Στους ποταμούς της Βαβυλώνας

Του Wu Ming4. Η συμμετοχή του στο βιβλίο "Guerrilla" που κυκλοφόρησε στην Ισπανία..Τ.Ε.Λόρενς (ο Λόρενς της Αραβίας), Κλαούζεβιτς,στρατηγός Γκιαπ,Τσε Γκεβάρα,Ντελέζ-Γκουαταρύ, από τον WM4.Μπορεί να γίνουν μεγάλες ανατροπές με τις ελάχιστες δυνατές απώλειες ;Μετάφρασα και δημοσίευσα το κειμενο  για το  τότε athens.indymeidia.org,στην ''καλή'' εποχή του

 


 Σημειώσεις για τη θεωρία του ανταρτοπόλεμου του T.E.Lawrence                                                         

                                 του Wu Μing 4

0. Προλεγόμενα: ο ποιητής με το σπαθί

1. Η γεωμετρία της εξέγερσης 

2. Οι τρεις παράγοντες                                            

3. Ο  στρατιώτης  και  ο  αντάρτης      

4. Οι δύο πυλώνες του αντάρτικου

5. Βιβλιογραφία

«Σύμφωνα με την δικιά μου διαμορφωμένη αντίληψη περί λαϊκού πολέμου, αυτός πρέπει να είναι σαν μια ουσία σε αέρια  κατάσταση και να μην πυκνώνει ποτέ παίρνοντας τη μορφή στερεού σώματος, ειδάλλως  ο εχθρός θα κατευθύνει ενάντια στους πυρήνες  αντίστασης μεγάλες δυνάμει, θα τους συντρίψει και θα πιάσει πολλούς αιχμαλώτους. Τότε η τόλμη θα μειωθεί, όλοι θα αρχίσουν να σκέφτονται πως ο αγώνας έχει κριθεί,ότι είναι μάταιη κάθε αντίσταση και ο λαός θα πετάξει τα όπλα του μακριά.»

                        (K.Von Clausewitz, Περί του πολέμου, κεφ.ΧΧVI-Ο λαϊκός πόλεμος,1832)

«Το σημάδι της νομαδικής ζωής,ο πιο βαθύς και πιο τραχύς τρόπος μάθησης μιας κοινωνίας,διέκρινε τον καθένα τους από την πρώτη κιόλας στιγμή που έβγαιναν στον κόσμο».

                                      (T.E.Lawrence,Οι επτά στύλοι της σοφίας, κεφ.ΙΙ,1926)

Προλεγόμενα: ο ποιητής με το σπαθί

Ο μύθος του Λόρενς της Αραβίας,ή Ελ Ορενς, έδωσε στην ιστορία μια μυθιστορηματική προσωπικότητα αρκετά μεγάλη. Άπειρες οι λογοτεχνικές, ψυχολογικές, ιστορικές μελέτες που αναφέρονται σαυτόν και τα  γραπτά του και αξέχαστη θα μείνει η υπερπαραγωγή του David Lean, του 1962, από το πασίγνωστο «ημερολόγιο» του για την Αραβία.

Ο λόγος ενός τέτοιου ενδιαφέροντος εντοπίζεται κυρίως στη γοητεία που ασκεί η σύνθετη προσωπικότητα του συγκεκριμένου ανθρώπου, στοιχείο μιας αμφίσημης συνάντησης δύο αρχέτυπων: του Λόρενς της Αραβίας, του πειρατή της ερήμου και του ίδιου του Τόμας Έντουαρντ Λόρενς, του «ορφανού» της μεταβικτωριανής εποχής που δεν κατάφερε να συμβαδίσει με την εποχή του, του καταπιεσμένου θαυμαστή του εαυτού του, του  ισορροπιστή  μεταξύ μυθοποίησης και μυθομανίας.

Εννοείται πως από τα δύο αυτά πρόσωπα, το ένα είναι το αντίθετο του άλλου. Οι  δυο διαφορετικοί Λόρενς είναι ο Λόρενς ο ίδιος και παράγουν ερμηνείες που προστίθενται σε όλο και περισσότερα ερμηνευτικά σχήματα.

Πως θα μπορούσε  να είναι διαφορετικά, με τον γενναίο αυτό λοχαγό με τους  ίδιους ηθικούς ενδιασμούς του νεαρού Βέρθερου,αυτόν τον Σαντοκάν με τις αμφιβολίες ενός Αμλετ, τον αντάρτη αρχαιολόγο που μας αφηγείται την αιώνια σύγκρουση  ιδανικών και ιστορίας, θέλησης και πραγματικότητας, το ρομαντικό ήρωα του 1800 που αναγκάστηκε να τα βάλει με τη συνείδηση του νέου αιώνα,του αιώνα της μαζικής φρίκης και των παγκόσμιων πολέμων. Αυτόν που,το σημαντικότερο,κατάφερε να μεταφέρει όλα αυτά σ’ένα κομμάτι χαρτί.

Ο Λόρενς ο ίδιος, ανέλαβε να κατασκευάσει το μύθο του,όπλο χρήσιμο για το είδος του πολέμου που είχε στο νου του, γνωρίζοντας  καλά ότι οι ιστορίες που ακούγονταν στους καταυλισμούς των Βεδουίνων, στα στρατόπεδα των τούρκων και ίσως και στα λονδρέζικα σαλόνια, θα μπορούσαν να οφελήσουν τον αγώνα.

Αν και τις στρατιωτικές προαγωγές δεν ήξερε τι να τις κάνει  (στο ημερολόγιο του δεν κάνει σχεδόν καμιά νύξη), όχι μόνο δεν ήταν αντίθετος με τη  διάδοση  του θρύλου που αυθόρμητα καλλιεργήθηκε γύρω από το όνομα του και την αραβική εξέγερση  «του», αλλά, αντίθετα, ενσάρκωσε με επιτυχία,σαν έμπειρος ηθοποιός του σεξπηρικού θεάτρου, το ρόλο που του ανέθεσε η ιστορία με το ραντεβού τύχης και αρετής.

Η γνώση των αρχαίων πολιτισμών και της κουλτούρας τους, της αρχαίας μυθολογίας, η στενή φιλία του με τον Ρόμπερτ Γκρέιβς (του οποίου υπήρξε χρηματοδότης και ο οποίος έγραψε ένα μελό απολογισμό των κατορθωμάτων του Λόρενς στην  Αραβία),η ιδέα που είχε αυτός για τον εαυτό του και η ιστορία γιαυτόν, που την συναντάμε στα γραπτά του, είναι  στοιχεία που δείχνουν ένα επίπεδο συνειδητοποίησης. Συνείδηση πριν απ’ όλα της διπλής χρήσης του μύθου, ως κινητήρια δύναμη των λαών, συγκολλητικό υλικό  των αγώνων του, αλλά και σαν τέχνασμα της ίδιας της αφήγησης, έτοιμος πάντα να στραφεί ενάντια στους αφηγητές του.

Η καλλίτερη  σύνθεση και αντίφαση που χαρακτηρίζει την προσωπικότητα του Λόρενς και για την οποία είχε σαφή επίγνωση που έφτανε μέχρι την παράνοια και την κρίση προσωπικότητας,ίσως να είναι αυτή του έξυπνου απατεώνα που περνούσε για απελευθερωτής των Αράβων, κάτι που ασφαλώς δεν ήταν, και του ηρωικού ηγέτη που ξεσήκωσε τους σκλάβους κατά του οθωμανικού ζυγού.

Η  σύνθετη αυτή κατάσταση που μόλις αναφέραμε ενισχύει μια συγκεκριμένη πρόθεση: δεν έχουν τόση σημασία η ψυχοσύνθεση, η λογοτεχνική αρτιότητα ή η αξιοπιστία των ιστορικών γεγονότων από τον Λόρενς, αλλά αυτό που έχει ακόμα  μεγαλύτερο ενδιαφέρον είναι η ανάλυση της θεωρίας του περί πολέμου στην εγκυκλοπαίδεια Μπριτάνικα στο λήμμα:Guerriglia (ανταρτοπόλεμος) του 1929, και στο βιβλίο του Επτά στύλοι της σοφίας που ξεκίνησε να το γράφει το 1919.

Το υλικό αυτό,αν το απομονώσουμε και το επεξεργαστούμε ξεχωριστά, μας επιτρέπει να εντοπίσουμε τη διαφορά, όχι μόνο  μεταξύ της θεωρίας του Λόρενς και των κλασσικών θεωριών περί πολέμου,αλλά και μεταξύ αυτών των ίδιων των κλασσικών θεωριών για τον  ανταρτοπόλεμο και ειδικότερα τον επαναστατικό. Αναλύοντας σε βάθος τα γραπτά του, μπορούμε να αντιληφθούμε πόσο η προσωπική του εμπειρία τον  βοήθησε να επεξεργαστεί μια πρωτότυπη θεωρία, πρωτότυπη όχι μόνο ως προς όλες τις άλλες μέχρι τότε, αλλά και όσες ακολούθησαν.