Υπάρχουν δύο τύποι πολεμικών ανταποκριτών. Ο πρώτος τύπος δεν συμμετέχει σε συνεντεύξεις τύπου. Δεν ικετεύει στρατηγούς και πολιτικούς να του δώσουν συνεντεύξεις. Αναλαμβάνει κινδύνους για να κάνει ρεπορτάζ από τις ζώνες των μαχών. Μεταφέρει στους θεατές ή τους αναγνώστες του αυτό που βλέπει, το οποίο είναι σχεδόν πάντα διαμετρικά αντίθετο με τις επίσημες αφηγήσεις. Αυτός ο πρώτος τύπος, σε κάθε πόλεμο, είναι μια μικρή μειοψηφία.
Μετά, υπάρχει ο δεύτερος τύπος, η άμορφη μάζα των αυτοαποκαλούμενων πολεμικών ανταποκριτών που παίζουν πόλεμο. Παρά τα όσα λένε στους συντάκτες και στο κοινό, δεν έχουν καμία πρόθεση να θέσουν τον εαυτό τους σε κίνδυνο. Είναι ικανοποιημένοι με την απαγόρευση της εισόδου ξένων δημοσιογράφων στη Γάζα από το Ισραήλ. Παρακαλούν τους αξιωματούχους για ενημερωτικές συνεντεύξεις και συνεντεύξεις Τύπου. Συνεργάζονται με τους κυβερνητικούς επιτηρητές τους, οι οποίοι επιβάλλουν περιορισμούς και κανόνες που τους κρατούν μακριά από τις μάχες. Διαδίδουν υποτακτικά ό,τι πληροφορίες τους δίνουν οι αξιωματούχοι, οι οποίες είναι ως επί το πλείστον ψευδείς, και προσποιούνται ότι πρόκειται για ειδήσεις. Συμμετέχουν σε μικρές εκδρομές που οργανώνονται από το στρατό – παραστάσεις με σκυλιά και πόνυ – όπου μπορούν να μεταμφιεστούν και να παίξουν τους στρατιώτες και να επισκεφθούν φυλάκια όπου όλα είναι ελεγχόμενα και χορογραφημένα.
Ο θανάσιμος εχθρός αυτών των απατεώνων είναι οι αληθινοί πολεμικοί ανταποκριτές, στην περίπτωση αυτή οι Παλαιστίνιοι δημοσιογράφοι στη Γάζα. Αυτοί οι δημοσιογράφοι τους εκθέτουν ως γλείφτες και κόλακες, δυσφημίζοντας σχεδόν όλα όσα διαδίδουν. Για το λόγο αυτό, οι απατεώνες δεν χάνουν ποτέ την ευκαιρία να αμφισβητήσουν την αλήθεια και τα κίνητρα όσων βρίσκονται στο πεδίο της μάχης. Έχω δει αυτά τα φίδια να το κάνουν επανειλημμένα στον συνάδελφό μου Robert Fisk https://chrishedges.substack.com/.../robert-fisk-and-the... .
Όταν ο πολεμικός ανταποκριτής Ben Anderson έφτασε στο ξενοδοχείο όπου είχαν κατασκηνώσει οι δημοσιογράφοι που κάλυπταν τον πόλεμο στη Λιβερία – σύμφωνα με τον ίδιο, «μεθώντας» στα μπαρ «με δικά τους έξοδα», έχοντας εξωσυζυγικές σχέσεις και ανταλλάσσοντας «πληροφορίες αντί να βγαίνουν έξω και να τις συλλέγουν» – η εικόνα του ως πολεμικού ανταποκριτή υπέστη σοβαρό πλήγμα.
«Σκέφτηκα ότι επιτέλους βρισκόμουν ανάμεσα στους ήρωές μου», θυμόταν ο Anderson. «Εκεί ήθελα να είμαι εδώ και χρόνια. Και τότε ο κάμεραμαν ο οποίος ήταν μαζί μου – ο οποίος γνώριζε πολύ καλά τους αντάρτες – μας πήρε μαζί του για περίπου τρεις εβδομάδες και μείναμε με τους αντάρτες. Μετά επιστρέψαμε στη Μονρόβια. Τα παιδιά στο μπαρ του ξενοδοχείου μας ρώτησαν: «Πού ήσασταν; Νομίζαμε ότι είχατε γυρίσει σπίτι». Εμείς απαντήσαμε: «Πήγαμε να καλύψουμε τον πόλεμο. Δεν είναι αυτή η δουλειά μας; Δεν είναι αυτό που πρέπει να κάνετε;»
«Η ρομαντική εικόνα που είχα για τους ξένους ανταποκριτές καταστράφηκε ξαφνικά στη Λιβερία», συνέχισε. «Σκέφτηκα, στην πραγματικότητα, ότι πολλοί από αυτούς τους τύπους είναι γεμάτοι σκατά. Δεν είναι καν διατεθειμένοι να φύγουν από το ξενοδοχείο, πόσο μάλλον να αφήσουν την ασφάλεια της πρωτεύουσας και να κάνουν λίγο δημοσιογραφία».
Μπορείτε να δείτε τη συνέντευξη που έκανα στον Άντερσον εδώ https://chrishedges.substack.com/.../reporting-on-war-w...
Αυτή η διαχωριστική γραμμή, που υπάρχει σε κάθε πόλεμο που κάλυψα, καθορίζει τον τρόπο με τον οποίο παρουσιάζεται η γενοκτονία στη Γάζα. https://www.youtube.com/watch?v=ly6lfhOxTe0 . Δεν είναι ένα χάσμα επαγγελματισμού ή κουλτούρας. Οι Παλαιστίνιοι δημοσιογράφοι καταγγέλλουν τις ισραηλινές φρικαλεότητες και διαψεύδουν τα ισραηλινά ψέματα. Ο υπόλοιπος Τύπος δεν το κάνει.
Οι Παλαιστίνιοι δημοσιογράφοι, που στοχοποιούνται και δολοφονούνται από το Ισραήλ, πληρώνουν – όπως και πολλοί αξιόλογοι πολεμικοί ανταποκριτές – με τη ζωή τους, αν και σε πολύ μεγαλύτερο αριθμό. Το Ισραήλ έχει δολοφονήσει 245 δημοσιογράφους στη Γάζα σύμφωνα με κάποια στοιχεία και περισσότερους από 273 σύμφωνα με μια άλλα. Ο στόχος είναι να συγκαλυφθεί η γενοκτονία. Κανένας πόλεμος που έχω καλύψει δεν πλησιάζει αυτόν τον αριθμό νεκρών. Από τις 7 Οκτωβρίου, το Ισραήλ έχει σκοτώσει περισσότερους δημοσιογράφους «από τον Αμερικανικό Εμφύλιο Πόλεμο, τον Πρώτο και τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, τον Πόλεμο της Κορέας, τον Πόλεμο του Βιετνάμ (συμπεριλαμβανομένων των συγκρούσεων στην Καμπότζη και το Λάος), τους πολέμους στη Γιουγκοσλαβία τη δεκαετία του '90 και του 2000 και τον πόλεμο μετά την 11η Σεπτεμβρίου στο Αφγανιστάν, όλα μαζί».
Οι δημοσιογράφοι στην Παλαιστίνη αφήνουν διαθήκες και βίντεο που έχουν ηχογραφήσει για να διαβαστούν ή να προβληθούν τη στιγμή του θανάτου τους.
Οι συνάδελφοι αυτών των Παλαιστινίων δημοσιογράφων του δυτικού Τύπου μεταδίδουν από τα σύνορα με τη Γάζα, εξοπλισμένοι με αλεξίσφαιρα γιλέκα και κράνη, όπου έχουν τις ίδιες πιθανότητες να χτυπηθούν από θραύσμα ή σφαίρα όσο και από αστεροειδή. Σπεύδουν σαν τρωκτικά στις ενημερώσεις των ισραηλινών αξιωματούχων. Δεν είναι μόνο εχθροί της αλήθειας, αλλά και εχθροί των δημοσιογράφων που κάνουν την πραγματική δουλειά του πολεμικού ρεπορτάζ.
Όταν οι ιρακινές δυνάμεις επιτέθηκαν στην παραμεθόρια πόλη της Σαουδικής Αραβίας, Khafji, κατά τη διάρκεια του πρώτου Πολέμου του Κόλπου, οι σαουδάραβες στρατιώτες έφυγαν πανικόβλητοι. Δύο Γάλλοι φωτογράφοι και εγώ παρατηρήσαμε τους χεσμένους από το φόβο στρατιώτες να κατάσχουν πυροσβεστικά οχήματα και να τρέχουν προς τα νότια. Οι Αμερικανοί πεζοναύτες απώθησαν τους Ιρακινούς. Αλλά στο Ριάντ, ο Τύπος ενημερώθηκε για τους γενναίους Σαουδάραβες συμμάχους μας που υπερασπίζονταν την πατρίδα τους. Μόλις τελείωσαν οι μάχες, το λεωφορείο του Τύπου σταμάτησε λίγα χιλιόμετρα από το Khafji. Οι δημοσιογράφοι της ομάδας κατέβηκαν, συνοδευόμενοι από στρατιωτες φρουρούς. Τράβηξαν κάποια πλάνα με φόντο τον μακρινό θόρυβο των πυροβολισμών και τον καπνό και επανέλαβαν τα ψέματα που ήθελε να πει το Πεντάγωνο.
Εν τω μεταξύ, εγώ και οι δύο φωτογράφοι συλληφθήκαμε και ξυλοκοπηθήκαμε από την εξοργισμένη σαουδαραβική στρατιωτική αστυνομία, επειδή είχαμε καταγράψει την πανικόβλητη φυγή των σαουδαραβικών δυνάμεων, ενώ προσπαθούσαμε να φύγουμε από το Khafji.
Η άρνησή μου να συμμορφωθώ με τους περιορισμούς στον Τύπο κατά τη διάρκεια του πρώτου Πολέμου του Κόλπου ώθησε τους άλλους δημοσιογράφους των New York Times στη Σαουδική Αραβία να γράψουν μια επιστολή στον διευθυντή εξωτερικών υποθέσεων, κατηγορώντας με ότι κατέστρεψα τις σχέσεις της εφημερίδας με τον στρατό και αν δεν ήταν η παρέμβαση του RW «Johnny» Apple, ο οποίος είχε πάει στο Βιετνάμ,θα με είχαν στείλει πίσω στη Νέα Υόρκη.
Δεν κατηγορώ κανέναν που δεν θέλει να πάει σε μια εμπόλεμη ζώνη. Είναι φυσιολογικό. Είναι λογικό. Είναι κατανοητό. Όσοι από εμάς προσφέρονται εθελοντικά να πάνε στον πόλεμο – ο συνάδελφός μου Clyde Haberman από τους New York Times είπε κάποτε ειρωνικά: «Ο Hedges πέφτει τον πόλεμο με ή χωρίς αλεξίπτωτο» – έχουν προφανή προβλήματα προσωπικότητας.
Αλλά κατηγορώ όσους προσποιούνται ότι είναι πολεμικοί ανταποκριτές. Προκαλούν τεράστια ζημιά. Διαδίδουν ψευδείς αφηγήσεις. Μεταμφιέζουν την πραγματικότητα. Λειτουργούν ως συνειδητοί – ή ασυνείδητοι – προπαγανδιστές του πολέμου. Δυσφημούν τις φωνές των θυμάτων και αθωώνουν τους δολοφόνους.
Όταν ασχολιόμουν με τον πόλεμο στο Ελ Σαλβαδόρ, πριν εργαστώ για τους New York Times, η ανταποκρίτρια της εφημερίδας αναπαρήγαγε επιμελώς όλα όσα της έδινε η πρεσβεία. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα οι συντάκτες μου – καθώς και οι συντάκτες των άλλων ανταποκριτών που κάλυπταν τον πόλεμο – να αμφισβητούν την αλήθεια και την «αμεροληψία» μας και καθιστούσε πιο δύσκολο στους αναγνώστες να καταλάβουν τι συνέβαινε. Η ψευδής αφήγηση εξουδετέρωνε και συχνά υπερισχύει της αληθινής.
Η συκοφαντία που χρησιμοποιείται για να δυσφημίσει τους Παλαιστίνιους συναδέλφους μου – υποστηρίζοντας ότι είναι μέλη της Χαμάς – είναι δυστυχώς γνωστή. Πολλοί Παλαιστίνιοι δημοσιογράφοι που γνωρίζω στη Γάζα είναι, στην πραγματικότητα, αρκετά επικριτικοί απέναντι στη Χαμάς. Αλλά ακόμα και αν είχαν δεσμούς με τη Χαμάς, τι σημασία έχει; Η προσπάθεια του Ισραήλ να δικαιολογήσει την επίθεση εναντίον των δημοσιογράφων του δικτύου al-Aqsa που διαχειρίζεται η Χαμάς παραβιάζει επίσης το άρθρο 79 της Σύμβασης της Γενεύης.
Έχω συνεργαστεί με δημοσιογράφους και φωτογράφους διαφόρων πεποιθήσεων, μεταξύ των οποίων και μαρξιστές-λενινιστές από την Κεντρική Αμερική. Αυτό δεν τους εμπόδισε να είναι ειλικρινείς. Ήμουν στη Βοσνία και στο Κόσοβο με έναν Ισπανό καμεραμάν, τον Miguel Gil Moreno, ο οποίος αργότερα σκοτώθηκε μαζί με τον φίλο μου Kurt Schork. Ο Miguel ήταν μέλος της καθολικής δεξιάς οργάνωσης Opus Dei. Ήταν επίσης ένας δημοσιογράφος με τεράστιο θάρρος, μεγάλη συμπόνια και ηθική ακεραιότητα, παρά τις απόψεις του για τον φασίστα δικτάτορα της Ισπανίας Φρανσίσκο Φράνκο. Δεν έλεγε ψέματα.
Σε κάθε πόλεμο που κάλυψα, δέχτηκα επιθέσεις επειδή υποστήριζα ή ανήκα σε οποιαδήποτε ομάδα που η κυβέρνηση, συμπεριλαμβανομένης της κυβέρνησης των Ηνωμένων Πολιτειών, προσπαθούσε να εξοντώσει. Με κατηγόρησαν ότι ήμουν όργανο του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου Farabundo Martí στο Ελ Σαλβαδόρ, των Σαντινιστών στη Νικαράγουα, της Εθνικής Επαναστατικής Ενότητας της Γουατεμάλας, του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού του Σουδάν, της Χαμάς, της μουσουλμανικής κυβέρνησης στη Βοσνία και του Απελευθερωτικού Στρατού του Κοσσυφοπεδίου.
Ο John Simpson του BBC, όπως και πολλοί δυτικοί δημοσιογράφοι, υποστηρίζει ότι «ο κόσμος χρειάζεται ειλικρινείς και αμερόληπτες μαρτυρίες για να βοηθήσει τους ανθρώπους να διαμορφώσουν μια άποψη για τα κύρια προβλήματα της εποχής μας. Μέχρι τώρα αυτό ήταν αδύνατο στη Γάζα».
Η υπόθεση ότι αν οι δυτικοί δημοσιογράφοι ήταν στη Γάζα η κάλυψη από τα μέσα ενημέρωσης θα βελτιωνόταν είναι γελοία. Πιστέψτε με. Δεν θα ήταν έτσι.
Το Ισραήλ απαγορεύει τον ξένο Τύπο επειδή στην Ευρώπη και στις Ηνωμένες Πολιτείες υπάρχει μια τάση να ευνοούνται τα ρεπορτάζ των δυτικών δημοσιογράφων. Το Ισραήλ γνωρίζει ότι η έκταση της γενοκτονίας είναι πολύ μεγάλη για να την κρύψουν ή να την συγκαλύψουν οι δυτικές εφημερίδες, παρά το μελάνι και το χρόνο που αφιερώνουν στους απολογητές του Ισραήλ και των Ηνωμένων Πολιτειών. Επιπλέον, το Ισραήλ δεν μπορεί να συνεχίσει τη συστηματική εκστρατεία εξόντωσης των δημοσιογράφων στη Γάζα αν πρέπει να αντιμετωπίσει την παρουσία ξένων μέσων ενημέρωσης.
Τα ψέματα του Ισραήλ που ενισχύονται από τα δυτικά μέσα ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένου του πρώην εργοδότη μου, των New York Times, είναι αντάξια της Pravda. Αποκεφαλισμένα παιδιά. Παιδιά ψημένα σε φούρνους. Μαζικοί βιασμοί από τη Χαμάς. Παλαιστινιακές ρουκέτες που προκαλούν εκρήξεις σε νοσοκομεία και σφαγιάζουν αμάχους. Μυστικά τούνελ διοίκησης και κέντρα διοίκησης σε σχολεία και νοσοκομεία. Δημοσιογράφοι που διευθύνουν τις πυραυλικές μονάδες της Χαμάς. Διαδηλωτές της γενοκτονίας σε πανεπιστημιουπόλεις που είναι αντισημίτες και υποστηρικτές της Χαμάς.
Παρακολούθησα τον σύγκρουση μεταξύ Παλαιστινίων και Ισραηλινών, κυρίως στη Γάζα, για επτά χρόνια. Αν υπάρχει ένα αδιαμφισβήτητο γεγονός, είναι ότι το Ισραήλ ψεύδεται όπως αναπνέει. Η απόφαση των δυτικών δημοσιογράφων να δίνουν αξιοπιστία σε αυτά τα ψέματα, να τους αποδίδουν το ίδιο βάρος με τις τεκμηριωμένες ισραηλινές φρικαλεότητες, είναι ένα κυνικό παιχνίδι. Οι δημοσιογράφοι γνωρίζουν ότι αυτά τα ψέματα είναι ψέματα. Αλλά αυτοί, και οι εφημερίδες που τους απασχολούν, προτιμούν την πρόσβαση – σε αυτή την περίπτωση την πρόσβαση σε ισραηλινούς και αμερικανούς αξιωματούχους – περισσότερο από την αλήθεια. Οι δημοσιογράφοι, όπως και οι διευθυντές και οι εκδότες τους, φοβούνται να γίνουν στόχος του Ισραήλ και του ισχυρού ισραηλινού λόμπι. Δεν υπάρχει κανένα τίμημα για την προδοσία των Παλαιστινίων. Είναι ανίσχυροι.
Αποκαλύψτε αυτά τα ψέματα και θα δείτε ότι τα αιτήματά σας για ενημερώσεις και συνεντεύξεις με αξιωματούχους θα απορριφθούν αμέσως. Δεν θα σας προσκαλέσουν οι υπεύθυνοι Τύπου να συμμετάσχετε σε προσομοιώσεις επισκέψεων σε ισραηλινές στρατιωτικές μονάδες. Εσείς και η εφημερίδα σας θα γίνετε αντικείμενο σφοδρών επιθέσεων. Θα σας αποκλείσουν. Οι συντάκτες σας θα σας απολύσουν ή θα σας γυρίσουν πίσω. Αυτό δεν είναι καλό για την καριέρα σας. Και έτσι, τα ψέματα επαναλαμβάνονται επιμελώς, όσο παράλογα και αν είναι.
Είναι θλιβερό να βλέπεις αυτούς τους δημοσιογράφους και τα μέσα ενημέρωσης τους, όπως γράφει ο Fisk, να αγωνίζονται «σαν τίγρεις για να ενταχθούν σε αυτές τις «πισίνες» όπου θα λογοκρίνονται, θα περιορίζονται και θα στερούνται κάθε ελευθερίας κινήσεων στο πεδίο της μάχης».
Όταν οι δημοσιογράφοι του Middle East Eye Mohamed Salama και Ahmed Abu Aziz , μαζί με τον φωτορεπόρτερ του Reuters Hussam al-Masri και τους ελεύθερους επαγγελματίες Moaz Abu Taha και Mariam Dagga , που είχαν συνεργαστεί με διάφορα μέσα ενημέρωσης, μεταξύ των οποίων και το Associated Press, σκοτώθηκαν σε μια «διπλή επίθεση» (σχεδιασμένη για να σκοτώσει τους πρώτους διασώστες που έφταναν για να περιθάλψουν τα θύματα των πρώτων επιθέσεων) στο Nasser Medical Complex, πώς αντέδρασαν τα δυτικά πρακτορεία ειδήσεων ;
«Ο ισραηλινός στρατός ισχυρίζεται ότι οι επιθέσεις στο νοσοκομείο της Γάζας είχαν ως στόχο αυτό που, σύμφωνα με τον ίδιο, ήταν μια κάμερα της Χαμάς», ανέφερε το Associated Press .
«Ο IDF υποστηρίζει ότι η επίθεση στο νοσοκομείο είχε ως στόχο την κάμερα της Χαμάς», έγραψε η CNN.
«Ο ισραηλινός στρατός ισχυρίζεται ότι έξι «τρομοκράτες» σκοτώθηκαν στις επιθέσεις της Δευτέρας στο νοσοκομείο της Γάζας», ήταν ο τίτλος του AFP .
«Σύμφωνα με τις πρώτες έρευνες, η κάμερα της Χαμάς ήταν ο στόχος της ισραηλινής επίθεσης στην οποία σκοτώθηκαν οι δημοσιογράφοι», ανέφερε το Reuters.
«Το Ισραήλ υποστηρίζει ότι οι στρατιώτες είδαν την κάμερα της Χαμάς πριν από τη θανατηφόρα επίθεση στο νοσοκομείο», εξήγησε το Sky News.
Για την ιστορία, η κάμερα ανήκε στο Reuters, επιβεβαιώνοντας ότι το Ισραήλ ήταν «πλήρως ενήμερο» ότι το πρακτορείο ειδήσεων πραγματοποιούσε λήψεις από το νοσοκομείο.
Όταν ο ανταποκριτής του Al Jazeera Anas Al Sharif και άλλοι τρεις δημοσιογράφοι σκοτώθηκαν στις 10 Αυγούστου στη σκηνή τους για τα ΜΜΕ κοντά στο νοσοκομείο Al Shifa, πώς το ανέφερε ο δυτικός Τύπος ;
«Το Ισραήλ σκοτώνει έναν δημοσιογράφο του Al Jazeera που, σύμφωνα με τις δηλώσεις του, ήταν ηγέτης της Χαμάς», έγραψε η Reuters στο άρθρο της, παρά το γεγονός ότι ο al-Sharif ήταν μέλος της ομάδας της Reuters που κέρδισε το βραβείο Pulitzer το 2024.
Η γερμανική εφημερίδα Bild δημοσίευσε στην πρώτη σελίδα της άρθρο με τίτλο: «Τρομοκράτης μεταμφιεσμένος σε δημοσιογράφο σκοτώθηκε στη Γάζα».
Η πληθώρα των ισραηλινών ψεμάτων, που ενισχύεται και γίνεται πιστευτή από τον δυτικό Τύπο, παραβιάζει μια θεμελιώδη αρχή του δημοσιογραφικού επαγγέλματος: το καθήκον να μεταδίδει την αλήθεια στον θεατή ή τον αναγνώστη. Νομιμοποιεί τις μαζικές σφαγές. Αρνείται να καλέσει το Ισραήλ να λογοδοτήσει για τις πράξεις του. Προδίδει τους Παλαιστίνιους δημοσιογράφους, εκείνους που γράφουν και σκοτώνονται στη Γάζα. Και καταγγέλλει την χρεοκοπία των δυτικών δημοσιογράφων, των οποίων τα κύρια χαρακτηριστικά είναι ο καριερισμός και η δειλία.
========================
*Δημοσιογράφος, βραβείο Πούλιτζερ, επί δεκαπέντε χρόνια ήταν ανταποκριτής στο εξωτερικό για την εφημερίδα New York Times, όπου κατείχε τη θέση του αρχισυντάκτη για τη Μέση Ανατολή και τα Βαλκάνια. Προηγουμένως, εργάστηκε στο εξωτερικό για τις εφημερίδες The Dallas Morning News, The Christian Science Monitor και NPR. Είναι ο παρουσιαστής της εκπομπής The Chris Hedges Report.
