Thomas Fazi
Η Ελλάδα, η οποία εμφανίζει πλέον ρυθμούς οικονομικής ανάπτυξης από τους υψηλότερους στην ΕΕ, παρουσιάζεται από τους υποστηρικτές της λιτότητας ως απόδειξη της αποτελεσματικότητας της δημοσιονομικής εξυγίανσης και της εσωτερικής υποτίμησης, η οποία θα καταστήσει την ελληνική οικονομία περισσότερο αποδοτική και ανταγωνιστική.Εσείς τι πιστεύεται;
Η Ελλάδα, η οποία εμφανίζει πλέον ρυθμούς οικονομικής ανάπτυξης από τους υψηλότερους στην ΕΕ, παρουσιάζεται από τους υποστηρικτές της λιτότητας ως απόδειξη της αποτελεσματικότητας της δημοσιονομικής εξυγίανσης και της εσωτερικής υποτίμησης, η οποία θα καταστήσει την ελληνική οικονομία περισσότερο αποδοτική και ανταγωνιστική.Εσείς τι πιστεύεται;
Πρόκειται για πλήρη
διαστρέβλωση της πραγματικότητας. Η Ελλάδα βρίσκεται σε πλήρη ύφεση. Εδώ και επτά
χρόνια τα εισοδήματα και οι επενδύσεις στη χώρα είναι σε ελεύθερη πτώση. Αυτό έχει
οδηγήσει σε μια πραγματική ανθρωπιστική κρίση ενώ κάθε χρόνο, η Ευρωπαϊκή
Επιτροπή, η ΕΚΤ και το ΔΝΤ μας έλεγαν ότι η ανάκαμψη είναι "πίσω από τη
γωνία". Δεν ήταν καθόλου έτσι. Και σήμερα, με βάση ένα τρίμηνο αύξησης του
πραγματικού ΑΕΠ, γιορτάζουν το "τέλος" της ύφεσης! Αλλά αν εξετάσει κανείς τους
αριθμούς προσεκτικά, θα συνειδητοποιήσει ότι είμαστε ακόμα σε ύφεση, ακόμη και
με τα επίσημα στοιχεία.
Η εξήγηση είναι
πολύ απλή: την ίδια περίοδο που το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 0,7%, οι τιμές μειώθηκαν
κατά μέσο όρο 1,9%. Για όποιον δεν το γνωρίζει, το πραγματικό ΑΕΠ ισοδυναμεί με
το ονομαστικό ΑΕΠ ( προσμετράται σε ευρώ) διαιρούμενο με τον δείκτη τιμών
(το λεγόμενο αποπληθωριστή του ΑΕΠ). Παίρνοντας υπόψη ότι ο δείκτης τιμών υποχώρησε κατά 1,9%,
και ότι το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε μόνο κατά 0,7%, αυτό σημαίνει ότι το ΑΕΠ
μετρούμενο με ονομαστικούς όρους, δηλαδή σε ευρώ, μειώθηκε! Επομένως, η αύξηση
του πραγματικού ΑΕΠ δεν εξαρτάται από το γεγονός ότι το εθνικό εισόδημα, σε
ευρώ, έχει αυξηθεί, αλλά από το ότι μειώθηκε με μικρότερη ταχύτητα από τις τιμές.
Και τώρα το πολιτικό κατεστημένο, τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε εθνικό επίπεδο,
θα ήθελε να πουλήσει στους Έλληνες αυτό το μικρό λογιστικό τέχνασμα, σαν το "τέλος της ύφεσης ". Αλλά αυτό δεν θα "πιάσει".
Ένα ΑΕΠ στο -25%, μια ανεργία στο υψηλότερο
επίπεδο από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, πιστεύετε ότι αυτά είναι απλά οι ανεπιθύμητες
παρενέργειες "λαθεμένων πολιτικών", ή μπορεί να είναι οι συνέπειες
ενός συγκεκριμένου σχεδίου;
Τίποτα από τα
δύο,νομίζω. Οι πολιτικές αυτές ήταν οι μόνες που δεν συνεπάγονταν παραδοχή ότι
η αρχιτεκτονική της ευρωζώνης είναι βασικά δυσλειτουργική, και ότι η κρίση ήταν
συστημική και όχι "ελληνική". Αλλά κυρίως, ήταν οι μόνες που ήταν
συμβατές με αυτό που ήταν ο κύριος στόχος του κατεστημένου: η προστασία των τραπεζιτών
από κάθε προσπάθεια απαλλοτρίωσης από την Ευρωπαϊκή Ένωση ή τα κράτη μέλη της.
Και έτσι ένα μικρό, αλλά περήφανο έθνος υποχρεώθηκε να εφαρμόσει μια πολιτική
άγριας εσωτερικής υποτίμησης που προκάλεσε και προκαλεί μεγάλα δεινά στον
πληθυσμό, πέρα από το ότι έχει αυξηθεί το ιδιωτικό και το δημόσιο χρέος της
χώρας σε μη βιώσιμα επίπεδα, και όλα αυτά για να συντηρηθεί η ψευδαίσθηση ότι η
αρχιτεκτονική της ευρωζώνης ήταν βιώσιμη, και για να φορτωθούν οι κολοσσιαίες
απώλειες των ιδιωτικών τραπεζών στους ώμους των απλών πολιτών, των εργαζομένων
και των φορολογουμένων. Αφού αποφάσισαν τη στρατηγική, στη συνέχεια την κάλυψαν
με νεοφιλελεύθερη προπαγάνδα για να γίνει πιο εύγευστη ...
Οι αγορές αντέδρασαν υστερικά στην απόφαση να
προχωρήσει στην εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας πρόωρα, διότι φοβούνται ότι
αυτό θα ανοίξει το δρόμο για πρόωρες εκλογές. Ο φόβος τους είναι δικαιολογημένος;
Και γιατί φοβούνται τόσο πολύ την προοπτική ότι η Ελλάδα επιστρέφει στις
κάλπες;
Ναι, είναι
δικαιολογημένος. Είναι δύσκολο ο Σαμαράς να εκλέξει τον υποψήφιό
του. Και αυτό που φοβούνται είναι ότι θα σκάσουν δύο οικονομικές φούσκες που δημιούργησαν
το Βερολίνο, η Φρανκφούρτη και οι Βρυξέλλες τα τελευταία χρόνια, η φούσκα των
κρατικών ομολόγων και η φούσκα του χρηματιστηρίου, με στόχο να ενισχυθεί η ψευδαίσθηση
της "ελληνικής ανάκαμψης". Αλλά αυτή είναι η μοίρα όλων των φουσκών: στο
τέλος σκάνε. Και όσο πιο νωρίς, τόσο καλύτερα, γιατί θα υποχρεωθούμε να
κοιτάξουμε επιτέλους την πραγματικότητα κατάματα και να εργαστούμε για τη
βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης όλων, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην υπόλοιπη
ευρωζώνη.
Πιστεύεται ότι η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ είναι μια υπόθεση
ρεαλιστικά δυνατή; Η πιστεύεται ότι οι συντηρητικές δυνάμεις του ελληνικού- και
του Ευρωπαϊκού κατεστημένου - είναι πρόθυμες να κάνουν οτιδήποτε για να
μπλοκάρουν το δρόμο του;
Και τα δύο. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι οι δυνάμεις του κατεστημένου θα κάνουν τα πάντα για να σταματήσουν το ΣΥΡΙΖΑ, ότι θα καταφύγουν στις πιο σκοτεινές μορφές ψυχολογικής τρομοκρατίας απέναντι στο εκλογικό σώμα της Ελλάδας. Φαίνεται όμως ότι αυτή τη φορά η στρατηγική αυτή, που έχει ήδη χρησιμοποιηθεί με επιτυχία στο παρελθόν, είναι καταδικασμένη να αποτύχει. Μια νίκη του ΣΥΡΙΖΑ σήμερα φαίνεται όλο και πιο πιθανή.
Πώς κρίνετε την ευχή του Γιούνκερ, να μην ψηφίσουν οι Έλληνες "με λάθος τρόπο";
Θα έλεγα ότι δείχνει μια βαθιά περιφρόνηση για στη δημοκρατία, και μια νέο-αποικιακή νοοτροπία που γελοιοποιεί την ιδέα ότι η Ένωση σέβεται την κυριαρχία των κρατών μελών της. Θεωρητικά, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι υπόλογη για τις επιλογές της στους πολίτες των κρατών μελών, και όχι να λογοδοτούν οι πολίτες για τις επιλογές τους στην Επιτροπή. Εξ ορισμού, η Επιτροπή δεν επιτρέπεται να κάνει καμία κρίση σχετικά με την έκβαση των εκλογών. Και ασφαλώς δεν της επιτρέπεται να πει ποιος υποψήφιος είναι "σωστός" και ποιος "λάθος". Με τη δήλωση αυτή, ο Γιούνκερ αμαύρωσε ακόμη περισσότερο τη φήμη της Επιτροπής, που ήταν ήδη σε ιστορικά χαμηλά, και διεύρυνε ακόμη περισσότερο το δημοκρατικό έλλειμμα της ΕΕ. Η παρέμβαση του ήταν μια από τις πιο αντιευρωπαϊκές κινήσεις που μπορεί να φανταστεί κανείς, αφού με ένα και μόνο χτύπημα κατάφερε να απονομιμοποιήσει ταυτόχρονα τόσο την Επιτροπή όσο και την ίδια την Ένωση.
Πραγματικό και ονομαστικό ΑΕΠ
Το ονομαστικό ΑΕΠ
αποτιμά την αξία της παραγωγής αγαθών και υπηρεσιών σε τρέχουσες τιμές
Το πραγματικό ΑΕΠ
αποτιμά την αξία της παραγωγής αγαθών και υπηρεσιών σε σταθερές τιμές του έτους
βάσης
Η προσαρμογή του
ονομαστικού σε πραγματικό ΑΕΠ γίνεται με την χρήση του αποπληθωριστή του ΑΕΠ
Αποπληθωριστής ΑΕΠ
Ο αποπληθωριστής
του ΑΕΠ μετρά το επίπεδο τρεχουσών τιμών σε σχέση με το επίπεδο τιμών του έτους
βάσης.Μας βοηθά να βρούμε το μέρος της αύξησης του ονομαστικού ΑΕΠ η οποία
οφείλεται στην αύξηση των τιμών και όχι των παραγόμενων ποσοτήτων
http://users.uom.gr/~esartz/teaching/macro/Kef22.pdf