Η Σύνοδος της μεγάλης αυταπάτης


Η ευφορία των αγορών που ακολούθησε τη σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες, δεν θα κρατήσει πολύ. Τα δε σχόλια των ιταλικών πολιτικών χαρακτηρίζονται  από τη συνήθη ρηχότητα. Ο Μόντι μιλάει για νίκη επειδή  απέφυγε την εκτίναξη των σπρεντ τη Δευτέρα και την έξοδο της χώρας από το ευρώ. Το μόνο όμως που καταφέραμε ήταν να κερδίσουμε λίγο χρόνο: κανένα ζήτημα δε λύθηκε.

του Sergio Cesaratto

Ο Mario Monti  επέστρεψε από τις Βρυξέλλες με λίγη ασπιρίνη  που στο μόνο που βοήθησε ήταν να αποφύγει την κατάρρευση του ευρώ τη Δευτέρα.
Η συμφωνία που υπεγράφη στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ που έληξε το βράδυ της Πέμπτης προβλέπει ότι οι πόροι διάσωσης των κρατών - και ειδικά ο  Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (EMS), από τον Ιούλιο θα έχει στη διάθεση του ένα ποσό της τάξης των 500 δισ. ευρώ – που θα χρησιμοποιηθεί για την ανακεφαλαιοποίηση των ισπανικών τραπεζών, οι οποίες αντιμετώπιζαν σοβαρά προβλήματα λόγω της φούσκας των ακινήτων, και την υποστήριξη των ιταλικών και ισπανικών κρατικών ομολόγων.

Το τελευταίο είναι ένα μέτρο που ο Μόντι το παρουσιάζει σαν προσωπική του νίκη. Ο ΕΜΣ έχει παρόλα αυτά πολύ περιορισμένους πόρους, δεδομένου ότι τους παρέχουν και οι ίδιες οι χώρες που θα στηρίξει, η Ελλάδα και η Πορτογαλία εξακολουθούν να χρειάζονται στήριξη, και η πρόκληση στο μέτωπο του χρέους των ισπανικών τραπεζών και του ιταλικού δημοσίου είναι κάποια τρισεκατομμύρια. Εξάλλου ο Μόντι είχε υποσχεθεί, μέτρα για τη μείωση των σημερινών επιτοκίων δανεισμού, ενώ εδώ μιλάμε για ενέργειες μόνο εφόσον, όπως αναμένεται, υπάρξει μια περαιτέρω επιδείνωση. Με μια διαδικασία που εκτός των άλλων είναι και εξευτελιστική: δεν μπαίνει αυτόματα σε λειτουργία, αλλά κατόπιν αιτήματος της χώρας και με την προϋπόθεση να υπογραφεί ένα «μνημόνιο συμφωνίας». 

Η συνήθης ευφορία της αγοράς δεν θα κρατήσει πολύ, και τα σχόλια των ιταλικών πολιτικών χαρακτηρίζονται από τη συνήθη ρηχότητα. Ο Μόντι μιλάει για νίκη επειδή απέφυγε την έκρηξη των σπρεντ τη Δευτέρα και την έξοδο της χώρας από το ευρώ, έχοντας έτσι μπροστά του περισσότερο χρόνο για να ολοκληρώσει την εντολή διάλυσης των κοινωνικών δικαιωμάτων και τις  ιδιωτικοποιήσεις.





Εάν ο κανονισμός λειτουργίας του ΕΜΣ ήταν αυτός μιας τράπεζας, τότε τα πράγματα θα ήταν αλλιώς: το 500 δις ευρώ θα αποτελούσαν ένα κεφάλαιο, σύμφωνα με το οποίο  ο ΕΜΣ θα μπορούσε να αναχρηματοδοτηθεί από την ΕΚΤ και να εξοπλιστεί κατά συνέπεια με μια επαρκή δύναμη πυρός. Ο ΕΜΣ, θα αποτελούσε ένα υποκατάστατο της άμεσης αυτής παρέμβασης της ΕΚΤ που πολλοί επικαλούνται. Τις τελευταίες εβδομάδες σαυτό το μέτρο φάνηκε να αναφέρεται ο Μόντι, αλλά στις Βρυξέλλες, δεν έγινε τίποτα, κάθε άλλο παρά νίκη λοιπόν! Τα 120 δισεκατομμύρια ευρώ για επενδύσεις καλύτερα ας τα αφήσουμε, αφού ήταν κεφάλαια που ήδη προβλέπονταν, εδώ και αρκετά χρόνια, στάχτη στα μάτια, σαν το φόρο Tobin, καλός για οικονομολόγους επιπέδου Κοινωνικού Φόρουμ (με όλο το σεβασμό προς το τελευταίο).

Υποκατάστατο ή όχι, τα ευρωπαϊκά προβλήματα απαιτούν βασικά την παρέμβαση της ΕΚΤ για να μειωθούν σημαντικά τα σπρεντ. Αλλά, στην πραγματικότητα εκεί που θα έπρεπε να δοθεί  λύση είναι στην απώλεια της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής περιφέρειας, λόγω της υιοθέτησης του ενιαίου νομίσματος. Δυο μόνο λύσεις υπάρχουν: η θα πρέπει να αυξηθεί η συνολική ζήτηση και ο  πληθωρισμός στη Γερμανία, ή η χώρα αυτή να συμφωνήσει  να επιδοτεί τον ευρωπαϊκό Νότο  εφ’όρου ζωής.

Ο δρόμος που υποδεικνύουν  οι Γερμανοί είναι όμως αυτός που αναθέτει τα καθήκοντα  " τσάρου  του προϋπολογισμού" στις Βρυξέλλες αφαιρώντας από τα εθνικά κοινοβούλια το δικαίωμα να αποφασίζουν τα ίδια για τα δημοσιονομικά των χωρών τους και επιβάλλουν αυτές τα σχέδια αποκλιμάκωσης από το χρέος, ένας δρόμος θανάτου για τη χώρα μας. Τότε, καλύτερα έξω από το ευρώ και αμέσως:  να διαπραγματευτούμε με τη Γερμανία την οργανωμένη έξοδο μόνο της χώρας μας. Με την ανάκαμψη, που θα υπάρξει, της ιταλικής βιομηχανίας ο Ιταλός θα μπορούσαμε ακόμη και να δεσμευτούμε ότι θα βοηθήσουμε τη Γερμανία να στηρίξει την Ισπανία στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής  Ένωσης. Το μόνο μεγάλο πρόβλημα θα είναι να κρατήσουμε τον πληθωρισμό υπό έλεγχο μετά από χρόνια συμπίεσης των μισθών. Οι εργαζόμενοι θα πρέπει να περιμένουν ακόμα λίγο, αλλά θα υπάρξει και πάλι ένα μέλλον για την απασχόληση και την ελπίδα για τη χώρα.

(29 Ιουνίου, 2012)


Δεν υπάρχουν σχόλια: