Η πολιτική ως τεχνική πρόκλησης συγκίνησης

του Νίκου Χαραλαμπίδη

Ξαναδιαβάζοντας· Το αδιέξοδο Άνταμ Σμιθ*του Μισεά, μου φάνηκε ιδιαίτερα χρήσιμο -για την κατανόηση αυτού που βιώνει η χώρα- το εδάφιο που αναφέρεται στον χειρισμό της κοινωνικής συνείδησης από πλευράς των κυρίαρχων τάξε­ων με αποκλειστικό στόχο, από μεριάς τους, την άρνηση των ανισοτήτων που στηρίζουν την προνομιακή θέση τους : 

«Αναμφίβολα ένα τέτοιο σύστημα εξηγεί, μεταξύ άλλων, τον παράδοξο ρόλο που παί­ζει, για την αποενοχοποιημένη συνείδηση των σύγχρονων προνομιούχων τάξεων, η φιλανθρωπική συμπάθεια για τον "απο­κλεισμένο", είτε αυτός είναι άστεγος, είτε "χωρίς χαρτιά", είτε "νέος των προαστίων", είτε οτιδήποτε άλλο. 

Διότι ο αποκλεισμένος, εάν του παραχωρήσουμε το μονοπώλιο της θεμιτής δυστυχίας, παρουσιάζει ένα διπλό πλεονέκτημα: πρώτον, διότι έτσι εντάσσεται σε μία, εξ ορισμού, μειοψηφική κατηγορία (γεγονός που περιορίζει αμέσως το πεδίο της αδικίας και, ως εκ τούτου, και εκείνο της ένοχης συνείδησης) και δεύτερον, και σπουδαιότερο, διότι η ύπαρξη του και μόνο επιτρέπει να μετακινηθεί, αυτομάτως, προς την πλευρά των πλούσιων και προνομιούχων, το σύνολο των κανονικών εργαζομένων που περιλαμβάνονται στο σύστημα της καπιτα­λιστικής εκμετάλλευσης».