθμιση του καπιταλισμού προς την υιοθέτηση ενός καθαρού προγράμματος για συστημική αλλαγή: όχι καπιταλισμός πλέον. Αυτό απαιτεί έναν καθαρό ορισμό τού τι σημαίνει ένα νέο, μη καπιταλιστικό σύστημα. Δεν μπορεί να σημαίνει κυβερνητική ρύθμιση του ιδιωτικού καπιταλισμού, ή κυβέρνηση αντί των ιδιωτικών επιχειρήσεων, ούτε κυβερνητικό σχεδιασμό αντί των αγορών.

Αυτές οι παλιές αλλαγές που υιοθετήθηκαν από τον παραδοσιακό σοσιαλισμό και κομμουνισμό αποδείχτηκαν ανεπαρκείς για την υπέρβαση των κοινωνικών ασθενειών του καπιταλισμού.

Εκεί όπου ο παραδοσιακός σοσιαλισμός ρύθμισε τον ιδιωτικό καπιταλισμό και/ή εγκαθίδρυσε κρατικές επιχειρήσεις δεν μετασχηματίστηκαν οι κοινωνίες, επειδή άφησαν στη θέση τους έναν βασικά καπιταλιστικό καταμερισμό ανάμεσα στους εργοδότες και τους εργαζομένους και την αντιδημοκρατική οργάνωση των επιχειρήσεων, κάτι που έδωσε τη δυνατότητα στους εργοδότες να παίρνουν τις βασικές οικονομικές αποφάσεις και να τις επιβάλλουν στη μάζα των εργαζομένων.

Ούτε όμως και ο κυβερνητικός σχεδιασμός έκανε κάτι άλλο. Ετσι το αποτέλεσμα ήταν ότι αυτά τα πρώτα σοσιαλιστικά εγχειρήματα ως εναλλακτικές του καπιταλισμού δεν ήταν αρκετά εναλλακτικά. Οντως, έχουν ήδη αποδείξει (στην περίπτωση του κομμουνισμού) και αποδεικνύουν τώρα (στην περίπτωση του σοσιαλισμού) ότι τέτοια εγχειρήματα δεν μπορούν καν να επιβιώσουν στον σύγχρονο κόσμο.

• Αρα;

Το συμπέρασμα εδώ είναι σκληρό, αλλά επίσης καθαρό και απλό. Το επόμενο εξεγερσιακό κίνημα ενάντια στον καπιταλισμό χρειάζεται έναν νέο ορισμό των σκοπών του, ο οποίος θα έχει βγάλει τα μαθήματα από την ιστορία αυτών των πρόωρων πειραμάτων.

Το πράγμα έχει ως εξής: Ο καπιταλισμός είναι βασικά ένας τρόπος οργάνωσης της παραγωγής των αγαθών και των υπηρεσιών (σε εργοστάσια, γραφεία και καταστήματα), τέτοιος ώστε μια μικρή ομάδα ανθρώπων (μεγάλοι μέτοχοι και τα διοικητικά συμβούλια που διορίζουν) παίρνουν όλες τις κρίσιμες αποφάσεις: τι, πώς και πού θα παραχθεί κάτι και τι θα κάνουν τα κέρδη.

Το αποτέλεσμα είναι η καπιταλιστική αστάθεια, ανισότητα και αδικία. Η εναλλακτική είναι να εκδημοκρατίσουμε την οργάνωση της κάθε επιχείρησης, έτσι ώστε οι ίδιοι οι εργαζόμενοι να παίρνουν τις κρίσιμες αποφάσεις.

Αυτή η αλλαγή δεν ολοκληρώθηκε ποτέ από τον παραδοσιακό σοσιαλισμό και κομμουνισμό. Αυτό είναι που ο επόμενος αντικαπιταλισμός του 21ου αιώνα θα σημαίνει και θα επιδιώκει σαν πολιτικό και οικονομικό του σχέδιο.

• Τι μας λένε για τη φορολογική δικαιοσύνη διεθνώς οι αποκαλύψεις για τα Εγγραφα του Παναμά;

Μας λένε:

1) ότι ο καπιταλισμός –όπως απέδειξε πολύ καλά ο Τομά Πικετί στο βιβλίο του «Το Κεφάλαιο στον 21ο αιώνα»– παράγει αυξανόμενη ανισότητα,
 

2) ότι οι νόμοι, οι κανόνες και οι ρυθμίσεις του καπιταλισμού που αφήνουν τις επιχειρήσεις στα χέρια των μεγάλων μετόχων και των διοικητικών τους συμβουλίων που συστηματικά παραβαίνουν, αποδυναμώνουν και καταργούν αυτούς τους νόμους, τους κανόνες και τις ρυθμίσεις, και

3) ότι τα κοινωνικά κινήματα που στοχεύουν διαρκώς περισσότερους νέους νόμους, κανόνες και ρυθμίσεις, θα αποτύχουν διότι δεν έχουν βγάλει τα μαθήματα από την ιστορία του καπιταλισμού.

• Λέτε ότι ο ρατσισμός εξακολουθεί να υπάρχει σε μεγάλο βαθμό επειδή τα πλεονεκτήματα που εξασφαλίζει στον καπιταλισμό είναι μεγαλύτερα από το κόστος που του προκαλεί. Μας το εξηγείτε;

Η έμφυτη αστάθεια του καπιταλισμού (κρίσεις, επιχειρηματικοί κύκλοι κ.λπ.) δεν αντιμετωπίστηκε ποτέ, ούτε από τις ιδιωτικές ή κρατικές δράσεις ούτε από την κεϊνσιανή θεωρία.

Παραμένει για να βαραίνει τις λαϊκές μάζες με την εκδήλωση του καπιταλιστικού ανορθολογισμού και ανεπάρκειας: παράγοντας κανονικά τη συνύπαρξη εκατομμυρίων ανέργων, εκατομμυρίων αχρησιμοποίητων εργαλείων, εξοπλισμού και πρώτων υλών, αλλά και μη ικανοποιημένων κοινωνικών αναγκών.

Ο καπιταλισμός δεν μπορεί να υπερβεί τους ανορθολογικούς του κύκλους και έτσι έχει μεταστραφεί στο να τους «διαχειρίζεται», ώστε να μη γίνονται απειλητικοί για τον ίδιο τον καπιταλισμό. Ενας τρόπος για να το πετύχει αυτό είναι να κάνει τους καθοδικούς κύκλους να πλήττουν ξανά και ξανά μόνο ορισμένα τμήματα του πληθυσμού, τα οποία είναι τα πρώτα που απολύονται και παραμένουν μακροχρόνια άνεργα.

Με άλλα λόγια, στόχος είναι να ξεχωρίσει ένα κομμάτι του πληθυσμού και να το κάνει φτωχό για πάντα, έτσι ώστε να μπορεί το άλλο κομμάτι να φαντάζεται ότι έχει κάποια ανοσία στους καθοδικούς κύκλους.

• Τι ιδεολογικές και πρακτικές συνέπειες έχει αυτό;

Στη συνέχεια γίνεται δυνατό να ισχυρίζεται ιδεολογικά ότι αυτή η φτώχεια δεν είναι προϊόν της αστάθειας του καπιταλισμού, αλλά ότι οφείλεται στα λάθη των ίδιων των φτωχών.

Αυτό το σχέδιο γίνεται ευκολότερο για τους καπιταλιστές εάν μπορούν να υποδείξουν κάποια εμφανή ποιότητα των φτωχών, προκειμένου να ενισχύσουν το επιχείρημα ότι η φτώχεια τους οφείλεται σε δικό τους λάθος. Εδώ μπαίνει και ο ρατσισμός.

Το επιχείρημα κατασκευάζεται στη βάση τού ότι ο φτωχός είναι φτωχός επειδή άνθρωποι κάποιου χρώματος, εθνικότητας, μειονότητας, συστήματος πίστης, ενδυματολογικού κώδικα κ.λπ. είναι επιρρεπείς στη φτώχεια, δεν εργάζονται σκληρά, επιμένουν να μη δουλεύουν κ.λπ.

Ο ρατσισμός είναι λειτουργικός για τον καπιταλισμό, βοηθώντας τον να αποσείσει από το καπιταλιστικό σύστημα την ευθύνη του για τις περιοδικές κρίσεις και την ανεργία και, αντίθετα, να ενοχοποιεί τα θύματά του.

Ποιος είναι

Ρίτσαρντ Γουλφ: Γεννημένος το 1942, ο Αμερικανός μαρξιστής οικονομολόγος είναι ομότιμος καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο της Μασαχουσέτης στο Αμχερστ. Είναι από τους επιστήμονες που πρώτοι προειδοποίησαν για την κατάρρευση της αγοράς των στεγαστικών δανείων στις ΗΠΑ.

Τις απόψεις του, αλλά και σημαντικό υλικό για την κρίση, μπορεί ο αναγνώστης να βρει στους δύο ιστότοπους που διατηρεί: www.rdwolff.com και democracyatwork.info

 [--->]

Πλεύση Ελευθερίας : ΟΧΙ ΣΤΑ ΝΑΙ ΤΟΥΣ

 

Πριν από ένα χρόνο, στις 5 Ιουλίου 2015, εμείς, ο ελληνικός λαός, οι πολίτες αυτής της χώρας, με τους νέους και τις νέες στην πρώτη γραμμή, γράψαμε μαζί το πιο λαμπρό κομμάτι της μεταπολιτευτικής ιστορίας, δίνοντας την πιο ξεκάθαρη δημοκρατική εντολή που καταγράφηκε ποτέ σε δημοκρατική διαδικασία από την θέση σε ισχύ του Συντάγματος: με ένα συντριπτικό ποσοστό 61,3%, κόντρα στην νομισματική-τραπεζική τρομοκρατία των δανειστών και των συνεργών τους, κόντρα στην άγρια μιντιακή προπαγάνδα, είπαμε ΟΧΙ στα τελεσίγραφα, ΌΧΙ στους εκβιασμούς, ΟΧΙ στην κατάλυση της δημοκρατικής λειτουργίας, ΌΧΙ στην υφαρπαγή της δημόσιας περιουσίας, ΟΧΙ στην επίθεση στα δικαιώματα, τις ελευθερίες, την ζωή και την αξιοπρέπειά μας. 

Είπαμε ΌΧΙ στην μνημονιακή υποδούλωση, είπαμε ΟΧΙ στην υποταγή, ΟΧΙ στην αποικιοποίηση της χώρας μας. 

Αποδείξαμε ότι τα μεγάλα ΟΧΙ, τα λένε οι λαοί, που είναι πολύ πιο γενναίοι από τις Κυβερνήσεις.

Σήμερα, ένα χρόνο μετά, ό,τι ψηφίζεται στη Βουλή, ό,τι ζητείται από τους δανειστές και υλοποιείται από την Κυβέρνηση, προσκρούει σε αυτό το ΟΧΙ μας, που δεν ήταν στιγμιαίο, αλλά ισχύει και θα ισχύει πάντα, ως απαράγραπτη δημοκρατική απαγόρευση της συντελούμενης προέλασης του αντιδημοκρατικού μνημονιακού καθεστώτος.

Κάθε ΝΑΙ που καταγράφεται στις ονομαστικές ψηφοφορίες, κάθε ΝΑΙ στα μνημονιακά μέτρα, κάθε ΝΑΙ στο ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας, αποτελεί και μία αντιδημοκρατική, αντισυνταγματική παραβίαση του ΟΧΙ του λαού μας, του ΟΧΙ ως αυθεντικής και γνήσιας έκφρασης της λαϊκής κυριαρχίας, που αποτελεί τη μοναδική πηγή και τη μοναδική νομιμοποιητική βάση κάθε εξουσίας, σύμφωνα με το Σύνταγμα.

Το ΌΧΙ μας αποτελεί δημοκρατική μας περιουσία και παρακαταθήκη. Ήταν ΌΧΙ στους εκβιασμούς της περσινής χρονιάς. Είναι ΟΧΙ στα μνημονιακά μέτρα και την παράδοση δημοκρατίας, κοινωνίας, εθνικής κυριαρχίας και ανεξαρτησίας και δημόσιας περιουσίας.

Το ΌΧΙ μας είναι ΌΧΙ στα Ναι τους.

Και θα το υπερασπισθούμε απέναντι σε κάθε ΝΑΙ τους.

ΟΧΙ στα ΝΑΙ τους 5 Ιουλίου 2016

Στις 5 Ιουλίου 2016, ένα χρόνο μετά την ιστορική καταγραφή του ΟΧΙ μας, δεν κάνουμε ούτε επετειακές εκδηλώσεις, ούτε μνημόσυνα: διεκδικούμε το περιεχόμενο του ΟΧΙ μας.

Ξεκινάμε έναν ανυποχώρητο αγώνα, ώστε το ΌΧΙ μας να γίνει πράξη.

Αντιστεκόμαστε σε κάθε πράξη που ακυρώνει αυτό το ΌΧΙ και το κάνει ΝΑΙ.

Υπερασπιζόμαστε τη δημόσια περιουσία.

Και ξεκινάμε με την υπεράσπιση του θεάτρου του Λυκαβηττού, ενός δημόσιου χώρου που συνδέεται με τις μνήμες μας, τα βιώματά μας, την ιστορία και τον πολιτισμό της χώρας μας, τη ζωή στην πόλη της Αθήνας.

Το θέατρο Λυκαβηττού, που έπρεπε να αποτελεί κοιτίδα ζωντανής δημιουργίας, παραμένει κλειστό από το 2008, με το πρόσχημα υποτιθέμενων προβλημάτων στατικότητας.

Σήμερα, 8 χρόνια μετά, και ενώ ηθελημένα οι αρμόδιοι συμπράττουν στην απαξίωσή του, το θέατρο Λυκαβηττού περνάει στο υπερταμείο ιδιωτικοποιήσεων, που ψηφίσθηκε από τη Βουλή πριν από λίγες εβδομάδες, με βέβαιη τη δρομολόγηση του ξεπουλήματός του.

Αν δεν το υπερασπισθούμε, θα πέσει στα χέρια των ανίκανων, των αετονύχηδων και των απατεώνων.

Δεν θα αφήσουμε το έγκλημα να συντελεστεί. Ούτε θα τους χαρίσουμε τη δική μας σιωπή.

Στις 5 Ιουλίου 2016 θα βρεθούμε στο Λυκαβηττό, στον περιβάλλοντα χώρο του θεάτρου, στο πάρκινγκ, για να πούμε ΟΧΙ στα Ναι τους, ΟΧΙ στο ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας και ιδιοκτησίας, ΌΧΙ στο ξεπούλημα του Θεάτρου Λυκαβηττού.

Θα είμαστε πολλοί και πολλές, από το χώρο των κινημάτων, των πολιτικών και κοινωνικών πρωτοβουλιών, της τέχνης, του πολιτισμού, του ακτιβισμού. Κυρίως, θα είμαστε πολλοί και πολλές απλοί πολίτες, που δεν εκχωρούμε τη ζωή, την πατρίδα μας, ούτε και το ΟΧΙ μας.

Η πρόσκλησή μας και η πρωτοβουλία μας είναι ανοιχτή, γιατί η μάχη μας πρέπει να δοθεί ολομέτωπα και με όλες μας τις δυνάμεις.

Αν δοθεί, θα κερδηθεί. Να είσαι κι εσύ εκεί. 

[--->]

Νασίμ Αλατράς : Μυστικά και ψέμματα για την αιολική ενέργεια

Γροθιά στο στομάχι η εικόνα ενός αετού, που πετούσε αγέρωχα πάνω απ' τις κρητικές Βουνοκορφές, τη στιγμή που παρασυρμένος από τη δίνη μιας ανεμογεννήτριας ξεκινάει μια «ικάρια» ελεύθερη πτώση με λαβωμένο από την έλικα φτερό, για να τσακιστεί στο έδαφος...

 

Πρόκειται για στιγμιότυ­πο από το ντοκιμαντέρ Ο Ασκός του Αιόλου, του παλαιστινιακής καταγωγής δημοσιογράφου Νασίμ Αλατράς, που έκανε πρεμιέρα στο 18ο ΦΝΘ, τον περα­σμένο Μάρτη, και προβάλλεται απόψε και πάλι στην Αθήνα, στο πλαίσιο της καλοκαιρινά περιοδείας των ανεξάρτητων και με ελεύθερη είσοδο προβολών, πανελλαδικά, σε πολιτικούς χώρους και κοινωνικά στέκια, όπου ακολουθούν συζητήσεις, παρουσία των συντελεστών

 

Από το 1983 στην Ελλάδα, ο Αλατράς έχει εργαστεί σε ραδιοφωνικούς σταθμούς, στο Διεθνές Τμήμα της εφημερίδας Ελευθεροτυπία, αλλά και στην παραγωγή του ντοκιμαντέρ Γάζα ερχόμαστε (2010), του Γιώργου Αυγερόπουλου. 

Τελευταία, σαν άλλος Δον Κιχώτης ενάντια σε γίγαντες-ανεμόμυλους, πήρε... κυριολεκτικά τα Βουνά, για το ντοκιμαντέρ Ο Ασκός του Αιόλου, που αποκαλύπτει «μυστικά και ψέματα» για τις ανεμογεννήτριες και την πράσινη ανάπτυξη. Φορτωμένο με αποκαλύψεις για πολλαπλές διαπλοκές και έντονο άρωμα σκανδάλων,το ντοκιμαντέρ καταφέρνει να ξεπεράσει το στενό πλαίσιο της «οικολογικής» ταμπέλλας και να αποκτήσει πολιτική διάσταση.

 

Έχει ήδη προβληθεί σε Σκύρο, Ρέθυμνο, Κοζάνη, Βέροια,Τήνο, Πάρο, Άνδρο,Σκόπελο,Πτολεμαίδα,Κατερίνη.Πετρούπολη και Ιλίσια. Τον Νασίμ τον πετύχαμε τηλεφωνικά στη Βέροια, όπως είχαμε συμφωνήσει κατά τη συνάντησή μας στο Resistance Festival,την προηγούμενη βδομάδα

  

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ στην Ιφιγένεια Καλαντζή

Τι σε παρακίνησε να ασχοληθείς με την αιολική ενέργεια;

Κατά την επίσκεψη μου σε φίλους στην Κεφαλονιά, το καλοκαίρι του 2011, πρόσεξα στο απέναντι βουνό κάτι μινιατούρες ανεμόμυλων που γύριζαν νωχελικά, σαν να επρόκειτο για καλλιτεχνική παρέμβαση .Έκπλη­κτος πληροφορήθηκα πως πρόκει­ται για τεράστιες ανεμογεννήτριες, που τις τοποθετούν μεγάλες εταιρίες για την παραγωγή ρεύματος. 

Την επόμενη κιόλας, πήγα από κοντά και έπαθα κυριολεκτικά σοκ, τόσο με το μέγεθος τους, όσο και με την έκταση της καταστροφής που προ­καλούν στο χώρο. 

Για τη μεταφορά τους χρειάζονται μεγάλες νταλίκες, που απαιτούν τη διάνοιξη μεγάλων δρόμων. Επιπλέον, αποψιλώνονται ολόκληρες κορυφογραμμές, γιατί για την εγκατάσταση μιας ανεμογεννή­τριας χρειάζεται ένα άπλωμα, σαν μεγάλη πλατεία, ώστε να χωράνε τουλάχιστον δύο-τρία φορτηγά και ένας γερανός.

Όσο για τη βάση της, γίνεται ένα μεγάλο σκάμμα δεκαπέντε επί δεκαπέντε μέτρα, με τρία μέτρα βάθος, που γεμίζει με οπλισμένο μπε­τόν, αφού κάθε μια ζυγίζει περίπου τετρακόσιους τόνους, ανάλογα το ύψος από εβδομήντα έως εκατόν σαράντα μέτρα! 

Μιλάμε, δηλαδή, για τεράστιες εγκαταστάσεις. Κάθε ανεμογεννήτρια είναι από μόνη της ένα τεράστιο εργοστάσιο και κάθε αιολικό πάρκο αποτελεί από μόνο του και μια βιομηχανική ζώνη.

Tα αποκαλυπτικά στοιχεία στο ντοκιμαντέρ είναι καρπός προσωπικής έρευνας;

Η έρευνα έγινε από την ομάδα παρα­γωγής του ντοκιμαντέρ και διήρκεσε σχεδόν τρία χρόνια. Επισκεφτήκαμε πολλά αιολικά πάρκα, πανελλαδικά, σε περισσότερες από δεκαεπτά περιοχές : Εύβοια, Σκύρο, Άνδρο, Τήνο, Κρήτη, Ικαρία, Λακωνική Μάνη, Βοιωτία, Καρπενήσι... 

Κάναμε εκτεταμένη έρευνα, σ' αυτές τις περιοχές, εξε­τάσαμε σχετικές μελέτες και άρθρα τοπικών εξειδικευμένων επιστημόνων στα θέματα της αιολικής ενέργειας, τους οποίους προσεγγίσαμε για συ­νεντεύξεις. 

Όχι μόνο δέχτηκαν να μιλήσουν και να εξηγήσουν μπρος στην κάμερα τι έχει συμβεί, αλλά μας προμήθευσαν και με γραπτά στοιχεία, που αποκαλύπτουν όσα κρύβονται πίσω από την πράσινη ανάπτυξη. 

Προχωρώντας σε βάθος, διαπιστώσαμε ότι ενώ αρχικά φαίνεται ότι η εγκατάσταση αυτών των ανεμογεννητριών γίνεται από μικρές τοπικές εταιρίες, ουσιαστικά πρόκειται για θυγατρικές εταιρίες μεγάλων ομίλων της χώρας. 

Έτσι, γνωστοί μεγαλοεργολάβοι, που κα­τονομάζονται στο ντοκιμαντέρ, με μονάδες πετρελαίου και φυσικού αερίου, που ρυπαίνουν και καταστρέφουν το περιβάλλον, μιλάνε παράλληλα για πράσινη ανάπτυξη και προσπαθούν να δημιουργήσουν μια παραπλανη­τική εικόνα ότι ενδιαφέρονται να σώσουν το περιβάλλον κα ι τον πλανήτη. 

Το μέγεθος των χρηματοδοτήσεων και των επιδοτήσεων που έχουν πάρει, κερδίζοντας επί δεκαετίες πολλά από το Δημόσιο, είναι σκανδαλώ­δες, ενώ η ανάληψη του έργου και η αδειοδότηση έγιναν συχνά με πολιτικές παρεμβάσεις. Σε πολλές περιπτώσεις, μάλιστα, οι εγκαταστάσεις αιολικών πάρκων αποφασίστηκαν εν αγνοία των τοπικών κοινωνιών. Η πολιτική διαπλοκή διαπερνά πολλά πολιτικά κόμματα και πρόσωπα που κυβέρνησαν αυτόν τον τόπο, στο παρελθόν, αλλά και σήμερα.

Εκτός από τη πολιτική εμπλοκή και την επίδραση στη μορφολογία και στο οικοσύστημα, τι άλλο κρύβεται πίσω από τη λεγόμενη πράσινη ανάπτυξη;

Οι μεγάλοι όμιλοι έχουν πει πολλά ψέματα γύρω από την «πράσινη ανάπτυξη» και την «καθαρή ενέργεια». 

Στο ντοκιμαντέρ τεκμηριώνεται ότι οι ανεμογεννήτριες ούτε όφελος προ-σφέρουν στις τοπικές κοινωνίες, ούτε φθηνό ρεύμα. 

Ουσιαστικά, δεν παρέχουν ενέργεια με σταθερό ρυθμό, γιατί δεν φυσάει πάντα και αυτό δημιουργεί προβλήματα στο δίκτυο, που θα πρέπει να απενεργοποιεί άλλες μονάδες, όταν ξεκινά η λειτουργία ενός αιολικού πάρκου, πράγμα που δεν είναι πάντα εφικτό, ούτε και συμφέρον.

Ετσι, χρειάζονται ρυθμίσεις, προσαρμογές και εγκαταστάσεις στο δίκτυο, ώστε να αποφεύγεται η υπερφόρτωση του. Αυτές οι εγκαταστάσεις όμως στη χώρα μας δεν μπορεί παρά να λειτουργούν συμβατικά, δηλαδή με μαζούτ, με φυσικό αέριο, είτε με λιγνίτη. 

Για να αξιοποιηθούν αυτά τα αιολικά πάρκα, χρειάζεται η ΔΕΗ να προσαρμόσει το δίκτυο όλης της χώρας, ώστε να μην παράγεται ενέργεια που απορρίπτεται, την οποία μάλιστα την πληρώνουν οι Έλληνες πολίτες. Δηλαδή αγοράζουμε κάτι που δεν το χρησιμοποιούμε…

Οι εταιρείες για την «πράσινη ανάπτυξη» ενδιαφέρονται μόνο να κάνουν την εγκατάσταση των ανεμογεννητριών. Από κει και πέρα δεν νοιάζονται αν παράγουν ή όχι ρεύμα και αν ηλεκτροδοτούν.

Άλλο τεράστιο πρόβλημα είναι η ημερομηνία λήξης αυτών των αιολικών πάρκων.Η διάρκεια ζωής των ανεμογεννητριών δεν ξεπερνάει τα 25 χρόνια και υπάρχουν ανεμογεννήτριες που έχουν ήδη κλείσει 20ετία !

Μετά σταματούν να λειτουργούν και βρίσκονται τα βουνά σπαρμένα με παλιοσίδερα…

Πέρα από το οικολογικό,υπάρχει έντονα ένας κινηματικός χαρακτήρας στο ντοκιμαντέρ,με τοπικούς αγώνες και αντιδράσεις του κόσμου…

Έχουμε πάρει τουλάχιστον εκατόν είκοσι συνεντεύξεις σε όλη τη χώρα, από πρόσωπα που αγωνίζονται σι­ωπηλά αλλά δυναμικά, εδώ και τρεις δεκαετίες, προσπαθώντας να αποτρέψουν τις εγκαταστάσεις αυτές, ακόμα και με προσφυγές σε δικαστήρια, κατά των εταιριών. Τα ΜΜΕ των μεγάλων ομίλων αποκρύ­πτουν αυτές τις αντιδράσεις. Ένα από τα πρωταρχικά μελήματα του ντοκιμαντέρ ήταν να ακουστούν όλες οι φωνές των πολιτών και των συλλογικοτήτων που συνεχίζουν να αγωνίζονται

Πως χρηματοδοτήθηκε το ντοκιμαντέρ; Είχατε προβλήματα παρεμπόδισης στα γυρίσματα;

Προσπάθησαν να μας αποτρέψουν να κινηματογραφήσουμε τα γραφεία των μεγάλων ομίλων, καταφέραμε όμως να μπούμε εκεί όπου απαιτούσε η δημοσιογραφική έρευνα, ώστε να φανεί το μέγεθος της διαπλοκής. 

Με την ομάδα παραγωγής είχαμε αποφασίσει να μην δεχτούμε χρη­ματοδοτήσεις από εταιρίες, αλλά μόνο από ιδιώτες που εκδηλώνουν ενδιαφέρον. 

Ήταν πολύτιμη η βοή­θεια των ανθρώπων που αγωνίζονται σε όλη τη χώρα. Μας παραχώρησαν τα αυτοκίνητα τους, ακόμα και τα σπίτια τους, για να μπορέσουμε να ολοκληρώσουμε τα γυρίσματα. 

Αρκετές φορές, όμως, χρειάστηκε να πληρώσουμε και από την τσέπη μας. Το ντοκιμαντέρ αυτό δεν θα είχε γίνει, αν δεν το στήριζαν συγγενείς και φίλοι.

Info

 

• Προβολές του ντοκιμαντέρ Ο Ασκός του Αιόλου με ελεύθερη είσοδο: Σάββατο 2/7/2016 στην Αθήνα, 20:30, στο Ευτοπικό Εργαστήρι (Λεωνίδου 62 και Θερμοπυλών, Κεραμικός.

• Το διήμερο 2-3 Ιουλίου, στην Ικαρία, στις 21:00, από την Αυτόνομη Συσπείρωση Πολιτών Ικαρίας (Σάββατο στην πλατεία Χριστού Ραχών & Κυριακή στον Άγιο Κήρυκο, 

 

• στον θερινό Κινηματογράφο Ρεξ). Σάββατο, 9/7. στο Πνευματικό Κέντρο Πεντέλης

• και τον Αύγουστο στη Μάνη, στο Καρπενήσι και στην Κρήτη.

ΠΗΓΗ :   δρόμος ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ- Σάββατο 2 Ιουλίου 2016