Μεγάλη πτώση του Χρηματιστήριου Αθηνών (-16% σε τρεις ημέρες). Στα ύψη τα
σπρεντς (1.000 μονάδες στα ομόλογα τριακονταετίας). Στρατοσφαιρικό τα επιτόκια των
ομολόγων του Δημοσίου (17%).
του Claudio Conti
Ο σχηματισμός της
κυβέρνησης Τσίπρα - η οποία στην πρώτη συνεδρίασή της αποφάσισε το μόνο
συγκεκριμένο μέσα σε όλη την ακατάσχετη φλυαρία που κυριάρχησε στα μέσα
ενημέρωσης της χώρας μας, την ακύρωση
κάθε διαδικασίας ιδιωτικοποίησης
της ηλεκτρικής ενέργειας και του λιμένος
Πειραιώς που είχαν ξεκινήσει επί Σαμαρά - χαιρετίστηκε από τις χρηματοπιστωτικές αγορές,
με μαζική φυγή από την Αθήνα. Το μήνυμα είναι σαφές: να πεθάνετε.
Η πραγματικότητα όμως
είναι κάπως διαφορετική: κανείς δεν μπορεί να αντέξει οικονομικά, ακόμη και οι πιο
κερδοσκοπικές " αγορές", την
έκρηξη της Ελλάδας, την έξοδό της από το ευρώ, τη ρήξη του ενιαίου νομίσματος που
θα ακολουθούσε (οι χώρες που σήμερα αντιμετωπίζουν "προβλήματα" θα γινόντουσαν
αμέσως στόχος των κερδοσκόπων αντί της
Αθήνας), ένα χάος που δεν θα περιοριζόταν
μόνο στην Ευρώπη.
Οπως, λοιπόν, η
Ελλάδα δεν μπορεί να σπάσει από μόνη της τα δεσμά
των υποχρεώσεων της από τις Συνθήκες της
ΕΕ, έτσι και η ΕΕ και οι αγορές δεν μπορούν να "εκδιώξουν" μία χώρα, όσο μικρή κι
αν είναι, μια χώρα που ο πληθυσμός της αποφάσισε δημοκρατικά ότι προτιμά μια κυβέρνηση κοντά στα
προβλήματα του από τις υπαγορεύσεις της τρόικας.
Η επίθεση επομένως είναι υπαρκτή, και πολύ έντονη, σχεδόν τρομοκρατική. Αλλά πιο πολύ
είναι ένα σήμα, μια προειδοποίηση, μια απειλή, παρά μια δήλωση για "τελική λύση".
Με τη στάση της απέναντι
στις ιδιωτικοποιήσεις, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ έδειξε ότι μιλάει σοβαρά,
πραγματοποιώντας αμέσως ένα σημείο κλειδί του εκλογικού του προγράμματος. Οι "αγορές"
αντέδρασαν και αυτές εξίσου σοβαρά, προετοιμάζοντας το έδαφος για τον εκβιασμό
που ο επικεφαλής του Γιουρογκρούπ - ο Ολλανδός Γερούν Ντάισελμπλουμ – θα βάλει
στο τραπέζι αύριο, στην πρώτη του συνάντησή με τη νέα ελληνική ηγεσία. Η
παρτίδα σκακιού έχει αρχίσει και θα κρατήσει πολύ .
Το πρώτο που πρέπει να καταλάβουμε είναι ότι βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια ιστορική
κατάσταση που δεν έχουμε ξαναδεί, ακόμη και με αυστηρά οικονομικούς όρους. Ο
καπιταλισμός εδώ και οκτώ χρόνια βρίσκεται σε κρίση και από πουθενά δεν
φαίνεται να υπάρχει κάποια διέξοδος.
Οι ιδέες σχετικά με την έξοδο από την
κρίση είναι από τη μια, η ιδεολογία στην
υπηρεσία του μεγάλου κεφαλαίου (η "λιτότητα" σε περιόδους κρίσης
δεν είναι παρά ένας επιπλέον τρόπος για μεγαλύτερη
φτωχοποίηση των φτωχών και της "μεσαίας
τάξης" και τον πλουτισμό όσων έχουν ήδη πάρα πολλά), και από την άλλη
οι εμπειρικές λύσεις "ανάγκης",ο "αναγκαίος ρεφορμισμός", ο
οποίος αντλεί ιδέες αμφιταλαντευόμενος από μια ιδεολογική κληρονομιά , χωρίς όμως
να καθορίζει την στάση του από αυτή ή να τη σέβεται ιδιαίτερα.
Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι
ένα κράμα ιδεών, και όχι ο κληρονόμος ενός ενιαίου κοινωνικού δημοκρατικού
οράματος λίγο πιο ριζοσπαστικό από το
σχεδόν ''νεκρό'' ΠΑΣΟΚ. Τις διαφορετικές απόψεις τις συνδέει η πίεση που ασκεί ένα μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού
στα όρια της φτώχειας,ένας κόσμος που χρειάζεται άμεσες απαντήσεις, και όχι μια "μακροπρόθεσμη μεταρρύθμιση" του
καπιταλιστικού συστήματος.
Ακόμα και ο πιο αδίστακτος
κερδοσκόπος που έχει κάποια βαρύτητα γνωρίζει ότι δεν είναι προς το συμφέρον του
πιστωτή να οδηγήσει στο θάνατο τον οφειλέτη του. Το παιχνίδι έχει να κάνει λοιπόν με τη δύναμη της θηλιάς που θα συνεχίσει να σφίγγει το λαιμό του
οφειλέτη,ο οποίος έχει μείνει πλέον χωρίς ανάσα και γνωρίζει ότι μόνο με
μεγαλύτερη ελευθερία δράσης και πιο πολύ χρόνο θα μπορέσει να αποφύγει το βέβαιο
θάνατο. Οπως ο κρατούμενος ,που βρίσκεται με την πλάτη στον τοίχο και πρώτο στόχο του βάζει το πώς θα πάψουν να τον ξυλοφορτώνουν οι δεσμοφύλακες του και μετά να δει ποιο θα είναι το επόμενο βήμα του.
Δεν είναι τυχαίο
ότι αυτή τη φορά δεν είχαμε μια μετάδοση
της "μόλυνσης" μεταξύ ελληνικών ομολόγων και ιταλικών ή ισπανικών. Οι "αγορές"
γνωρίζουν ότι η ΕΚΤ θα αρχίσει να αγοράζει, η χρηματοπιστωτική
σταθερότητα είναι προς το παρόν - 60
δισεκατομμύρια ευρώ το μήνα για 18 μήνες - εγγυημένη. Γνωρίζουν, επίσης, ότι το
ελληνικό χρέος που βρίσκεται σε χέρια ιδιωτών – δηλαδή στα χέρια τους - είναι
πολύ λίγο. Πάνω από το 80% του ελληνικού κρατικού χρέους βρίσκεται στα
χρηματοκιβώτια του ΔΝΤ, της ΕΚΤ, της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αρκετών κεντρικών τραπεζών
που δεν έχουν κανένα συμφέρον να το πουλήσουν, πολύ λιγότερο με τις σημερινές τιμές.
Υπάρχει επομένως
και χώρος και χρόνος. Ότι ακριβώς χρειάζεται για διαπραγματεύσεις περίπλοκες, σύνθετες, σκληρές.
Οτι ακριβώς χρειάζεται για να πάρει μια μικρή ανάσα ένας λαός που χρησιμοποιήθηκε ως πειραματόζωο
από μια χούφτα εγκληματίες της οικονομικής ελίτ ή της ηγεσίας των "υπερεθνικών θεσμικών
οργάνων".