Όλοι γνωρίζουμε το επιχείρημα που χρησιμοποιούν όσοι είναι αντίθετοι στη διάλυση του ευρώ ή την έξοδο από την ευρωζώνη εναντίων όσων είναι πεισμένοι ότι η έξοδος είναι τώρα η μόνη δυνατή λύση για τη
γαλλική οικονομία: το πρόβλημα του δημόσιου χρέους . Σύμφωνα με αυτούς τους επικριτές τα χρέη της Γαλλίας θα πολλαπλασιαστούν μόνο και μόνο με την υποτίμηση του νέου
γαλλικού φράγκου.
Οι επικριτές αυτοί, δείχνουν να μην πιστεύουν στην αρχή του
διεθνούς δικαίου την ονομαζόμενη Lex
monetae, ή νομισματική νομοθεσία, η οποία ορίζει ότι όλο το χρέος που
εκδίδεται σύμφωνα με τη νομοθεσία μιας χώρας μπορεί να μετονομαστεί σε ένα νέο
νόμισμα, αν η χώρα αποφασίσει να αλλάξει το νόμισμα της. Ο πρώην Πρόεδρος της
Δημοκρατίας, Νικολά Σαρκοζί έτσι για να αναφέρουμε ένα όνομα, έκανε μια
αποκαλυπτική τοποθέτηση για το θέμα αυτό. Ακόμα και το Institut Montaigne επανήλθε στο θέμα και απέδειξε ότι δεν
πιστεύει στην ύπαρξη του Lex monetae.
Lex monetae και ευρωπαϊκό δίκαιο
Κι όμως, αυτή τη «νομοθεσία», η οποία αναφερόταν στο διεθνές δίκαιο τη
δεκαετία του '20-'30 του εικοστού αιώνα την περίοδο που ρυθμιζόντουσαν τα χρέη των κρατών
που σχηματίστηκαν πάνω στα ερείπια της πρώην Αυστρο-Ουγγρικής Αυτοκρατορίας, περιλαμβάνεται
ρητά στη νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εξάλλου, με βάση αυτή ακριβώς την αρχή
του διεθνούς δικαίου το γαλλικό δημόσιο χρέος το 1999 από ελβετικά φράγκα
μετατράπηκε σε ευρώ.
Η αναφορά βρίσκεται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1103/97 της 17ης Ιουνίου 1997,
σχετικά με μέτρα εισαγωγής του ευρώ. Ο κανονισμός αυτός είναι δημοσιευμένος
στην Επίσημη Εφημερίδα [1] , και είναι
προσβάσιμος διαδικτυακά [2]. Η αναφορά φαίνεται ιδίως στην
παράγραφο 8 που μεταφέρουμε παρακάτω:
(8) ότι η καθιέρωση του ευρώ αποτελεί μεταβολή
της νομοθεσίας περί νομίσματος κάθε συμμετέχοντος κράτους μέλους ότι η αναγνώριση της νομοθεσίας περί
νομίσματος ενός κράτους αποτελεί αρχή παγκοσμίως αποδεκτή ότι η ρητή επιβεβαίωση της αρχής της
συνέχειας θα πρέπει να οδηγήσει στην αναγνώριση της συνέχειας των συμβάσεων και
των άλλων νομικών πράξεων που υπάγονται στη δικαιοδοσία τρίτων χωρών .
Ωραία, ας πούμε ότι είναι αρκετά ανόητο να υπερασπίζεσαι ένα θεσμικό όργανο
χωρίς να γνωρίζεις τους νόμους. Επειδή, και αυτό είναι ένα σημείο σημαντικό, δηλώνεται
ξεκάθαρα ότι «η ρητή επιβεβαίωση της
αρχής της συνέχειας θα πρέπει να οδηγήσει στην αναγνώριση της συνέχειας των
συμβάσεων και των άλλων νομικών
πράξεων που υπάγονται στη δικαιοδοσία τρίτων χωρών». Με άλλα λόγια, αν η
γαλλική κυβέρνηση αποφασίσει να επιστρέψει στο φράγκο, με τιμή μετατροπής 1
προς 1 προς το ευρώ, έχει το δικαίωμα να το κάνει με βάση όλα τα νομικά μέσα και τις
συμβάσεις που εκδόθηκαν με το γαλλικό δίκαιο . Και, είναι τουλάχιστον
περίεργο ότι οι Ευρωπαίοι «ειδικοί» αγνοούν τους δικούς τους
νόμους. Είναι περίπου, σαν ο Πρόεδρος της [Γαλλικής] Δημοκρατίας να υποστηρίζει ότι,
σύμφωνα με το Σύνταγμα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκλέγεται από το Κοινοβούλιο
...
Lex monetae και οίκοι αξιολόγησης
πιστοληπτικής ικανότητας
Μπορούμε να δούμε αν η αναφορά ενός συγκεκριμένου οίκου αξιολόγησης, που
αποτελεί τη βάση των καταστροφολογικών ισχυρισμών του Institut Montaigne [3], επιβεβαιώνεται ή όχι άμεσα από την
προαναφερόμενη ευρωπαϊκή νομοθεσία: «Δεν
υπάρχει καμία αμφιβολία (...) Εάν ένας εκδότης χρεωστικού τίτλου αδυνατεί να εκπληρώσει
τους όρους της συμφωνίας με τους πιστωτές του, συμπεριλαμβανομένου και του νομίσματος
με το οποίο πραγματοποιούνται οι
πληρωμές, θα πρέπει να τεθεί σε κατάσταση πτώχευσης», δήλωσε πρόσφατα ο Moritz
Kraemer, επικεφαλής των κρατικών αξιολογήσεων της Standard & Poors.
Τους
οίκους αξιολόγησης θα μπορούσαμε και να τους αγνοήσουμε, πάντως παραμένει το
γεγονός ότι τη γνώμη τους για τον πιστωτικό κίνδυνο (δηλαδή την πτώχευση) τη
χρειάζονται οι θεσμικοί επενδυτές
(ασφαλιστικές εταιρείες, συνταξιοδοτικά ταμεία και οι τράπεζες) προκειμένου να κάνουν μια σωστή
εκτίμηση του κινδύνου.
Αν ο οίκος αξιολόγησης Standard
& Poor 's αποφάσιζε να κηρύξει σε «πτώχευση» της Γαλλίας, δεν θα τον ακολουθούσαν,
φυσικά ,οι άλλοι οίκοι αξιολόγησης αλλά, κυρίως, δεν θα εύρισκε κανένα
διεθνές δικαστήριο διατεθειμένο να υποστηρίξει την απόφασή του.
Επειδή, ο νομικός κόσμος γνωρίζει πολύ καλά ότι αυτό που έγινε το 1999 θα ξαναγίνει,
με βάση την αρχή του νομικού προηγούμενου.
Η γαλλική κυβέρνηση θα μπορούσε επίσης να ενάγει δικαστικά τη Standard &
Poor 's για χειραγώγηση της αγοράς χρέους.
Ενάντια στο «Σχέδιο Τρομοκράτησης»
Η ομορφιά του Lex monetae βρίσκεται
στο γεγονός ότι το δημόσιο χρέος που έχει εκδοθεί σύμφωνα με το γαλλικό δίκαιο
(που αντιστοιχεί στο 97 τοις εκατό του συνολικού αυτού του χρέους) πρέπει να
επιστραφεί στο νόμισμα της Γαλλίας. Αν η Γαλλία αποφασίσει ότι αυτό το νόμισμα
είναι το ευρώ, τότε το χρέος αποπληρώνεται σε ευρώ με την ισοτιμία να αποφασίζεται
από τη Γαλλία. Αν η Γαλλία αποφασίσει, αντίθετα, ότι το νόμισμα στην επικράτειάς
της είναι (και πάλι) το φράγκο ισχύει το ίδιο. Με άλλα λόγια, το περίπου 1.649
δισεκατομμύρια ευρώ διαπραγματεύσιμου γαλλικό χρέος [4] θα γίνει 1649000000000 φράγκα.
Όσον αφορά,τώρα, το ιδιωτικό χρέος των νοικοκυριών και των γαλλικών επιχειρήσεων, αν
αυτό έχει εκδοθεί σύμφωνα με το γαλλικό δίκαιο, δεν αλλάζει τίποτα. Η μελέτη
των Cédric Durand και Sébastien Villemont, που δημοσιεύει το Γαλλικό
Παρατηρητήριο Οικονομικών Συγκυριών (OFCE) και σε ένα μήνα περίπου και σε ένα διεθνές περιοδικό, προσδιορίζει
με ακρίβεια τις επιπτώσεις της εξόδου από
το ευρώ [5] και δείχνει ότι οι επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά θα βγουν νικητές από αυτή την ιστορία.
Πρέπει λοιπόν να καταλάβουμε ότι πολλοί από αυτούς που μιλούν για το θέμα αυτό,
το κάνουν μόνο και μόνο για να τροφοδοτήσουν τους φόβους και τις ανησυχίες των Γάλλων. Όπως
και τους προηγούμενους μήνες, πριν το
δημοψήφισμα για το Brexit, βρισκόμαστε και πάλι μπροστά σε ένα «Σχέδιο Τρομοκράτησης». Ένα
σχέδιο που ηττήθηκε με το δημοψήφισμα του Ιούνιου του 2016.
[1] Journal Officiel n° L 162, 19/06/1997 p. 0001 –
0003
[2] http://eur-lex.europa.eu/legal-content/FR/TXT/?uri=celex:31997R1103
[3] Chaney E., «A propos du monde imaginaire de ceux
qui prônent une sortie de l’euro», Institut Montaigne, 02 mars 2017
[4] http://www.aft.gouv.fr/rubriques/encours-detaille-de-la-dette-negociable_159.html
[5] http://www.ofce.sciences-po.fr/blog/balance-sheets-effects-of-a-euro-break-up/
[*] Τα
εθνικά κράτη έχουν το δικαίωμα να ορίζουν μόνα τους το νόμισμα τους (Lex
Monetae). Τα κράτη λοιπόν καθορίζουν ελεύθερα εάν οι δημόσιες ή οι ιδιωτικές
υποχρεώσεις από συμβάσεις, οι οποίες έλαβαν χώρα πριν από την έξοδο τους από το
Ευρώ (ή τη διάλυση της Ευρωζώνης), οφείλουν να αποπληρωθούν με το παλαιό ή με
το νέο νόμισμα τους. Για παράδειγμα, εάν η Ελλάδα αποφάσιζε να υιοθετήσει τη
δραχμή, η κυβέρνηση της θα είχε τη νόμιμη δυνατότητα να επιτρέψει στους Πολίτες
και στις επιχειρήσεις της να πληρώσουν τις υποχρεώσεις τους σε δραχμές - με μία
ισοτιμία, η οποία θα καθοριζόταν από την Ελληνική Βουλή, κατά την ημερομηνία
υιοθέτησης της δραχμής.