Κρούγκμαν: Η Ελλάδα κέρδισε "περιθώριο ανάσας"

...έρχεται μεγαλύτερη μάχη...

Με νέο άρθρο του στη Νιου Γιορκ Τάιμς για τη συμφωνία που επιτεύχθηκε στο Eurogroup την Παρασκευή, ο Αμερικανός νομπελίστας οικονομολόγος, Πολ Κρούγκμαν, αναφέρει ότι...
η Ελλάδα κέρδισε «περιθώριο ανάσας» για τη «μεγαλύτερη μάχη» που έχει μπροστά της.

Όπως επισημαίνει στην αρχή, «τώρα, που η σκόνη έχει καταλαγιάσει λίγο, μπορούμε να δούμε με ηρεμία τη συμφωνία -εάν πρόκειται πράγματι για συμφωνία που θα επιβιώσει στο αύριο- για την οποία μερικοί αμφιβάλλουν. Και γίνεται όλο και περισσότερο σαφές ότι η Ελλάδα βγήκε σε σημαντικά καλύτερη κατάσταση, τουλάχιστον για τώρα».

Σύμφωνα με το άρθρο, «η κύρια δράση, πάντα, περιλαμβάνει το πρωτογενές πλεόνασμα της Ελλάδας -πόσο περισσότερο θα πρέπει να αυξήσει τα έσοδά της από ό, τι μπορεί να ξοδέψει σε άλλα πράγματα εκτός τόκων. Το ερώτημα τις τελευταίες ημέρες θα ήταν αν οι Έλληνες να αναγκαστούν να συμφωνήσουν να θέσουν ένα στόχο για πολύ υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα κάτω από την απειλή να ωθηθούν σε άμεση κρίση. Και δεν εξαναγκάστηκαν. Ένας τρόπος για να δούμε αυτό είναι μέσω της προσεκτικής φρασεολογίας, όπως γίνεται εδώ. Αυτό είναι αρκετά χρήσιμο. Αλλά, θα έλεγα ότι κατά μία σημαντική έννοια έχουμε περάσει πλέον αυτό το είδος της αλλαγής των λέξεων. Αντίθετα, θα πρέπει να σκεφτούμε τι θα συμβεί σε μεγάλο βαθμό από εδώ πέρα».

Στη συνέχεια, ο Αμερικανός οικονομολόγος τονίζει ότι «αυτή τη στιγμή, η Ελλάδα έχει αποφύγει να αποκοπεί πιστωτικά και ακόμη χειρότερα μια κίνηση της ΕΚΤ να τραβήξει την πρίζα από τις τράπεζές της και το έπραξε μάλιστα πετυχαίνοντας να εξαιρεθεί πρακτικά ο στόχος για το πρωτογενές πλεόνασμα του 2015. Το επόμενο βήμα θα είναι σε τέσσερις μήνες από τώρα, όταν η Ελλάδα κάνει σοβαρή προσπάθεια, για χαμηλότερα πλεονάσματα για τα επόμενα χρόνια. Δεν γνωρίζουμε πώς θα πάει. Αλλά, τίποτα απ' όσα συνέβησαν δεν αποδυναμώνει την ελληνική θέση σε αυτό το μελλοντικό γύρο (διαπραγματεύσεων). Ας υποθέσουμε ότι οι Γερμανοί ισχυρίζονται ότι ορισμένοι ασαφείς διατυπωμένοι όροι πρέπει να ερμηνευθούν υπό την έννοια πως η Ελλάδα πρέπει να επιτύχει πλεόνασμα 4,5% του ΑΕΠ. Η Ελλάδα θα πει όχι και μετά τι; Μερικά χρόνια πριν, όταν όλοι οι VSPs της Ευρώπης πίστευαν απόλυτα στη λιτότητα, η Ελλάδα μπορεί να ερχόταν αντιμέτωπη με αντίποινα, λόγω θεμάτων φρασεολογίας. Όχι τώρα».

Καταλήγοντας, ο κ. Κρούγκμαν υπογραμμίζει ότι «έτσι, η Ελλάδα έχει κερδίσει χαλαρούς όρους για την τρέχουσα χρονιά και περιθώριο ανάσας, στο πλαίσιο της προετοιμασίας για τη μεγαλύτερη μάχη που έχει μπροστά της. Θα μπορούσε να είναι χειρότερα».
[--->]

Τι έχασε και τι κέρδισε η Ελλάδα από τις 16 έως τις 20 Φεβρουαρίου

Ο οικονομικός αναλυτής της γερμανικής εφημερίδας Handelsblatt Νόρμπερτ Χάρινγκ, κάνει μια ενδιαφέρουσα σύγκριση: Εντοπίζει τις διαφορές μεταξύ του κειμένου που παρουσίασε ο Ντάισελμπλουμ στις 16 Φεβρουαρίου και απέρριψε η κυβέρνηση και εκείνου που συμφωνήθηκε στις 20 Φεβρουαρίου. Και επειδή όπως λέγεται «ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες», ο Χάρινγκ ερμηνεύει παράγραφο προς παράγραφο την αρκετά δυσνόητη σε έναν απλό αναγνώστη ευρωπαϊκή συμφωνία και καταλήγει ότι είναι επωφελής για την Ελλάδα. 

 Άξιζε τον κόπο η απόρριψη του κειμένου της 16ης Φεβρουαρίου, απλά και μόνο για να συμφωνήσεις τέσσερις ημέρες αργότερα; Για την Αθήνα, σίγουρα ναι. Πήρε την υπόσχεση ότι δεν θα της ζητηθεί άλλη αυτοκαταστροφική και υπερβολική λιτότητα, καθώς και την διαβεβαίωση ότι θα μπορέσει να δημιουργήσει τις δικές της οικονομικές και κοινωνικές πολιτικές, εφόσον δεν επηρεάσουν αρνητικά τα συμφέροντα των εταίρων της, χωρίς να χρειάζεται να εφαρμόσει τα μέτρα που έγιναν δεκτά από την προηγούμενη κυβέρνηση και απορρίπτονται κατηγορηματικά από τον κόσμο.

[--->]

οι ''εταίροι''

[...] Ως γνωστόν οι Ευρωπαίοι, για την ώρα εφαρμόζουν αυστηρότατα τους κανόνες ΜΟΝΟ εναντίον των λαών της Ελλάδας και της Κύπρου
Με αφορμή το θέμα που προέκυψε με την υποστήριξη (ή μη) του κ. Γεωργιάδη προς τον κ. Βαρουφάκη, έχω να καταθέσω ότι η Ε.Ε. δεν είναι ούτε αυτό που ελπίζαμε ούτε αυτό που ευχόμαστε.
Οι λέξεις «εταίροι» και «σύμμαχοι» είναι άγνωστες στη γραφειοκρατία των Βρυξελλών. Όλοι μιλούμε για το Eurogroup, αλλά ουδείς παραδέχεται πως είναι το όργανο που διευθύνει τις τύχες των ευρωπαϊκών λαών. Αυτό το σώμα διαθέτει δικτατορικές εξουσίες.

ΠΗΓΗ :  Μιχάλης Ιγνατίου :Το αμαρτωλό τρίγωνο που κατέστρεψε την οικονομία

Τα αποτελέσματα του Eurogroup (διάβασμα εντοσθίων)

Από τη στιγμή που τα είπαν άλλοι για εμένα δεν έχει νόημα να επαναλαμβανόμαστε, οπότε αναμεταδίδω πηγές από έγκυρα πρακτορεία. Στην ουσία τώρα πάμε στα δύσκολα όπως τα είχα περιγράψει προεκλογικά και μάλιστα με έξτρα δυσκολία (σε σχέση με το σκρίπτ) τους “θεσμούς” aka troika.
εγώ πάω να διαχειριστώ τώρα την υπερκόπωση μου και θα επιστρέψω με μερικά ταληράκια περί δραχμών. Έτσι για καλό και για κακό και για να ξέρουμε τι ευχόμαστε.

Ο λόγος λοιπόν στα πρακτορεία και τους ανταποκριτές μας κάτω από το τραπέζι του eurogroup. 

Bloody Angel:
Μισό να δω αν κατάλαβα καλά τι συμφώνησε ο μπουλεβάρ. Είμαστε ελεύθεροι να κάνουμε το δικό μας πρόγραμμα. ΑΛΛΑ μόνο αν το εγκρίνουν τα “ιδρύματα” (“θεσμούς” τους λέει αυτός). Και δεν θα έχουμε τους χαρτογιακάδες της Τρόικας να μας επισκέπτονται και να μας ελέγχουν. Θα πηγαίνουμε εμείς σ’ αυτούς. Και τα φράγκα θα τα πάρουμε (για να τους τα δώσουμε). ΑΛΛΑ μόνο αν ολοκληρωθεί η αξιολόγηση. Και τον Ιούλιο-Αύγουστο που θα πρέπει να σκάσουμε τα πολλά θα χρειαστεί παράταση της παράτασης. Και ο στόχος δεν είναι το +3% πρωτογενές, αλλά όσο θεωρηθεί κατάλληλο για το 15. Δηλαδή μπορεί και 4%;

Δυσκολεύομαι να κατανοήσω τι έχει στο μυαλό του ο V for vagueness να κάνει σε 4 μήνες. Να τους δείξει ότι εφαρμόζει καλά τα πρόγραμμά τους, για να τον αφήσουν να κάνει το δικό του μετά; Να εφαρμόσει το δικό του πρόγραμμα (που θέλει την έγκρισή τους), για να τους πει “είδατε που σας τα ‘λεγα ότι υπάρχει κι άλλος τρόπος; Να δώσει χρόνο στον Λαπαβίτσα να προετοιμαστεί καλύτερα για το μετά; None of the above? None at all?

Είναι η εντύπωσή μου ή μας βγήκε το σκριπτ στην λουζ-λουζ παραλλαγή του; Λουζ για τη λεωφόρο που έκανε τα 6/5 του δρόμου, λουζ και για τον Allee που το Nein του δεν ήταν αρκετό για να ξαποστείλει τους Pleite-Griechen.
Είμαστε για τα “ιδρύματα”.

Dasko:
Πήραμε χρόνο να λύσουμε το πιο δυνατό σταυρόλεξο των τελευταίων δεκαετιών. Η συμφωνία δεν είναι καν συμφωνία, μοιάζει με μια προδιατυπωμένη με τα στοιχεία μας υπεύθυνη δήλωση με λευκό το ειδικότερο περιεχόμενό της και φαρδιά-πλατιά την υπογραφή μας – αλλά το περιεχόμενο που θα συμπληρώσουμε εμείς πρέπει να αρέσει και να εγκριθεί απ’ όξω, δηλαδή δε γράφουμε ό,τι θέλουμε. Αν είναι ήττα; Κολοσσιαία. Αν είναι διαχειρίσιμη ήττα; 

Εκτός και αν οι Συριζαίοι έχουν τρελά βέλη στη φαρέτρα και πραγματική διάθεση να τα κάνουν όλα ταναπού, όχι δεν είναι διαχειρίσιμη και θα ρίξει την κυβέρνηση γρήγορα. Αν είναι ένα βήμα μπροστά από το καθεστώς του Δεκεμβρίου; Προφανώς και είναι, καθώς τα μέτρα Χαρδούβελη + οι τερατώδεις πλεονασματικοί προϋπολογισμοί (= εξωπραγματική λιτότητα) είναι πλέον υπό αναστολή. 
Είναι καλή η εξέλιξη συνολικά, νομίζω. Το πιο πιθανό είναι ότι η κυβέρνηση είτε θα καταρρεύσει, γιατί δε θα μπορέσει να κρατήσει τις ισορροπίες και θα οδηγηθεί σε ηρωική ρήξη, πηγαίνοντας σε σκληρές επιλογές που θα στριμώξουν επιτέλους τους έξω (δεν πιστεύω ούτε μια στιγμή ότι οι Γερμανοί μας ήθελαν εκτός ευρώ – αποκαλύπτομαι) είτε θα τα κάνει όλα ταναπού και θα βουλώσει στόματα μέσα κι έξω, με άμεσο θετικό αντίκτυπο στα συμφέροντα του μέσου πολίτη.

(Κι) Όταν λέω να τα κάνουν όλα ταναπού, εννοώ να μην πάνε σε προσπάθεια εξισορρόπησης συμφερόντων/τάσεων και αντιθέτως να σπάσουν αυγά, να τολμήσουν να κάνουν όλα αυτά που δε γίνονται δεκαετίες τώρα και να συγκρουστούν με τις εσωτερικές βλαχοελίτ (γιατί αυθεντικές ελίτ δεν τις λες). 

Πώς θα γίνει αυτό χωρίς τρελή φθορά από τις βλαχοελίτ και με ταυτόχρονη λήψη (κάποιων) μέτρων ανακούφισης ώστε να μη χάσουν τον κόσμο ΚΑΙ με μετρήσιμο αποτέλεσμα στο τέλος του τετραμήνου, ειλικρινά δεν μπορώ να το συλλάβω. Θεωρώ ότι το πιο πιθανό είναι ότι δε θα καταφέρουν αυτήν την τρελή ισορροπία, γι’ αυτό και βλέπω να μην την βγάζει η κυβέρνηση. Είναι εξαιρετικά δύσκολο αυτό που πάει να κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ. Αν του βγει βέβαια, η χώρα θα έχει κυβέρνηση για μια δεκαετία τουλάχιστον.

Η αλήθεια είναι ότι πρώτον, ο ΣΥΡΙΖΑ δε θέλησε να ρισκάρει την εκλογή του συμπεριλαμβάνοντας ξεκάθαρα ως εναλλακτική την προοπτική ρήξης αν η διαπραγμάτευση πήγαινε σε ναυάγιο κα δεύτερον, ότι τελικά την κωλοτούμπα-γίγαντα την υπαγόρευσε ο ίδιος ο λαός. Ωραίες οι συγκεντρώσεις σε Σύνταγμα και Λευκό Πύργο αλλά από πίσω την ίδια στιγμή έφευγαν κάπου 19 δις απ’ τις τράπεζες. Και τα δύο παραπάνω γεγονότα ο μάστρο-Σόιμπλε τα είχε έγκαιρα εντοπίσει, άφησε τους δικούς μας να εξαντλήσουν την αρχική ορμή τους σε συμπαθητικά ταξιδάκια τσιμπώντας στην αρχή λίγο, έσφιξε τα γάλατα με αυξανόμενη πίεση και, μια βδομάδα πριν το τέλος, όταν οι εκροές πια ήταν ένα βήμα πριν να δημιουργήσουν πραγματικό μετρήσιμο πρόβλημα, τράβηξε το λουρί με όλη του τη δύναμη. Τόμπολα. Αυτός είναι ο ΣΥΡΙΖΑ, αυτοί είμαστε και εμείς.

Veggos:
Περιμενω αναλυση απο την τεκι, αλλα εχω την εντυπωση οτι το ουσιαστικο αποτελεσμα θα το εχουμε τη Δευτερα οταν συζητηθουν τα πιο τεχνικα θεματα.

Ανεκαθεν ο Βαρουφ ήταν της αποψης οτι την ουσια μπορεις παντα να την περιγραψεις με εναν βολικο τροπο, και αυτα που εχω διαβασει στη συμφωνια φαινεται να μπορουν να παρουν πολλες διαφορετικες μεταφρασεις. Φαινεται ότι ηθελημενα γραφτηκαν με αυτο το τροπο ετσι ωστε (τωρα που πλεον η συμφωνια είναι λιγο πολυ τετελεσμενη και οι Γερμανοι καπως απομονωμενοι στις συνειδησεις των Ευρωπαιων) να μπορουν πιο ευκολα να περασουν οι λεπτομερειες των προτασεων. Δυσκολευομαι δηλ να φανταστω ότι οταν θα τεθει πχ το ερωτημα αν η ανθρωπιστικη κριση μετραει παραπανω απο μια υποτιθεμενη ‘προβλεψη’ των Γερμανων για επιδείνωση των δημοσιονομικων, θα εχουμε ενα καινουργιο σηριαλ με τον Σοιμπλε-Δρακουμελ να φωναζει για το ποσο μισει τα καταραμενα στρουμφακια, και αντε παλι απο την αρχη…

Και αν τελικα παρουμε τους 4 μηνες, με το μπιρι μπιρι που θα πεσει σε ευρωπαικο επιπεδο μεχρι τον Ιουλιο, η διαπραγματευτικη μας θεση μας ισως να ειναι και καλυτερη και οι συμμαχοι στο γιουρογκρουπ αρκετα περισσοτεροι….
Ετσι τελος παντων θελω να πιστευω…
Κατα τα αλλα περιμενω κι εγω να δω εισαγγελεις και περιπολικα να μαζευουν μεγαλολαμογια…Σε διαφορετικη περιπτωση ολα τα παραπανω λιγη σημασία θα εχουν…..

EL SINT:
ολυμπιακος-αεκ 1-1 μεσα στο καραισκακη.
η παραταση ηταν τετραμηνη χωρις αυστηρες δεσμευσεις για εξυπηρετηση του μνημονιου,αλλα και χωρις τη δυνατοτητα η ελληνικη κυβερνηση να υλοποιησει τις μετεκλογικες εξαγγελιες της που απτονται της οικονομιας.
ενα τετραμηνο, ανασα, μεσα στο οποιο ο συριζα εχει παρει τον απαιτουμενο χρονο ωστε να επεξεργαστει ενα σχεδιο κοινωνικο και πολιτικο που να του επιτρεπει να αντιπαρατεθει στις απαιτησεις των γερμανων.
ενα διαστημα που του επιτρεπει να οικοδομησει διεθνεις συμμαχιες,ευρωπαικες και μη.
σε καθε περιπτωση στο τελους αυτου του τετραμηνου και πριν υπογραψει την τελικη συμφωνια οφειλει να προσφυγει σε δημοψηφισμα που να τον νομιμοποιει για τις οποιες επιλογες του.
αν αυτο το διαστημα, και ειδικα το τελευταιο διμηνο, μπορεσει να αναπτυχθει μια κοινωνικη δυναμικη στην κατευθυνση να πιεζει την κυβερνηση να υλοποιησει τις δεσμευσεις της θα εχει ενα ισχυρο στηριγμα σ αυτη τη μαχη.
η πολιτικη ειναι μια συνθετη και μη ευθυγαμμη διαδικασια(προτσες) οπου οι ισοπαλιες πρεπει να διδασκουν χωρις να καταβαλλουν την ομαδα.
οπως ειπε και ο βαρουφακης αν δεν εχεις οραματιστει τη ρηξη δεν μπορεις να διαπραγματευτεις.
η χαιρεκακια του σοιμπλε ειναι καλυψη και νοσταλγια (μου λειπετε) προς τους βενιζελοσαμαραδες. αλλωστε δεν ειναι τυχαιο οτι την επανελαβαν και οι δυο επακριβως

[--->] 

''π'' : διατηρήθηκε η ορθογραφία του πρωτότυπου κειμένου

Ο επώδυνος συμβιβασμός των Βρυξελλών

Ο επώδυνος συμβιβασμός των Βρυξελλών απομακρύνει τον χρηματοδοτικό στραγγαλισμό, αλλά θέτει την εφαρμογή του κυβερνητικού προγράμματος ανακούφισης υπό την «ευέλικτη» επιτήρηση των δανειστών

Του Γιάννη Κιμπουρόπουλου


Στο επικοινωνιακό πεδίο, με τη χθεσινή κατ’ αρχήν συμφωνία που επιτεύχθηκε στο Eurogroup – η οποία ωστόσο τελεί υπό την αίρεση μιας τελικής απόφασης μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου – η κυβέρνηση πέτυχε μια προφανή νίκη. 

Έβαλε το ελληνικό ζήτημα στο επίκεντρο ενός πολυήμερου διπλωματικού μαραθωνίου που απαίτησε μερικές τακτικές και έκτακτες συνεδριάσεις του Eurogroup, ανάλογες συνεδριάσεις του Euro Working Group, πολλές διμερείς επαφές ηγετών, δεκάδες τηλεφωνικές συνομιλίες και εκατοντάδες, κυριολεκτικά, δηλώσεις υπουργών Οικονομικών και κοινοτικών αξιωματούχων οι οποίοι άλλοτε εκτίθεντο για την εθελοδουλική ταύτισή του με τη σκληρή γραμμή Σόιμπλε και άλλοτε ακροβατούσαν ρητορικά μεταξύ συμπάθειας προς την Ελλάδα και απαίτησης «σεβασμού στα συμφωνηθέντα».

Το ελληνικό αίτημα παράτασης της λεγόμενης «Κύριας Σύμβασης Χρηματοδοτικής Διευκόλυνσης», δηλαδή της δανειακής σύμβασης που υπεγράφη τον Δεκέμβριου του 2012 ανάμεσα στο EFSF από πλευράς δανειστών και από την Ελληνική Δημοκρατία, το ΤΧΣ και την ΤτΕ από πλευράς οφειλέτη, φαίνεται ότι διευκόλυνε την αποδραματοποίηση της διαπραγμάτευσης. Και αυτό γιατί έδωσε προσχήματα για αμοιβαίες υποχωρήσεις που δεν πλήττουν ανεπανόρθωτα το γόητρο καμιάς πλευράς. 

Οι εκπρόσωποι των εταίρων-δανειστών (ο Σόιμπλε, ο Ντάισελμπλουμ και οι άλλοι) μπορούν να επιστρέψουν στις χώρες και στα Κοινοβούλια τους και να ισχυριστούν ότι απέσπασαν από την «επικίνδυνη» κυβέρνηση Τσίπρα τη διαβεβαίωση ότι αναγνωρίζει τις οφειλές της, ότι θα πληρώσει τα δανεικά.

Και η ελληνική κυβέρνηση μπορεί να ισχυριστεί ότι πέτυχε να αποδεσμευτεί από τον τυφλοσούρτη του μνημονίου, τουλάχιστον ως προς τις πιο επώδυνες πτυχές του. Και οι δύο πλευρές μπορούν επίσης να ισχυριστούν ότι αποκαταστάθηκε η μεταξύ τους «εμπιστοσύνη», λέξη άλλωστε που κυριάρχησε στη συνέντευξη τύπου Ντάισελμπλουμ, Μοσκοβισί, Λαγκάρντ, Ρέγκλινγκ.

Το κείμενο «εμπιστοσύνης» προβλέπει επιγραμματικά τα εξής:

 Παρατείνεται η δανειακή σύμβαση για 4 μήνες. Για το ίδιο διάστημα παρατείνεται και η διαθεσιμότητα των 11 δις του ΤΧΣ, που προορίζονται όμως μόνο για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.
Η Ελλάδα αναλαμβάνει να προωθήσει διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, λίστα των οποίων θα υποβάλει τη Δευτέρα, και να αποφύγει μονομερείς ενέργειες με δημοσιονομικό αντίκτυπο. Θα τηρήσει τις δεσμεύσεις της προς όλους του δανειστές.

Η κυβέρνηση δεσμεύεται στον στόχο για πλεονάσματα, αλλά το φετινό πλεόνασμα θα οριστεί με βάση τις «οικονομικές συνθήκες»
Οι «θεσμοί» που αντικαθιστούν την τρόικα θα κρίνουν τη «δημοσιονομική επάρκεια» του πρώτου πακέτου μεταρρυθμίσεων που θα υποβάλει η κυβέρνηση, και θα αξιολογούν την πορεία του τετράμηνου προγράμματος στο πλαίσιο της «ευελιξίας», δηλαδή χωρίς να τελεί υπό την έγκρισή κάθε μέτρο που παίρνει η κυβέρνηση, αλλά με απαράβατο κριτήριο τη διατήρηση της «δημοσιονομικής ισορροπίας».

Η μάχη της ερμηνείας
Μετά την ανακοίνωση της κατ’ αρχήν συμφωνίας, άρχισε η μάχη της ερμηνείας.

Για συνέχιση του «τρέχοντος προγράμματος» μίλησαν η Λαγκάρντ και ο Ρέγκλινγκ, πιο διπλωματικοί οι Νταισελμπλουμ και Μοσκοβισί μίλησαν για παράταση της δανειακής σύμβασης που συνοδεύεται από όρους. 

Ο Γ. Βαρουφάκης μίλησε για αλλαγή σελίδας, απεγκλωβισμό από το μνημόνιο και τα ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα που δημιούργησε η προηγούμενη κυβέρνηση, για αναίρεση μέτρων λιτότητας, για πρώτο βήμα προς ένα «νέο συμβόλαιο» με τους θεσμούς από τον Ιούλιο, υπό τον όρο ότι θα πεισθούν για οφέλη μιας «έξυπνης αναδιάρθρωσης χρέους». 

Η πραγματική αξιολόγηση της συμφωνίας θα είναι δυνατή μόνο αφότου ολοκληρωθεί. Δηλαδή, αφού δούμε τα μέτρα που θα υποβάλει η κυβέρνηση τη Δευτέρα και παρακολουθήσουμε τη συνέχιση της διαπραγμάτευσης, το χρονοδιάγραμμα της οποίας απλώνεται μέχρι τον Απρίλιο. Το πραγματικό διακύβευμα αυτού του δούναι και λαβείν είναι αν η κυβέρνηση αποκτήσει τη στοιχειώδη χρηματοδοτική ευχέρεια να εφαρμόσει έστω και μέρος του προγράμματός της για την αντιστροφή της λιτότητας τους μήνες της τετράμηνης παράτασης.

 Η αποδοχή έστω και του «κατάλληλου πρωτογενούς πλεονάσματος», δηλαδή μικρότερου του προβλεπόμενου 3,5% για φέτος ( αλλά πόσο μικρότερου;), δεν αφήνει μεγάλα περιθώρια αισιοδοξίας. Πάντως, η «ανατροπή» της λιτότητας προφανέστατα αναβάλλεται για άγνωστο διάστημα.


Μικρά Περιθώρια
Βεβαίως, η κυβέρνηση αποφεύγει τον απειλούμενο από την ΕΚΤ χρηματοδοτικό στραγγαλισμό. Η στρόφιγγα της ρευστότητας θα μείνει ανοικτή για το επόμενο τετράμηνο, το σιωπηρό bank run θα ανακοπεί και αναμένεται με ενδιαφέρον και το ελληνικό «μερίδιο» στην ποσοτική χαλάρωση που ξεκινά στις 5 Μαρτίου από την ΕΚΤ. 

Αυτή η πρόσβαση στη ρευστότητα δίνει μια ευχέρεια κινήσεων στην κυβέρνηση να αναζητήσει ένα μίγμα μέτρων και κινήσεων που θα δώσουν κάποια αίσθηση επανεκκίνησης της οικονομίας και ταυτόχρονα θα επιτρέψουν κάποιες άμεσες μικρού κόστους παρεμβάσεις υπέρ κάποιων ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού. Αλλά τα περιθώρια είναι αληθινά μικρά.

Συμπερασματικά, η πρώτη αναμέτρηση κυβέρνησης και δανειστών κατέληξε σε έναν επώδυνο συμβιβασμό, που διατηρεί ένα ιδιότυπο καθεστώς επιτήρησης, χωρίς ωστόσο να σκοτώσει και την προσδοκία που έχει επικρατήσει στην κοινωνία.

 Η τετράμηνη παράταση είναι κυρίως το κέρδος ενός κρίσιμου χρόνου για την προετοιμασία της επόμενης αναμέτρησης που έχει ως διακύβευμα την απαλλαγή από την φυλακή του χρέους. Ευελπιστεί κανείς ότι η κυβέρνηση θα προσέλθει σ’ αυτήν την επόμενη αναμέτρηση πιο απαιτητική, πιο αναιδής, πιο δεσμευμένη στη βασική της επαγγελία: το τέλος της λιτότητας είναι αδύνατο χωρίς απαλλαγή από τον βρόχο του χρέους.

Το παιχνίδι των θεσμών και των … λυγμών 

Ο «κόκκινος Ρούντι» (Ντούτσκε), ηγέτης της Σοσιαλιστικής Γερμανικής Ένωσης Φοιτητών που δέσποσε στα ριζοσπαστικά νεανικά κινήματα της δεκαετίας του ’60, αντιλαμβανόταν τη μετάβαση στον σοσιαλισμό σαν μια «μακρά πορεία μέσω των θεσμών». Σε μα παράδοξη ιστορική αναλογία, η μετάβαση από τη μνημονιακή στη μεταμνημονιακή εποχή ορίζεται, στα καθ’ ημάς, σαν μια διαπραγμάτευση με τους θεσμούς, στη θέση της «εξωθεσμικής» τρόικας.

Ίσως είναι χρήσιμο να θυμηθούμε ποιοι είναι αυτοί οι θεσμοί και τι είναι καθένας τους. Η πενταετία του Μνημονίου, αν μη τι άλλο, πλούτισε τις σχετικές εγκυκλοπαιδικές μας γνώσεις…

Το ΔΝΤ, που έχει συνδέσει το όνομα του με πλήθος καταστροφικών και αποτυχημένων προγραμμάτων σε χώρες του Τρίτου Κόσμου, είναι ένας δανειστής ύστατης καταστροφής για υπό χρεοκοπία χώρες. Δηλαδή, ένας εγγυητής της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής τοκογλυφίας.

Η ΕΚΤ είναι ο διαχειριστής του ευρώ, με κατοχυρωμένη την «ανεξαρτησία» από κάθε δημοκρατικό έλεγχο, με δυνατότητα να ανοίγει και να κλείνει κατά βούληση τη στρόφιγγα του χρήματος χωρίς να λογοδοτεί. Μπορεί ανά πάσα στιγμή να αποφασίσει τον χρηματοδοτικό στραγγαλισμό μιας χώρας ή και μιας τράπεζας, έχοντας πλέον και τον έλεγχο των συστημικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων της Ευρωζώνης. Επί της ουσίας είναι ο εγγυητής του χρηματοπιστωτικού «λόμπι» που ηγεμονεύει στην Ευρωζώνη. Εν ονόματι αυτού, άλλωστε, υποδύεται τον «διασώστη» της Ένωσης από την ύφεση και τον αποπληθωρισμό με το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης (εκτύπωσης χρήματος) που τίθεται σε ισχύ σε δύο εβδομάδες.

Η Κομισιόν είναι ο τρίτος θεσμός της πρώην τρόικας, εκφραστής της συλλογικής ενότητας της ΕΕ, της οποίας όμως οι αποφάσεις επί των γενικών κατευθύνσεων λαμβάνονται από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Κι αυτό, όμως, δεν έχει την αποφασιστική νομοθετική πρωτοβουλία. Αυτή ανήκει στο Συμβούλιο της ΕΕ, το οποίο εκφράζεται και αποφασίζει μέσα από τα επιμέρους συμβούλια υπουργών ( Ecofin, Δικαιοσύνης, Εξωτερικών κλπ.). Κι αυτή η νομοθετική εξουσία του Συμβουλίου της ΕΕ ασκείται σε μεγάλο βαθμό από κοινού με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με τη διαδικασία της συναπόφασης, που είναι και το μόνο ευρωπαϊκό όργανο με δημοκρατική νομιμοποίηση.

Όπως διαπιστώνουμε από αυτή την απαρίθμηση, από τη διαπραγμάτευση με του θεσμούς απουσιάζουν εκείνοι ακριβώς οι θεσμοί που έχουν αποφασιστικές αρμοδιότητες και μια στοιχειώδη νομιμοποίηση, είτε γιατί έχουν εκλεγεί (Ευρωκοινοβούλιο) είτε γιατί εκφράζουν εκλεγμένες κυβερνήσεις.

Ωστόσο, ακόμη κι αυτή η διαπραγμάτευση με τους δημοκρατικά ανάπηρους θεσμούς (ΔΝΤ, ΕΕ, ΕΚΤ) γίνεται στην ουσία σε έναν άλλο θεσμό που, τυπικά, δεν είναι καν θεσμός. Η Ελλάδα καρδιοχτυπά εδώ και πέντε χρόνια πριν από κάθε συνεδρίαση του . (και το ίδιο έγινε χθες) αγνοώντας ποια ακριβώς είναι η θεσμική του υπόσταση.

 Ιδού πως αυτοσυστήνεται στην ιστοσελίδα του: «η Ευρωομάδα είναι ένα άτυπο όργανο στο οποίο οι υπουργοί των κρατών-μελών της Ζώνης του ευρώ συζητούν ζητήματα σχετικά με τις κοινές τους ευθύνες και σχετικά με το ευρώ». Άτυπο όργανο στο οποίο συζητούν, δεν αποφασίζουν.

Ακόμη σαφέστερο, το Πρωτόκολλο 14 βάσει του οποίου θεσπίστηκε το …… και ενσωματώθηκε στη Συνθήκη της Λισσαβώνας, αναφέρει: «οι υπουργοί των κρατών-μελών με νόμισμα το ευρώ πραγματοποιούν άτυπες συναντήσεις μεταξύ τους. Οι συναντήσεις αυτές λαμβάνουν χώρα, ανάλογα με τις ανάγκες, για να συζητούνται τα θέματα που συνδέονται με τις ιδιαίτερες ευθύνες τις οποίες συνυπέχουν στο θέμα του ενιαίου νομίσματος. Η Επιτροπή συμμετέχει στις συναντήσεις αυτές. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα καλείται να συμμετέχει σε αυτές τις συναντήσεις, οι οποίες προετοιμάζονται από τους αντιπροσώπους των υπουργών Οικονομικών των κρατών-μελών με νόμισμα το ευρώ και της Επιτροπής».

Ποια είναι η αποφασιστική αρμοδιότητα του «θεσμού» .. από το οποίο κρεμόταν χθες η τύχη της χώρας; 

Καμιά, βάσει ευρωπαϊκής συνθήκης. 

Γι’ αυτό και δεν υπάρχει πρόβλεψη για πλειοψηφίες σε αποφάσεις. Το Eurogroup , όμως, είναι η «συνέλευση» των πιστωτών της Ελλάδας, δηλαδή των 16 χωρών του ευρώ που έχουν δώσει διακρατικά δάνεια (άμεσα ή μέσω EFSF) ύψους 195 δις. Ευρώ. Είναι ο «θεσμός» της κρατικής τοκογλυφίας, ανάμεσά τους της ισχυρότερης, της γερμανικής.

Αυτό είναι το αποτέλεσμα του θεσμικού συνονθυλεύματος πάνω στο οποίο στηρίζεται η τοξική Ευρωζώνη. Εξ’ ου και η διαπραγμάτευση μέσω των θεσμών κινδυνεύει να εξελιχθεί σε ένα «παιχνίδι των λυγμών», για να θυμηθούμε τη θρυλική ταινία του Νιλ Τζορνταν.


Ποιος θα κλάψει θα δούμε στη συνέχεια….


Γ. Κιμπουρόπουλος.

[--->]