Οικονομική Κρίση και πλασματικό κεφάλαιο: Ο Ernst Lohoff και ο Norbert Trenkle για την Οικονομική και Δημοσιονομική Κρίση - Μέρος 2 από 3

Το πρώτο μέρος ΕΔΩ

 Ενώ οι νεοφιλελεύθεροι αλλά  και οι κεϋνσιανιστές  θεωρητικοί επιλέγουν να ερμηνεύουν την κρίση ως πρόβλημα αξιοποίησης της προσφοράς ή της ζήτησης, ο  Ernst Lohoff και ο Norbert Trenkle υποστηρίζουν ότι η αστική οικονομία έπαθε έμφραγμα στα χρόνια της Τεχνολογίας της Πληροφορίας ( IT), όταν με την ολο και μεγαλύτερη αντικατάσταση της ανθρώπινης εργασίας από την τεχνολογία πετάχτηκε έξω από το χώρο της μισθωτής εργασίας ένας  μεγαλύτερος όγκος ανθρώπων απ’ όσους προσλαμβάνονταν και που είχαν την εργασία σαν βασική πηγή εισοδήματος. Αυτή είναι μια αλλαγή που υποστηρίζεται ότι μπορεί να αντισταθμιστεί μόνο με κερδοσκοπικό κεφάλαιο, γνωστό ως "πλασματικό κεφάλαιο." Η ποσότητα των τίτλων που  αποτελούν αντικείμενο διαπραγμάτευσης στις χρηματοπιστωτικές αγορές η αξία των οποίων μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο μελλοντικά, αλλά που τους  διαπραγματεύονται  ως προκαταβληθέντα κεφάλαια, όπως είναι τα παράγωγα (derivatives), τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης (futures), τα δικαιώματα προαίρεσης (options) , κλπ., έχει αυξηθεί δραματικά τα τελευταία χρόνια και υπερβαίνει κατά πολύ την αξία που δημιουργείται στην πραγματική οικονομία.
 

Αν πάψει να υπάρχει εμπιστοσύνη ότι θα πραγματοποιηθεί η μελλοντική αξία επειδή προβλέπεται να πληγεί η βάση της πραγματικής οικονομίας στην οποία αντιστοιχούν οι τίτλοι , κατά την άποψη των συντακτών του Die Grosse Entwertung (Η Μεγάλη απαξίωση), ολόκληρο το σύστημα τύπου αλυσιδωτών επιστολών (chain letters,απλό σύστημα πυραμίδας) θα καταρρεύσει. Το δεύτερο μέρος της συνομιλίας με τον Ernst Lohoff και τον Norbert Trenkle για την οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση.

Ρίτσαρντ Βέρνερ: “Λύση υπάρχει, οι δανειστές σας όμως δεν θέλουν να βγείτε από την κρίση”

 (Επίκαιρα, 7-13.3.’13)

Ιδανική ευκαιρία αποτέλεσε η κρίση στην Ελλάδα για όσους ήθελαν να εμφανίσουν ως αναγκαιότητα το ευρωπαϊκό υπουργείο Οικονομικών και την οικονομική ένωση που προωθεί η Γερμανία, υπογραμμίζει στα Επίκαιρα ο καθηγητής Ρίτσαρντ Βέρνερ, πρόεδρος του τμήματος Διεθνούς Τραπεζικής του βρετανικού πανεπιστημίου Σαουθάμπτον. Ο Ρ. Βέρνερ βρέθηκε στην Αθήνα με αφορμή μια πολύ ενδιαφέρουσα ημερίδα που διοργάνωσε το μεταπτυχιακό τμήμα του Οικονομικού Πανεπιστημίου της Αθήνας (Executive MBA & International MBA), με θέμα το μέλλον του χρήματος.

Πώς αισθάνεστε που βρίσκεστε στο «εργαστήριο» της Ελλάδας;
Τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα για την Ελλάδα γιατί δεν είστε καν σε εργαστήριο. Στα εργαστήρια μπαίνουν σε εφαρμογή πειραματικές διαδικασίες που κατά βάση πετυχαίνουν, ενώ το πείραμα που είναι σε εξέλιξη στην Ελλάδα είναι γνωστό ότι δεν θα πετύχει. Δεν θα δουλέψει καν, τουλάχιστον για όσους ζουν εντός της Ελλάδας, αντίθετα φυσικά με όσους είναι στο εξωτερικό!

Σε ποιούς αναφέρεστε;
Φυσικά στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και την Ευρωπαϊκή Ένωση που έχουν την ευθύνη, εκ μέρους των πιστωτών, για τον σχεδιασμό των προγραμμάτων που εφαρμόζονται στην Ελλάδα. Το δημόσιο χρέος της Ελλάδας δεν ήταν τόσο υψηλό. Αν δεν είχε δανεισθεί επιπλέον χρήματα, όπως απαίτησαν Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ΕΕ και ΔΝΤ δεν θα κατέληγε εδώ που κατέληξε. Ταυτόχρονα η μείωση των κοινωνικών δαπανών κι ειδικότερα αυτών σε παιδεία και υγεία κι η κατεδάφιση του κράτους πρόνοιας προκάλεσαν ύφεση, δηλαδή μείωση του ΑΕΠ, που είναι ο παρανομαστής στο λόγο δημοσίου χρέους προς ΑΕΠ. Ενώ λοιπόν το ζητούμενο ήταν η μείωση του λόγου χρέους προς ΑΕΠ συνέβη το ακριβώς αντίθετο: αύξηση του χρέους, με επιπλέον δανεισμό, και μείωση του ΑΕΠ, λόγω ύφεσης. Αυτή η συνταγή, που οδήγησε στην οικονομική κατοχή της Ελλάδας με θεμελιώδεις λειτουργίες όπως η εκπόνηση του προϋπολογισμού να αναλαμβάνονται από τις Βρυξέλλες, δεν αποτελεί λύση.

Προτάσεις για μια διαφορετική οικονομία

Γιατί το Δημοσιονομικό Σύμφωνο (Fiscal Compact) θα σπρώξει την Ευρώπη στην άβυσσο

Η επικύρωση του Δημοσιονομικού Συμφώνου θα οδηγήσει σε μια μορφή διαρκούς λιτότητας και περιστολής της δημοκρατίας στην Ευρώπη. Προτείνουμε  ένα κεφάλαιο  από το βιβλίο "Τι θα σώσει την Ευρώπη. Επικρίσεις και προτάσεις για μια διαφορετική οικονομία "των B.Coriat, T.Coutrot, D. Lang και Η.Sterdyniak (οι συγγραφείς του  " Μανιφέστου των εμβρόντητων  οικονομολόγων")

Μια συμφωνία  μόνιμης λιτότητας

"Όσο πιο πολύ καταρρέει, τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες  ότι θα λειτουργήσει το πράγμα" [1]

Η τρέχουσα κρίση, η οποία ξεκίνησε το 2007, έχει αναδείξει τους κινδύνους της σημερινής οικοδόμησης της Ευρώπης  που κυριαρχεί ο νεοφιλελευθερισμός. Στις αρχές του 2012, οι άρχουσες τάξεις, και η ευρωπαϊκή τεχνοκρατία στάθηκαν ανίκανες  να αντιμετωπίσουν την κρίση. Και κάτι ακόμη χειρότερα, σήμερα  χρησιμοποιούν την κρίση για να πετύχουν το βασικό και μόνιμο στόχο τους :τη μειωση των δημόσιων δαπανών,την αποδυνάμωση του ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου, το δικαίωμα στην εργασία, και την απαγόρευση στους πολίτες να έχουν λόγο γι αυτά τα ζητήματα .

Η κατάσταση έτσι προχωράει ακάθεκτα προς την καταστροφή. Κατά ομολογία της ίδιας της Επιτροπής, το ΑΕΠ της ζώνης του ευρώ αναμένεται να μειωθεί το 2012 (-0,3%). Τον Μάρτιο του 2012, το ποσοστό ανεργίας στη ζώνη του ευρώ ήταν 10,9%. Η κρίση είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση του ΑΕΠ κατά 9% περίπου. Ωστόσο, η Επιτροπή συνεχίζει να επιβάλει τις πολιτικές λιτότητας που ωθούν την Ευρώπη προς μια ύφεση χωρίς τέλος. Παρά το γεγονός ότι η τύφλωση και η απληστία των χρηματοπιστωτικών αγορών ήταν αυτό που προκάλεσε την κρίση, αυτά που πλήγηκαν ήταν οι δημόσιες δαπάνες και η κοινωνική προστασία.

Νέα μελέτη του ΔΝΤ επιβεβαιώνει: η λιτότητα αυξάνει το δημόσιο χρέος

Σα να μην έφτανε το mea culpa του επικεφαλής οικονομολόγου του ΔΝΤ, Olivier Blanchard πριν το Παγκόσμιο Οικονομικό Outlook 2012 και στη συνέχεια με μία εργασία που εξηγούσε ότι η λιτότητα είναι αντιπαραγωγική, επειδή συρρικνώνει την οικονομία, έρχεται τώρα μια άλλη μελέτη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου με τίτλο "Η πρόκληση της μείωσης του χρέους στη διάρκεια της δημοσιονομικής εξυγίανσης" να  διαπιστώσει ότι το δημόσιο χρέος αυξάνεται στις χώρες που ακολουθούν προγράμματα λιτότητας.

Όπως ισχυρίζονται οι συντάκτες της εργασίας, Luc Eyraud και Anke Weber, είναι αλήθεια ότι, με δημοσιονομικούς πολλαπλασιαστές μεγαλύτερους από 1, που βρήκε ο Blanchard,η  λιτότητα οδηγεί σε αύξηση του λόγου χρέους / ΑΕΠ, επειδή μειώνει τον παρονομαστή περισσότερο από ό, τι μπορεί να μειώσει τον αριθμητή. Κατι που από μόνο του δεν αποτελεί έκπληξη , αν το μοντέλο που χρησιμοποίησαν οι δύο οικονομολόγοι δεν οδηγούσε και σε ένα άλλο συμπέρασμα: Η λιτότητα παράγει χειρότερα αποτελέσματα στο λόγο χρέους / ΑΕΠ όταν η αναλογία αυτή είναι ήδη μεγάλη, γεγονός που καθιστά αντιπαραγωγική τη δημοσιονομική εξυγίανση σε χώρες που, θεωρητικά, παίρνει πιο επείγοντα χαρακτήρα.

 

Αλλά δεν είναι μόνο αυτό: δυο  οι συντάκτες της εργασίας εφιστούν την προσοχή στις αντιδράσεις των χρηματοπιστωτικών αγορών, οι οποίες βλέποντας ότι το δημόσιο χρέος αυξάνεται, απαιτούν υψηλότερα επιτόκια, επιδεινώνοντας κι άλλο την κατάσταση. Οι δε κυβερνήσεις από τη μεριά τους διαπιστώνοντας την αναποτελεσματικότητα των επιλογών τους, στρέφονται στις εύκολες λύσεις και ζητούν κάθε χρόνο νέες "θυσίες", γεγονός που καθιστά ακόμη πιο περίπλοκη την κατάσταση.

Το καλύτερο, όπως δείχνει η μελέτη που δημοσίευσε  το ΔΝΤ, είναι η δημοσιονομική εξυγίανση να αναβληθεί αφού πρώτα η οικονομία επιστρέψει στην ανάπτυξη.

Σύνδεσμος για  την εργασία  “The Challenge of Debt Reduction during Fiscal Consolidation” ("Η πρόκληση της μείωσης του χρέους στη διάρκεια της δημοσιονομικής εξυγίανσης")

 [--->}

Σαράντης Δημητριάδης: Σχέδια μεταλλευτικής-μεταλλουργικής δραστηριότητας στη Χαλκιδική

Κείμενο παρέμβασης του Ομότιμου καθηγητή Γεωλογίας Α.Π.Θ. Σαράντη Δημητριάδη στη χθεσινή συζήτηση στο Δημοτικό Συμβούλιο Θεσσαλονίκης για την επένδυση της ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ στη Χαλκιδική.

Κατεβάστε το από εδώ σε μορφή .ppt.

Ο χάρτης είναι από τη Μελέτη Περιβαλοντικών Επιπτώσεων της εταρείας.

 

Επί της μελέτης περιβαλλοντολογικών επιπτώσεων (ΜΠΕ) της ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ: Ισχυρισμοί και πραγματικότητες

Σαράντης Δημητριάδης,Ομότιμος Καθηγητής,Τμήμα Γεωλογίας, ΑΠΘ.

•  ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΣ:

•  Η ΜΠΕ της «Ελληνικός Χρυσός» (Ε.Χ.) έχει γίνει αποδεκτή και εγκριθεί από Πανεπιστημιακά Ιδρύματα της χώρας.

•    ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ:

•   Κανένα Πανεπιστήμιο της χώρας δεν έχει εγκρίνει, αποδεχτεί ή εκφραστεί θετικά για τη ΜΠΕ της Ε.Χ., εκτός από λίγους μεμονωμένους επιστήμονες παν/μιακούς που με χρηματοδότηση από την Ε.Χ. συνέβαλλαν στη σύνταξή της ΜΠΕ, καθώς και από ένα Πανεπιστημιακό Τμήμα, από όσο γνωρίζω, το οποίο (κατά σύμπτωση;) έχει οργανώσει διεθνές συνέδριο με κύριο χορηγό την Ε.Χ.

• ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΣ:

•  Στη μεταλλουργική επεξεργασία δεν θα χρησιμοποιηθεί κυάνιο, επειδή θα λειτουργήσει η πυρομεταλλουργική κάμινος “ακαριαίας τήξης” (flash smelting).

•   (ισχυρισμός ευρύτατα προβαλλόμενος από όλους τους υποστηρικτές της επένδυσης για την καταστολή των αντιδράσεων λόγω χρήσης αυτής της τοξικής ουσίας).

•  ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ:

•   Η εντός της μεταλλουργικής καμίνου ακαριαίας τήξης διεργασία δεν απαιτεί πράγματι τη χρήση κυανίου (NaCN).

•  Όμως, το υλικό τροφοδοσίας της καμίνου (πυρίτες Ολυμπιάδας – 250.000 τόνοι/έτος) περνάει σε προηγούμενο εμπλουτιστικό στάδιο μια επεξεργασία με κυανιούχα διαλύματα, εκτός από αυτά όμως και με διαλύματα της εξίσου τοξικής ισοπροπυλικής ξανθάτης (SIMPX).

• Τα κατάλοιπα των τοξικών αυτών ουσιών καταλήγουν στον ανοικτό αποθέτη του Κοκκινόλακκα κοντά στο Στρατώνι
• Οι ποσότητες των χρησιμοποιούμενων τοξικών ουσιών αναφέρονται στη ΜΠΕ της Ε.Χ. και είναι:
• NaCN: 18 τόνοι ετησίως
• SIMPX: 22 τόνοι ετησίως
• Βλέπε σχετικά σε ΜΠΕ:
• Σελ. 5.2-23 και 5.2-24, καθώς και:
• Πίνακα 5.2.4-1, σελ. 5.2-36
• Και σχήμα 5.2.5-1, σελ. 5.2-37 ,
• Όπως και την § δ1.2, σελ.32, σε συνδυασμό με την § δ2.217, σελ. 55 της ΚΥΑ Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΔΑ: 4ΑΣΔ0-ΩΔ0) 26/7/2011.  

• ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΣ:
• Υπάρχει πιστοποίηση από την Φινλανδική εταιρεία κατασκευής (OUTOTEC) της καμίνου ακαριαίας τήξης ότι αυτή είναι απολύτως κατάλληλη για χρήση με το συγκεκριμένο συμπύκνωμα των δυσκατέργαστων πυριτών Ολυμπιάδας     (”δυσκατέργαστο” επειδή συμβαίνει να είναι πολύ πλούσιο σε αρσενικό). 
• ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ
• Καμία τέτοια πιστοποίηση δεν υπάρχει στη ΜΠΕ και καμία δεν έχει παρουσιαστεί μέχρι τώρα, παρά το ότι έχει επίμονα ζητηθεί από όσους αμφισβητούν την καταλληλότητα του συγκεκριμένου συμπυκνώματος τροφοδοσίας στη συγκεκριμένη κάμινο.
• Από όσα έγιναν γνωστά μέχρι σήμερα φαίνεται πως έχουν γίνει δοκιμές της μεθόδου με το συγκεκριμένο συμπύκνωμα μόνο σε εργαστηριακό επίπεδο. Η όλη προσπάθεια βρίσκεται ακόμα στο στάδιο έρευνας και ανάπτυξης, πολύ μακριά ακόμα από το στάδιο της ασφαλούς εφαρμογής.  

• ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΣ:
• Δεν υπάρχει κίνδυνος διαφυγής του τοξικότατου αρσενικού στο περιβάλλον, επειδή αυτό θα συλλέγεται και θα οδεύει στους χώρους απόθεσης των μεταλλευτικών καταλοίπων (Κοκκινόλακκας) με τη μορφή του αδιάλυτου “κρυσταλλικού σκοροδίτη”.
• ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ:
• Πέρα από το γεγονός της αμφισβήτησης της δυνατότητας συλλογής και μετατροπής του συνόλου του τοξικότατου αρσενικού σε σκοροδίτη, η αδιαλυτότητα του τελευταίου μπορεί μεν να εξασφαλίζει σε μεγάλο βαθμό τη μη διασπορά του αρσενικού στο περιβάλλον σε διαλυτή μορφή όπως δείχνουν πειράματα in vitro, καθόλου όμως δεν σημαίνει εξουδετέρωση του τοξικού κινδύνου, αφού είναι άγνωστη η in vivo δράση του μηχανικά διασκορπιζόμενου στον αέρα σκοροδίτη αν αυτός προσληφθεί δια της τροφικής, αναπνευστικής ή διαδερματικής οδού.      

•  Η δέσμευση εξάλλου όλου του αρσενικού που εξαερώνεται μέσα στην κάμινο ακαριαίας      τήξης και η μετατροπή του σε σκοροδίτη δεν είναι καθόλου εξασφαλισμένη και αυτός είναι ο λόγος που το μέγιστο επιτρεπόμενο όριο περιεκτικότητας σε αρσενικό του υλικού που τροφοδοτεί τέτοιους κλιβάνους πρέπει να είναι πολύ χαμηλό (γενικά κάτω από 0,2 έως 0,5 % κατ’ ανώτατο όριο σε αρσενικό).

•  Το υλικό τροφοδοσίας της καμίνου που θα χρησιμοποιηθεί από την Ε.Χ. θα έχει περιεκτικότητα σε αρσενικό ~10%, δηλαδή περίπου εικοσαπλάσιο από το μέγιστο προβλεπόμενο ως ασφαλές.

•   Πουθενά στον κόσμο δεν λειτουργεί κάμινος ακαριαίας τήξης που να τροφοδοτείται με υλικό τόσο υψηλής περιεκτικότητας σε αρσενικό.

      

•  ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΣ:

•  Η κατάληψη χώρου (έκτασης) από τις εξορυκτικές & μεταλλευτικές δραστηριότητες, καθώς και από τους χώρους απόθεσης των μεταλλευτικών καταλοίπων θα είναι μικρό μόνο μέρος  της όλης δεσμευμένης έκτασης των 317.000 στρεμμάτων. Το ίδιο μικρή θα είναι και η έκταση της αποξυλωμένης πρώην δασικής έκτασης.  

•  ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ:

• Η κατάσταση που περιγράφεται στη ΜΠΕ της Ε.Χ. είναι η εναρκτήρια.

• Θα υπάρξει οπωσδήποτε επέκταση των εξορύξεων και μεταλλευτικών δραστηριοτήτων, χωρίς υποχρεωτικά νέες αδειοδοτήσεις, στα πολύ μεγάλα κοιτάσματα της Τσικάρας, Φυσώκας, Πιάβιτσας και άλλων πιθανώς μέσα στο χώρο των 317.000 στρεμμάτων, με αντίστοιχη μεγάλη επέκταση και μεγέθυνση όλων των αρνητικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων.   

• ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΣ:

• Η σεισμική επικινδυνότητα στην περιοχή δεν είναι τόσο μεγάλη ώστε να θεωρηθεί παράγοντας ιδιαίτερης ανησυχίας. 

•  ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ:

•  Όλες οι υπάρχουσες κύριες εγκαταστάσεις στο Στρατώνι, καθώς και οι προγραμματισμένες νέες (εργοστάσιο μεταλλουργίας, μονάδα παραγωγής θειϊκού οξέος, νέες λιμενικές εγκαταστάσεις) είναι χωροθετημένες ιππαστί επί του ίχνους ενός ενεργού σεισμογόνου ρήγματος που έδωσε τον καταστρεπτικότατο σεισμό του 1932 μεγέθους άνω των 7 Ρίχτερ. 

•   Ο σεισμός εκείνος προκάλεσε τη σχεδόν ολική καταστροφή της Ιερισσού και του Στρατωνίου, το θάνατο 126 και τον τραυματισμό 274 ανθρώπων, σοβαρές βλάβες σε όλα τα γύρω χωριά και σε όλες, εκτός από δύο, μονές του Αγίου Όρους.

• Στις εγκαταστάσεις επί του ρήγματος του σεισμού εκείνου θα είναι αποθηκευμένα:             εκρηκτικά, καύσιμα, οξυγόνο, υδροχλωρικό οξύ, θειϊκό οξύ, προπάνιο, καυστικό νάτριο, υδράσβεστος, υπεροξείδιο του υδρογόνου, κυανιούχο νάτριο και ισοπροπυλική ξανθάτη

•    ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΣ:

•  Θα οριστεί μια επιτροπή από ανεξάρτητους επιστήμονες και τοπικούς φορείς που θα εγγυάται, επιβλέπει και ελέγχει τη σωστή τήρηση των προβλεπόμενων και εγκεκριμένων περιβαλλοντικών όρων.

•   ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ:

•   Μια τέτοια επιτροπή έχει ήδη συσταθεί από το ΥΠΕΚΑ τον Απρίλιο του 2012. Στην ιδρυτική της απόφαση προβλέπεται ότι θα χρηματοδοτείται για το έργο της και από την Ε.Χ.

•  Στο έργο της επιτροπής δεν προβλέπεται βέβαια η μείωση της αναμενόμενης μεγάλης αέριας ρύπανσης, της αποδάσωσης και αποστράγγισης της περιοχής, της μόλυνσης με όξινη απορροή όσων νερών θα απομείνουν, της μείωσης ή αποκλεισμού των κυανιούχων, του αρσενικού, του σεισμικού κινδύνου κ.α. –μόνο η παρακολούθηση της μοιραίας εξέλιξής τους.      

       

•   ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΣ:

•  Έγινε διαβούλευση για τα σχεδιαζόμενα με την τοπική κοινωνία.

•   ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ:

•   Δεν έγινε καμία διαβούλευση με την τοπική κοινωνία, κατά παράβαση της εθνικής και κοινοτικής νομοθεσίας.

•  Αν υποστηριχθεί ότι έχει γίνει (που δεν έγινε), πρέπει τότε να γίνει παραδεκτό πως πάντως δεν έπεισε για τη χρησιμότητα και το ακίνδυνο της επέκτασης της μεταλλευτικής δραστηριότητας και δεν εκπλήρωσε τον σκοπό της, αφού η τοπική κοινωνία στο μέγιστο μέρος της τάσσεται εναντίον αυτής της δραστηριότητας.

 [--->]