Ταξική πάλη και ελευθερία μετά τη λαίλαπα

 

Συνδημία

Καθώς μπαίνει το 2022, και παρ’ όλη την τρομολαγνεία που καλλιεργούν κράτος και μίντια, όλες οι ειδήσεις από το μέτωπο του κόβιντ είναι ευοίωνες. Η παραλλαγή Ο εξαλείφει την πολύ πιο επικίνδυνη Δ καθώς προσφέρει ανοσία απέναντι της, και αν δεν εμφανιστούν πιο επικίνδυνες παραλλαγές πιθανότατα θα σημάνει απρόσμενα την πολυπόθητη λήξη της συνδημίας.

Γιατί οι (ενήμεροι) αριστεροί επιδημιολόγοι επιμένουν ότι ο κόβιντ δεν είναι απλή επιδημία ή πανδημία αλλά συνδημία; Η έννοια της συνδημίας αναδεικνύει την ταξική φύση της αρρώστιας καθώς σημαίνει, στο πιο απλό επίπεδο, δύο ή περισσότερες επιδημίες που δρουν ταυτόχρονα και αλληλεπιδρούν μέσα στ’ ανθρώπινα σώματα καθώς εξαπλώνονται, επιβαρύνοντας έτσι την ασθένεια. Έχοντας αναπτυχθεί τη δεκαετία του 1990 με σκοπό ν’ αναδείξει βιολογικούς και κοινωνικούς παράγοντες σημαντικούς για την πρόγνωση και τη θεραπεία της αρρώστιας, η έννοια της συνδημίας αμφισβητεί την υγειονομική πολιτική στις καπιταλιστικές χώρες η οποία διαμορφώνεται κρύβοντας τον ταξικό παράγοντα.

 

Στην περίπτωση του Cov19, δύο διαφορετικών ειδών αρρώστιες αλληλεπιδρούν στους πληθυσμούς ανάλογα με την κοινωνική θέση τους. Από τη μια μεριά η μόλυνση με τον ιό SARS-CoV-2 και από την άλλη μεριά αρκετές μη μεταδοτικές ασθένειες οι οποίες πλήττουν τις διαφορές ομάδες άνισα, αποτυπώνοντας δηλαδή τις βαθιές ανισότητες που χαρακτηρίζουν τις καπιταλιστικές κοινωνίες και κατά κανόνα επιτείνοντας τ’ αποτελέσματά τους. Ο ιός συνήθως δεν σκοτώνει από μόνος του, αλλά δίνει τη χαριστική βολή σε ανθρώπους που έχουν υποκείμενα νοσήματα ή είναι γι’ άλλους λόγους ευπαθείς. Περισσότερο τρωτοί είναι εργάτες, ηλικιωμένοι και φτωχοί, δηλαδή ομάδες που, ακόμη και στις πλουσιότερες χώρες, έχουν ανέκαθεν ελλιπή πρόσβαση στο υγειονομικό σύστημα ενώ αντιμετωπίζουν τα βαρύτερα προβλήματα υγείας, για λόγους όπως κακή διατροφή και περιβάλλον ή ανθυγιεινές εργασιακές συνθήκες.

Με δύο λόγια, ο Cov19 σύντομα απέκτησε σαφή ταξική διάσταση, που αντανακλά τις οικονομικές ανισότητες του καπιταλισμού και τις κάθε λογής ρατσιστικές και έμφυλες διακρίσεις. Θυμόμαστε ότι στην Ελλάδα πρώτα έπληξε εύπορους που είχαν επισκεφτεί εκθέσεις μόδας στη βόρεια Ιταλία, καθώς και τους καλεσμένους ενός πρύτανη, γιατρού μάλιστα, που τότε πήρε αψήφιστα τις προειδοποιήσεις και έθαψε αρκετούς συνδαιτημόνες του. Σύντομα όμως πέθαινε κόσμος που έπαιρνε λεωφορείο για τη δουλειά και δεν είχε διασυνδέσεις για να εξασφαλίσει ΜΕΘ ή μονοκλωνικά, ούτε οικονομική άνεση ή γνώση για να ενισχύσει το ανοσοποιητικό του σύστημα.

 

Η συνδημία συνδέεται λοιπόν με περιβαλλοντικούς και ιατρικούς παράγοντες όπως μόλυνση του περιβάλλοντος, παχυσαρκία και έλλειψη βιταμίνης D, ενώ απαιτεί αντιμετώπιση όχι μόνον του ιού SARS-CoV-2 αλλά και χρόνιων νοσημάτων όπως υπέρταση, διαβήτης, καρδιοαγγειακές και αναπνευστικές παθήσεις, καθώς και καρκίνος. Όπως και οι άλλες συνδημίες αποτυπώνει, εκτός από την ταξική σύγκρουση, τις σχέσεις μεταξύ κράτους και κοινωνίας, που είναι πολύ διαφορετικές στα διάφορα κράτη του κόσμου.

Ο Cov19 βρήκε τη Δύση απροετοίμαστη. Απέδειξε πως ακόμη και τα ισχυρότερα κράτη της δεν είχαν θεσμούς ούτε προσωπικό, ούτε καν διάθεση, να προστατέψουν τους λαούς, μολονότι προηγούμενες επιδημίες τα είχαν προειδοποιήσει. Σήμερα δεν είναι καλύτερα προετοιμασμένα ν’ αντιμετωπίσουν νέες πανδημίες (Jessica A. Bell, Jennifer B. Nuzzo, Global Health Security Index: Advancing Collective Action and Accountability Amid Global Crisis, December 2021, στο www.GHSIndex.org). Στο μεταξύ η γενική θνητότητα τινάχθηκε στα ύψη καθώς τα συστήματα υγείας φράκαραν από την πανδημία και ο λαός ουσιαστικά αποκλείστηκε από τη δημόσια περίθαλψη. Οι εκατόμβες φτωχών οφείλονται στην κρατική πολιτική μάλλον παρά στον ιό, όπως αποδεικνύει η Ελλάδα που με πληθυσμό 140 φορές μικρότερο από την Κίνα καταγράφει τετραπλάσιους νεκρούς από τον Cov19.

 

Ελευθερία

Κεντρικός άξονας της ολιγαρχικής πολιτικής που εφαρμόστηκε στη διάρκεια της συνδημίας είναι το “κάνουμε την κρίση ευκαιρία”, σαρώνουμε δηλαδή μικρομεσαίους και λαό προωθώντας αναδιανομή υπέρ του μεγάλου κεφαλαίου. Επιμέρους πλευρές της είναι, μεταξύ άλλων, διαλύουμε ΕΣΥ και δημόσια εκπαίδευση, ανομολόγητα προωθούμε ανοσία αγέλης αναγκάζοντας τους σκλάβους να κολλάν ο ένας στον άλλο σε λεωφορεία, χώρους εργασίας και εστίασης ή πανεπιστήμια, τους χωρίζουμε μάλιστα σ’ εμβολιασμένα ή ανεμβολίαστα πρόβατα και ερίφια και τους βάζουμε να πλακώνονται μεταξύ τους γελώντας με την αριστερά που χαζοχαρούμενα χειροκροτεί ή περί άλλα τυρβάζει, αφήνουμε στο έλεος του θεού τους συνταξιούχους που δεν παράγουν πλέον αλλ’ απλώς επιβαρύνουν ασφαλιστικά ταμεία, και άλλα παρόμοια. Όλα αυτά τα κάνουμε με προκάλυμμα τον μαζικό εμβολιασμό και ρίχνοντας στους ανεμβολίαστους την ευθύνη της προδιαγεγραμμένης υγειονομικής αποτυχίας. Αν για να πείσουμε χρειαστεί να εμβολιάσουμε και το χρυσόψαρό μας, το κάνουμε.

 

Η αριστερά δυστυχώς δεν κατάγγειλε αυτή την πολιτική συνολικά. Περιορίστηκε κυρίως σ’ αιτήματα ενίσχυσης του ΕΣΥ, η οποία είναι βεβαίως σωστή και απαραίτητη, αλλ’ ανεπαρκής όσο η υγειονομική πολιτική δεν αλλάζει εκ βάθρων. Από την αρχή της συνδημίας αριστεροί υγειονομικοί με ηρωική αυτοθυσία, όπως και οι περισσότεροι υγειονομικοί του δημοσίου, πολεμούν στην πρώτη γραμμή για να σώσουν ζωές. Ορθά επιμένουν ν’ αποσυμφορηθούν το ταχύτερο δυνατό οι ΜΕΘ που άφησαν ανοιχτές οι κυβερνώντες, ελάχιστες για τις ανάγκες της χώρας, και κανείς δεν μπορεί να τους καταδικάσει επειδή υποκύπτουν στον κυνικό κυβερνητικό εκβιασμό. Ωστόσο σπάνια ασκούν συνολική κριτική στην κυβερνητική πολιτική.

Η πολιτική που εφαρμόζουν όλες οι κυβερνήσεις σε ΗΠΑ και ΕΕ συγκρούεται με τη βασική αρχή της επιδημιολογίας, ότι πάντοτε αντιμετωπίζεις τις επιδημίες δρώντας σύντονα σε τέσσερεις πυλώνες. Περιορισμός της δυνατότητας εξάπλωσης και συστηματική ανίχνευση του ιού (ποτέ δεν έγιναν στην Ελλάδα, παρά τ’ αλλεπάλληλα λοκντάουν και τη διασπάθιση δισεκατομμυρίων σε αναξιόπιστα τεστ), ενίσχυση του εθνικού συστήματος υγείας (η κυβέρνηση αντίθετα έκοψε τους πόρους του ΕΣΥ και εγκληματικά απέλυσε εφτά χιλιάδες υγειονομικούς με το πρόσχημα ότι έμειναν ανεμβολίαστοι, χωρίς δυστυχώς η αριστερά να τους στηρίξει όπως έπρεπε), άμεση ενίσχυση της υγείας όλου του πληθυσμού με φαρμακολογικά μέτρα (εδώ κρύβουν συστηματικά την επιτυχία φτωχότερων χωρών, όπως Κούβα και Νικαράγουα αλλ’ ακόμη και άγρια καπιταλιστικών όπως Ινδία και Ινδονησία, που μοίρασαν μαζικά βιταμίνη D και C, υδροξυχλωροκίνη, ιβερμεκτίνη και άλλα φθηνά φάρμακα τα οποία οι φαρμακευτικές συκοφαντούν επειδή δεν τους φέρνουν κέρδος), και τέλος εμβολιασμός ευπαθών ομάδων αν πράγματι αυτός είναι εφικτός, με εμπεριστατωμένη ιατρική απόφαση για κάθε συγκεκριμένο πρόσωπο και όχι μαζικά και καταναγκαστικά.

 

Το φιάσκο λοιπόν των Δυτικών χωρών ήταν αναμενόμενο. Όταν εφαρμόζεις πολιτική αντίθετη στις βασικές επιστημονικές αρχές, τι άλλο περιμένεις; Έλπιζαν να το συγκαλύψουν με επικοινωνιακή διαχείριση. Απέτυχαν. Αποτέλεσμα, από τη μια μεριά να τους λοιδορούν συστημικοί γιατροί λέγοντας αυτά που αποφεύγει να πει η αριστερά (https://swprs.org/professor-ehud-qimron-ministry-of-health-its-time-to-admit-failure/)και από την άλλη οι θεματοφύλακες του συστήματος ν’ ανησυχούν για την κατάρρευση της αξιοπιστίας τους. Όχι τυχαία ο Μπιλ Γκέιτς θεωρεί πως ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα του 2022 είναι “η δυσπιστία προς τους θεσμούς” (https://www.gatesnotes.com/About-Bill-Gates/Year-in-Review-2021).

Ειδικοί και πολιτικοί από πέρυσι ξέχασαν και μια άλλη βασική γνώση της επιδημιολογίας. Ενόσω ο ιός κυκλοφορεί στην κοινότητα, ο μαζικός εμβολιασμός με “διάτρητα” εμβόλια (τα οποία δηλαδή δεν εμποδίζουν τη μετάδοση, δεν είναι αποστειρωτικά, αλλ’ απλώς περιορίζουν τα συμπτώματα) είναι επικίνδυνος επειδή πρακτικά καταργεί το εξελικτικό πλεονέκτημα των ελαφρότερων μεταλλάξεων και βοηθά να εξαπλωθούν πιο επικίνδυνα στελέχη. Λόγου χάρη η Κίνα πέτυχε να σβήσει τον ιό ήδη από τον Μάρτη του 2020 χωρίς να χρησιμοποιήσει εμβόλια, και μόνον το 2021, ενώ ιός δεν υπήρχε στην κοινότητα, χρησιμοποίησε μαζικά εμβόλια παραδοσιακής πρωτεϊνικής τεχνολογίας και όχι πειραματικά όπως είναι όλα όσα βάζουμε εμείς εδώ. Στην Κούβα επίσης χρησιμοποίησαν μαζικά πρωτεϊνικά εμβόλια το περασμένο καλοκαίρι, ενώ ο ιός δεν κυκλοφορούσε, και επίσης χλωροκίνη και άλλα φάρμακα. Χωρίς μαζικό κίνημα εστιασμένο σε ζητήματα υγείας οι καπιταλιστικές κυβερνήσεις αδιαφορούν στις σχετικές αγωνιώδεις προειδοποιήσεις ειδικών (https://www.voiceforscienceandsolidarity.org/videos-and-interviews/second-call-to-who-please-dont-vaccinate-against-omicron).

 

Για να πειθαναγκάσουν το λαό να εμβολιαστεί, αρκετές κυβερνήσεις, μεταξύ τους και η ελληνική, επέβαλαν απαρτχάιντ σε βάρος μεγάλου μέρους του πληθυσμού που χαρακτηρίζεται ανεμβολίαστος ακόμη και αν έχει διπλοεμβολιαστεί. Έτσι ακυρώνουν δημοκρατικές ελευθερίες και δικαιώματα, με την αριστερά ν’ αυτοακυρώνεται όσο σιωπά γι’ αυτό. Η αριστερά επίσης σιώπησε δυστυχώς για την πρόληψη της νόσησης και την πρώιμη επιθετική θεραπεία με φαρμακευτική αγωγή ιβερμεκτίνης, χλωροκίνης και άλλων φαρμάκων, καθώς και την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος με βιταμίνες D και C και ψευδάργυρο, που χρησιμοποιήθηκαν μαζικά το 2021 σε πολλές χώρες με μεγάλη επιτυχία. Αποφεύγει δυστυχώς να θέσει το κρίσιμο ερώτημα, πώς κατόρθωσαν φτωχές χώρες της Αφρικής, της λατινικής Αμερικής και της Ασίας ν’ αντιμετωπίσουν τον covid 19 με πολύ μεγαλύτερη επιτυχία από τις καπιταλιστικές μητροπόλεις; Τι έκαναν και έχουν εντυπωσιακά λιγότερες νοσηλείες, διασωληνώσεις και θανάτους; Όσο δεν θέτουμε αυτό το ερώτημα, δεχόμαστε τη βάση μιας υγειονομικής πολιτικής που αποδείχθηκε καταστροφική.

 

Επιχείρηση Ελευθερία

Ως το τέλος του 2021 για να “πουλήσει” τους εμβολιασμούς η ελληνική κυβέρνηση διαφήμισε την Επιχείρηση Ελευθερία. Σύμφωνα με την ακατάσχετη προπαγάνδα τα πρόβατα σπάνια αρρώσταιναν και δήθεν δεν μετέδιδαν τον ιό, επομένως ορθά κυκλοφορούσαν ελεύθερα ατεστάριστα και απροφύλακτα, ενώ εξίσου ορθά τα ερίφια απαγορεύτηκε ακόμη και κάλτσες ν’ αγοράσουν χωρίς να δείξουν κοστολογημένη σε ευρώ και προσωρινότατης ισχύος δήλωση μετάνοιας. Αποτέλεσμα, οι εμβολιασμένοι συνωστίζονται απροστάτευτοι σε χώρους εργασίας και ταβέρνες δίχως εξαερισμό όπου ελεύθερα κολλούν άλλους εμβολιασμένους, χωρίς αυτό να ενοχλεί κανάλια και κυβέρνηση που το εγκρίνουν, ζητώντας βασικά να γονατίσουν τα ερίφια.

Η πολύτιμη αυτή ελευθερία των εμβολιασμένων δεν πρέπει βεβαίως να περιοριστεί, ώστε να μη δοθεί λάθος μήνυμα. Αν δεν έχουν προνόμια σε σχέση με τους ψεκασμένους ίσως μετανιώσουν που εμβολιάστηκαν. Ελεύθερα ατεστάριστα και απροφύλακτα λοιπόν συνεχίζουν να μεταδίδουν και τα κρούσματα πληθαίνουν, πάντοτε φυσικά με ευθύνη των εριφίων. Η αριστερά ωστόσο ξεχνά ότι, αν σήμερα οι αστοί γελούν με το διχασμό του λαού και τη δική της αυτοταπείνωση, αύριο θα μας φορτώσουν όσο μπορούν τις ευθύνες. Όταν πάψουν να φταιν οι ανεμβολίαστοι, θα φταίει η αριστερά. Οι συστημικοί ανεμπόδιστα ξαναγράφουν την ιστορία, και αύριο Άδωνις και Πλεύρης δεν θα δυσκολευτούν να πουν πως οι ίδιοι ήταν ανέκαθεν κατά των εμβολίων, αλλά τους εμβολιασμούς τους επέβαλε η αριστερά. Αν εμείς δεν χτυπήσουμε συνολικά την κυβερνητική πολιτική, και κατά μέτωπο την έμφασή της στους εμβολιασμούς, θα πληρώσουμε ακριβά τη σημερινή μας αφωνία.

 

Η συνδημία δεν έφερε μόνο κρατικά μέτρα που δεν έχουν προηγούμενο, από τον καταναγκαστικό εγκλεισμό ολόκληρων κοινωνιών ως τους υποχρεωτικούς εμβολιασμούς με σκευάσματα για τα οποία οι παραγωγοί τους δεν παίρνουν την ευθύνη. Επίσης σηματοδοτεί μια αλλαγή της πολιτικής και επιστημονικής κουλτούρας, καθώς τα κράτη επιβάλλουν μυστικότητα σε ζωτικά επιδημιολογικά δεδομένα, ενώ τα μίντια αποκλείουν ή και αφορίζουν τους επιστήμονες που διαφωνούν με την επίσημη άποψη, με χαρακτηριστικό παράδειγμα στη χώρα μας τον καθηγητή του Στάνφορντ Ιωαννίδη. Το αμερικανικό κράτος προσπάθησε να κρατήσει μυστικά ως το 2096 τα στοιχεία με βάση τα οποία αδειοδότησε το εμβόλιο της Pfizer, και επιμένει να μη δημοσιοποιεί τα στοιχεία για τις παρενέργειες των εμβολιασμών μολονότι τα παραχωρεί σε ιδιωτικές εταιρείες που τα χρησιμοποιούν για δικούς τους σκοπούς (https://trialsitenews.com/attorney-continues-fight-for-release-of-covid-19-vaccine-safety-data/).

 

Οι άρχουσες ολιγαρχίες των δυτικών χωρών αξιοποίησαν την υγειονομική κατάσταση ανάγκης για να προωθήσουν την περιστολή δικαιωμάτων και ελευθεριών, καθώς και τον επόμενο γύρο απαλλοτριωτικής συσσώρευσης. Μ’ εξαίρεση τη Γαλλία και λίγες άλλες δυτικές χώρες, η αριστερά δυστυχώς δεν αντιστάθηκε. Χρειάστηκε φιλόσοφοι όπως ο Τζιόρτζιο Αγκάμπεν να μας θυμίσουν ότι η κατά παραχώρηση ελευθερία δεν είναι ελευθερία (https://bit.ly/3oJM4Nd). Είναι συντριπτική ήττα για την εργατική τάξη και το λαό, να προστεθεί ο διαχωρισμός μεταξύ υγειονομικά ορθοφρονούντων και διαφωνούντων στους παγιωμένους διαχωρισμούς που προωθεί ο καπιταλισμός ώστε ν’ αναπαράγει το ταξικό προνόμιο -έμφυλους, ρατσιστικούς, εθνικούς, θρησκευτικούς και τα παρόμοια.

 

Άλλη μεγάλη ήττα ήταν οι περιορισμοί της ελευθερίας που ήρθαν δήθεν προσωρινά και συνεχίζονται μολονότι δεν δικαιολογούνται πλέον από τα επιστημονικά δεδομένα. Τις ερχόμενες εβδομάδες η κυβέρνηση θα χρησιμοποιήσει την υγειονομική κρίση, που μόνη της προκάλεσε διαλύοντας το σύστημα δημόσιας υγείας, για να τους παρατείνει. Χωρίς τον ξεσηκωμό της Νέας Σμύρνης θα είχε ήδη κλιμακώσει την αυταρχική και συχνά επιδεικτικά παράλογη πολιτική της. Ήδη μεγάλο μέρος του λαού αντιλαμβάνεται ότι τα δήθεν έκτακτα μέτρα δεν θα φύγουν χωρίς αγώνα. Αυτό τον αγώνα όμως κάποιος πρέπει να τον οργανώσει. Αν δεν το κάνει η αριστερά αφήνει την πρωτοβουλία στη λεγόμενη λαϊκή δεξιά, η οποία κυρίως ενδιαφέρεται να πείσει τους νοικοκυραίους ότι μπορεί να τους προστατέψει από την επέλαση του ολιγαρχικού κεφαλαίου. Χωρίς να μπορεί πράγματι να το κάνει εφόσον δεν αμφισβητεί την καπιταλιστική συσσώρευση που είναι η βαθύτερη αιτία της προϊούσας κοινωνικής πόλωσης και της καταστροφής των μικρομεσαίων.

 

Μετά τη λαίλαπα

Την απαλλοτριωτική συσσώρευση και την επακόλουθη κοινωνική πόλωση μόνον η αριστερά μπορεί να σταματήσει. Αριστερά σημαίνει κίνημα που αγωνίζεται να περάσουν πόροι και εξουσία από τους λίγους στους πολλούς, από τους ισχυρούς στους αδύναμους, από τους πλούσιους στους φτωχούς. Συλλογικά και δημοκρατικά οργανωμένο, λαϊκό και αντισυστημικό, με ηγεσία σφιχτοδεμένη αλλ’ ανοιχτή στο διάλογο και επιστημονικά ενήμερη. Με συνολικό όραμα κοινωνικής αλλαγής και μεταβατικό πρόγραμμα για το πώς θα περάσουμε από το καπιταλιστικό σήμερα στο ελεύθερο αύριο. Που έχει θέση για όσα απασχολούνε το λαό και του μιλά ειλικρινά και αδιαμεσολάβητα, στη γλώσσα του και με σεβασμό στις μέριμνές του, προσπαθώντας να τον ενώσει. Αν κρύβεται ή είναι αυτοαναφορική, ή και υποκλίνεται στους ολιγάρχες, απλώς δεν είναι αριστερά.

 

Η οργανωμένη αριστερά έχει σχεδόν δύο αιώνες ζωής, και ενάμιση αιώνα τα μαζικά της κόμματα σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες. Αυτά τα κόμματα μπόρεσαν ν’ αποκτήσουν λαϊκό έρεισμα μόνον όταν συνέδεσαν το σχέδιο συνολικής ανατροπής της καπιταλιστικής κοινωνίας, που κινητοποιούσε κυρίως ριζοσπάστες διανοούμενους και ακραία καταπιεσμένες ομάδες, με δημοκρατικά και οικονομικά αιτήματα τα οποία είχαν απήχηση σ’ ευρύτερα κοινωνικά στρώματα. Ακόμη και η μαζική αναρχική οργάνωση CNT στην Ισπανία κατέθεσε ένα μεταβατικό πρόγραμμα κοινωνικής αλλαγής. Σε μεγάλο μέρος του κόσμου οι κομμουνιστές πήραν την εξουσία. Μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης όμως οι γραφειοκρατίες που έλεγχαν τα περισσότερα μέχρι τότε αριστερά κόμματα εκσυγχρονίστηκαν, μεταλλάχθηκαν και επί της ουσίας προσχώρησαν στον φιλελευθερισμό. Μέριμνά τους έγινε η ομαλή αναπαραγωγή του συστήματος μάλλον παρά η ανατροπή του. Έκτοτε η ευρωπαϊκή αριστερά φυλλορρόησε.

 

Τις δεκαετίες της χρηματιστικοποίησης μετά το 1970 αποσαθρώθηκε επίσης η προλεταριακή κουλτούρα αυτενέργειας, συλλογικότητας και αλληλεγγύης, που σιγά σιγά είχε κερδίσει τα λαϊκά στρώματα χάρη στη συστηματική δράση και ζύμωση σοσιαλιστικών και αναρχικών οργανώσεων, χτίζοντας εντέλει έναν χωριστό και αυτόνομο τρόπο ζωής που έδινε ελπίδα και νόημα στην καθημερινότητα των ταπεινών και καταφρονεμένων. Ωστόσο η περίοδος των εξατομικευμένων θατσερικών προλετάριων, που απολάμβαναν την κατάσταση του υπερχρεωμένου δουλοπάροικου και για λίγα άλλα ενδιαφέρονταν όσο είχαν μπύρα, ρόδα και τσόντα, μοιάζει να έληξε. Ήδη στις ΗΠΑ συζητούν αν τα αυθόρμητα ξεσπάσματα και τα μαζικά κινήματα που απροσδόκητα επιστρέφουν στο πολιτικό προσκήνιο θα στραφούν προς το σοσιαλισμό ή το φασισμό (https://www.strategic-culture.org/news/2021/12/02/revival-class-politics-in-us-socialism-or-fascism/). Τα πολιτικά συστήματα της Ευρώπης δεν έχουν μεγαλύτερη νομιμοποίηση και δεν μοιάζουν περισσότερο ανθεκτικά στην αμφισβήτηση από τα κάτω.

Συνήθως οι εξεγέρσεις έρχονται αφού πρώτα έχουν περάσει τα χειρότερα, και η λήξη της συνδημίας θα σημάνει μια περίοδο αποσυμπίεσης στην οποία θα γίνουν ακόμη πιο δυσβάστακτες οι οικονομικές της παρενέργειες. Η αριστερά πρέπει να κάνει κάθε προσπάθεια για να εκφράσει την οργή και να δώσει αντικαπιταλιστικό περιεχόμενο στην αμφισβήτηση που εξαπλώνεται. Μόνον αν προσελκύσει το κομμάτι του λαού που αποξενώνεται από το σύστημα έχει ελπίδα να επιστρέψει στο πολιτικό προσκήνιο και να φράξει το δρόμο στ’ ακροδεξιά μαζικά κινήματα, με άλλα λόγια φασιστικά, που επίσης τροφοδοτούνται από την προϊούσα κρίση νομιμοποίησης. Προϋπόθεση για να τα πετύχει όλα αυτά η αριστερά είναι να μην αφήσει τη λαϊκή δεξιά, των νοικοκυραίων, να μονοπωλήσει την κριτική στην υγειονομική όσο και την οικονομική και την πολιτική διαχείριση της πανδημικής κρίσης από την κυβερνώσα φιλελεύθερη ακροδεξιά. Ελπίδες έχει μόνον αν ξαναγίνει δημοκρατική και λαϊκή, όπως ήταν προτού υποκύψει στον φιλελευθερισμό.

 

του Σπύρου Μαρκέτου, Καθηγητή πολιτικών επιστημών στο ΑΠΘ

[---->]

 

Έξι βουνά απάτητα και όλα τα άλλα ισοπεδωμένα;

 

Με την ανακήρυξη 6 «Aπάτητων Bουνών» ως περιοχών απόλυτης προστασίας από δρόμους και άλλες επεμβάσεις που αλλοιώνουν το φυσικό περιβάλλον, η κυβέρνηση επιχειρεί να δείξει ένα φιλο-περιβαλλοντικό πρόσωπο και να απαντήσει στην ολοένα και μεγαλύτερη αντίδραση που δημιουργεί η ασύδοτη και φρενήρης εγκατάσταση τεράστιων αιολικών σε κάθε βουνοκορφή και σε κάθε γωνιά της χώρας. Στην ανακοίνωσή της η κυβέρνηση αυτοπαρουσιάζεται ως η πρώτη χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση που θεσμοθετεί τα «απάτητα βουνά». Στην πραγματικότητα είμαστε η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που έχει καταστρέψει και συνεχίζει να σχεδιάζει την καταστροφή του μεγαλύτερου μέρους των ορεινών της όγκων, με την εγκατάσταση εργοστασίων βιομηχανικής παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.

 

 

Με την κίνηση αυτή η κυβέρνηση, ουσιαστικά, παραδέχεται τα επιχειρήματα των Eλλήνων και ξένων επιστημόνων και των κινημάτων για την προστασία των βουνών, των τοπίων και της βιοποικιλότητας, αφού η μόνη διαδεδομένη δραστηριότητα που απειλεί με διανοίξεις τεράστιων δρόμων και τεχνητές επεμβάσεις σε μεγάλα υψόμετρα είναι τα αιολικά. Διαψεύδονται έτσι οι απόψεις κυβερνητικών παραγόντων, επενδυτών και των δικών τους μέσων μαζικής ενημέρωσης περί δήθεν πράσινης ανάπτυξης και οι απαξιωτικοί χαρακτηρισμοί καθώς και οι διώξεις προς τον κόσμο που αντιδρά. Ακυρώνονται επί της ουσίας όλες οι μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΜΠΕ), που έχουν εγκριθεί μέχρι τώρα στα βουνά της χώρας, καθώς υπάρχει η παραδοχή ότι οι συγκεκριμένες εγκαταστάσεις και τα συνοδά τους έργα προκαλούν ανεπανόρθωτη ζημιά στο περιβάλλον, σε πλήρη αντίθεση με αυτά που υποστηρίζουν οι συντάκτες των ΜΠΕ και οι αρχές που τους αδειοδοτούν, με το πρόσχημα της σωτηρίας του περιβάλλοντος.

 

Το υπουργείο επιλέγει συνειδητά να μη συμπεριλάβει στην ανακήρυξη βουνά τα οποία αντιμετωπίζουν τις σοβαρότερες απειλές -είτε διαθέτουν Περιοχές Άνευ Δρόμων (ΠΑΔ) είτε όχι- αποφεύγοντας έτσι να έρθει σε σύγκρουση με τα συμφέροντα της κατασκευαστικής ελίτ. Επιπλέον, ακόμη και στα έξι αυτά βουνά οι ΠΑΔ προστατεύουν μόνο ένα μέρος του ορεινού όγκου, με αποτέλεσμα να βλέπουμε το παράδοξο σε δήθεν προστατευόμενα βουνά να επιτρέπεται ταυτόχρονα η εγκατάσταση βιομηχανικών  αιολικών εργοστασίων (π.χ. Ταΰγετος).

 

Παράλληλα, οι περιοχές Natura 2000 επικυρώνεται ότι μένουν ως χαρακτηρισμός χωρίς περιεχόμενο, στο βαθμό που συνεχίζει να επιτρέπεται η εγκατάσταση βιομηχανικής κλίμακας αιολικών και άλλων επενδύσεων, ενώ το καθεστώς προστασίας συνεχίζει να παραμένει ακαθόριστο (γεγονός για το οποίο έχει καταδικαστεί η χώρα από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης), ενώ και οι φορείς διαχείρισης καταργήθηκαν.

 

Η ουσιαστική προστασία της ελληνικής φύσης δεν περιορίζεται μόνο στη θεσμοθέτηση μέρους ή όλων των ΠΑΔ. Συνεπώς, οι έξι ΠΑΔ που ανακοινώθηκαν και αντιστοιχούν -περίπου- στο 1% του συνόλου των ορεινών εκτάσεων, δεν αρκούν για την προστασία του φυσικού αποθέματος και της βιοποικιλότητας, που κατακερματίζεται και καταστρέφεται σε όλη τη χώρα. Δεν αρκούν ούτε για την διάσωση των τοπίων, των αρχαιολογικών χώρων, των νησιών και των ακτών που απειλούνται. Ενώ η κυβέρνηση αναγνωρίζει ότι καταστρέφει τη φύση, μας παρουσιάζει μια ελάχιστη κίνηση ως μεγάλο επίτευγμα. Όλα τα μεγάλα και αναντικατάστατα οφέλη που περιγράφουν ότι θα προκύψουν από την προστασία των 6 αυτών βουνών, πρέπει να ισχύουν για όλα τα βουνά και τη φύση της χώρας.

 

20.2.2022

 

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ ΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΗΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

 

energynetwork2020.wordpress.com– energynetwork2020@gmail.com

 

f/b: Δίκτυο συλλογικοτήτων για την ενέργεια

Δεν είναι τυχαία όλα αυτά

 

Φρίττουμε όλοι (επόμενο είναι) με την ιστορία τρόμου των παιδοκτόνων της Κυψέλης - όπως φρίτταμε και πριν λίγα χρόνια, με τον παιδοκτόνο που έβρασε το πτώμα της κόρης του κοκ.

Υπάρχουν κοινά μοτίβα σε τέτοιες περιπτώσεις: το Χαμόγελο του Παιδιού (που, υποκαθιστώντας την ανύπαρκτη κρατική πρόνοια, έσωσε την αδελφή του θύματος) είχε παρέμβει πριν 14 χρόνια για να βοηθήσει την μητέρα των παιδιών, ήδη έγκυο κακοποιημένη ανήλικη τότε!

Δεν είναι, όμως, μόνο η μεταβίβαση της κακοποίησης από γενιά σε γενιά το κύριο θέμα.

Άνθρωποι παρα(ι)τημένοι, που παραδέρνουν, έρμαια της τύχης (χωρίς έρμα), συχνά από χώρα σε χώρα, αδιευκρίνιστης εθνικότητας, υπηκοότητας και καταγωγής, χωρίς οικογενειακούς δεσμούς, χωρίς σταθερές, χωρίς Σπίτι, χωρίς καν μια (παρωχημένη, έστω) "παράδοση" να δίνει κάποια πυξίδα, ζευγαρώνουν από απελπισία και "γκαστρώνονται" (γιατί περί αυτού πρόκειται, όχι για συνειδητή επιλογή οικογενειακής δέσμευσης) από συνήθεια - κι όταν η κακοποίηση που δέχτηκαν ξεσπάσει στα παιδιά τους, αντιμετωπίζουν την κατάσταση σαν αποκτηνωμένα θηρία, που απλά καλύπτουν τα ίχνη της "στραβής" που τους έτυχε.

Δεν είναι τυχαία όλα αυτά: ολόκληρες τάξεις ανθρώπων έχουν καταστεί πια περιττές για το σύστημα, δεν έχουν αξία ούτε ως εκμεταλλεύσιμο εργατικό δυναμικό και σπρώχνονται στο περιθώριο, σαν ανθρώπινα απορρίμματα που προκαλούν φρίκη και αηδία στους πιο τυχερούς. Το πολύ να θεωρηθούν "πρόβλημα δημόσιας τάξης" και να απασχολήσουν το ποινικό κύκλωμα ή να χτιστεί κάποιο τείχος που να χωρίζει τα υποβαθμισμένα γκέτο τους από τις "ευπρεπείς γειτονιές", όπως στη Βρετανία.

Μια και ανέφερα την κοιτίδα του θατσερισμού: μια ματιά κατά κει θα ΄ταν πολύ διαφωτιστική για το μέλλον που μας περιμένει αν επιμείνουμε στην ίδια πορεία. Πληθυσμοί (ημι)αγράμματων φτωχών, που γεννιώνται από 14χρονες ανώριμες μανάδες, χωρίς πατέρα και άλλους συγγενείς, μεγαλώνουν στους δρόμους, επιβιώνοντας από επιδόματα φτώχειας και μικροεγκληματικότητα κι έχουν γίνει κλέφτες στα 8, μαχαιροβγάλτες στα 10, βιαστές στα 12, πρεζόνια στα 13, φυλακόβιοι στα 16!

Πολιτικές και κοινωνικές επιλογές αντανακλούν όλα αυτά: η "ΕΥΕΛΙΞΙΑ" που εξυμνούν οι φιλελέδες, όταν δεν αφορά τους κοσμοπολίτες έχοντες και κατέχοντες, αλλά τους πάλαι ποτέ προλετάριους, σε αυτό το λουμπεναριό οδηγεί, ΑΥΤΗ είναι η φυσική συνέπεια του ασύδοτου καπιταλισμού και ΤΕΤΟΙΕΣ κοινωνίες δημιουργεί!

[---->]

Εδώ και μήνες σε αναστολή, απλήρωτοι, και με την απειλή της απόλυσης πάνω από το κεφάλι τους.

 Τράβηξα φωτογραφίες από τη σημερινή συγκέντρωση των Υγειονομικών σε αναστολή...

Οι φωτογραφίες αυτές δείχνουν μια πλευρά των διαθέσεων του κόσμου που συγκεντρώθηκε... Απεικονίζουν πράγματα που μου άρεσαν (από αυτά που μπόρεσα και είδα). Αποδεικνύουν πως οι συγκεντρωμένοι είναι άνθρωποι που παλεύουν για τη δουλειά τους και για την αξιοπρέπειά τους. Σίγουρα στη συγκέντρωση υπήρχαν και άλλες πλευρές.... που δεν μου άρεσαν. Όπως (από αυτά που μπόρεσα και είδα): ο ομιλητής στρατιωτικός γιατρός, ο χαιρετισμός ενός αστυνομικού, ένας γραφικός που μοίραζε φλάιερ με ένα απόφθεγμα του Καντιώτη του μητροπολίτη Φλωρίνης, ο γραφικός που γυρνάει στο κέντρο της Αθήνας με το παπί κραδαίνοντας μια ελληνική σημαία με τον Κολοκοτρώνη επάνω, και που σήμερα εμφανίστηκε κρατώντας ένα τεράστιο πορτρέτο της Παναγίας και άλλα.

Και πολλές ελληνικές σημαίες... Βέβαια το φαινόμενο της ελληνικής σημαίας σε τέτοιου τύπου διαμαρτυρίες έχει την εξήγησή του. Ο κόσμος με μικρές πολιτικές, συνδικαλιστικές, κινηματικές εμπειρίες, όταν επιλέγει να βγει στο δρόμο για να υπερασπίσει δικαιώματά του έχει στο μυαλό του κάποια σχήματα ("μακριά από κόμματα", "ακηδεμόνευτος αγώνας", "ενωτικός αγώνας" και άλλα τέτοια). Θεωρεί πως η ελληνική σημαία είναι ένα ουδέτερο αποδεχτό απ' όλους σύμβολο. Το φαινόμενο το έχουμε δει πολλές φορές και στην Ελλάδα και παγκόσμια... και σε καπιταλιστικές ανεπτυγμένες χώρες και σε χώρες της περιφέρειας. Το είχαμε ζήσει και με τις Πλατείες. Στην πλατεία Συντάγματος, το 2011 - 2012, χορτάσαμε ελληνική σημαία. Όπως έλεγα και τότε σε συντρόφους αριστερούς και αναρχικούς που στραβομουτσούνιαζαν με το φαινόμενο, "οι ελληνικές σημαίες που βλέπετε εδώ στην πλατεία Συντάγματος είναι "νηπιαγωγείο" με αυτό που συνέβαινε στην Αργεντινή το 2001 - 2002. Όλο το Argentinazo με την καθολική κυριαρχία της αργεντίνικης σημαίας έγινε".

Η "Πρωτοβουλία Δράσης ενάντια στον υποχρεωτικό εμβολιασμό και τα κατασταλτικά μέτρα" ήταν σήμερα εκεί, στηρίζοντας τον αγώνα των Υγειονομικών σε αναστολή και προπαγανδίζοντας την Διαδήλωση ενάντια στα πρόστιμα, τις υποχρεωτικότητες, τις αναστολές, τους διαχωρισμούς, το green pass που οργανώνεται από Σωματεία, Συλλογικότητες, Φορείς το Σάββατο 26/2 στις 1 το μεσημέρι στα Χαυτεία (Ομόνοια).

Λίγο πιο πέρα από το Πάρκο Ελευθερίας όπου γίνονταν η συγκέντρωση, έξω από την πύλη του Αιγινήτιου Νοσοκομείου το πανό του Συλλόγου των Εργαζομένων στο συγκεκριμένο νοσοκομείο απαιτούσε να επιστρέψουν στη δουλειά οι συνάδελφοι τους υγειονομικοί που βρίσκονται εδώ και μήνες σε αναστολή...απλήρωτοι, και με την απειλή της απόλυσης πάνω από το κεφάλι τους.

[----->]

Φ. ΤΕΡΖΑΚΗΣ - ΑΠΟ ΤΟ ΚΑΚΟ ΣΤΟ ΧΕΙΡΟΤΕΡΟ: ΚΑΙ ΟΙ ΨΥΧΑΝΑΛΥΤΕΣ "ΣΤΟ ΧΑΚΙ"...

 

Μία νέα πάθηση έχει εμφανιστεί τελευταία που απασχολεί σοβαρά τους ειδικούς τής ψυχικής υγείας: ο αντι-εμβολιασμός. Δεν ξέρουμε ακόμη αν είναι μικροβιακής, γονιδιακής ή άλλης αιτιολογίας, αλλά ελπίζουμε ότι σύντομα θα πάρει τη θέση που της αξίζει στο DSM-VΙ της Αμερικανικής Ψυχιατρικής Εταιρείας. Η πιο πρόσφορη (συμπτωματική) αντιμετώπισή της ως τώρα έχει αποδειχθεί το πακέτο φίμωση-εγκλεισμός-αναπρογραμματισμός των κυτταρικών αντιδράσεων - και βλέπουμε…

 

Ο ρόλος της ψυχιατρικής ως ασφαλιστικής δικλείδας στις αστυνομευτικές λειτουργίες τού νεωτερικού κράτους είναι γνωστός και πολυσυζητημένος. Λιγότερα έχουν ειπωθεί και γραφτεί για τις ομαλοποιητικές υπηρεσίες της «ψυχανάλυσης» στην εμπέδωση της πολιτικής παθητικοποίησης και του διάχυτου κομφορμισμού που χρειάζονται απεγνωσμένα οι υπερδιευθυνόμενες κοινωνίες της εμπορευματικής αγοράς – μολονότι ούτε αυτό είναι άγνωστο στους παροικούντες την Ιερουσαλήμ…

 

Σε τι επίπεδα αυτο-γελοιοποίησης και χαμέρπειας όμως μπορεί να φτάσει ο ψυχαναλυτικός λόγος και οι συμπαθείς επαγγελματίες που τον διαχειρίζονται προς το ζην δεν μπορούσα να φανταστώ – πριν δω την αφίσα που ανήγγελλε μια δημόσια διαδικτυακή συζήτηση, οργανωμένη από το ψυχαναλυτικό περιοδικό Οιδίπους και τις Εκδόσεις Αρμός το Σάββατο 29 Ιανουαρίου 2022, με θέμα: «Ο αντι-εμβολιασμός και τα ασυνείδητα νοήματά του: γενικευμένο κοινωνικό σύμπτωμα ή δυσφορία από τον πολιτισμό;» (1) Ομιλητές: Χρήστος Ζερβής (Πρόεδρος της Ελληνικής Ψυχαναλυτικής Εταιρείας)· Ηλίας Μαγκλίνης (Αρχισυντάκτης της Καθημερινής)· Νίκος Μαραντζίδης (Καθηγητής Παν/μίου Μακεδονίας)· Θεοφάνης Τάσης (Λέκτωρ Φιλοσοφίας Alpen-Adria Universität)· και ο Νίκος Λαμνίδης (ψυχαναλυτής και εκδότης του περιοδικού Οιδίπους).

 

Το πρώτο που βγάζει μάτι είναι η πολιτική ταυτότητα την οποία διατυμπανίζει από τη σύστασή του και μόνο το πάνελ, που συγκεντρώνει το βαρύ πυροβολικό της Νέας Δεξιάς. Αρκεί η παρουσία τού αρχισυντάκτη τού πιο έγκυρου δελτίου τής Αμερικανικής Πρεσβείας στην ελληνική γλώσσα (της εφημερίδας που λέγεται Καθημερινή) κι ενός από το περιώνυμο ζεύγος της δωσιλογικής «ιστοριογραφίας» (Ν. Μαραντζίδης-Στ. Καλύβας) που πασχίζουν εδώ και χρόνια να εμβολιάσουν στη μελέτη τής πρόσφατης ελληνικής ιστορίας την οπτική των νικητών: των συμμοριών που μαστίζουν ακόμα και σήμερα τη χώρα, μεταπράτες ενός υπόκωφου κι εκδικητικού αντικομμουνισμού στις υπηρεσίες των εξ Εσπερίας εντολοδοτών τους...

 

Αλλά δεν χρειάζονται προδικαστικές κρίσεις· ό,τι είναι αναγκαίο να κρίνει όποιος δεν έχει απεμπολήσει και το τελευταίο ίχνος κριτικού σκέπτεσθαι είναι αδιάψευστα διατυπωμένο στην εν λόγω αφίσα (μολονότι αναρωτιέμαι αν ο γράφων είχε επίγνωση του πόσο «καρφώνεται»: πόσο πιο συγκεκαλυμμένους τρόπους απαιτεί, δηλαδή, η σοβαρή προπαγάνδα…). Διαβάζουμε εν πάση περιπτώσει εκεί:

  

Οι σημερινές κυβερνήσεις του (υπερανεπτυγμένου) Δυτικού Κόσμου ίσως ευρίσκονται, μαζί με τους απανταχού οργανικούς διανοούμενους, ενώπιον μίας αναλόγου (2) ιστορικού μεγέθους απογοήτευσης. Πληθυσμοί, κοινωνίες αλλά και ατομικές ανθρώπινες υπάρξεις αντιτίθενται με σφοδρότητα στην επιστημονικά-πληροφορημένη γνώση ότι ο εμβολιασμός μάς προφυλάσσει από τη βαριά νόσηση και τον θάνατο […] Είτε ως «οικοσυστήματα» των Εναλλακτικών της Γερμανόφωνης Ευρώπης, είτε ως λαϊκισμός εναντίον των ελίτ στην Ολλανδία και ως Τραμπική δεξιά στις ΗΠΑ, είτε ως λαϊκιστικός απομονωτισμός στην Ανατολική Ευρώπη, ο αντιστασιακός αυτός φραγμός δείχνει να κρατάει ένα σεβαστό ποσοστό των πληθυσμών αυτών σε θέση αντίδρασης στην ορθολογική επιλογή [υπογραμμίσεις δικές μου].

 

Για φανταστείτε την απελπισία των κυβερνήσεων όταν οι πολίτες εννοούν να μην υπακούουν στις διαταγές τους! Όταν επιμένουν ν’ αποφασίζουν οι ίδιοι για τη ζωή τους και τη διαχείρισή της, παίρνοντας στα σοβαρά τις διακηρύξεις  —τι άλλο δηλαδή θέλατε να λέμε;— του Διαφωτισμού και της «φιλελεύθερης δημοκρατίας»! Και η απόγνωση των δύστυχων κυβερνώντων γίνεται ακόμα μεγαλύτερη όταν ο άθλιος αυτός όχλος «αντιτίθεται με σφοδρότητα στην «επιστημονική πληροφορημένη γνώση» – ό,τι δηλαδή έριχνε σε κατάθλιψη και τον γέροντα Πλάτωνα, που ευαγγελίστηκε πρώτος μιαν δικτατορία των επαϊόντων (ιδέα που έμελλε να κληρονομήσει ο σερ Φράνσιζ Μπαίηκον στην επιστημονική του δυσ(ου)τοπία τής Νέας Ατλαντίδας, και ο Αύγουστος Κοντ στα κοινωνιοαναμορφωτικά του παραληρήματα). Τολμώ να πιστέψω, μάλιστα, ότι κι αυτό το «υπερανεπτυγμένου» στην παρένθεση, ως επιθετικός προσδιορισμός του «Δυτικού Κόσμου», παρεισάγεται με επιδοκιμαστική σημασία!

 

Πώς πρέπει να κριθεί κάποιος ο οποίος συντάσσεται εκ προοιμίου με τις «κυβερνήσεις και τους οργανικούς διανοούμενους», αν όχι ως εχθρός της δημοκρατίας; Και τι άλλο μπορεί να δηλώνει η εκ προοιμίου ταύτιση της «ορθολογικής επιλογής» με τη θέληση των κυβερνώντων, παρά την εξάλειψη της πολιτικής ως τόπου εντατικής δημόσιας διαβούλευσης και αντιπαράθεσης, υπέρ μιας τεχνικοποιημένης διακυβέρνησης που είναι ακριβώς το ολοκληρωτικό όνειρο των παγκόσμιων κεφαλαιοκρατικών ελίτ, οι οποίες το μόνο που τρέμουν είναι οι μαζικές κινητοποιήσεις των λαών κι επιδιώκουν με κάθε τρόπο να τους εξαφανίσουν, πολιτικά ή και φυσικά, από τον δημόσια σφαίρα; Δεν τίθεται φυσικά ζήτημα περιεχομενικών κριτηρίων της ορθολογικότητας, και σοφά, διότι, αν ετίθετο, θα ήταν το βατερλό των ζηλωτών της «ορθολογικής επιλογής».  Εγώ εν πάση περιπτώσει, κάνοντας τον χαζό, όπως λέμε, θα το θέσω εις ώτα μη ακουόντων:

 

• Είναι ορθολογικό να κηρύσσουμε «πανδημία» μια ιογενή λοίμωξη που δεν προσβάλλει σοβαρά πάνω από ένα 20% των μολυσμένων, και «παγκόσμια υγειονομική απειλή» μία γρίπη με ποσοστό θνητότητας μεταξύ 0,05-0,50%, και μέσο ηλικιακό όρο των καταληκτικών περιπτώσεων τα 79 έτη (με προσδόκιμο ζωής τα 80);
• Είναι ορθολογικό να αποκαλούμε «κρούσματα» υγιείς φορείς ενός ιού, τη στιγμή που όλοι είμαστε «κρούσματα» (δηλαδή, υγιείς φορείς) εκατοντάδων αν όχι χιλιάδων ιών – και βασιζόμενοι αποκλειστικά σχεδόν σε «τεστ» τα οποία έχουν ήδη κηρυχθεί επισήμως αναξιόπιστα και υπό απόσυρσιν;
• Είναι ορθολογικό να κάνουμε εμβολιασμούς στη διάρκεια μιας επιδημίας, που κι ένας πρωτοετής φοιτητής της ιατρικής μέχρι χθες ήξερε ότι μπορεί να οδηγήσουν σε ανθεκτικές μεταλλάξεις, αντίθετα από τη φυσική τάση των ιών να μεταλλάσσονται σε όλο και πιο ακίνδυνες μορφές;
• Είναι ορθολογικό ν’ αποκλείουμε —στην πράξη, ν’ απαγορεύουμε— απλές, φτηνές και αποδεδειγμένα αποτελεσματικές και ακίνδυνες θεραπείες με κοινά φαρμακευτικά σκευάσματα για να προωθήσουμε την πιο επικίνδυνη, ακριβή και απρόσφορη χρήση εμβολίων (ό,τι αν είναι αυτά), και μάλιστα να κηρύσσουμε —ανερυθρίαστα, ενάντια σε κάθε «επιστημονικά πληροφορημένη γνώση»— την τεχνητή «ανοσία» ως ανώτερη της φυσικής;
• Είναι ορθολογικό να καταναγκάζουμε το σύνολο ενός πληθυσμού, και μάλιστα ευαίσθητες ομάδες όπως έγκυοι και παιδιά —ενάντια σε κάθε ως τώρα επικρατούσα ιατρική δεοντολογία— να λάβει παρά τη θέλησή του μέρος σε ένα ιατρικό πείραμα με πλατφόρμες γενετικής τεχνολογίας;
• Είναι ορθολογικό να παρεμποδίζουμε ή να αποκρύπτουμε την καταγραφή των παρενεργειών ενός πειραματικού «φαρμάκου», και να αποδίδουμε κάθε θάνατο από συγγενείς νοσηρότητες στο κορωνοϊό, ενώ κάθε θάνατο από «εμβόλιο» σε συγγενείς νοσηρότητες; 
• Είναι ορθολογικό ν’ απαιτούμε την πολλαπλώς παράνομη επιβολή μιας ιατρικής πράξης (εμβολιασμού, αλλά και απλής μασκοφορίας ακόμα) εις βάρος της θέλησης του υποκειμένου με το δικαιολογητικό ότι πρέπει να δημιουργηθεί συλλογικό «τείχος ανοσίας», και ύστερα να δηλώνουμε επισήμως (κα Θεοδωρίδου τις προάλλες) ότι τείχος ανοσίας δεν δημιουργείται με τον εμβολιασμό, ενώ αντιμετωπίζουμε κάθε υγιή πολίτη ως «υγειονομικό κίνδυνο» μέχρις αποδείξεως του εναντίου;
• Είναι ορθολογικό ν’ αγνοούμε τα συγκριτικά στατιστικά δεδομένα μεταξύ χωρών που υιοθέτησαν διαφορετικές υγειονομικές στρατηγικές  (π.χ. Σουηδία-Ελλάδα) και, όσο μια επιλεγμένη στρατηγική αυξάνει τη γενική θνησιμότητα του πληθυσμού (ακριβώς το παράδειγμα της Ελλάδας εν προκειμένω), να εντείνουμε την ίδια αυτή στρατηγική;

Θα μπορούσα να συνεχίσω επί μακρόν τον κατάλογο των ερωτημάτων περί ορθολογικότητας, όπως και να προσθέσω ανάλογα ερωτήματα περί νομιμότητας, έναντι συνταγματικών προνοιών και διεθνών συμβάσεων που κηρύσσονταν μέχρι πρότινος δεσμευτικές από τους ίδιους εκείνους οι οποίοι αυτή της στιγμή τις κουρελιάζουν – αλλά δεν χρειάζεται…

 

Και μόνο αυτά αν μου απαντούσε ο γράφων και οι συνεργοί του θα ήμουν ευχαριστημένος. Αλλά πρέπει επίσης να σχολιάσω την «επιστημονικά πληροφορημένη γνώση», επειδή έχει γίνει το κατεξοχήν εργαλείο επίθεσης στα κοινωνικά δικαιώματα και στην απερίσταλτη αυτονομία των ανθρώπων εκ μέρους εκείνων που διαχειρίζονται τους μηχανισμούς τού κρατικού καταναγκασμού (ή που κινούν τα ανδρείκελα της κυβερνητικής και δικαστικής εξουσίας).

 

Όλη αυτή η ρητορική, που αναπαράγεται ad nauseam από τους σαλτιμπάγκους των Μέσων Ενημέρωσης, συνοψίζεται στην αφελή (κουτοπόνηρη θα ήταν σωστότερο να την χαρακτηρίσω) πρόταση «η επιστήμη λέει». Ποια επιστήμη;

 

Εκτός αν εννοηθεί ως μετάθεση της θεϊκής-πατρικής imago, «η επιστήμη» δεν υπάρχει. Υπάρχουν μονάχα επιστήμονες, με πολύ διαφορετικές μεταξύ τους ταξικές και κοινωνικές θέσεις, επαγγελματικούς περιορισμούς και συμφέροντα, πολιτισμικές και ιδεολογικές προκαταλήψεις. Οι επιστήμονες αυτοί, παρότι δεσμεύονται σε από κοινού συμφωνημένες μεθοδολογίες (οι οποίες επίσης δεν είναι ανεπίδεκτες κριτικής), πολύ σπάνια έχουν την ίδια γνώμη πάνω στα «επιστημονικά» τους ζητήματα – κι ευτυχώς, γιατί αλλιώς οι κοινωνίες θα ήταν ανυπεράσπιστες απέναντι στις εκχωρημένες εξουσίες τους.

 

Και ακόμη περισσότερο τούτη τη στιγμή, η επιστημονική κοινότητα εμφανίζεται δραματικά διχασμένη. Κορυφαίοι επιστήμονες απ’ όλο τον κόσμο αντιτίθενται διαρρήδην στις υιοθετημένες υγειονομικές πολιτικές και προειδοποιούν για τους κινδύνους τους· και ακόμη κι αν κάποιος δεν έχει τα κριτήρια να κρίνει καθ’ ύλην τις απόψεις τους, δεν μπορεί να μη έχει προσέξει πως η αντίπαλη μερίδα των «υποστηρικτών» είναι ακριβώς εκείνοι οι οποίοι τελούν σε διατεταγμένη υπηρεσία από κυβερνήσεις και φαρμακευτικές πολυεθνικές. Αν τώρα η κρατικά ενορχηστρωμένη προπαγάνδα ταυτίζει την «επιστήμη» με τις γνώμες των τελευταίων, ένα και μόνο πράγμα φανερώνει: το παιχνίδι μιας πολιτικής εξουσίας που ζητάει να νομιμοποιηθεί στο όνομα μια επιστήμης την οποία έχει η ίδια προηγουμένως νομιμοποιήσει ως «επιστημονικώς αρμόδια»!

 

Το δεύτερο σημείο της ρητορικής τού παραπάνω αποσπάσματος που αξίζει να σχολιαστεί είναι η χρήση τού όρου «λαϊκισμός», ως ουσιαστικό και ως επίθετο. Εδώ αναπαράγεται ακριβώς η ξύλινη γλώσσα της Νέα Δεξιάς – και με τον όρο αυτό δεν εννοώ τις γραφικές ακροδεξιές ή νεοφασιστικές ομάδες που είναι ένα μάλλον περιθωριακό φαινόμενο (και ούτως ή άλλως χρησιμοποιούνται ποικιλοτρόπως κατά περίστασιν από τους πραγματικούς ιθύνοντες), αλλά τις ελίτ που ενορχηστρώνουν την κεφαλαιοκρατική παγκοσμιοποίηση και τις υποτελείς τους κυβερνήσεις.

 

Είναι η γλώσσα που εξακτινώνεται προπαντός από το αγγλοσαξωνικό πανεπιστήμιο, την κυρίαρχη μηχανή παραγωγής ιδεολογίας στις ημέρες μας για λογαριασμό των κεφαλαιοκρατικών τάξεων του δυτικού κόσμου. Παρότι τα στερεότυπά της διαποτίζουν, σε αλλεπάλληλες αραιώσεις κι εκλαϊκεύσεις, τη ρητορική όλου τού πολιτικού επιτελείου των κρατών και των διεθνών οργανισμών τής Δύσης, αρκεί να κοιτάξει κάποιος τα εγχειρίδια της πολιτικής θεωρίας που διδάσκεται στα prestigious εκπαιδευτικά ιδρύματα της μητρόπολης για να βρει το πρωτότυπό τους. (3)

 

Η βασική διάκριση με την οποία σκέπτονται αυτά τα think-tank πλέον στο πεδίο της διεθνούς πολιτικής είναι «φιλελεύθερες δημοκρατίες»-«αυταρχικά καθεστώτα». Ο πρώτος όρος είναι ένας ευφημισμός για τις δικτατορίες τού κεφαλαίου (πρωτίστως χρηματοοικονομικού σήμερα) στις οποίες μεταμορφώνονται τα ισχυρά κράτη τής Ευρώπης και της Βορείου Αμερικής, και νέες περιφερειακές ολοκληρώσεις όπως η ΕΕ και η NAFTA.

 

Ο όρος «αυταρχικά καθεστώτα» επιφυλάσσεται αδιακρίτως για όλους τούς γεωπολιτικούς ανταγωνιστές τού Ευρωατλαντικού μπλοκ – τους οποίους ωστόσο οι πρώτοι λοξοκοιτούν σε ό,τι αφορά αποτελεσματικές μεθόδους χειραγώγησης τις οποίες μπορούν ν’ αντιγράψουν (κι εδώ το κατεξοχήν παράδειγμα είναι σήμερα η Κίνα).

 

Σε ό,τι αφορά τώρα την κοινωνική ανάλυση, κύριος στόχος είναι να εξαλειφθεί η γλώσσα των ταξικών αντιθέσεων και προπαντός να εξαλειφθεί μία ταξικά σημαίνουσα διάκριση αριστεράς-δεξιάς. Και στρατηγικό εργαλείο γι’ αυτό είναι η  επιστράτευση του όρου «λαϊκισμός» για να σημάνει —απαξιωτικά— όλες τις μορφές λαϊκής αντίστασης ή διεκδίκησης ή εξέγερσης που έχουν, ή μπορεί ν’ αποκτήσουν δυνητικά, σαφή αντικαπιταλιστικό χαρακτήρα.

 

Το επίτευγμα είναι διττό: αφενός εξορίζονται οι επώδυνες λέξεις «σοσιαλισμός», «κομμουνισμός», «αναρχισμός» ή «αυτοδιαχείριση»· αφετέρου απαξιώνεται εκ προοιμίου κάθε μορφή ριζοσπαστικής αριστεράς δια της εκ του πονηρού συμπερίληψής της με όντως ακροδεξιές τάσεις και μορφώματα υπό μία κοινή κατηγορία (παγίδα στην οποία έπεσε πρώτ’ από όλους η ίδια παγκόσμια θεσμική αριστερά, η οποία διαφέρει όλο και λιγότερο από τους υποθετικούς αντιπάλους της).

 

Με τον ίδιον τρόπο, βέβαια, αλλοιώνεται και η ακριβής ιστορική σημασία τού όρου «λαϊκισμός», που χαρακτήριζε και χαρακτηρίζει μια ιδιαίτερη μορφή παραδοσιακής δεξιάς, η οποία βρίσκεται σε άμυνα σήμερα λόγω του παρωχημένου εθνοκεντρισμού της. 

 

Εν πάση περιπτώσει, με τέτοιες εννοιακές βιαιοπραγίες προχωρεί το κείμενο της αφίσας, ξεσπώντας λίγο πιο κάτω σ’ έναν καταιγισμό «ερωτημάτων» σε ό,τι αφορά την ταυτότητα όσων αντιστέκονται στην ολοκληρωτική καθεστωτική βιοπολιτική:

 

 

Είναι οι Λουδίτες της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης; Είναι τα μεσαιωνικά εξεγερμένα μπουλούκια; […] Μήπως είναι έκφραση του ριζικού ανορθολογισμού που απασχόλησε τον Φρόιντ και τον Αϊνστάιν στο Γιατί Πόλεμος; Είναι έκφραση των ορμών καταστροφής του είδους μας; […] Η, τέλος, είναι απλώς δείκτης της κατώτερης βιοτικής και μορφωτικής στάθμης ενός μέρους των κοινωνιών μας;

«Μην είναι τ’ άσπαρτα ψηλά βουνά, μην είν’ ο ήλιος της που χρυσολάμπει;» που θά ’λεγε κι ο ποιητής…

 

Το πιο αξιοπρόσεκτο εδώ είναι πάντως η αναφορά στον Φρόιντ, ως νομιμοποιητική τής ψυχαναλυτικής ιδιότητας του γράφοντος, προφανώς, που αναδιπλασιάζεται από την επίκληση των «ορμών καταστροφής». Δεν είναι βέβαια της παρούσης να συζητήσουμε το διηνεκώς ανοιχτό ερώτημα εάν πρέπει να νοήσουμε την ενόρμηση θανάτου, πηγή όλων των ορμών καταστροφής, ως «βιολογικό» δεδομένο ή συγκεκριμένη ιστορική διαμόρφωση του ανθρώπινου ενορμητικού εξοπλισμού· το ζήτημα είναι να καταλάβουμε καλά τί ακριβώς προσπαθούσε να φωτίσει ο Φρόιντ με αυτή τη ριψοκίνδυνη υπόθεση, και κυρίως πού και με ποιον τρόπο εκδηλώνεται.

 

Στη γνωστή αλληλογραφία τού Φρόιντ με τον Αϊνστάιν, οι δύο στοχαστές πασχίζουν να καταλάβουν την αυτοκαταστροφική ροπή των ανθρώπων που αποχαλινώνεται μέσα στον πόλεμο - αυτοκαταστροφική με την έννοια ότι δρουν ενάντια στα ίδια τους τα ζωτικά συμφέροντα, συχνά υπακούοντας σε ένα τυραννικό και αυτονομημένο «υπερεγώ» - την οποία ο Φρόιντ έβλεπε συγγενή με τις αντιστάσεις στη θεραπεία και με την έμμονη φαντασιακή επαναφορά τής στιγμής του τραυματισμού στις τραυματικές νευρώσεις.

 

Το ίδιο ακριβώς φαινόμενο επαναλήφθηκε μία στιγμή μετά στην Ευρώπη, όταν οι στερημένες μάζες αντί να προχωρήσουν στην παγκόσμια επανάσταση που θ’ ανέτρεπε τις αληθινές πηγές τής δυστυχίας τους, ακολούθησαν τους φασίστες δημαγωγούς που υπόσχονταν μόνο περισσότερη στέρηση, δάκρυα και αίμα – και, πειθόμενες στην υπόδειξη των κυρίων τους, πρόβαλαν την αιτία τής δυσφορίας στους «διαφορετικούς» οι οποίοι μπορούσαν να λειτουργήσουν ως αποδιοπομπαίοι τράγοι στη θέση των δυναστών τους. (4) 

 

Για τον Φρόιντ, σε κάθε περίπτωση, η (αυτο)καταστροφική παρόρμηση συνυφαίνεται με την αυτονόμηση του «υπερεγώ», που μαίνεται ανεξέλεγκτα εναντίον των ορμικών συμφερόντων του ψυχισμού αλλά και των προσαρμοστικών συμφερόντων του «εγώ» – δηλαδή, πρακτικά, στην ταύτιση με την εξουσία. Για τον Φρόιντ της Δεύτερης Τοπικής, το βαθύτερο αίνιγμα δεν είναι η «δυσφορία μέσα στον πολιτισμό» αλλά η ίδια η φύση τού συγκεκριμένου πολιτισμού· και, όποιος αναζητάει στον Φρόιντ επιχειρήματα για να υπερασπίσει τη θεσμική τάξη απέναντι στις βαθύτερες ψυχικές ανάγκες των ανθρώπων, ουσιαστικά δεν διαφέρει από λαϊκό ιεροκήρυκα που μέμφεται την αμαρτωλή ανθρώπινη φύση – ή μεταμφιέζει την ορμική παραίτηση και τον ψυχικό ευνουχισμό σε «ευφορία μέσα στον πολιτισμό».

 

Αν έτσι διαβάζετε τον Φρόιντ, κε Λαμνίδη, αφήστε το καλύτερα· περιοριστείτε στον Κοέλιου, ή έστω κάτι από τα «ποπ» τού Γιάλομ, και μην τσαλαβουτάτε στα βαθιά!

 

Η ψυχανάλυση, διαβασμένη σωστά και χρησιμοποιημένη με τον αρμόζοντα τρόπο, είναι ασφαλώς ένα χρήσιμο εργαλείο για ν’ αναλύσουμε, και ίσως να καταλάβουμε σε κάποιον βαθμό, τις τρομακτικές εκδηλώσεις της συλλογικής ψυχοπαθολογίας των ημερών μας. Το ερώτημα είναι, για ποια ψυχοπαθολογία μιλάμε; Γιατί εδώ το ζήτημα έχει τεθεί αντίστροφα.

 

Το κύριο ψυχοπαθολογικό φαινόμενο που ξεδιπλώνεται τούτη τη στιγμή μπροστά μας, παίρνοντας κατά περιόδους και τόπους διαστάσεις συλλογικής ψύχωσης, είναι ο διάχυτος, επίμονος, βαθύς και αδικαιολόγητος φόβος. Όχι φόβος απέναντι στην πολιτική απειλή που αντιπροσωπεύουν οι ολοκληρωτικές μορφές τού τεχνικοποιημένου καπιταλισμού καθώς περισφίγγουν σταδιακά τον πλανήτη, φόβος που έχει τις βάσεις του στην πραγματικότητα και μπορεί συνεπώς να θεωρηθεί ορθολογικός, αλλά φόβος σκιώδης και αδιαπέραστος απέναντι σε μιαν αόριστη και αόρατη «υγειονομική» απειλή, μια αίσθηση ότι ο θάνατος καραδοκεί μόλις ξεμυτίσει κανείς από το σπίτι του, σε κάθε ανθρώπινη επαφή, σε κάθε τυχαίο άγγιγμα, ακόμη και στον ίδιον τον αέρα – συγκρίσιμος πράγματι με τον φόβο απέναντι στα «αερικά» και τις «νεράιδες» που στοίχειωνε τις παραδοσιακές αγροτικές κοινωνίες. 

 

Τη φαινομενολογία αυτού του φόβου σκιαγράφησε μ’ εξαιρετική ενάργεια κάποιος ο οποίος δεν είναι ψυχαναλυτής (είναι δικηγόρος, ο Δημήτρης Μπελαντής) σε μία δικτυακή του ανάρτηση, από την οποίαν αντιγράφω:

 

«Συμπληρώνοντας την ανάρτησή μου (σήμερα το πρωί) για τους τρεις φόβους της “υγειονομικής έκτακτης ανάγκης” (φόβος απέναντι στην αρρώστια  και τον θάνατο, φόβος απέναντι στην κρατική τιμωρία για την μη συμμόρφωση στις επιταγές άνωθεν, φόβος να είσαι ελεύθερος, δηλαδή φόβος να μην φανεί ότι παρεκκλίνεις από τον Κανόνα, ότι φέρεις το “στίγμα”), νοιώθω ότι το ισχυρότερο μέσο πειθάρχησης της κοινωνίας είναι ο τρίτος φόβος, ο Φόβος απέναντι στην Ελευθερία.  Όντας με τον αυταρχικό Κανόνα, νιώθεις ότι αμβλύνονται ο πρώτος και ο δεύτερος φόβος (αυτό στην ψυχολογία λέγεται μετάθεση: δεν θα αρρωστήσω, δεν θα μου κόψουν την πρόσβαση). Όμως, η άμβλυνση των δύο φόβων  οδηγεί αναγκαστικά  στην γιγάντωση του τρίτου, του φόβου να μη φανεί ότι παρεκκλίνεις από τον Κανόνα, οπότε θα τα χάσεις όλα. Η ασφάλεια που σου δίνει η τήρηση των κρατικών επιταγών σε κάνει να ξυπνάς και να  κοιμάσαι με την σκέψη να […] ανήκεις στους “κανονικούς”, να χλευάζεις —ή αύριο και να καταδίδεις— τους “μη κανονικούς”. Νομίζεις ότι η υποταγή στον προελαύνοντα ολοκληρωτισμό θα σε απαλλάξει από τους βιοτικούς σου φόβους, θα σου παράσχει μιαν ασφαλή ζωή,  έστω και γυμνή από δικαιώματα. Όπως συμβαίνει σε όλα τα ολοκληρωτικά καθεστώτα, αυτό είναι μια ψευδαίσθηση. Η πλήρης συμμόρφωση οδηγεί σε παρανοειδείς καταστάσεις [οι οποίες] συνεπάγονται να ζεις διαρκώς κάτω από την σιδερένια φτέρνα του φόβου, που πια μετατρέπεται σε τρόμο». (5)

Ο φόβος αυτός υποβάλλεται στρατηγικά και καλλιεργείται μεθοδευμένα, βέβαια, από εκείνους οι οποίοι το μόνο που φοβούνται είναι η αυτοδιάθεση των ατόμων και των λαών. Το φλέγον ερώτημα όμως είναι γιατί οι άνθρωποι ήταν τόσο έτοιμοι να δεχθούν τη χειραγώγηση και να εκλάβουν ως πραγματικότητα αυτό που παρουσίαζαν τα επίσημα Μέσα Ενημέρωσης – παρ’ όλο που από τη αρχή τής επιδημίας ήταν φανερό ότι οι στατιστικές υπερεκτιμούσαν την επικινδυνότητα του ιού και τα Μέσα σκηνοθετούσαν εικόνες καταστροφής σε βαθμό που γεννούσε άμεσα υποψίες· παρ’ όλο που, ενώ τα μοντέλα που προέβλεπαν μεγάλους αριθμούς θυμάτων διαψεύστηκαν πολύ γρήγορα, οι προβλέψεις συνεχίστηκαν με τα ίδια μοντέλα χωρίς τροποποιήσεις· παρ’ όλο που, ακόμη και με αυτές τις προβλέψεις, ο ΟΗΕ εκτίμησε ότι ένα lockdown θα είχε περισσότερα θύματα λόγω φτώχειας, ανεργίας, κατάθλιψης κτλ., δηλ. το «φάρμακο» θα ήταν χειρότερο από την ασθένεια…

 

Ποιες ψυχικές διαδικασίες εκμηδένισαν τόσο γρήγορα και μαζικά τις αυτονόητες κριτικές αντιστάσεις των ανθρώπων; Αυτά ακριβώς τα ερωτήματα προσπάθησε ν’ απαντήσει πρόσφατα, τιμώντας την επιστημονική του αποστολή, ένας καθηγητής Κλινικής Ψυχολογίας από το Πανεπιστήμιο της Γάνδης, ο Mattias Desmet, συνοψίζοντας τις κλινικές του παρατηρήσεις των τελευταίων 18 μηνών σε μια διαδικτυακή εμφάνιση στο PANDEMIC PODCAST με τίτλο «Γιατί τόσο πολλοί δέχονται το συστημικό «αφήγημα» της πανδημίας». (6)

 

Τα συμπεράσματά του θυμίζουν σε μεγάλο βαθμό τις έξοχες κοινωνιοψυχολογικές έρευνες που εκπόνησε το μεταμαρξιστικό Ινστιτούτο Κοινωνικών Ερευνών της Φραγκφούρτης πριν από τον Πόλεμο, και στον ίδιον βαθμό τεκμηριώνουν - το κατά τη γνώμη μου πιο αποκαλυπτικό - ψυχολογικές διεργασίες που ήταν ενεργές και κατά την άνοδο του ναζισμού.

 

Ο δρ. Desmet, για να συνοψίσω τη βαρυσήμαντη συνέντευξή του, υποστήριξε ότι αυτό που παρατηρούμε είναι κάτι σαν μαζική ύπνωση του πληθυσμού, που είναι το αποτέλεσμα εξαιρετικά δραστικών μορφών χειραγώγησης. Η επιτυχία μιας τέτοιας χειραγώγησης εξαρτάται, κατά τη γνώμη του, από τέσσερις προϋποθέσεις:

1. Πρέπει ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας να μην έχει ουσιαστικούς κοινωνικούς δεσμούς.

2. Πρέπει ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας να αισθάνεται  «απουσία νοήματος».

3. Πολλοί άνθρωποι (πρέπει να) βιώνουν ένα απροσδιόριστο άγχος, δηλαδή, φόβο ο οποίος δεν συνδέεται με κάτι συγκεκριμένο και πραγματικό αλλά είναι διάχυτος και δημιουργεί ένα αίσθημα παραλυτικής ανασφάλειας.

4. Πολλοί άνθρωποι (πρέπει να) αισθάνονται μια επιθετικότητα χωρίς συγκεκριμένο παραλήπτη, χωρίς δηλαδή να ξέρουν πού να την κατευθύνουν συγκεκριμένα.

 

Υπό αυτές τις συνθήκες, όταν προβάλλεται στοχευμένα ένα αφήγημα που υποδεικνύει ένα συγκεκριμένο αντικείμενο το οποίο πρέπει να φοβόμαστε, και προβάλλει ταυτόχρονα μια στρατηγική (οποιαδήποτε) για να το αντιμετωπίσουμε, πολλοί θα το αποδεχθούν πρόθυμα λόγω της ανακούφισης που προσφέρει η συγκεκριμενοποίηση απέναντι στο διάχυτο άγχος· εμφανίζεται ένας νέος κώδικας επικοινωνίας, ένα νέο νόημα (στη ζωή), αλλά και μια αλληλεγγύη.

 

Το πλήθος μετατοπίζεται από μια κατάσταση απομόνωσης, αδιαφορίας, κτλ. σε μια κατάσταση πολύ  υψηλής ομοψυχίας. Η διαδικασία μοιάζει με τα γνωστά μας τελετουργικά, όπου ένα πλήθος συμμετέχει για να επιβεβαιώσει τον φαντασιακό του δεσμό: τα τελετουργικά, όσο πιο παράλογα φαίνονται από πρακτική άποψη, τόσο πιο αποτελεσματικά λειτουργούν για τον σκοπό τους.

 

Η σημερινή κοινωνική συνθήκη είναι ακριβώς η κατάλληλη: οι άνθρωποι ζουν υπό συνεχόμενο, καταλυτικό στρες, χωρίς ελεύθερο χρόνο, δυσαρεστημένοι κυρίως με τη δουλειά τους, φοβούμενοι διαρκώς για την βιολογική τους ασφάλεια, είναι απομονωμένοι καταναλωτές χωρίς ουσιαστικούς δεσμούς, κτλ. Η κυρίαρχη ιδεολογία και τα Μέσα διαιρούν συστηματικά τους ανθρώπους με διάφορους τρόπους (φύλα, σεξουαλικές προτιμήσεις, ατομικές ταυτότητες, «δικαιώματα», κτλ.) ενώ ταυτόχρονα κρύβουν τη δομή των κοινωνικών σχέσεων που θα τους επέτρεπε να δουν ποιος πραγματικά είναι ο εχθρός τους.

 

Αποτέλεσμα είναι οι άνθρωποι να επικεντρώνονται, συναισθηματικά και πνευματικά, σε ένα εξαιρετικά στενό πεδίο τής πραγματικότητας – π.χ. ανταποκρίνονται μόνο σε ειδήσεις σχετικά με την «πανδημία» σαν να μην υπήρχαν άλλα προβλήματα στον κόσμο… Αυτή η στενή οπτική δεν επιτρέπει στην αντίθετη επιχειρηματολογία να ανατρέψει το κυρίαρχο αφήγημα, αφού ο εστιασμός είναι αποκλειστικά στο «πόσοι πέθαναν σήμερα» και πόσο φρικιαστικό είναι αυτό, χωρίς την παραμικρή διερώτηση συμφραζομένου.

 

Μοιάζει ασφαλώς με κατάσταση ύπνωσης· και σε αυτή την κατάσταση μπορείς να πάρεις από τους ανθρώπους σχεδόν τα πάντα - την ελευθερία τους, μέρος από τα εισοδήματά τους, κ.ο.κ. -  χωρίς το εκλάβουν σαν κάτι σημαντικό. Μπορείς να τους κάνεις κυριολεκτικά ό,τι θέλεις: χάνουν την αίσθηση αξιοπρέπειας και αυτοεπιβεβαίωσής τους και είναι διατεθειμένοι να κάνουν θυσίες για το «κοινό καλό». Μοιάζει σαν εξτρεμιστικός κολεκτιβισμός – που είναι ο προθάλαμος του ολοκληρωτισμού.

 

Περιέργως, πολλοί άνθρωποι θέλουν να παραμείνουν όσο γίνεται σε αυτή την «έκτακτη κατάσταση», δεν θέλουν να γυρίσουν πίσω στην παλιά κανονικότητα, γιατί αυτό σημαίνει επιστροφή σε βαρετές δουλειές και απροσδιόριστο άγχος. Υπό αυτές τις συνθήκες οι άνθρωποι γίνονται ιδιαίτερα επιθετικοί απέναντι σε όσους προσπαθούν να τους αφυπνίσουν και να τους βγάλουν από την κατάσταση ύπνωσης.

 

Είναι «απρόσβλητοι» ουσιαστικά από διαφορετικές γνώμες, και σε κάποιες περιπτώσεις είναι διατεθειμένοι να κάνουν φρικιαστικά πράγματα σαν να εκτελούσαν ένα «ιερό καθήκον» προκειμένου να προστατεύσουν, όπως θεωρούν, την «κοινότητα». Έτσι, όσοι προσπαθούν να εκφράσουν διαφορετικές, πραγματικά ορθολογικές κρίσεις, βρίσκονται σε δύσκολη θέση επειδή έτσι έλκουν πάνω τους την επιθετικότητα και το πρώην-απροσδιόριστο άγχος της μάζας.

 

Ταυτόχρονα, οι μάζες πρέπει να έχουν έναν εχθρό (τον «ανεμβολίαστο», εν προκειμένω), γιατί μόνο έχοντας έναν εχθρό συγκροτούνται· αν οι μάζες δεν είχαν εχθρούς και ανορθολογικούς φόβους θα σκότωναν (όπως και  οφείλουν, ορθολογικά μιλώντας) τους ηγέτες τους, και οι ηγέτες (που δεν είναι τόσο ανορθολογικοί όσο δείχνουν) το ξέρουν αυτό.

 

Εν συνεχεία ο δρ. Desmet επιχειρεί να υπολογίσει στατιστικά και να σκιαγραφήσει ψυχολογικά τρεις κατηγορίες ανθρώπων: τους πλήρως «υπνωτισμένους» (κάπου 30%)· όσους συμπλέουν για διάφορους λόγους με τους υπνωτισμένους (κάπου 40%)· και όσους αντιδρούν πασχίζοντας να προβάλουν αντιστάσεις (κάπου 30%).

 

Οι σημαντικότερες επισημάνσεις εδώ είναι ότι ο κύριος όγκος όσων συμπλέουν με το κυρίαρχο αφήγημα σήμερα είναι αυτοί που αποδέχονται μια βιολογική-μηχανιστική εικόνα του ανθρώπου, είναι λάτρεις της τεχνολογίας και οπαδοί της ιδεολογίας τού trans-humanism (της αντίληψης ότι το ανθρώπινο είδος μπορεί και πρέπει να εξελιχθεί πέραν των σημερινών φυσικών και πνευματικών του ορίων μέσω της επιστήμης και της τεχνολογίας). (7)

 

Στην τρίτη ομάδα εντάσσονται όσοι αποστρέφονται αυτή την αντίληψη. Μια μεγάλη μερίδα «ευφυών και μορφωμένων» ανθρώπων εντάσσεται, όπως είναι αναμενόμενο, στην πρώτη κατηγορία· πολλοί θρησκευόμενοι, για τον ίδιον λόγο, στην τρίτη. Όσοι ωστόσο υπόκεινται στη μαζική χειραγώγηση (δηλαδή,  η πρώτη ομάδα και η δεύτερη), αδιακρίτως πνευματικών προσόντων, συμπεριφέρονται όλοι σαν ηλίθιοι γιατί χάνουν κάθε δυνατότητα κριτικής σκέψης.

 

Αυτή ακριβώς η τελευταία παρατήρηση μας επαναφέρει στην αφίσα που διαβάζαμε. Η καταληκτήρια φράση του αποσπάσματος που μόλις παρέθεσα αναρωτιόταν, ρητορικά, εάν η αντίσταση στα επιβαλλόμενα μέτρα είναι «απλώς δείκτης της κατώτερης βιοτικής και μορφωτικής στάθμης ενός μέρους των κοινωνιών μας». Ακραίο δείγμα των ιλιγγιωδών αντιστροφών που επιχειρεί κατ’ εξακολούθησιν ο συντάκτης του κειμένου, μαρτυρεί ακριβώς την «ηλιθιότητα» όσων καλλιεργούν ναρκισσιστικά την αυτοεικόνα τού «μορφωμένου» (την οποία ταυτόχρονα επισείουν ως όργανο συντριβής των αντιπάλων τους).

 

Γελοιοποιείται εν πρώτοις και μόνο στο επίπεδο της πραγματολογικής επαλήθευσης: περιλαμβάνονται μήπως στα δείγματα «κατώτερης βιοτικής και μορφωτικής στάθμης» (και προσέξτε τί ωραία σχετίζεται η βιοτική ανέχεια με τη χαμηλή πνευματική στάθμη!) ο εφευρέτης της mRNA τεχνολογίας Robert Malone, ο γάλλος ιολόγος και κάτοχος του Βραβείου Νόμπελ Φυσιολογίας & Ιατρικής το 2008 για την ανακάλυψη του ιού-HIV Luc Montagnier, ο καθηγητής ιατρικής του Στάνφορντ Jay Bhattacharya, ο επίσης από το Στάνφορντ έλληνας επιδημιολόγος Γιάννης Ιωαννίδης, ο διακεκριμένος καρδιολόγος Peter McCullough, ο παθολόγος από το Αϊντάχο Ryan Cole, ο γερουσιαστής τού Ουισκόνσιν Ron Johnson, ο Robert Kennedy jr., ο ιταλός φιλόσοφος Giorgio Agamben, ο ιατροδικαστής Pascuale Mario Bacco, ο καθηγητής ιατρικής νανοπαθολογίας Stefano Montanari, ο δικαστής και πολιτικός Angelo Giorgianni,  ο γερμανοταϊλανδός καθηγητής μικροβιολογίας, ιολογίας κι επιδημιολογίας Sucharit Bhakdi (μία από τις μεγαλύτερες εν ζωή φυσιογνωμίες στο πεδίο), οι γερμανοί δικηγόροι Reiner Füllmich και Viviane Fischer (που μόλις ξεκίνησαν προδικαστική διαδικασία στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης κατά των παγκόσμιων υπευθύνων για την υγειονομική τρομοκρατία)… και σταματώ για να μη κουράσω.

 

Είναι γνωστό στους κοινωνικούς ερευνητές πως η πίστη στην επιστήμη και την τεχνολογία είναι ίδιον ακριβώς των ημιμαθών και των «κατώτερης μορφωτικής στάθμης» ξένων στην επιστήμη, οι οποίοι αγνοούν μακάρια τα πραγματικά διακυβεύματα, τους κινδύνους και τα αδιέξοδά της. 

 

Κατόπιν όλων αυτών, μονάχα σαν φάρσα ακούγεται η κατακλείδα της προαναφερθείσας αναγγελίας:

 

Ένα αντίβαρο του πολιτισμού μας είναι ο διάλογος, και μάλιστα, κατά προτίμηση, ο διεπιστημονικός.

Έχουν και «προτιμήσεις», βλέπω, οι φίλοι μας! Κάνουν ότι δεν ξέρουν, δηλαδή, ποιος έχει αποκλείσει με ιεροεξεταστική λύσσα τον διάλογο και ποιος τον απαγορεύει δια ροπάλου! Αν εν πάση περιπτώσει «διάλογο» εννοούν αυτό που οι ίδιοι διοργανώνουν, με αυτή τη ρητορική και με τέτοιους συμμετέχοντες, ευχαριστούμε πολύ, δεν θα πάρουμε… Προτιμούμε να συνεχίσουμε τον ανυποχώρητο μονόλογό μας – και τη συνοδευτική πράξη, βέβαια, πους τους υπόσχεται ποτέ να μην ξανακοιμηθούν ήσυχα με όλους εμάς στις αλυσίδες.

 

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

1.  Το βίντεο της συζήτησης είναι αναρτημένο στο https://www.youtube.com/watch?v=tCjpenPTgOI. Παρεμπιπτόντως, το πρώτο διαδικτυακό σχόλιο που βλέπουμε από κάτω λέει: «Είναι αδύνατον κανείς να χρησιμοποιεί την λέξη αντιεμβολιαστες και να είναι σοβαρός. Τόσο απλά». Και σωστά· για να μη νομίζουν πως απευθύνονται μόνο σε ηλίθιους, δηλαδή…

 

2. Αναφέρεται στην απογοήτευση του Πλάτωνα όταν έγραφε την Πολιτεία, επειδή ο «δημοκρατικός όχλος» είχε την αγένεια να μην πείθεται από το αυταρχικό του αριστοκρατικό όραμα και μη στέργει να υποταχθεί στο θεσμικό κλουβί που τού πρότεινε, ούτε να δεχθεί τις παραμορφωτικές συνέπειες του καταμερισμού της εργασίας ως εκ γενετής φύση του! 

 

3. Για παράδειγμα, βλ. R. Garner, P. Ferdinand & St. Lawson, Introduction to Politics (Oxford University Press: Οξφόρδη 2009)· και Daniele Caramani [επιμ.], Comparative Politics (Oxford University Press: Οξφόρδη 2020), ιδίως τις ενότητες που είναι αφιερωμένες στον όρο, αλλά και τα σημεία που αναφέρονται στις «απειλές για τη φιλελεύθερη δημοκρατία». 

 

4.  Η ανάδειξη αυτού του μηχανισμού άλλωστε, επεκτείνοντας και ριζοσπαστικοποιώντας τις πρώιμες ενοράσεις του Φρόυντ, απασχόλησε διεξοδικά μια «Φροϋδική Αριστερά», με πρωτεργάτες της Σχολή της Φραγκφούρτης, από την πλευρά του φιλοσοφικού (μετα)μαρξισμού, και τον Βίλχελμ Ράιχ, από την πλευρά τού Ψυχαναλυτικού Κύκλου της Βιέννης. 

 

5. https://www.facebook.com/dimitris.belantis/posts/2803203569976747

 

6. https://www.youtube.com/watch?v=uLDpZ8daIVM&t=18s

 

7. Είναι η πιο πρόσφατη εκδοχή της (ασυνείδητης) στάσης που ο αείμνηστος εθνοψυχαναλυτής και εθνοψυχίατρος Georges Devereux ονόμαζε βιοάρνηση. Εκδηλούμενη προπαντός στην επιδίωξη μιας τεχνολογικής υπέρβασης (που έχει αντικαταστήσει την παλαιότερη ιδέα της καθυπόταξης) της φύσης, καρδιά τού τεχνοεπιστημονικού σκέπτεσθαι σήμερα και κατεξοχήν των μαθητευόμενων μάγων τής γενετικής μηχανικής, είναι η πλέον αδιάψευστη εκδήλωση αυτού ακριβώς που λέμε ενόρμηση θανάτου.

ΦΩΤΗΣ ΤΕΡΖΑΚΗΣ

[---->]