"Πώς τολμάτε να αμφισβητείτε, ενώ π ε θ α ί ν ε ι κ ό ζ μ ο ς;!"

via Δ.Κ., ενάντια στη λήθη:

«Την δεκαετία του ΄80 ο Άντονι Φάουτσι έκανε καριέρα πουλώντας το καλύτερο των εμπορευμάτων: φόβο.

Υποστήριζε κάθε είδους εξωφρενισμούς περί πιθανότητας προσβολής βρεφών από τον HIV επειδή ζούσαν σε  π ε ρ ι β ά λ λ ο ν  με οροθετικούς, υπερθεμάτιζε την ευαλωτότητα των ετεροφυλόφιλων και έκρουε τον κώδωνα του κινδύνου για τους νεκρούς που επέπρωτο να μετρήσει η "μέση Αμερική". Με κάτι τέτοια, βέβαια, κυριάρχησε η υστερία αντί της ψύχραιμης αντιμετώπισης και χάθηκε πολύτιμος χρόνος για την λήψη στοχευμένων μέτρων προστασίας των όντως ευάλωτων.

Σήμερα, ως γνωστόν, είναι πρώτη μούρη στην Αμερική, άρα και στον κόσμο, σε ό,τι αφορά την πανδημία του κορονοϊού. Προβάλλει ως ο "Μίστερ Επιστήμη" αυτοπροσώπως, αλλά όταν του επισημαίνονται οι αντιφάσεις των όσων έχει υποστηρίξει κατά καιρούς, καταφεύγει στο "Πώς τολμάτε να αμφισβητείτε, ενώ π ε θ α ί ν ε ι  κ ό ζ μ ο ς;!".

Τις δεκαετίες του ΄80 και του ΄90 ασθενείς με HIV, για τους οποίους τότε δεν υπήρχε γιατρειά και μετρούσαν φίλους και γνωστούς να πεθαίνουν ένας προς έναν, σήκωσαν ένα ριζοσπαστικό κίνημα, παρά το κοινωνικό στίγμα που τους συνόδευε, απέναντι στις ακολουθούμενες πολιτικές δημόσιας υγείας, φθάνοντας μέχρι του σημείου να εισβάλλουν στη Wall Street και στον Καθεδρικό της Νέας Υόρκης.

Οι ακτιβιστές της ACT UP ήξεραν από τότε τι εστί CDC (φωτογραφία). Σε μας οι τριαντάρηδες εμπνεύστηκαν το "μετά θα λογαριαστούμε" και μας προτρέπουν να "ακούμε τους ειδικούς", επειδή σέρνεται ιός.»

[----->]

Υπάρχω σημαίνει ελέγχομαι

 

του Τζόρτζιο Αγκάμπεν*

Ας ξεκινήσω με το πρόβλημα του λεγόμενου «green pass» (ψηφιακό πιστοποιητικό) το οποίο δεν είναι ένα ιατρικό πρόβλημα αλλά ένα πολιτικό ζήτημα.

 

Το «green pass», οι άνθρωποι πιστεύουν, στην Ιταλία τουλάχιστον, ότι είναι εργαλείο για να εξαναγκάσει τον κόσμο να πάει να εμβολιαστεί. Θεωρώ ότι είναι το ακριβώς αντίθετο. Ο εμβολιασμός προορίζεται για να εξαναγκάσει τους ανθρώπους να αποκτήσουν ψηφιακό πιστοποιητικό, έτσι ώστε να υποταχθούν μόνοι τους σε ένα γενικευμένο έλεγχο.

 

Προκειμένου να κατανοήσουμε τι είναι πραγματικά το «green pass» και πως άλλαξε όλη η αντίληψη μας για την ελευθερία μας, πρέπει να περιγράψουμε μέσα από την εννοιολογική κατηγορία που είναι οικεία στην Ιστορία του Δικαίου που αποκαλείται «authorized freedom» (αδειοδοτημένη ελευθερία). Η αδειοδότηση είναι μια ενέργεια, η οποία δεν δίνει νέα δικαιώματα, αλλά επιτρέπει την άσκηση και την εφαρμογή των ήδη υπαρχόντων δικαιωμάτων.

 

Ας πούμε λοιπόν ότι έχουμε την κατοχυρωμένη ελευθερία να πάμε σε ένα μουσείο, να πάρουμε το τρένο, αλλά τώρα πρέπει να είσαι αδειοδοτημένος για να ασκήσεις αυτή την ελευθερία. Ο όρος αδειοδότηση (authorization) προέρχεται από τη λατινική λέξη «auctor» (δημιουργός-πηγή εξουσιοδότησης – αδειοδοτούσα αρχή).

 Τι είναι ο «auctor». Είναι αυτός που έχει την εξουσία να προσδιορίσει την ενέργεια/πράξη ενός ατόμου, το οποίο από μόνο του δεν έχει την ικανότητα να προβεί σε μια έγκυρη νομική ενέργεια, όπως ένα παιδί ή ένας «τρελός». Έτσι, προκειμένου αυτοί οι άνθρωποι να έχουν την ικανότητα να κάνουν μια έγκυρη νομική ενέργεια, χρειάζονται μια αδειοδοτούσα αρχή. 

Αυτό σημαίνει όλους του πολίτες στην Ιταλία, αυτή τη στιγμή, τους μεταχειρίζονται σαν να είναι παιδιά, σαν να είναι «τρελοί», που χρειάζονται μια αδειοδότηση για να ασκήσουν την ελευθερία τους, αυτή που μέχρι πρότινος ασκούσαν χωρίς αδειοδότηση. Αυτό που είναι απίστευτο είναι ότι όσοι έχουν το ψηφιακό πιστοποιητικό (green pass) θεωρούν ότι αυτή τη στιγμή είναι ελεύθεροι να ασκούν την ελευθερία τους, ενώ μια «αδειοδοτημένη ελευθερία» είναι μια μη-ελευθερία, γιατί αφού έχουν αδειοδοτηθεί ανά πάσα στιγμή αυτή η αδειοδότηση μπορεί να αποσυρθεί.

 

Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε τι σημαίνει «αδειοδοτημένη ελευθερία» επειδή άλλαξε εντελώς την ιδέα της ελευθερίας. Η «αδειοδοτημένη ελευθερία» είναι ένα είδος «ελευθερίας». Είναι ένα άλλο είδος «ελευθερίας».

 

ΑΣ ΑΣΧΟΛΗΘΟΥΜΕ ΤΩΡΑ με το θέμα της «Μεγάλης Επανεκκίνησης» (Great Reset), που αλλάζει αυτή τη στιγμή την πολιτική πράξη των πραγμάτων. Είναι ολοφάνερο πλέον ότι κάτι εξαφανίζεται και αυτό που εξαφανίζεται είναι η παραδοσιακή αστική δημοκρατία, με τα δικαιώματά της, το σύνταγμά της, τους «καθαρούς» κανόνες της. Αλλά ποιο είδος κράτους πρόκειται να υποκαταστήσει την αστική δημοκρατία; Θεωρώ ότι προκειμένου να κατανοήσουμε ποιο είδος κράτους πρόκειται να έχουμε, πρέπει να αναφερθούμε στην έννοια του «δυαδικού κράτους» (dual state). 

Ο εξαιρετικός ιστορικός Ernst Fraenkel έγραψε ένα βιβλίο προκειμένου να αναλύσει το κράτος των Ναζί και αναφέρθηκε σε αυτό το μοντέλο του «δυαδικού κράτους», έτσι ώστε να κατανοήσει τι πραγματικά συνέβη στο κράτος των Ναζί. «Τι είναι το δυαδικό κράτος»; 

Το «δυαδικό κράτος» είναι ένα είδος κράτους, όπου οι κυβερνώντες, η διακυβέρνηση ασκείται μέσα από τη συνεργασία δυο κρατών. Το ένα είναι το έννομο κράτος που διέπεται από νόμους, αλλά δίπλα του είναι ένα άλλο κράτος που λειτουργεί με μη-νόμιμες διαδικασίες, όπου άλλοι εταίροι/παράγοντες (agencies), οι οποίοι δεν είναι αυτοί που περιγράφονται στο Σύνταγμα, αλλά κάποιοι άλλοι εξωτερικοί φορείς της εξουσίας που ασκούν διακυβέρνηση. Μπορούμε να πούμε ότι το γερμανικό κράτος, στην εποχή του κράτους των Ναζί, χρειαζόταν αυτό το δυαδικό κράτος, (δηλαδή) το έννομο και το αυθαίρετο κράτος, προκειμένου να δουλέψουν μαζί.

 

Σήμερα οδηγούμαστε στη στιγμή του τελικού ελέγχου. Πλησιάζουμε στη στιγμή του απόλυτου ελέγχου όπου η ζωή, όπως στην τελική κρίση, θα καταδικαστεί

 

Αυτό που αντιμετωπίζουμε τώρα είναι κάτι που προέρχεται από αυτό το μοντέλο. Είναι κάτι που Αμερικανοί πολιτικοί επιστήμονες το αποκαλούν «διοικητικό κράτος» (administrative state). 

Τι είναι το «διοικητικό κράτος»; Είναι το κράτος του οποίου η εξουσία δεν ασκείται μόνο μέσω των θεσμικών υποκειμένων από την εκτελεστική, νομική και δικαστική εξουσία, αλλά από έναν εξωτερικό παράγοντα, όπου σήμερα είναι ο εξωτερικός παράγων, που λειτουργεί έξω από τη νομική θεσμική εξουσία και έτσι έχουμε έναν, ας πούμε, διοικητικό Λεβιάθαν, οπότε έχουμε μια εξουσία που η σύλληψή της αποσκοπεί στην πραγμάτωση αυτού που είναι «χρήσιμο» για την κοινωνία, αλλά μέσα από έναν παράγοντα που στην πραγματικότητα είναι εκτός θεσμικών εξουσιών. Υπό αυτή την έννοια η θεσμική τάξη αλλοιώνεται και καταντά, ας πούμε, ένα κομμάτι χαρτί. Διότι το Σύνταγμα είναι εμφανώς εκεί, όχι αλλαγμένο όπως στο μοντέλο του «δυαδικού κράτους», αλλά ουσιαστικά εντελώς τροποποιημένο.

 

ΕΙΝΑΙ ΕΜΦΑΝΕΣ ότι όλα αυτά οδεύουν προς ένα γενικευμένο έλεγχο. Στην πολιτική φιλοσοφία, όπως ο Μισέλ Φουκώ και ο Ζιλ Ντελέζ, συνήθιζαν να αναφέρουν, αυτό που συμβαίνει τώρα είναι ότι το μοντέλο που πρόκειται να έχουμε είναι μια «κοινωνία ελέγχου» (societe de controle). Μια κοινωνία ελέγχου, η οποία έρχεται να αντικαταστήσει το προηγούμενο μοντέλο που ήταν η πειθαρχική κοινωνία.

 

Τι είναι ο «έλεγχος»; Ο έλεγχος είναι μια πρόσφατη έννοια, η οποία προέρχεται από το γαλλικό «contre role» (κατάλογος αντιπαραβολής). Τι ήταν το «contre role»; Ήταν ένα μητρώο που κατέγραφε τα δεδομένα ενός αριθμού ανθρώπων με ονόματα και στοιχεία σχετικά με αυτούς, έτσι ώστε να επιβεβαιώνεται η ύπαρξή τους, και ένα άλλο δεύτερο μητρώο, που καταγράφει και επαληθεύει το πρώτο.

 

Αυτό που συμβαίνει σε μια κοινωνία ελέγχου, μπορούμε να το αποκαλέσουμε μετα-δημοκρατική κοινωνία. Δεν είναι μόνο ένα μέσον προκειμένου να κατανοήσουμε τα συμφέροντα συγκεκριμένων οικονομικών εξουσιών όπως η Big Pharma κ.λπ. Ασφαλώς αυτό το μοντέλο της «κοινωνίας ελέγχου» χρησιμοποιείται για τα συμφέροντα αυτών των μεγάλων φορέων εξουσίας αλλά θεωρώ πως δεν είναι μόνο αυτό. Το μοντέλο που έχουμε σήμερα, εκεί που οδηγούμαστε σήμερα, ο έλεγχος δεν είναι το μέσον αλλά ο αυτοσκοπός. Είναι, ίσως, ο έσχατος ασυνείδητος σκοπός της κοινωνίας μας. 

Η «νέα κοινωνία» οδεύει προς ένα καθολικό «contre role», όπου τα πάντα καταγράφονται. Είναι κατά μια έννοια η «ιδεολογία του ελέγχου». Ο Berkeley συνήθιζε να λέει «esse est percipi» («υπάρχω σημαίνει γίνομαι αντιληπτός»). Σήμερα «υπάρχω σημαίνει ελέγχομαι». Με αυτόν τον τρόπο ο έλεγχος επιστρέφει στον εαυτό του και πρόκειται να αντικαταστήσει την πραγματικότητα, τη ζωή κι έτσι πλέον αυτή δεν έχει καθόλου χώρο.

 

Στο παράδειγμα του Χριστιανισμού η εσχάτη των ημερών ήταν η τελική κρίση. Φαίνεται πως σήμερα οδηγούμαστε στη στιγμή του τελικού ελέγχου. Πλησιάζουμε στη στιγμή του απόλυτου ελέγχου όπου η ζωή, όπως στην τελική κρίση, θα καταδικαστεί.

 

* Το παρόν κείμενο του Τζόρτζιο Αγκάμπεν ήταν η διαδικτυακή του παρέμβαση στις διαδικασίες του διήμερου εκδηλώσεων/συζητήσεων (26-27 Νοεμβρίου 2021) που διοργάνωσε η «Πρωτοβουλία Ενάντια στο Υγειονομικό Απαρτχάιντ». Ο Τζόρτζιο Αγκάμπεν είναι Ιταλός φιλόσοφος και συγγραφέας. Η έννοια της βιοπολιτικής είναι το κέντρο ενδιαφέροντος πολλών έργων του.

[---->]

Εκτός αν αντισταθούμε

 Αυτού που ζούμε μετά τη δημοσιοποίηση της μελέτης Τσιόδρα-Λύτρα δεν έχει προηγούμενο. Δημοσιεύεται έρευνα σε ξένο επιστημονικό περιοδικό η οποία αποδεικνύει, ούτε λίγο ούτε πολύ, οτι 1500 συνάνθρωποι μας θα μπορούσαν να είχαν σωθεί αν είχε ενισχυθεί το ΕΣΥ. Μιλάμε για επιστημονική έρευνα με συμμετοχή του αγαπητού στην κυβέρνηση "Σωτήρη", όχι καμία ανάρτηση στα social media κανενός κακοπροαίρετου "ψεκασμένου". Έρευνα με δεδομένα και αποδείξεις που, βασικά, λέει ότι η κυβέρνηση έχει εγκληματικές ευθύνες για την διαχείριση της πανδημίας. Κι όλα αυτά με δεδομένα μέχρι τον Μάιο του 2021.

Οπουδήποτε αλλού και υπό οποιεσδήποτε άλλες συνθήκες θα έπρεπε να έχει γίνει κακός χαμός. Να έχουν παραιτηθεί κάμποσοι υπουργοί ή και ολόκληρη η κυβέρνηση, να οργανώνονται διαδηλώσεις από την αντιπολίτευση και άλλα παρόμοια. Εδώ, από την μια ο Σκέρτσος αποκαλεί την μελέτη "ήσσονος σημασίας" και από την άλλη ο Τσίπρας διαγράφει από τον ΣΥΡΙΖΑ πρωτοκλασάτο στέλεχος του επειδή είπε την κυβέρνηση "δολοφόνους" ενώ ο Γεροτζιάφας καλεί όσους δεν θέλουν να εμβολιαστούν να πάνε να ζήσουν μόνοι τους στα βουνά. Αντίδραση αξιωματικής αντιπολίτευσης παρακαλώ. Άμα, δηλαδή, αυτοί οι τύποι ήταν στην κυβέρνηση τι θα μας είχαν κάνει;

Από κοντά και οι θλιβεροί τηλε-επιστήμονες που γλύφουν νυχθημερόν την κυβέρνηση στα δελτία των ειδήσεων και οι οποίοι "ανακάλυψαν" οτι η μελέτη Τσιόδρα-Λύτρα είναι ανεπαρκής, οτι δεν έχει αρκετά δεδομένα, οτι υπάρχουν μελέτες που βγάζουν μικρότερα ποσοστά θανάτων εκτός ΜΕΘ κλπ.

Έγκυρη μελέτη για αυτούς είναι μόνο όποια βοηθάει το αφήγημα της κυβέρνησης και που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να επιβληθούν πρόστιμα ή περιορισμοί στην κοινωνία. Τότε μιλάνε για αντικειμενική Επιστήμη που είναι ουδέτερη και άχρωμη πολιτικά. Μιλάνε για Ορθολογισμό που πρέπει να τον ακολουθούμε τυφλά γιατί "1 + 1 = 2". Τότε, βγαίνουν στα κανάλια, επικαλούνται την αυθεντία των επιστημονικών δεδομένων και σκυλοβρίζουν όποιον τα αμφισβητεί ως "ψεκασμένο" και "συνωμοσιολόγο".

Τώρα που η μελέτη δεν άρεσε στην καλή τους την κυβέρνηση θυμήθηκαν να αμφισβητήσουν την μέχρι πρότινος αλάνθαστη "Επιστήμη". Αν έχουν τα κότσια ας στείλουν επιστολή με επίσημο τρόπο στο περιοδικό που δημοσιεύτηκε η μελέτη Τσιόδρα-Λύτρα. Όπως κανονικά πρέπει να γίνεται ο διάλογος μεταξύ επιστημόνων δηλαδή. Καθηγητές Γλυψίματος, Ψέματος, Προπαγάνδας και Τρομοκρατίας...

Ωστόσο, πέρα από την εγκληματική διαχείριση της πανδημίας, αναδεικνύεται και κάτι ακόμα:

Στις εκατόμβες νεκρών δεν φτάσαμε ΠΑΡΑ τα περιοριστικά μέτρα της κυβέρνησης αλλά ΕΞΑΙΤΙΑΣ τους.

Στην ανθρωπιστική τραγωδία των 100 νεκρών την ημέρα δεν φτάσαμε ΠΑΡΑ τους ψηφιακούς ελέγχους, τους αποκλεισμούς και τα πρόστιμα αλλά ΕΞΑΙΤΙΑΣ τους.

Και βασικά, στην κατάρρευση του ΕΣΥ και στο καθημερινό ξεκλήρισμα δεκάδων οικογενειών οδηγηθήκαμε από την λογική "το εμβόλιο είναι η ΑΠΟΛΥΤΗ πανάκεια" που υποτίμησε κάθε άλλο μέτρο ενίσχυσης της πρωτοβάθμιας πρόληψης και του ΕΣΥ. Και άναψε το πράσινο φως για να γεμίσουν τα κλαμπ και οι ταβέρνες και να φτάσουμε στην υπερεξάπλωση του ιού πριν την έναρξη του χειμώνα.

Αυτή είναι η θλιβερή αλήθεια κι ας ακούγεται "συνωμοσιολογικό σενάριο" σε αρκετούς. Πρόθεση των ελίτ και των κυβερνήσεων δεν είναι πλέον ο έλεγχος και ο περιορισμός της πανδημίας αλλά η παράταση της ακόμα κι αν αυτό έχει ανυπολόγιστο κόστος σε ανθρώπινες ζωές. Σάμπως ξαδέρφια και μανάδες τους είναι όσοι καταλήγουν διασωληνωμένοι εκτός ΜΕΘ;

Γιατί όσο συνεχίζεται αυτή η μακάβρια ιστορία τόσο θα δικαιολογούνται μέτρα ψηφιακής επιτήρησης, κατάργησης του δημόσιου χώρου και επέκτασης της "άυλης" ζωής (τηλε-εργασία, τηλε-εκπαίδευση, τηλε-διασκέδαση και πάει λέγοντας). Αλήθεια, πιστεύουμε ότι τα πορίσματα της μελέτης Τσιόδρα-Λύτρα (και πόσων άλλων ακόμα που μπορεί να αγνοούμε) ήταν άγνωστα στους κυβερνώντες; Αστεία πράγματα...

Η ανθρωπιστική καταστροφή των δεκάδων χιλιάδων νέκρων από κορονοϊό είναι προϊόν πολιτικής επιλογής και όχι κάποιων υπερφυσικών ιδιοτήτων που φέρει ο ιός ούτε του κακού μας του ριζικού. Ας το λάβουν αυτό υπόψη, όσοι τώρα δέχονται περιορισμούς στα δικαιώματα τους και υφίστανται τα σκαναρίσματα και το φακέλωμα στο όνομα της δημόσιας υγείας. Τσάμπα θυσιάζουν τις ελευθερίες τους. Γιατί η κατάσταση αυτή ήρθε για να μείνει. Είτε με παραλλαγή δέλτα, είτε με Όμικρον, είτε μεθαύριο με Ωμέγα.

Εκτός αν...

Εκτός αν αντισταθούμε.

Κι αυτό δεν χρειάζεται να περιμένουμε να μας το υποδείξει κάποια έρευνα.

[---->]

ΣΥΝΩΜΟΣΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΑΛΗ

 

Συνέντευξη. Για το κίνημα ενάντια στο υγειονομικό πάσο στην Ιταλία. Από τους Wu Ming, την γνωστή και στην Ελλάδα, κολεκτίβα συγγραφέων που στο ξεκίνημά της υπέγραφε ως Luther Blissett.Τη συνέντευξη, που παρουσιάζει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον, μπορείτε να την κατεβάσετε σε σελιδοποιημένο pdf  στον υπολογιστή σας με ένα κλικ από τη σελίδα της αυτοδιαχειριζόμενης κοινότητας του βιβλίου,Εκδόσεις των Συναδέλφων.

Μια μεγάλη διαδήλωση κατά του Green Pass  (υγειονομικό πάσο) πραγματοποιήθηκε στη Ρώμη στις 8 Οκτωβρίου, με αποτέλεσμα την επίθεση στα εθνικά κεντρικά γραφεία του CGIL, του μεγαλύτερου συνδικάτου στην Ιταλία. Στα μάτια του πολιτικού κατεστημένου και των κυρίαρχων μέσων ενημέρωσης, αυτό φάνηκε να επιβεβαιώνει ότι η διαφωνία κατά του υγειονομικού πάσου ήταν αποκλειστικά φασιστική. Και ήταν αναμφισβήτητο ότι η ακροδεξιά είχε κερδίσει χώρο στην κινητοποίηση ενάντια στην πολιτική διαχείριση της πανδημίας. Μετά, ξαφνικά, τα πράγματα άλλαξαν. Αλλά προτού μας μιλήσετε για αυτό, μπορείτε να εξηγήσετε γιατί πιστεύετε ότι η περιγραφή ενός ουσιαστικά φασιστικού κινήματος κατά του υγειονομικού πάσου είναι παραπλανητική;

 

Από την Άνοιξη του 2020, προειδοποιούσαμε ότι ο κοινωνικός θυμός αυξανόταν και θα εκραγεί μόλις υποχωρήσει ο φόβος του ιού. Είπαμε ότι η έλλειψη κριτικής για την έκτακτη ανάγκη της πανδημίας θα μετέτρεπε τις επερχόμενες, αναπόφευκτες διαμαρτυρίες σε κάτι πολύ συγκεχυμένο και διφορούμενο, κάτι εκμεταλλεύσιμο από την ακροδεξιά και διάφορες συνωμοτικές υποκουλτούρες. Επικρίναμε δριμύτατα την πλειονότητα της αριστεράς της βάσης [sinistra di movimento] επειδή εξέφρασε ένα «ιοκεντρικό» όραμα, δηλαδή εστίαζε κάθε συζήτηση αποκλειστικά στον ιό και τον κίνδυνο μόλυνσης, ενώ έλεγε πολύ λίγα για την κυβέρνηση που διαχειρίζεται την πανδημία με παράλογους, άδικους, υποκριτικούς ακόμα και εγκληματικούς τρόπους.[1]

 

Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, όταν ξέσπασε η κινητοποίηση ενάντια στο υγειονομικό πάσο, εκφράσαμε τη γνώμη μας για πολλοστή φορά, επικρίνοντας την υπεροπτική στάση πολλών συντρόφων, την ευκολία με την οποία έβαλαν ταμπέλες και τη σιωπηρή προσκόλλησή τους στην πανδημική κοινωνική ειρήνη του Μάριο Ντράγκι από το φόβο τους «να πουν τα ίδια πράγματα με ακροδεξιούς πολιτικούς» όπως ο Ματτέο Σαλβίνι και η Τζόρτζια Μελλόνι, που επέκριναν το υγειονομικό πάσο για τακτικούς και τυχοδιωκτικούς λόγους. Ξεκάθαρα οι πλατείες σταδιακά γέμισαν επίσης με σημειωτικά και ιδεολογικά σκουπίδια. Επίσης, αλλά όχι μόνο, και αυτό είναι ακριβώς το ζητούμενο. 

Η ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ

 

Η ΧΑΜΕΝΗ ΑΘΩΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΠΑΡΑΜΥΘΙΩΝ

 

Το τελευταίο «παραμύθι» του Ε. Τριβιζά, που διανέμεται στα σχολεία μαζί με την οπτικοποιημένη εκδοχή του από τη Λυρική Σκηνή, είναι μέρος της δυστοπίας και της πανδημ-ωρυχίας  που βιώνουμε, στη βάση πως όλα – ακόμη και τα παραμύθια – έχουν εργαλειοποιηθεί.

Όσο γι αυτούς που έκαψαν ένα παραμύθι σε τενεκέ, επιχειρώντας έτσι να διατυπώσουν τις αντιρρήσεις τους, ούτε λέξη. Το κάψιμο ενός βιβλίου διεγείρει, πάντα και δικαιολογημένα, αρνητικά αντανακλαστικά  που παραπέμπουν σε Μεσαίωνα, ναζιστικές πυρές και δικτατορικές πρακτικές.

Εξάλλου, δεν είναι τυχαίο που τα «φώτα της δημοσιότητας», έπεσαν άπλετα πάνω στη γελοία ενέργεια, αποσπώντας την προσοχή από τα τελευταία γεγονότα που αθροίζονται στη δυστοπία.

Επί της ουσίας. Το αν ο Τριβιζάς έγραψε αυθόρμητα ή κατά παραγγελία της καντηλανάφτισσας υπουργού το συγκεκριμένο «παραμύθι» δεν το ξέρουμε ούτε και απασχολεί. Το σίγουρο είναι πως αδικεί το συγγραφέα, όχι μόνο γιατί είναι ανέμπνευστο και τρομολαγνικό αλλά κυρίως γιατί πρόκειται για να ένα «παραμύθι» - ωμό εργαλείο διαπαιδαγώγησης φοβικών παιδιών, που πριν την ώρα τους ενσωματώνουν την αποστασιοποίηση, τον εγκλεισμό, την καχυποψία, την «ατομική ευθύνη», την αυτοενοχοποίηση και όσα χαρακτηριστικά μετατρέπουν ένα παιδί, σ’ ένα μικρομέγαλο, παθητικό αποδέκτη ηλίθιων εντολών.

Πάντα τα παραμύθια είχαν στόχο τη διαπαιδαγώγηση, στην κατεύθυνση της κυρίαρχης στερεοτυπίας κάθε εποχής. Δεν ήταν ποτέ όλα τα παραμύθια και όλα τα παιχνίδια διασκεδαστικά ή «αθώα» και συμβατά με την παιδικότητα.

Η «Caravan Barbie», που ονομαζόταν Rugbie, ήταν μια φτηνή κούκλα με τα χαρακτηριστικά της ανορεξικής Μπάρμπυ, ντυμένης όμως με κουρέλια και μια ταμπέλα κρεμασμένη στο λαιμό, που έγραφε, «ο πατέρας σου το κάνει με τη μητέρα μου». Η κούκλα για τα φτωχά παιδιά των καταυλισμών με τροχόσπιτα, όπου ζουν οι άνεργοι Αμερικάνοι, επιχειρούσε με πρόστυχο και τάχα αστείο τρόπο, να υποβάλλει την ιδέα εκφυλισμένων ηθών στiς φαβέλες των φτωχοποιημένων.

Τα ηλεκτρονικά παιχνίδια, όπου νικητής αναδεικνύεται αυτός που θα πατήσει τους περισσότερους γέρους στο δρόμο ή θα εξολοθρεύσει τους περισσότερους πρόσφυγες, είναι εργαλεία ωμής διαπαιδαγώγησης του παιδιού σε κτήνος.

Η Σταχτοπούτα που διασκευάστηκε απ’ τους Ναζί, με τη μητριά να απορρίπτεται ως «φυλετικά ακάθαρτη», η Κοκκινοσκουφίτσα με τον αγκυλωτό σταυρό στην πλάτη της κάπας της και το λύκο να εξολοθρεύεται από αξιωματούχο της Βέρμαχτ - και πολλά συναφή που αναφέρονται στο βιβλίο του Jack Zipes, «Τα παραμύθια και η τέχνη της υπονόμευσης» - ήταν διαπαιδαγώγηση στη ναζιστική θηριωδία, με παραμυθικούς όρους.

Στην τωρινή δυστοπία και την, με όλους τους όρους, διαπαιδαγώγηση ενός φοβικού, καχύποπτου και αποστασιοποιημένου ανθρώπου, καλό θα ήταν οι εκπαιδευτικές συλλογικότητες να έχουν λιγότερη αφωνία στο ζήτημα και ο Ε. Τριβιζάς να συνεκτιμήσει τη λαϊκή θυμοσοφία του «τα στερνά τιμούν τα πρώτα».

Ας επανεκτιμήσουν τις στάσεις τους, πάνω στη φράση του Χιλιανού σκηνοθέτη, Alejandro Jodorowsky, «το πουλί που γεννήθηκε στο κλουβί νομίζει ότι το πέταγμα είναι αρρώστια» και τους στίχους του Χαλίλ Γκιμπράν «Το αηδόνι δεν φτιάχνει τη φωλιά του  σε κλουβί γιατί δε θέλει η σκλαβιά να είναι η μοίρα των μικρών του».

 

[----->]