| Δεν υπάρχει Γαλατικό Χωριό στις Σκουριές - ανάλυση, μέρος Β' |
Της Νέλλης Ψάρρού. Το πρώτο μέρος αυτής της ανάλυσης βρίσκεται εδώ: Αξιόποινες πράξεις της Ελληνικός Χρυσός - ανάλυση, μέρος Α'
Δεν υπάρχει Γαλατικό Χωριό στις Σκουριές - ανάλυση, μέρος Β'
Μπορεί οι... Ρωμαίοι να πήγαν στις Σκουριές, αλλά Γαλατικό Χωριό δεν βρήκαν. Κι έτσι το κατασκεύασαν. Και θα εξηγήσω ακριβώς τι εννοώ. 
Ο
ιδιωτικός στρατός της ΕΛ.ΑΣ. μπορεί να κατέλαβε την ευρύτερη περιοχή
των Σκουριών για την προστασία της Ελληνικός Χρυσός, όμως οι αντιδράσεις
που συνάντησε ήταν τεράστιες. Υπό κανονικές συνθήκες, δηλαδή υπό
δημοκρατικό καθεστώς, η επένδυση δεν θα είχε προχωρήσει.
Είναι
χαρακτηριστικό ότι, ενώ είχαν χαριστεί τα μεταλλεία
στον πρόεδρο του Άκτωρ κ. Δημήτρη Κούτρα από το 2003, οι εργασίες
ξεκίνησαν μόλις το 2012, δηλαδή εν καιρώ μνημονιακής συνταγματικής
εκτροπής.
Ας μην ξεχνάμε ότι η προηγούμενη εταιρεία είχε αναγκαστεί να
φύγει ύστερα από τις μεγάλες αντιδράσεις στην Ολυμπιάδα
που έλαβαν χώρα από τα μέσα της δεκαετίας του '90 ως το 2003. Στις
αντιδράσεις αυτές πρωτοστάτησε μεν η Ολυμπιάδα, αλλά είχε την ενεργό και
διαρκή συμμετοχή και άλλων δήμων, όπως του Σταυρού, της Ασπροβάλτας,
της Βαρβάρας, του Μάβιτου κλπ.
Στη νέα συνθήκη, που διαμορφώθηκε από το 2004 και μετά, βλέπουμε μια μετατόπιση του κέντρου των αντιδράσεων προς άλλες περιοχές. Καταρχάς, η Ολυμπιάδα έμεινε αμέτοχη, καθώς οι εργασίες είχαν σταματήσει στην περιοχή της και το κέντρο βάρους δόθηκε στην νέα δραστηριότητα που θα ξεκινούσε από τις Σκουριές για να επεκταθεί σε όλη τη ΒΑ Χαλκιδική, αλλά και σε όλη τη Β. Ελλάδα από Κιλκίς μέχρι Έβρο στη συνέχεια.
Έτσι,
άρχισαν να μπαίνουν στο χορό χωριά που ως τότε ήταν αμέτοχα στις προ του
2003 κινητοποιήσεις. Πρωτοστατούντος της Μεγάλης Παναγιάς, το χωριό που
βρίσκεται ακριβώς κάτω από τη νέα εξόρυξη, δημιουργήθηκε η Πρωτοβουλία Ενάντια στις Βλαπτικότητες,
με μικρή συμμετοχή κι από άλλα χωριά.
Η πρωτοβουλία αυτή ξεκίνησε
ενημερώσεις, εκδηλώσεις κλπ ήδη από το 2006 έχοντας αντιληφθεί το σχέδιο
της εταιρείας, που ακόμη ήταν σε αδράνεια, και από το 2009 και μετά δημιούργησε πάνω στο βουνό ένα φυλάκιο
για να ελέγχει την περιοχή: στο φυλάκιο αυτό βρίσκονταν κόσμος σε 24ωρη
βάση. Αυτές οι “προπαρασκευαστικές” αντιδράσεις κράτησαν μέχρι τις 20
Μαρτίου 2012, όταν και η εταιρεία ήταν έτοιμη και αποφασισμένη να
ξεκινήσει εργασίες: τότε έστειλε για πρώτη φορά εργαζόμενους να χτυπήσουν τον κόσμο και να κάψουν το φυλάκιο, κάτι που έγινε και τότε με την κάλυψη της αστυνομίας.
Σε
αυτή την κρίσιμη στιγμή κατά την οποία η εταιρεία θα έμπαινε στη νέα
περιοχή αλλά και θα ξεκινούσε εκ νέου εργασίες στην Ολυμπιάδα, ήταν
προφανές ότι θα κλιμακώνονταν και οι αντιδράσεις.
Πράγματι, μετά το
κάψιμο του φυλακίου, οι αντιδρώντες από τη Μεγάλη Παναγιά πήγαν στην
Ιερισσό, που ως τότε μεμονωμένα συμμετείχε στην πρωτοβουλία, ενημέρωσαν
τον κόσμο και όλοι μαζί πραγματοποίησαν κατάληψη στο δημαρχείο.
Η συνέχεια των γεγονότων είναι καταιγιστική, και στα κύρια σημεία της γνωστή: διαδηλώσεις, καταστολή, σιωπή από τα ΜΜΕ, ενημερωτικές δράσεις από το κίνημα που μαζικοποιούνταν χάρη στη συμμετοχή των παραλιακών χωριών, πορείες, και ξανά καταστολή..., μέχρι την πυρπόληση των εγκαταστάσεων του εργοταξίου στις Σκουριές, οπότε το θέμα άνοιξε επικοινωνιακά και δικαστικά προβάλοντας την “τρομοκρατική δράση των κατοίκων”. Κάπου εδώ ξεκίνησε η επικοινωνιακή τρίπλα περί “Γαλατικού Χωριού”.
Οι Ρωμαίοι και οι Γαλάτες: περί εμφυλίου συνέχεια
Η
συμμετοχή της Ιερισσού στις κινητοποιήσεις ήταν ιδιαίτερα ζημιογόνα για
την εταιρεία και την κυβέρνηση για δύο βασικούς λόγους.
Πρώτον, σε
αντίθεση με άλλα χωριά που είχαν προθύστερα κινητοποιηθεί, η Ιερισσός
είναι στο σύνολό της ενάντια στην επένδυση. Αυτό δημιουργούσε μια
δυναμική που συμπαρέσυρε το κίνημα σε μαζικές κινητοποιήσεις και,
κυρίως, κατάφερε να συσπειρώσει όσους ήδη αντιδρούσαν. Αυτή τη δυναμική
δεν μπορούσαν άλλα χωριά να την έχουν επειδή είναι μοιρασμένα λόγω των
αρκετών εργαζόμενων στα μεταλλεία: για λόγους κοινωνικής ειρήνης και
συνοχής οι αντιδράσεις ήταν πιο περιορισμένες και με μικρότερη συμμετοχή
(μικρότερη, όχι μικρή).
Στην Ιερισσό η ομοψυχία και καθολική αντίδραση
(λόγω και των ελάχιστων εργαζομένων στην εταιρεία) δημιουργούσε
πραγματικά μια κατάσταση που αύξανε τις κινητοποιήσεις και αντιδράσεις
με... γεωμετρική πρόοδο.
Δεύτερον, και εξαιτίας αυτού, μπήκαν δυναμικά
στον αγώνα και άλλα χωριά, όπως η Ουρανούπολη, τα Νέα Ρόδα, το Γομάτι
κλπ, που ουσιαστικά συμπαρασύρθηκαν από τη δυναμική που έδινε η Ιερισσός
– χωρίς φυσικά να παραγνωρίζουμε τη σημασία της καταστολής στη δυναμική
αυτή.
 Έτσι, λοιπόν, η Ιερισσός έπρεπε να απομονωθεί. Και ο πιο έξυπνος τρόπος για να γίνει αυτό ήταν να ηρωοποιηθεί! Το κόλπο στήθηκε σχεδόν από την αρχή, όταν ο υπουργός τότε (2013) δημόσιας τάξης κ. Δένδιας χαρακτήριζε τους Ιερισσιώτες “Γαλάτες” που θέλουν να επιβάλουν τον δικό τους νόμο. Τα ευφυολογήματα, τα ανέκδοτα και τα αστεία που συνήθως συνοδεύουν τέτοιες δηλώσεις ξεκίνησαν αμέσως στην περιοχή, και οι ίδιοι οι Ιερισσιώτες έστησαν τη φωτογραφία του Αστερίξ στην είσοδο του χωριού δημιουργώντας μια ευχάριστη ανεκδοτολογία.
Πάντως, το φαινομενικά
παράδοξο της δήλωσης του Δένδια (παράδοξο μιας και, αναφερόμενος στους
Ιερισσιώτες ως Γαλάτες αυτομάτως ο ίδιος και τα ΜΑΤ ήταν οι Ρωμαίοι, όχι
πολύ κολακευτικός συνειρμός για την κυβέρνησή του) πρέπει να ερμηνευτεί
μέσα από έναν στρατηγικό σχεδιασμό τη στοχοποίηση της Ιερισσού και την συνακόλουθη απομόνωσή της.
Το ότι αυτή η πρακτική ανταποκρίνεται σε στρατηγικό σχεδιασμό
αποδεικνύεται από τη συνέχισή του σήμερα, δύο χρόνια μετά.
Δύο παραδείγματα:
πρώτον, στα ΜΜΕ και σε όλα τα κατευθυνόμενα ρεπορτάζ που
“ξαναείδαν” τις Σκουριές πρόσφατα, η αναφορά στους κατοίκους που
αντιδρούν γίνεται μόνο στους κατοίκους της Ιερισσού, και συνήθως
αναφέρεται πως “είναι ένα χωριό στην περιοχή που αντιδρά, η Ιερισσός”.
Δεύτερον, τη μεθόδευση αυτή, ακόμη πιο επιτηδευμένη για να προέρχεται
απλώς από τους μεταλλωρύχους, την είδαμε και στην περίπτωση των μπλόκων
που έκαναν οι τελευταίοι τη Μεγάλη Βδομάδα, όπου άφηναν γνωστά σε αυτούς
άτομα του κινήματος να περνούν, σταματώντας μόνο όσους ήταν από Ιερισσό
(δείτε στο πρώτο μέρος της ανάλυσης, εδώ).
Αυτή
η ηρωοποίηση-απομόνωση δεν είναι απλώς ένα επικοινωνιακό παιχνίδι που
έχει στόχο την κοινή γνώμη παρουσιάζοντας μόνο ένα χωριό να αντιδρά. Ο βασικός στόχος αυτής της μεθόδευσης είναι το ίδιο το κίνημα και οι ανθρώπινες αδυναμίες εντός του.
Με άλλα λόγια, μέσω της αδικίας και του τοπικισμού προσπάθησαν οι
γνώστες της ανθρώπινης ψυχολογίας να βάλλουν το κίνημα εκ των έσω.
Πράγματι, η συνεχής αναφορά μόνο στην Ιερισσό εκνεύρισε πολλούς
ανθρώπους του κινήματος σε άλλα χωριά, ειδικά στο βαθμό που γινόνταν και
από έντυπα που υποστήριζαν το κίνημα – καθότι συχνά οι δημοσιογράφοι
αναπαράγουν αυτό που ακούν όταν γράφουν χωρίς να αποκτούν καλύτερη γνώση
μιας περιοχής.
Άνθρωποι που είχαν κινητοποιηθεί πριν ακόμη η Ιερισσός
μπει στον αγώνα έβλεπαν ενοχλημένοι τη μονοδιάστατη αυτή αναφορά,
αρνούμενοι ωστόσο να δουν ότι και οι ίδιοι ακολούθησαν σε έναν αγώνα που
είχε ξεκινήσει πριν το 2006, όταν οι ίδιοι αδρανούσαν.
Ο τοπικισμός, ως άλλος εθνικισμός, ακολουθήθηκε από αρκετούς,
μεταξύ αυτών και από ανθρώπους που η ιδεολογία τους είναι ενάντια σε
κάθε εθνικισμό, δυναμιτίζοντας ενίοτε τις σχέσεις ανάμεσα στα
συντονιστικά αγώνα των χωριών.
Από την άλλη, η κατάσταση αυτή
προκάλεσε ανά στιγμές μια σχετική απομόνωση της Ιερισσού μιας και η
αναγόρευσή της σε ηγέτιδα του αγώνα ουσιαστικά την αποδυνάμωνε, αφού
είναι γνωστό πως μόνο με την αλληλοϋποστήριξη πετυχαίνουν οι αγώνες.
Τα παράπονα που διοχέτευαν οι τοπικιστές του κινήματος πλέον εναντίον
της Ιερισσού δημιουργούσαν την εντύπωση σε αλληλέγγυους ότι η Ιερισσός
είναι ανάχωμα στον αγώνα. Έτσι οι ίδιοι, μέλη αυτού του κινήματος και
ταυτόχρονα θύματα της κυρίαρχης προπαγάνδας που κατά τα άλλα
αντιστρατεύονται, έπαιζαν εθελουσίως το παιχνίδι που η εταιρεία
τεχνηέντως τους έβαλε να παίξουν.
Η
μεθόδευση αυτή δεν έπιασε εν τέλει.
Αν και δημιούργησε αρκετά
προβλήματα, ίσως και κρίσεις στις σχέσεις των ανθρώπων του αγώνα, εν
τέλει η καθημερινή τριβή έδειξε σε όλους την ποιότητα και τις προθέσεις
του καθενός.
Η Ιερισσός δεν είναι το Γαλατικό χωριό περικυκλωμένο από
τους Ρωμαίους, όπως θέλουν να μας το παρουσιάσουν προκειμένου να την
απομονώσουν – ακριβώς επειδή είναι σημαντικό κομμάτι αυτού του
κινήματος*.
Οι Γαλάτες του γνωστού κόμιξ είχαν μαγικό ζωμό για να νικούν
τους Ρωμαίους.
Στην εν λόγω περιοχή, ο μαγικός ζωμός είναι η
αλληλεγγύη, και τον κρατούν όλα τα χωριά μαζί σε έναν αγώνα ενιαίο, που
τον τροφοδοτούν οι χιλιάδες αλληλέγγυοι σε όλη την Ελλάδα και εκτός
αυτής.
Στην πραγματικότητα οι ...Ρωμαίοι είναι περικυκλωμένοι από
Γαλάτες που βρίσκονται διάσπαρτοι μέσα σε όλα τα χωριά του δήμου
Αριστοτέλη, και όχι μόνο. Και γι' αυτό φοβούνται, και γι αυτό
στοχοποιούν και εγείρουν τα πιο ζωώδη μας ένστικτα, της ζήλιας και του
ανταγωνισμού.
Η
επίθεση αυτή έχει γίνει πλέον προφανής στα μάτια του απλού κόσμου, που
συνεχίζει τον αγώνα και ξεπερνά τα προβλήματα, τους ανταγωνισμούς και
τις στημένες παγίδες. Αυτή τη στιγμή σε όλα τα χωρία της περιοχής έχει
αναζωπυρωθεί η κινητικότητα και η συνεννόηση, ενώ όσοι άθελά τους ή
ηθελημένα έπαιξαν το παιχνίδι της εταιρείας έχουν σχεδόν απομονωθεί. Η κινητοποιηση αυτή είναι πολύχρονη και είναι κατανοητό στον καθέναν πλέον πως ο αγώνας είναι κοινός.
Δεν
υπάρχει Γαλατικό Χωριό στις Σκουριές. Η προπαγάνδα περί Γαλατικού
χωριού, απομονωμένου και περικυκλωμένου από τους Ρωμαίους, δεν είναι
παρά μια αντιστροφή της πραγματικότητας όπως αυτή που συνηθίζει η ακροδεξιά προπαδάνδα:
υπάρχουν μόνο “Ρωμαίοι” φοβισμένοι, απομονωμένοι και περικυκλωμένοι από
πολλούς απλούς ανθρώπους όλων των χωριών ενωμένους στον πιο δίκαιο
αγώνα: για το μέλλον, τη γη και την ελευθερία.
* Το πιο καθοριστικό κομμάτι αυτού του κινήματος δεν είναι άλλο από την Ολυμπιάδα, που έχει αποχωρήσει από τις κινητοποιήσεις μετά το 2003 μέσω ψευδών υποσχέσεων, εξαγοράς και φόβου. Στην Ολυμπιάδα θα επανέλθω με ειδικό ρεπορτάζ προσεχώς. |
