Απόλυτη
σιωπή για το σκάνδαλο με την έκδοση ταξιδιωτικών εγγράφων
Του Δημήτρη Μηλάκα
Η σιωπή με την οποία οι – κατά τα λοιπά – αρχάγγελοι της
κάθαρσης και άγρυπνοι επόπτες κατά της διαφθοράς αντιμετώπισαν το δημοσίευμα
της περασμένη Πέμπτης, με τίτλο «Δουλειές με... βίζες στο ΥΠΕΞ», υποχρεώνει το
«Ποντίκι» να επανέλθει για να περιγράψει με ακόμα πιο απλά λόγια (στην
περίπτωση που δεν ήμασταν αρκούντως κατατοπιστικοί) τη σκανδαλώδη μεθόδευση της
πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Εξωτερικών υπέρ της ευημερίας μιας «παρέας...
αρίστων φίλων».
Για να γίνει κατανοητό (για όποιον δεν κατάλαβε) το «κόλπο»,
θα μεταφέρουμε τη γλαφυρή περιγραφή ενός έμπειρου διπλωμάτη:
Ας υποθέσουμε, μας είπε, ότι το ελληνικό κράτος (και
συγκεκριμένα το υπουργείο Εξωτερικών) έχει αναθέσει ένα έργο σε μια κολοσσιαία
στο είδος της εταιρεία, ας πούμε στην General Electric, η οποία εκτελεί τη
σύμβαση κανονικά. Κάποια στιγμή το ΥΠΕΞ αποφασίζει να δώσει αυτή τη μεγάλη
δουλειά στο... ηλεκτρολογείο που μόλις άνοιξε στη γειτονιά. Το ηλεκτρολογείο,
με τη σύμβαση που εξασφάλισε, πηγαίνει στην General Electric και της αναθέτει
τη συνέχιση της δουλειάς που ήδη κάνει με αντάλλαγμα ένα ποσοστό (20% - 30%)
των κερδών της.
Με πιο απλά λόγια, κατά τη γλαφυρή διατύπωση της παλιάς
καραβάνας της διπλωματίας μας, το ΥΠΕΞ βρήκε τρόπο να εξασφαλίσει (για κάποιους
άριστους και εκλεκτούς) μια καθ’ όλα νόμιμη μίζα...
Κάποιος
με φιλότιμο;
Έχοντας κατά νου το πιο πάνω απλοποιημένο αλλά γλαφυρό
παράδειγμα και το ρεπορτάζ του «Π» της περασμένης εβδομάδας («Δουλειές με...
βίζες στο ΥΠΕΞ») θα επαναλάβουμε συνοπτικά τα στοιχεία με την (μάταιη;) ελπίδα:
● Να φιλοτιμηθεί κάποιος κυβερνητικός αρμόδιος να δώσει
απαντήσεις στα ερωτήματα που προκύπτουν σπάζοντας τη μονοτονία του αδιάφορου
σφυρίγματος που έχει επιλέξει το ΥΠΕΞ.
● Να κάνει την καρδιά του πέτρα (καθ’ ότι αφορά και «δικά τους
παιδιά») κάποιος από την αντιπολίτευση, να ασχοληθεί και να κάνει μια ερώτηση
για να μάθει (αν δεν ξέρει...) τι τρέχει με αυτήν την ιστορία.
● Να ασχοληθεί κάποια (τρόπος του λέγειν) ανεξάρτητη ελεγκτική
αρχή και να ελέγξει τα ζουμερά ντεσού όλης αυτής της απίθανης υπόθεσης, η οποία
κρύβει τζίρους εκατοντάδων εκατομμυρίων, φοροαποφυγή και, ενδεχομένως,
ξέπλυμα...
Η ιστορία ξεκίνησε κάποια στιγμή (υπουργός Εξωτερικών ήταν ο
Ευ. Βενιζέλος) που το υπουργείο Εξωτερικών, όπως είχε δικαίωμα, θέλησε να κάνει
διαγωνισμό για την ανάθεση του έργου έκδοσης ταξιδιωτικών εγγράφων (visa). Το
έργο μέχρι τότε εκτελούσε η ηγέτιδα παγκοσμίως στον χώρο πολυεθνική UF Services
UK LTD, η οποία δημιουργεί visa centers σε πόλεις χωρών (όπως, για παράδειγμα,
η Ρωσία), όπου το ενδιαφέρον για επισκέψεις στην Ελλάδα είναι ιδιαίτερα μεγάλο.
Σ’ αυτόν τον διαγωνισμό (η διαδικασία αυτή εξελίχθηκε εξ
ολοκλήρου επί υπουργίας Κοτζιά), εκτός από την UF Services UK LTD και κάποιους
μικρότερους σε μέγεθος ανταγωνιστές της, παίρνει μέρος και (το... ηλεκτρολογείο
που λέγαμε πιο πάνω) η ελληνική Ανώνυμη Εταιρεία Παροχής Υπηρεσιών Global Visa
Center World Hellas (GVCW), η οποία δημιουργήθηκε δύο εβδομάδες μόλις πριν από
τη λήξη της προθεσμίας συμμετοχής στον διαγωνισμό, με έδρα μια κατοικία (ενός
εκ των μετόχων της) στο Κολωνάκι.
Το ταμπελάκι της εταιρείας, με αρχικό μετοχικό κεφάλαιο 24.000
ευρώ, που χτύπησε την πολυεθνική και της πήρε τελικά δουλειά εκατοντάδων
εκατομμυρίων, ήταν ένα αυτοκόλλητο σήμα δίπλα στο κουδούνι του ενοίκου του
σπιτιού...
Παρ’ όλα αυτά (έλλειψη σχετικής εμπειρίας, παντελή έλλειψη
τεχνικών υποδομών και τεχνογνωσίας, απόλυτη ανεπάρκεια κεφαλαίων), η νέα
εταιρεία όχι μόνο συμμετέχει στον διαγωνισμό, αλλά τον κερδίζει. Οι ενστάσεις
(από τους ανταγωνιστές, αλλά και από αρμόδια για την αξιολόγηση των
συμμετεχόντων επιτροπής του ΥΠΕΞ) που υποβάλλονται αποπέμπονται η μια μετά την
άλλη, όπως αποπέμφθηκε από τον υπουργό και η απορριπτική εισήγηση για την
κατακύρωση του διαγωνισμού στην εν λόγω νέα εταιρεία.
Μπίζνες
με το τίποτα
Τελικά η Global Visa Center World Hellas (GVCW) εξασφαλίζει τη
σύμβαση και, μη έχοντας τη δυνατότητα να την εκτελέσει, έρχεται σε συμφωνία με
την πολυεθνική – η οποία συνεχίζει το έργο της έκδοσης των ταξιδιωτικών
εγγράφων visa –, εξασφαλίζοντας ένα σεβαστό ποσοστό επί των κερδών.
Κάπως έτσι, τρεις εκλεκτοί του διπλωματικού και του πολιτικού
βίου (οι πρώην διπλωμάτες Δημήτριος Πλατής και Ιωάννης Ζέπος καθώς και ο πρώην
αρχηγός της αστυνομίας και υπουργός Προστασίας του Πολίτη με τη Νέα Δημοκρατία
Ελευθέριος Οικονόμου) εξασφάλισαν από το τίποτε ένα σεβαστό μερίδιο σε μια
μπίζνα της οποίας ο τζίρος μετριέται σε εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η εν λόγω εταιρεία των εκλεκτών, εκτός
από την αρχική σύμβαση για τη Ρωσία, εξασφάλισε στη συνέχεια και το έργο της
έκδοσης ταξιδιωτικών εγγράφων για τρεις ακόμα περιοχές (Κίνα, Πακιστάν, Ινδία),
απ’ όπου η Ελλάδα υποδέχεται εκατοντάδες χιλιάδες επισκέπτες.
Κατόπιν τούτων και εφόσον κυβέρνηση και αντιπολίτευση
διακηρύσσουν την αμετακίνητη πρόθεσή τους να πατάξουν τη διαφθορά απ’ όπου κι
αν προέρχεται (ακόμα κι απ’ τα σπλάχνα τους;), αναμένουμε μετά και το σημερινό
δημοσίευμα μια κάποια απάντηση τουλάχιστον για την καταρράκωση της (πολιτικής)
ηθικής που προκύπτει από τη διαδικασία και την εξέλιξη του διαγωνισμού.
Επίσης αναμένουμε από την ανεξάρτητη Δικαιοσύνη και τις
αρμόδιες ελεγκτικές αρχές να ρίξουν μια ματιά τόσο στον τρόπο εξασφάλισης του
έργου όσο και στον τρόπο διαχείρισης των κερδών που έχει εξασφαλίσει με τη
σύμβαση - δώρο η Global Visa Center World Hellas (GVCW). Επιστρέφουν στην
Ελλάδα; Φορολογούνται; Μεταφέρονται σε off-shore ηθικά και νόμιμα;