Στο βάθος του τούνελ εγκαίνια

 

του Στάθη

Γεια σου, ρε πολιτευτάκια! Συριζαίε που έγινες Συριζάκιας. Γεια σου, αδερφέ μου, που απέκτησες ψήφο στη Βουλή και σου άλλαξε η ψήφος τη ζωή. Τώρα ετάζεις καρδίας και νεφρούς, δίνεις στον Λάτση ό,τι ζητά, στη Μέρκελ ό,τι γουστάρει,
σε βλέπω κορδωτό-κορδωτό μέσα στο ανοιξιάτικο φως να αναφέρεσαι στη Fraport και να λες: Στρατηγέ μου, ιδού τα αεροδρόμιά σου! Φραπ φραπ και πορτ πορτ, ζιγκ και χάι και γιαβόλ.

Γεια σου, πολιτευτάκια, λίγδωσε το αντεράκι σου, έγινε φράπα το μουτράκι σου, φόρεσες πατούμενο χειροποίητο και τώρα κόβεις συντάξεις αράδα. Και υπερηφανεύεσαι. Διότι ενώ θα μπορούσες να έχεις κόψει τρεις συντάξεις τον χρόνο, εσύ κόβεις μόνον δύο,

σ’ ευχαριστούμε, ω μεγάθυμε, κατόπιν ενεργειών σου σωθήκαμε. Χειροκροτώ τον κύριο Σπίρτζη -τι «κύριος»;- σύντροφος! εκ Πασοκάρας! Κόβει δυο συντάξεις από τις 12 ο ερίφης και ταυτοχρόνως υπόσχεται ότι θα δώσει τη 13η σύνταξη και του χρόνου - και δεν πέφτει φωτιά

να τον κάψει, διότι ο Πανάγαθος είναι ευρύχωρος με τα τέκνα του και διότι η Δικαιοσύνη δεν δύναται να ασχοληθεί με τους απατεώνες, αν είναι πολιτικοί. 

Καθότι, αν κάποιος
σου άρπαζε 700 ευρώ, ας πούμε, και σου έλεγε ότι θα σε αποζημιώσει (αν σε αποζημιώσει) με 300 ευρώ, θα τον μπουζούριαζαν όχι μόνον οι χωροφυλάκοι αλλά και οι διερχόμενοι γάτοι.

Γεια σου, ρε πολιτευτάκια! Από σοφιστεία σε σοφιστεία πας, κι από γκάφα σε γκάφα πέφτεις. Προχθές σου εξηγούσε ο κ. Δραγασάκης γιατί είμαστε με τον κυρ Σουλτς και χθες ο κυρ Σουλτς μας εξηγούσε γιατί είναι με τη Μέρκελ. Πάλι μέσα έπεσες, μεγάλε! Είσαι όμως πια αναγκασμένος να παραμυθιάζεσαι, είσαι αναγκασμένος να εξαπατάς, είτε αυταπατάσαι είτε όχι.

Εγινες χαλκέντερος στα ψέματα
κι απέκτησες χιούμορ Καρανίκα, όταν χασκογελάς, καθώς ακούς τον Τσίπρα να λέει ότι τα 300 ευρώ του Μπαλαούρα δεν φταίνε δα για τα 300 δισ. του χρέους! Γελάς με αυτά που ακούς και δεν κλαις με αυτά που κάνεις.

Σε ήξερα από παλιά και φταίω που έφτασες να έχεις με την ψήφο σου το δικαίωμα του δήμιου για τους αδύναμους και του γραικύλου για τους Δυνατούς. Φταίω που νόμιζα ότι ήσουν απλώς ένας κατιμάς, μια φύρα, ότι άλλοι, κάρρονες (αν ξέρεις τη λέξη) θα κυβερνούσαν, υπερήφανοι Αριστεροί για μια υπερήφανη Ελλάδα, όμως εσένα
ανέσυραν απ’ τον βυθό, κυπρίνο φουσκωμένον να κυβερνάς, να θολώνεις τα νερά και να πνίγεται μέσα τους ευκολότερα ο κοσμάκης. Τι με κοιτάς; έγινες Πολάκης και βρίζεις. Εγινες Φλαμπουράρης - περάστε, κ. Μελισσανίδη, τι άλλο θα πάρετε; Τι με κοιτάς; φτιάξατε

σημαίες από άπλυτα ρούχα και πορεύεσθε τον οδικό χάρτη προς τον Αδη - το καραβάνι περνά κι έναν-έναν μας τρώνε τα σκυλιά. Συνυπογράφει ο Τσίπρας τους αμερικανικούς βομβαρδισμούς στη Συρία και συ νομίζεις ότι η δική σου συνυπογραφή είναι από άλλο αίμα - αλλά σιγά! Σιγά μη δίνεις
πια σημασία σε κάτι τέτοια. Αν έδινες, θα ήσουν σκεπτικός, κατηφής, δεν θα αγόρευες από τα πάνελ στο πόπολο σαν να ’ναι οι πολίτες ηλίθιοι.

Μερικές φορές ξεχνιέμαι και χαχανίζω, όπως όταν μιλάει ο Ευκλείδης εις άπταιστον ιωνικήν ή ο Ζουράρις σε τσαχπίνα δωρική - η εκμάθηση ξένων γλωσσών είναι κάτι το ωραίον και πολυπολιτισμικόν, χρήσιμο στο ψάρεμα που έλεγε και ο Χάρρυ Κλυνν, αλλά άχρηστο στις αυτοκτονίες. Και μη μου πεις ότι επί ΣΥΡΙΖΑ αυτοκτονούν λιγότεροι από όσους επί Πασοκοδεξιάς, διότι δεν σας ψήφισαν για αυτό αυτοί που αυτοκτονούν.

Ομως, εις μάτην σου γράφω γράμμα και γραφή, εσύ είσαι πεισμένος ότι σε υπονομεύω. Αλλά οι καιροί ου μενετοί, κι αυτό που ’ρχεται καταπάνω σου, νωρίτερα ή αργότερα, θα σε βρει - και τότε, τι; Θαρρείς ότι το τέλος σου θα μπορείς να το επαναδιαπραγματευθείς που λέει και ο κ. Βούτσης; Θαρρείς
ότι την ψήφο που τόσες φορές χρησιμοποίησες χύνοντας αίμα και αίμα θα ξεπλύνεις σε κάποια κολυμβήθρα του Σιλωάμ; Γεια σου, ρε Συριζαίε, που ’γινες Συριζάκιας, κάτι τέτοια λες στον εαυτόν σου - για την Ελλάδα ρε γαμώτο συνεργάσθηκα, για να τη σώσω την παρέδωσα για 99 χρόνια - μην ολοφύρεσαι, υποκριτή, και μην ολολύζεις, αυτά που λες μόνον η Τρέλα τα ακούει με ευχαρίστηση, μόνον της Μωρίας αρέσουν - ήτις μωραίνει ον βούλεται απολέσαι. Και εσύ -αρχή άνδρα δείκνυσι- μωρός, εν μέθη της εξουσίας κι εν αλαζονεία τελών, αναλόγως θα τελευτήσεις. Με αυτά που έκανες εναντίον των συνανθρώπων σου να σε στολίζουν και με όσα ακόμα θα κάνεις.

Και μην τραγουδήσεις ως άλλο κύκνειο άσμα τον εθνικό ύμνο του ραγιά «δεν μπορούσαμε να κάνουμε αλλιώς», θα είναι ανώφελο, μην πεις ότι υπηρέτησες τη λογική τού «το μη χείρον βέλτιστον», μην κλαυτείς ότι εσύ απλώς «διαταγές εκτελούσες», διότι οι Ερινύες δεν χαμπαριάζουν από τέτοια. Κι αν για να προλάβεις τις Ερινύες ξερίζωσες την καρδιά σου, αυτό θέλανε κι αυτές, απ’ τον κόπο τις έβγαλες.

Σε όλους τους υπόλοιπους ο υπογράφων εύχεται καλή Ανάσταση. Στον Συριζάκια, όχι! Ξέρω, αυτό δεν θα ήταν καθόλου χριστιανικό εκ μέρους μου, αν ήμουν χριστιανός. Ομως δεν έχει σημασία τι είμαι. Αν ήταν η ψυχή μου ήσυχη, αν η κατάνυξη με είχε ευλογήσει, τέτοιες μέρες, στου Γέροντα Παπαδιαμάντη τις σελίδες θα τριγύρναγα και σε ενύπνια ηδύτατα ταξιδιώτης θα ευτυχούσα. Ομως, με τόσο Γολγοθά παντού, αδύνατον. Και για αυτόν τον Γολγοθά έχω κι εγώ φταίξει...

 [--->]

Όλα στους ολιγάρχες

Ο εμβληματικός -λόγω των στενών σχέσεών του με τον Αλέξη Τσίπρα- υπουργός Επικρατείας Αλέκος Φλαμπουράρης απολαμβάνει τα «ματσάκια» του στο ΟΑΚΚΑ δίπλα στον «Τίγρη» περνώντας «σφουγγάρι της αμνηστίας» πάνω στις ιστορίες που συνοδεύουν τον «ισχυρό άνδρα» της ΑΕΚ.

Ο Δήμος Νέας Φιλαδέλφειας-Χαλκηδόνας έβγαλε την παρακάτω ανακοίνωση:

"Με νέα τροπολογία επιχειρούν να συνεχίσουν το ειδικό καθεστώς για το γήπεδο της ΑΕΚ

Κατέρρευσαν οι ισχυρισμοί ότι παρανομεί ο Δήμος.

Με τροπολογία που είχε προαναγγελθεί από την πλευρά των μάνατζερ της Δικέφαλος Α.Ε., επιχειρείται η υπέρβαση της νόμιμης διαδικασίας που ισχύει σε όλες τις περιπτώσεις δημόσιων, κοινωφελών ή ιδιωτικών έργων. Συνεχίζεται έτσι το ειδικό καθεστώς που εγκαινιάσθηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση με το ειδικό άρθρο για το γήπεδο στο Ρυθμιστικό.

Με βάση την τροπολογία, στην περίπτωση ανέγερσης γηπέδων άνω των 15.000 θεατών (δηλαδή των μεγάλων ομάδων), όλες οι αρμοδιότητες έγκρισης για κάθε συνοδό έργο (όπως π.χ. η υπογειοποίηση δρόμων) καθώς και έγκριση της υψομετρικής μελέτης και σχετικών βεβαιώσεων για την έκδοση των αδειών δόμησης ασκούνται από το Υπουργείο Μεταφορών ως έργα υποδομής εθνικής σημασίας (όπως θεωρούνται τα γήπεδα αλλά όχι π.χ. τα Νοσοκομεία ή τα Πανεπιστήμια).

Με την παραπάνω ρύθμιση αφαιρείται μια βασική αρμοδιότητα της Τοπικής αλλά και της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης. Επιπλέον επιχειρείται να παρακαμφθεί η νόμιμη διαδικασία που προβλέπει ότι οι δρόμοι δεν αλλάζουν θέση αυθαίρετα και σύμφωνα με τις ανάγκες ιδιωτικών εταιρειών που σχεδιάζουν και διαχειρίζονται γήπεδα.

Οι μόνοι ωφελημένοι από την τροπολογία είναι αυτοί που δεν απολογήθηκαν μέχρι σήμερα για τις καθυστερήσεις στην πορεία του έργου που ανέλαβαν και τις καθυστερήσεις στις μελέτες και οι εγκρίσεις της υπογειοποίησης επί 2,5 χρόνια. Διπλά χαμένοι είναι οι θεσμοί που παραβιάζονται κατάφωρα, η κυβέρνηση που φαίνεται να νομοθετεί κατά παραγγελία και οι δύο βαθμίδες Αυτοδιοίκησης οι εκπρόσωποι των οποίων (ΚΕΔΕ και ΕΝΠΕ) θα πρέπει να αντιδράσουν άμεσα.

Ο Δήμος Φιλαδέλφειας - Χαλκηδόνας παρότι δικαιώθηκε από τις εξελίξεις ως προς την νομιμότητα των ενεργειών του, θα συνεχίσει να διεκδικεί τις βελτιώσεις και τις προϋποθέσεις για την ομαλή ένταξη στην πόλη του νέου γηπέδου που δικαιούται η ΑΕΚ. Θα συνεχίσει να διεκδικεί την υπεράσπιση των δημόσιων χώρων και της ποιότητας ζωής στην περιοχή, ενάντια στη μετατροπή της σε ζώνη ειδικών ρυθμίσεων και πεδίο δράσης ιδιωτικών συμφερόντων και των στρατών τους.

Η Νέα Φιλαδέλφεια και η Νέα Χαλκηδόνα ήταν, είναι και θα είναι γειτονιές με ισχυρό κοινωνικό ιστό και πολιτιστική παράδοση, δημοκρατικές, ειρηνικές και ελεύθερες".
  

[--->]

Τι σώζεται από την καταστροφή των σημασιών ;

Η αντεπανάσταση στη δυτικοευρωπαϊκή ιδεολογία

 του Φώτη Τερζάκη

Ας μου επιτραπεί να ξεκινήσω αυτή τη φορά με ένα ανέκδοτο. Ένας τουρίστας περιφέρεται στην παλιά Πράγα, και βλέπει μια βιτρίνα με ρολόγια. Μπαίνει στο κατάστημα, και ρωτάει τον ηλικιωμένο Εβραίο που στέκεται πίσω από τον πάγκο:

 - Μπορώ να δω ένα ρολόι χειρός;

-Δεν πουλάμε ρολόγια εδώ, κύριε.

 - (Σαστισμένα) Και τί κάνετε δηλαδή;

 - Περιτομές!

- Ναι, αλλά στη βιτρίνα...

 - Και τι θέλατε να κρεμάσουμε στη βιτρίνα, κύριε;

Από εδώ πάμε εύκολα στη μαρξιστική έννοια της ιδεολογίας. Σε αντίθεση με την τρέχουσα περιγραφική χρήση τού όρου - την οποία, παρεμπιπτόντως, υιοθετούν και πολλοί mainstream κοινωνιολόγοι. Στη γλώσσα του Μαρξ ο όρος είχε την ιδιάζουσα έννοια της ψευδούς συνείδησης, κατά την εξής σημασία: αντεστραμμένη αντανάκλαση ενός συνόλου πραγματικών σχέσεων μέσα στη συνείδηση , έτσι ώστε να συγκαλύπτονται, και να δικαιολογούνται, υλικές σχέσεις ανισότητας και κυριαρχίας που είναι συστατικές της υπό αναπαράστασιν πραγματικότητας (π.χ. στον τίτλο του νεανικού χειρογράφου των Μαρξ και Ενγκελς, Η γερμανική ιδεολογία). Αυτό βεβαίως ορίζει και τον τρόπο εργασίας της κριτικής σκέψης: πρέπει να ξεκινάει πάντα από την ιδεολογία, να φέρνει στο φως τις αντιφάσεις και τις συγκαλύψεις της, προκειμένου να φτάσει εν συνεχεία στο ίδιο το συγκεκαλυμμένο: τις πραγματικές σχέσεις κυριαρχίας.

 Το καταλάβαινε προφανώς από τη δική του σκοπιά και με τους δικούς του εμπειρικούς όρους ο Μακιαβέλι, πάνω από τρεις αιώνες νωρίτερα, όταν συνιστούσε στον υποθετικό ηγεμόνα του τις «αναγκαίες αποκρύψεις» - εκείνες που θα εξασφαλίσουν τη συναίνεση εκ μέρους των υπηκόων που θέλει να κυβερνήσει και πολύ νωρίτερα, όπως φαίνεται, ήταν καθαρό στον Πλάτωνα, ο οποίος προτείνει τολμηρά στους άρχοντες-φιλοσόφους της Πολιτείας του το γενναίον ψεύδος (να αποδίδεται δηλαδή σε μια υποτιθέμενη «φύση» των ανθρώπων εκείνο που είναι αποτέλεσμα του κοινωνικού καταμερισμού της εργασίας)...

Όμως η μαρξιστική έννοια της ιδεολογίας περιέχει κάτι περισσότερο: δεν δηλώνει απλώς τα συνειδητά ψεύδη που μετέρχεται η εξουσία, τις εσκεμμένες παραπλανήσεις της με στόχο τη χειραγώγηση των μαζών, αλλά τα ψεύδη που κι οι ίδιοι οι εξουσιαστές λένε στον εαυτό τους, έτσι ώστε να πείθονται για τη «φυσικότητα» της θέσης και των προνομίων τους - προκειμένου να ποριστεί το ηθικό έρεισμα, σαν να λέμε, που τους καθιστά ικανούς να ανταπεξέλθουν στον ρόλο τους. Εξού και η επιστημολογική αξία της ιδεολογίας για τη μαρξική συλλογιστική: εμπεριέχει κρυμμένες μέσα της τις αληθινές κοινωνικές σχέσεις που ο κριτικός στοχαστής αναζητά, τις οποίες θα βρει αποκρυσταλλωμένες στην ίδια της τη δομή, «διαρρηγνύοντάς» την, για να το πούμε έτσι.

Αυτό σημαίνει ότι κάθε κοινωνικά εδραιωμένο σύστημα κυριαρχίας είναι υποχρεωμένο να παράγει μορφές λόγου και αξιών: η διασφάλιση και διαιώνισή του εξαρτώνται όχι πρωτίστως από μηχανισμούς αστυνομικής/στρατιωτικής βίας, που από μόνοι τους θα ήταν ένδειξη μάλλον αστάθειας και αδυναμίας, αλλά από τη δύναμή του να εκβιάζει συναινέσεις - από τον βαθμό στα οποίον οι κυριαρχούμενες τάξεις ή ομάδες, μπορούν να συμμεριστούν τις αξίες και τις σημασίες των κυρίαρχων (ό,τι ακριβώς ο Γκράμσι ονόμαζε ηγεμονία και αυτό ισχύει εξίσου, βέβαια, για το νεωτερικό κεφαλαιοκρατικό σύστημα. Οι διαφωτιστικές Θεωρίες τού Φυσικού Δικαίου, ο Γερμανικός Ιδεαλισμός, ωφελιμισμός κι ο επιστημονικός Θετικισμός υπήρξαν μερικές από τις μεταμορφώσεις της «κυρίαρχης ιδεολογίας των αστικών-κεφαλαιοκρατικών τάξεων  μέχρι τις ημέρες μας - μεταφραζόμενες όλες σε ένα σύνολο εκλαϊκευμένων ιδεών-αξιών που καθοδηγούσαν τη ζωή αναρίθμητων ανθρώπων στον κόσμο.

                                                                    **********

Μέχρι τις ημέρες μας... Γιατί το εκπληκτικό που συμβαίνει τούτη τη στιγμή (τουλάχιστον μετά το 1991), είναι ότι αυτή η παραγωγή ηγεμονικής ιδεολογίας, με ό,τι κανονικά σήμαινε ο όρος έχει στερέψει!

Καμία απόπειρα έλλογης δικαιολόγησης των αποφάσεων που διακυβεύουν τον κόσμο μας δεν ηχεί πλέον πειστική, και οι ίδιοι οι κρατούντες μοιάζουν να έχουν παραιτηθεί από κάθε προσπάθεια συγκάλυψης της ωμής, απερίφραστης και προκλητικά αυθαίρετης ισχύος: οτιδήποτε λέγεται από επίσημα χείλη έχει τον βαθμό λογικής συνέπεια του προλεχθέντος ανεκδότου, και από κανέναν δεν αναμένεται να παρθεί στα σοβαρά.

Η μεθοδευμένη καταστροφή το σημασιών έχει γίνει θεμελιώδες στρατήγημα των κυρίαρχων ελίτ, το μόνο που απομένει στο ρεπερτόριο εκείνο οι οποίοι γνωρίζουν ότι δεν μπορούν πια να βασιστούν σε τίποτε άλλο από τη σκέτη δύναμη καταναγκασμού που διαθέτουν.

Και προτελευταία στιγμή σε αυτή την εξέλιξη, ήταν η προσπάθεια να Θεωρητικοποιηθεί ένα πραξικόπημα κατά των σημασιών/αξιών ως τέτοιων υπό τη μορφή «φιλοσοφικής» χειρονομίας (ό,τι ονόμασαν με τον αμήχανο όρο μεταμοντέρνο) . Το παράδοξο που έχει προκύψει είναι ότι η πάλη των τάξεων (αν ο όρος μπορεί να χρησιμοποιηθεί ακόμα, και καταλαβαίνουμε σε τι ακριβώς ανταποκρίνεται) δεν αντιστοιχεί πλέον σε πάλη μεταξύ αντιτιθέμενων αξιών, όπως συνήθως  συνέβαινε ως τώρα στην ιστορία. Μεταφράζεται μάλλον σε πάλη μεταξύ αξιών, εν γένει, και αξιακού μηδενισμού.

 Αν κάτι μπορεί να ονομαστεί ακόμα κυρίαρχη ιδεολογία, είναι ο μηδενισμός στην πιο απροκάλυπτη μορφή του (θα μπορούσα επίσης να το πω «το στρατήγημα Ντεριντά»: να χρησιμοποιούνται οι λέξεις ειρωνικά, ενάντια στο ίδιο τους το νόημα). Προφανώς, το ιδίωμα των αξιών εγείρει καχυποψία σε όλους τους κύκλους οργανωμένων συμφερόντων και αποθαρρύνεται, διότι υπάρχει πάντα η υπόνοια ότι οδηγεί σε αμφισβήτηση της επικρατούσας τάξης πραγμάτων. Και είναι σωστό. Η γλώσσα των αξιών οδηγεί κατ' ανάγκη - περισσότερο ή λιγότερο συνειδητά, περισσότερο ή λιγότερο εσκεμμένα - στην προεικόνιση ενός δυνητικού μέλλοντος που (οφείλει να) είναι καλύτερο από το παρόν•και υπό τις επικρατούσες συνθήκες κάθε λυτρωτική απεικόνιση μέλλοντος οδηγεί αναπόδραστα τούς ανθρώπους σε κάποια - περισσότερο ή λιγότερο επεξεργασμένη, με αυτό ή με άλλο όνομα - μορφή σοσιαλιστικής απόβλεψης.

 Για όσους λοιπόν αυτή η απόβλεψη είναι συνειδητή, το καθήκον μιας κριτικής της ιδεολογίας σήμερα έχει πρωτίστως το νόημα μιας μετωπικής αντιπαράθεσης με τον αξιακό μηδενισμό (μία όψη του οποίου είναι η λατρεία της τεχνικής αποτελεσματικότητας, το θετικοεπιστημονικό σκέπτεσθαι). Και αυτό σημαίνει, επίσης, ένα τιτάνιο έργο διάσωσης των σημασιών από τη μεθοδευμένη φθορά: επανασύνδεσης της γλώσσας των εννοιών με το στέρεο έδαφος των αναφερομένων τους, ανάληψη των εδραιωμένων ιστορικών τους σημασιών μέσα σε κάθε απόπειρα αναπροσδιορισμού τους, επεξεργασία των εξακολουθητικά ανεκπλήρωτων επιθυμιών και αναγκών μας σε όσο το δυνατόν έλλογη αξιακή μορφή, οικουμενικά υποστηρίξιμη... 

Διότι, όσοι μοχθούν αυτή τη στιγμή να ανατρέψουν τις κτηνώδεις παγκόσμιες ανισότητες που τους συντρίβουν, την τρομακτική υπεροπλία σε κάθε επίπεδο που διαθέτουν οι συνασπισμένοι εχθροί της ανθρωπότητας, είναι ζήτημα ζωής και θανάτου να βρουν την αχίλλειο πτέρνα τους: και αυτή είναι προπαντός, πιστεύω, η αξιακή/νοηματική τους χρεοκοπία – η έσχατη αφασία τους 

[--->]