«Ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών μπορεί να περιμένει μια παγωμένη υποδοχή
όταν θα αντιμετωπίσει αύριο τους συναδέλφους του της ευρωζώνης. Η
συμβουλή μου στον Γιάνη Βαρουφάκη είναι να αγνοήσει τα βλέμματα εκνευρισμού και
τις συγκαλυμμένες απειλές και να μείνει αμετακίνητος. Είναι
μέλος της πρώτης κυβέρνησης στην ευρωζώνη που έχει δημοκρατική εντολή να
εναντιωθεί σε μια άκρως δυσλειτουργική πολιτική, που έχει αποδειχθεί οικονομικά
αστοιχείωτη και πολιτικά μη βιώσιμη», γράφει ο
Βόλφγκανγκ Μινχάου, κορυφαίος οικονομικός αναλυτής, μεταξύ άλλων των Financial
Times και του περιοδικού Spiegel, σε ένα άρθρο κόλαφο για τις ευρωπαϊκές
πολιτικές, απόσπασμα του οποίου ακολουθεί:
«Φυσικά είναι επικίνδυνο να υψώσει ανάστημα η Ελλάδα στην ευρωπαϊκή ελίτ. Οι συνέπειες μιας αποτυχίας πρέπει να έχουν γίνει απόλυτα κατανοητές. Η Ελλάδα μπορεί να διακινδυνεύει την οικονομική κατάρρευση και μαζί με αυτή την αναγκαστική έξοδο από την ευρωζώνη....
Η συζήτηση στην ουσία δεν είναι για τα χρήματα. Χρειάζονται μόνο μερικοί οικονομολόγοι σε μια μπυραρία, με ένα μολύβι και λίγες μπύρες στο πλάι για να κάνουν τις μαθηματικές πράξεις. Η διαφωνία είναι για το περιτύλιγμα...
Οι Ελληνες θέλουν ένα απλό «δάνειο-γέφυρα» που να συνδυάζεται με μια σαφή παραδοχή ότι τα προηγούμενα προγράμματα έχουν αποτύχει. Αλλοι διαφωνούν. Οι Γερμανοί υποστηρίζουν την λιτότητα για ιδεολογικούς λόγους. Οι Πορτογάλοι αντιτίθενται δεδομένου ότι οι ίδιοι πήραν το χάπι της λιτότητας χωρίς να εξεγερθούν. Και οι Λιθουανοί λένε "εμείς είμαστε πιο φτωχοί από εσάς. Γιατί να σας σώσουμε;" Και πάει λέγοντας.
Τι πρέπει λοιπόν να κάνει η ελληνική κυβέρνηση; Θα πρέπει να επιμείνει στις θέσεις της να μην αποδεχθεί τη συνέχιση του υπάρχοντος προγράμματος. Ετσι δεν θα δεσμεύεται πλέον από αυτοκαταστροφικούς στόχους, όπως να έχει πρωτογενές πλεόνασμα 3% του ΑΕΠ. Για μια χώρα με μαζική ανεργία, ένας τέτοιος στόχος είναι παραλογισμός.
Φυσικά θα ήταν καλύτερα αυτές οι ανοησίες να πάψουν να ισχύουν όσο η Ελλάδα παραμένει στην ευρωζώνη. Αλλά το πιο σημαντικό είναι να σταματήσουν.
Εαν αυτό δεν είναι εφικτό, η Αθήνα θα πρέπει να ετοιμάσει ένα σχέδιο Β. Αυτό δεν σημαίνει κατ'ανάγκη μια επίσημη έξοδο από την ευρωζώνη, μια λύση που είναι η πιο ακραία και επικίνδυνη. Υπάρχουν και πιο έξυπνες επιλογές που μπορεί να προηγηθούν.
Η πιο λογική από όλες είναι η υιοθέτηση ενός παράλληλου μέσου συναλλαγής- όχι κατ'ανάγκη νομίσματος - κάτι σαν κρατικό εργαλείο χρέους που μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε συγκεκριμένες περιπτώσεις {...} Τέτοια εργαλεία ήδη υπάρχουν στις αμερικανικές πολιτείες. {...}
Με ένα τέτοιο εργαλείο η Ελλάδα μπορεί να αφήσει πίσω της τις πολιτικές λιτότητας χωρίς να εγκαταλείψει την ευρωζώνη. {...} Και αυτό που κανείς δεν ομολογεί είναι ότι από τη στιγμή που υιοθετηθεί ένα τέτοιο σύστημα, μπορείς να κηρύξεις χρεοκοπία απέναντι στους Ευρωπαίους πιστωτές σου.
Τι μπορούν να σου κάνουν;
Δεν μπορούν να σε πετάξουν έξω από την ευρωζώνη.
Δεν έχουν τα νομικά εργαλεία για να το κάνουν.
Δεν μπορούν να σε διώξουν ούτε από την Ευρωπαϊκή Ενωση.
Και θα εξακολουθούν να χρειάζονται την συγκατάθεση σου για να αλλάξουν τις συνθήκες ή για όποια πολιτική απόφαση χρειάζεται ομοφωνία, όπως η ανανέωση των κυρώσεων απέναντι στη Ρωσία.
Η πιο επικίνδυνη εναλλακτική είναι μια «σκληρή έξοδος»- το Grexit. Αυτό είναι ένα σενάριο που η Ελλάδα θα πρέπει να προσπαθήσει να αποφύγει γιατί θα είναι εξαιρετικά διασπαστικό. Αλλά η κλίμακα των αρνητικών επιπτώσεων, τουλάχιστον για την Ελλάδα, εξαρτάται από την διαχείριση του.
Το Grexit είναι πιθανά πιο επικίνδυνο για την ίδια την ευρωζώνη, επειδή μπορεί να θεωρηθεί ως μια φόρμουλα και για άλλους, ειδικά εάν δεν επέλθει Αρμαγεδδόνας στην Ελλάδα. Παρότι δεν είναι το επιθυμητό, ακόμα και το Grexit θα ήταν προτιμότερο από ότι το status quo.
Το χειρότερο σενάριο θα ήταν η ελληνική κυβέρνηση να κάνει πρώτη πίσω και να αποδεχθεί την ήττα.
Εάν ο ΣΥΡΙΖΑ συνομολογίσει σε αυτή την πολιτική συναίνεση, τότε το μόνο κόμμα που θα μείνει να αντιπαραταχθεί σε αυτές τις πολιτικές θα είναι η Χρυσή Αυγή, το κόμμα των Νεοναζί.
Αυτό που θα προτιμούσα είναι η ευρωζώνη ως σύνολο να εγκαταλείψει τις αποτυχημένες πολιτικές των τελευταίων πέντε ετών και να προχωρήσει μπροστά.
Εάν αυτό αποδειχθεί πολιτικά αδύνατο, η δεύτερη καλύτερη εκδοχή, για την Ελλάδα τουλάχιστον, θα ήταν μια ημι-έξοδος, με ένα παράλληλο νόμισμα και χρεοκοπία μόνο έναντι των επίσημων πιστωτών της.
Σε κάθε περίπτωση δεν θα πρέπει να υποχωρήσει την Δευτέρα».
[--->]
«Φυσικά είναι επικίνδυνο να υψώσει ανάστημα η Ελλάδα στην ευρωπαϊκή ελίτ. Οι συνέπειες μιας αποτυχίας πρέπει να έχουν γίνει απόλυτα κατανοητές. Η Ελλάδα μπορεί να διακινδυνεύει την οικονομική κατάρρευση και μαζί με αυτή την αναγκαστική έξοδο από την ευρωζώνη....
Η συζήτηση στην ουσία δεν είναι για τα χρήματα. Χρειάζονται μόνο μερικοί οικονομολόγοι σε μια μπυραρία, με ένα μολύβι και λίγες μπύρες στο πλάι για να κάνουν τις μαθηματικές πράξεις. Η διαφωνία είναι για το περιτύλιγμα...
Οι Ελληνες θέλουν ένα απλό «δάνειο-γέφυρα» που να συνδυάζεται με μια σαφή παραδοχή ότι τα προηγούμενα προγράμματα έχουν αποτύχει. Αλλοι διαφωνούν. Οι Γερμανοί υποστηρίζουν την λιτότητα για ιδεολογικούς λόγους. Οι Πορτογάλοι αντιτίθενται δεδομένου ότι οι ίδιοι πήραν το χάπι της λιτότητας χωρίς να εξεγερθούν. Και οι Λιθουανοί λένε "εμείς είμαστε πιο φτωχοί από εσάς. Γιατί να σας σώσουμε;" Και πάει λέγοντας.
Τι πρέπει λοιπόν να κάνει η ελληνική κυβέρνηση; Θα πρέπει να επιμείνει στις θέσεις της να μην αποδεχθεί τη συνέχιση του υπάρχοντος προγράμματος. Ετσι δεν θα δεσμεύεται πλέον από αυτοκαταστροφικούς στόχους, όπως να έχει πρωτογενές πλεόνασμα 3% του ΑΕΠ. Για μια χώρα με μαζική ανεργία, ένας τέτοιος στόχος είναι παραλογισμός.
Φυσικά θα ήταν καλύτερα αυτές οι ανοησίες να πάψουν να ισχύουν όσο η Ελλάδα παραμένει στην ευρωζώνη. Αλλά το πιο σημαντικό είναι να σταματήσουν.
Εαν αυτό δεν είναι εφικτό, η Αθήνα θα πρέπει να ετοιμάσει ένα σχέδιο Β. Αυτό δεν σημαίνει κατ'ανάγκη μια επίσημη έξοδο από την ευρωζώνη, μια λύση που είναι η πιο ακραία και επικίνδυνη. Υπάρχουν και πιο έξυπνες επιλογές που μπορεί να προηγηθούν.
Η πιο λογική από όλες είναι η υιοθέτηση ενός παράλληλου μέσου συναλλαγής- όχι κατ'ανάγκη νομίσματος - κάτι σαν κρατικό εργαλείο χρέους που μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε συγκεκριμένες περιπτώσεις {...} Τέτοια εργαλεία ήδη υπάρχουν στις αμερικανικές πολιτείες. {...}
Με ένα τέτοιο εργαλείο η Ελλάδα μπορεί να αφήσει πίσω της τις πολιτικές λιτότητας χωρίς να εγκαταλείψει την ευρωζώνη. {...} Και αυτό που κανείς δεν ομολογεί είναι ότι από τη στιγμή που υιοθετηθεί ένα τέτοιο σύστημα, μπορείς να κηρύξεις χρεοκοπία απέναντι στους Ευρωπαίους πιστωτές σου.
Τι μπορούν να σου κάνουν;
Δεν μπορούν να σε πετάξουν έξω από την ευρωζώνη.
Δεν έχουν τα νομικά εργαλεία για να το κάνουν.
Δεν μπορούν να σε διώξουν ούτε από την Ευρωπαϊκή Ενωση.
Και θα εξακολουθούν να χρειάζονται την συγκατάθεση σου για να αλλάξουν τις συνθήκες ή για όποια πολιτική απόφαση χρειάζεται ομοφωνία, όπως η ανανέωση των κυρώσεων απέναντι στη Ρωσία.
Η πιο επικίνδυνη εναλλακτική είναι μια «σκληρή έξοδος»- το Grexit. Αυτό είναι ένα σενάριο που η Ελλάδα θα πρέπει να προσπαθήσει να αποφύγει γιατί θα είναι εξαιρετικά διασπαστικό. Αλλά η κλίμακα των αρνητικών επιπτώσεων, τουλάχιστον για την Ελλάδα, εξαρτάται από την διαχείριση του.
Το Grexit είναι πιθανά πιο επικίνδυνο για την ίδια την ευρωζώνη, επειδή μπορεί να θεωρηθεί ως μια φόρμουλα και για άλλους, ειδικά εάν δεν επέλθει Αρμαγεδδόνας στην Ελλάδα. Παρότι δεν είναι το επιθυμητό, ακόμα και το Grexit θα ήταν προτιμότερο από ότι το status quo.
Το χειρότερο σενάριο θα ήταν η ελληνική κυβέρνηση να κάνει πρώτη πίσω και να αποδεχθεί την ήττα.
Εάν ο ΣΥΡΙΖΑ συνομολογίσει σε αυτή την πολιτική συναίνεση, τότε το μόνο κόμμα που θα μείνει να αντιπαραταχθεί σε αυτές τις πολιτικές θα είναι η Χρυσή Αυγή, το κόμμα των Νεοναζί.
Αυτό που θα προτιμούσα είναι η ευρωζώνη ως σύνολο να εγκαταλείψει τις αποτυχημένες πολιτικές των τελευταίων πέντε ετών και να προχωρήσει μπροστά.
Εάν αυτό αποδειχθεί πολιτικά αδύνατο, η δεύτερη καλύτερη εκδοχή, για την Ελλάδα τουλάχιστον, θα ήταν μια ημι-έξοδος, με ένα παράλληλο νόμισμα και χρεοκοπία μόνο έναντι των επίσημων πιστωτών της.
Σε κάθε περίπτωση δεν θα πρέπει να υποχωρήσει την Δευτέρα».
