Ελλάδα: ένα περίπλοκο παιχνίδι

Του Ζακ Σαπίρ

Ο ΣΥΡΙΖΑ κέρδισε τις ελληνικές εκλογές στις 25 Ιανουαρίου. Έχουν περάσει λίγες μέρες, οπότε   μπορούμε τώρα να αρχίσουμε να αναλύουμε τα γεγονότα. Μετά από μια εβδομάδα εκπλήξεων από  μια κυβέρνηση που εφαρμόζει το πρόγραμμά της (και που κρατά τις υποσχέσεις της),μετά τις πρώτες ενέργειες του επιτελείου του Αλέξη Τσίπρα (και του νέου Υπουργού Οικονομικών του), μετά τον υποβιβασμό της "τρόικας », τη συμμαχία ΔΝΤ,  Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και  Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στη θέση  των υπό κατάργηση  εργαλείων [1], ας προχωρήσουμε σε μια ανάλυση  της  στρατηγικής  του ΣΥΡΙΖΑ.

Η στρατηγική του ΣΥΡΙΖΑ

Η στρατηγική του συνοψίζεται σε ένα σημείο. Ο Τσίπρας θέλει να έχει κάποια περιθώρια ελιγμών στον προϋπολογισμό της  Ελλάδας. Για τον σκοπό αυτό θέλει να "ανακτήσει" 6-8 δισεκατομμύρια ευρώ περίπου, που σήμερα διατίθενται για την εξόφληση των τόκων του ελληνικού χρέους. Τα χρήματα αυτά τα θέλει  για να υλοποιήσει τα  μέτρα  που μπορούν να βοηθήσουν τον ελληνικό λαό να μην υποκύψει.

 Πρόκειται για  μια πραγματικότητα  τραγική, αλλά αρκετά προφανή. Η μείωση των δαπανών για τόκους είναι απαραίτητη και θα επιτρέψει στην κυβέρνηση να θεσπίσει ένα πρόγραμμα εξόδου από τη λιτότητα. Αυτός είναι ο λόγος  που ο ΣΥΡΙΖΑ έκανε τη μερική διαγραφή του χρέους, ή τουλάχιστον  μια συμφωνία παράτασης των πληρωμών  20-30 χρόνια, μία από τις προτεραιότητές του. 

Γνωρίζουμε  ότι, ως προς αυτό, η Ελλάδα  έχει την υποστήριξη τόσο των οικονομολόγων,  όσο και της  κυβέρνηση των ΗΠΑ. Γνωρίζουμε επίσης ότι τα αποθέματα της Ελλάδα δεν επαρκούν ώστε να μπορέσει η χώρα να πληρώσει τους πιστωτές στις αρχές Ιουλίου. Συνολικά, η Ελλάδα θα πρέπει να πληρώσει 23 δισεκατομμύρια  ευρώ. Δεδομένου ότι ο Τσίπρας απέρριψε την τελευταία δόση του σχεδίου ενίσχυσης της  "τρόικας", αυτό σημαίνει ότι μια συμφωνία θα πρέπει να υπογραφεί  πριν από το καλοκαίρι.

Αλλά η ελληνική κυβέρνηση θα αντιμετωπίσει ένα πολύ σκληρό μέτωπο  χωρών με επικεφαλής τη Γερμανία. Γνωρίζουμε ότι η τελευταία, σύμφωνα με τις δηλώσεις της καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ, αντιτίθενται σθεναρά σε οποιαδήποτε διαγραφή του χρέους. Ωστόσο, αυτό αφήνει την πόρτα ανοιχτή  στην κατάληξη μιας συμφωνίας. Είναι σαφές ότι η συζήτηση θα επικεντρωθεί στη φύση και τη διάρκεια της.

Είναι βέβαιο ότι ο Αλέξης Τσίπρας θα συνδέσει το θέμα της χώρας του με  τη γενική αναθεώρηση των πολιτικών λιτότητας. Έτσι, συγκρούεται μετωπικά με τη γερμανική πολιτική που ισχυρίζεται ότι, η λιτότητα είναι η μόνη σωτηρία. Αυτό σημαίνει ότι η σύγκρουση με τη Γερμανία, και  τους συμμάχους της, είναι αναπόφευκτη και είναι σαφές ότι σε αυτή τη σύγκρουση θα υπάρξει ένας νικητής και ένας ηττημένος. Το διακύβευμα είναι υψηλό για τον Αλέξη Τσίπρα, αλλά και για την Άνγκελα Μέρκελ. 

Αν η Μέρκελ  υποστεί μια ήττα, και  λυγίσει μπροστά στη θέληση  άλλων χωρών, όχι μόνο θα εξασθενούσε πολύ η πολιτική της θέση στη Γερμανία, αλλά θα επηρεαζόταν σε μεγάλο βαθμό και η αξιοπιστία των θέσεων της. Αν υποχωρήσει  σε αυτό το κρίσιμο σημείο, ποια θα ήταν τα επιχειρήματα της  Γερμανίας για να μην αφήσει να μετατραπεί σταδιακά η ευρωζώνη σε  ένωση μεταφοράς πόρων; Αλλά αν ήταν ο Αλέξης Τσίπρας αυτός που θα υποχωρούσε, τότε θα κατέστρεφε το πολιτικό του μέλλον, και αυτό του ΣΥΡΙΖΑ και θα έμενε  το πεδίο ελεύθερο στην άκρα  δεξιά.

Διαπραγμάτευση και θεωρία των  παιγνίων.

Σήμερα βλέπουμε να "παίζεται" ένα παιχνίδι μπλόφα  στη μπλόφα. Το δίδυμο Τσίπρα-Βαρουφάκη (Υπουργός Οικονομικών) παίζει θαυμάσια  το ρόλο  του "καλού  και του κακού μπάτσου ". Το ίδιο και η  Άνγκελα Μέρκελ, που παίζει θαυμάσια το χαρτί του ανένδοτου σκληρού αν και είναι  σαφές ότι υπάρχουν πολλά περιθώρια ελιγμών σε όλα αυτά. Και πρέπει να γνωρίζουμε ότι η Θεωρία των Παιγνίων είναι ένα μόνο από τα δυνατά σημεία του Υπουργού Οικονομικών [2].Ο  Βαρουφάκης υποστηρίζει  ότι οι τρέχουσες διαπραγματεύσεις μπορούν να εκφραστούν ως  μία εκδοχή του "διλήμματος των φυλακισμένων". Αλλά αυτό το παιχνίδι μπορεί να μετατραπεί σε ένα  πολύ γνωστό μοντέλο  της θεωρίας των παιγνίων,  το "παιχνίδι του δειλού"  ((game of chicken, στα αγγλικά το κοτόπουλο έχει τη φήμη του δειλού, όπως το κουνέλι, ΣτΜ) [3].

Αυτό το σχήμα  σχηματοποιεί  μια σκηνή οικεία στους λάτρεις  του σινεμά ((Επαναστάτης χωρίς αιτία. Δύο  οδηγοί ανταγωνίζονται ο ένας εναντίον του άλλου  σε ένα αγώνα  "κόντρας" αυτοκινήτων με τα αυτοκίνητα να κινούνται με μεγάλη ταχύτητα μετωπικά. Όποιος στρίψει πρώτος το τιμόνι, φοβούμενος  τη σύγκρουση, χάνει. Είναι  "κότα" . Αν κανένας δεν υποχωρήσει και δεν στρίψει, τα δύο οχήματα θα συγκρουστούν, και θα υπάρξουν δύο νεκροί ... Αυτό το παιχνίδι, εάν δεν επαναληφθεί (και δεν υπάρχει εμπειρία), και αν δεν συμβεί κάτι απρόσμενο, αναγνωρίζει μόνο την ολοκληρωτική νίκη του ενός επί "του άλλου. Αυτό διαφέρει  αρκετά  από το δίλημμα του φυλακισμένου, και δείχνει  κάποιο  ενδιαφέρον για σιωπηρή συνεργασία . [4]

Μπορούμε να πούμε  πως, αναλογιζόμενοι  τις συνέπειες σε περίπτωση "υποχώρησης" , τόσο ο Τσίπρας  όσο και η Μέρκελ θα μπορούσαν να συγκρουστούν μετωπικά, και να τραβήξουν την αντιπαράθεση ως το τέλος. Επομένως, ο κίνδυνος  να μην καταλήξουν  οι διαπραγματεύσεις σε ένα  συμβιβασμό, αλλά η κάθε πλευρά  να  μην αποκλίνει καθόλου από τις θέσεις  της, είναι μεγάλος.

Τι θα σημάνει όμως μια μετωπική σύγκρουση, στην περίπτωση της Ελλάδας ; Αν η Γερμανία αρνηθεί  να παραδεχτεί  ότι η λιτότητα δεν λειτουργεί, είτε για ιδεολογικούς λόγους είτε για να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα της, που σημαίνει  και την άρνηση  της να ενδώσει στην Ελλάδα, ως Ελλάδα (θυμάστε τα προσβλητικά λόγια  για  τους "συλλέκτες ελιών"), και αν  από την πλευρά της Αθήνας υπάρχει μια άρνηση να ενδώσει  γιατί αυτό θα σήμαινε το τέλος της εμπειρίας του ΣΥΡΙΖΑ, η ιδέα μιας μετωπικής σύγκρουσης έχει νόημα. Σε αυτή την περίπτωση, από σήμερα μέχρι τον Ιούλιο δεν θα υπάρξει κάποια λύση και η Ελλάδα πρέπει να χρεοκοπήσει. Η αντίδραση της ΕΚΤ θα είναι να κόψει τη χρηματοδότηση των ελληνικών τραπεζών, η οποία θα οδηγήσει στην απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης να κινητοποιήσει την ελληνική Κεντρική Τράπεζα, για να μην σταματήσει η πίστωση προς τις τράπεζες και, η Ελλάδα θα βγει από το ευρώ.

Αμφισβήτηση ή ρήξη

Σε αυτό το παιχνίδι στρατηγικής, είναι βέβαιο ότι η Ελλάδα σκόπιμα επέλεξε  μια στρατηγική  του Τόμας Σέλινγκ, ενός από τους θεμελιωτές  της Θεωρίας των παιγνίων, αλλά και  της  θεωρίας της Πυρηνικής Αποτροπής, ή "καταναγκαστικής ανεπάρκειας" [5].Ο  όρος "καταναγκαστική ανεπάρκεια" επινοήθηκε από τον L. Wilmerding το 1943 για να περιγράψει μια κατάσταση στην οποία  παίκτες επιβαρύνονται με δαπάνες χωρίς να έχουν εξασφαλίσει πρώτα  τα  χρήματα, γνωρίζοντας ότι ηθικά η κυβέρνηση δεν θα μπορέσει να αρνηθεί να τους  χρηματοδοτήσει  [6]. 

Η συμβολή του Σέλινγκ είναι ότι απέδειξε πως είναι δυνατό να γενικεύσουμε αυτή την κατάσταση και η θέση  αδυναμίας να μετατραπεί σε μέσο καταναγκασμού σε άλλους.

 Έδειξε επίσης ότι θα ήταν λογικό για έναν παίκτη  που γνωρίζει  από πριν ότι βρίσκεται σε θέση αδυναμίας, να ενισχύσει  την αδυναμία του,για να την χρησιμοποιήσει  με καλύτερες προϋποθέσεις  σε μια διαπραγμάτευση. Σε αντίθεση με τον Τζακ Λόντον, στο σημείο αυτό μπορούμε να μιλάμε για μια "δύναμη των αδυνάτων" [7]. 

Μ’ αυτή την έννοια μπορεί κανείς να κατανοήσει την άρνηση της ελληνικής κυβέρνησης να δεχθεί  να πάρει από την "τρόικα"  την  τελευταία δόση του πακέτου στήριξης ύψους 7 δισεκατομμυρίων ευρώ. Εννοείται ότι απορρίπτοντας τη νομιμότητα της λεγόμενης  "τρόικας", δεν θα μπορούσε,φυσικά,  να επωφεληθεί. Αλλά, η χειρονομία αυτή  σπρώχνει εθελοντικά  την Ελλάδα προς το χείλος του γκρεμού, και ταυτόχρονα δείχνει την αποφασιστικότητά της να φτάσει ως το βάθος (όπως  όταν ο Κορτέζ έκαψε τα πλοία του πριν  κατακτήσει το Μεξικό) κάτι που  αυξάνει την  πίεση στην Γερμανία. Αυτό ονομάζεται πλήρης  "καταναγκαστική ανεπάρκεια".

Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν συνειδητοποιήσει τη σοβαρότητα της κατάστασης. Είναι γνωστό ότι ο Μπαράκ Ομπάμα  κάλεσε την  Άνγκελα Μέρκελ στην Ουάσιγκτον για τις 9 Φεβρουαρίου [8]. Στην ημερήσια διάταξη της συνάντησης , θα είναι, φυσικά, το πρόβλημα της Ελλάδας. Σημειώστε ότι αυτό αποδεικνύει τη συνεχή εμπλοκή  των ΗΠΑ στις ευρωπαϊκές υποθέσεις. Όλοι όσοι ουρλιάζουν ότι το ευρώ θα  μας έκανε  ανεξάρτητους από το δολάριο καλά θα κάνουν να αναλογιστούν τη σημασία αυτής της συνάντησης. Η "ευρωπαϊκή" πολιτική σε μεγάλο βαθμό αποφασίζεται  στην Ουάσιγκτον. Και αυτό είναι  απόλυτα λογικό, αφού  το ευρώ αποτελεί την τελευταία γραμμή άμυνας του δολαρίου. Αν το ευρώ  καταρρεύσει,  το δολάριο θα βρεθεί ακάλυπτο  απέναντι  στη διεθνή κερδοσκοπία.

Πιθανόν  λοιπόν  η Μέρκελ να αναγκαστεί  σε υποχώρηση. Αν το κάνει, όμως,θα  ξεκινήσει  μια διαδικασία  με κίνδυνο  να χάσει τελείως  τον έλεγχο της κατάστασης, τόσο στην Ευρώπη όσο και στη Γερμανία. Στην Ευρώπη,η υποχώρηση της έναντι της  Ελλάδας  θα ενθαρρύνει άμεσα νέες απαιτήσεις.

 Τότε,η αξιοπιστία της γερμανικής θέσης θα καταρρακωθεί, και η Γερμανία θα αναγκαστεί να κάνει κι άλλες  παραχωρήσεις που θα αυξήσουν αναπόφευκτα  το κόστος της συμβολής της στην Ευρώπη. Αυτό θα σηματοδοτήσει την δημιουργία της περιβόητης "Ένωσης μεταφοράς πόρων", που αποτελεί τον εφιάλτη  μεγάλου μέρους της γερμανικής ηγεσίας. Αλλά, και στο εσωτερικό της χώρας της, η Άνγκελα  Μέρκελ θα χάσει το πλεονέκτημα της "σκληρής"  της  θέσης και θα υπόκειται σε πολλαπλές πιέσεις είτε από τους ίδιους τους ψηφοφόρους της ,είτε από τους πολιτικούς συμμάχους της, για να μην αναφέρουμε το κόμμα που είναι κατά του ευρώ,το AFD,που παραμονεύει.

Το μόνο που απομένει, λοιπόν στη Μέρκελ είναι να επιλέξει  μεταξύ  ανυποληψίας, στη χώρα της  και στο εξωτερικό, και τη ρήξη.

Η αρχή  του  τέλους;

Την κόντρα είναι φυσικό να την  παρακολουθούν  γενικότερα  και  άλλες χώρες. Οι γαλλικές αρχές ονειρεύονται να παίξουν το ρόλο του μεγάλου διαμεσολαβητή  αυτής της προαναγγελθείσας σύγκρουσης . Αλλά εδώ δεν έχουμε να κάνουμε με ένα συνέδριο του Σοσιαλιστικού κόμματος. "Σύνθεση"  μεταξύ εντελώς  αντίθετων  συμφερόντων δεν μπορεί να υπάρξει. Η  Γαλλία  είναι όμηρος  μιας θρησκευτικού χαρακτήρα  πίστης στη ευρωζώνη , που ενώνει  ένα μέρος της πολιτικής μας τάξης. Είναι βέβαιο ότι στην απέλπιδα προσπάθεια να βρεθεί μια "σύνθεση", ο Φρανσουά Ολάντ θα χάσει την αξιοπιστία του. Και  είναι πραγματικά  συμβολικό το γεγονός ότι η Γερμανία συζητά με τις Ηνωμένες Πολιτείες και όχι με τη Γαλλία. Η τελευταία δεν μετράει. Και αυτό είναι ένα από τα διδάγματα της κρίσης και της ανόδου  του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία.

Βρισκόμαστε ίσως στην αρχή του τέλους, τόσο στην Ευρώπη όσο και στη Γαλλία. Και η προοπτική αυτή τρομοκρατεί και συναρπάζει τους πολιτικούς φορείς.

[1] http://www.rtbf.be/info/monde/detail_le-president-de-la-commission-europeenne-veut-supprimer-la-troika?id=8892950

[2] Βλέπε Varoufakis Y., Rational Conflict. Oxford, Blackwell, 1991 ou encore, du même auteur (avec Hargreaves-Heap S.) Game Theory: A critical text. London and New York, Routledge, 2004

[3] Sugden, R., The Economics of Rights, cooperation and welfare, 2η έκδοση, Palgrave Macmillan, Λονδίνο-Νέα Υόρκη 2005

[4] Skyrms, B., Evolution of the Social Contract. New York, Cambridge University Press, 1996.

[5] Τ Schelling, Evolution of the Social Contract, Harvard University Press, Cambridge (Mass.), 1960.

[6] Kiewiet, D., Roderick McCubbins et Mathew D. The logic of delegation: congressional parties and the appropriations process, Chicago (Ill.), University of Chicago Press. 1991, pp. 213–249.

[7] Τ Schelling, The Strategy of conflict, ό.π.. σ. 37.

[8]http://www.lesechos.fr/monde/europe/0204126541149-le-buzz-des-etats-unis-barack-obama-va-recevoir-angela-merkel-a-la-maison-blanche-1089589.php

http://russeurope.hypotheses.org/3389 

[--->] 

Γιατί θα (ξανα)βγώ στους δρόμους!

ΘΑΝΑΣΗΣ ΗΛΙΟΔΡΟΜΙΤΗΣ

 Για να ξεκαθαρίσω κάποια πράγματα.
-Ο πατέρας μου με βαριάς μορφής πνευμονική ανεπάρκεια είναι κατάκοιτος και για πάνω από μια πενταετία τώρα παίρνει οξυγόνο για να ζήσει.
Τα τελευταία χρόνια, κάθε τρεις μήνες χρειάζεται να παίρνει έγκριση από τρεις γιατρούς ώστε να συνεχίσει να του χορηγείται το οξυγόνο. Για την έγκριση απαιτείται η υπογραφή τριών γιατρών που βρίσκονται 35 και 55 χιλιόμετρα μακριά από το χωριό μου.
Το ίδιο διάστημα η συμμετοχή του στο κόστος του οξυγόνου αυξήθηκε από 10% σε 25% (ίσως και παραπάνω), ενώ το ίδιο έγινε και με τα υπόλοιπα φάρμακα που παίρνει.
Το ίδιο διάστημα η σύνταξή του μειώθηκε περίπου κατά 50 ευρώ και πλέον κινείται οριακά γύρω στα 600 ευρώ. Προφανώς αυτή είναι η συμβολή του γέροντα στο success story των σαμαροβενιζέλων. Να σημειώσω ότι η σύνταξη των 600 ευρώ είναι αποτέλεσμα υπερβαρέων ενσήμων σε γαλαρίες και νταμάρια μεταλλείων 30 χρόνων, συν κάμποσα ακόμη χρόνια σε έργα οδοποιίας, ως ρητινεργάτης κλπ.
Το ίδιο διάστημα ως θυσία στο βωμό της  «διάσωσης» της χώρας του έκοψαν- όπως άλλωστε σε όλους τους συνταξιούχους- την 13^η και την 14^η σύνταξη. Για να μη μαθαίνει ο γέροντας στην «κραιπάλη», του στέρησαν τη χαρά να κάνει ένα δωράκι στα εγγόνια του στα Χριστούγεννα και να τραπεζώνει τις οικογένειες των παιδιών του με δικά του έξοδα το Πάσχα και τα Χριστούγεννα που μαζευόμαστε όλοι μαζί.
Και η διαφορά;
Το ίδιο διάστημα το βελγικό κράτος του χορηγεί σύνταξη για 103 ημερομίσθια (ναι, εκατόν τρία) που πραγματοποίησε το 1960 στα ανθρακωρυχεία του Βελγίου (πριν 55 χρόνια), ζητώντας απλώς κάθε αρχή του χρόνου μια βεβαίωση από κάποια ελληνική δημόσια αρχή (ΚΕΠ) ότι βρίσκεται εν ζωή…
Τόσο απλά. Χωρίς στο Βέλγιο να έχει επικρατήσει ο σοσιαλισμός….
Ε, λοιπόν, στη ζωή τα θέλω όλα, αλλά ποτέ δεν ήμουνα οπαδός του «όλα ή τίποτε». Ούτε καν στις πιο επαναστατικές περιόδους της ζωής μου, πόσο μάλλον σήμερα που το σφρίγος της νιότης έχει παραχωρήσει τη θέση του στις αρρώστιες της μέσης ηλικίας.
Ναι, η θέση μου είναι ‘’ΔΩΡΕΑΝ ΥΓΕΙΑ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ’’, αλλά κάθε άλλο παρά θεωρώ αμελητέο να επανέλθει η περίθαλψη του γέρου μου- και όλων των κατοίκων της Ελλάδας- στην προτεραία κατάσταση. Δηλαδή:
-Να του χορηγείται το οξυγόνο χωρίς γραφειοκρατικές εξουθενωτικές διατυπώσεις.
-Να μειωθεί η συμμετοχή του στα φάρμακα.
-Να πάψει να πληρώνει το 10ευρω για να γράφει τις συνταγές του.
-Να καταργηθεί το ‘’εισιτήριο’’ των 5 και των 30 ευρώ στα Κέντρα Υγείας και στα δημόσια νοσοκομεία.
Δεν το θεωρώ αμελητέο να του δοθεί η 13^η σύνταξη για να μπορέσει να μας κάνει το χριστουγεννιάτικο τραπέζι, ίσως ένα από τα τελευταία μιας ζωής πλούσιας σε δουλειά, αλλά πολύ φτωχής σε αμοιβές.
Δεν το θεωρώ αμελητέο να πάψει να πληρώνει ΕΝΦΙΑ, 500 ευρώ παρακαλώ (δηλαδή κάτι λιγότερο από μια σύνταξη) για ένα σπίτι 50 τετραγωνικών και δυο χωράφια 3 στρεμμάτων συνολικά που έτυχε να βρίσκονται κοντά στο χωριό και υπολογίζονται για οικόπεδα.
Αυτά που λέω για το γέροντα πατέρα μου ισχύουν λίγο πολύ για τους περισσότερους Έλληνες, και πολύ μα πολύ περισσότερο για τους άνεργους, του αμειβόμενους με 250-300 ευρώ, τους ανασφάλιστους που πεθαίνουν δίχως φάρμακα και ιατρική περίθαλψη. Ισχύει τόσο πολύ για όλους αυτούς, που στιγμές- στιγμές σκέφτομαι ότι ο γέρος μου είναι τυχερός που παίρνει μια έστω και ισχνή σύνταξη, που έχει ένα κεραμίδι πάνω από το κεφάλι του, μια ηρωίδα σύζυγο να τον φροντίζει και τα παιδιά και τα εγγόνια του να τον αγαπάνε.
Μπορεί κάποιοι να μου πουν ότι «βάζω χαμηλά τον πήχη». Ε, και; Το ζήτημα δεν είναι να τον βάλω σε τέτοιο ύψος που απλούστατα θα καταφέρνω μόνο από κάτω να περνάω. Το ζήτημα είναι το ύψος του πήχη να ανταποκρίνεται στη σημερινή «φυσική κατάστασή» μου.
Θα μιλήσω με βαριές κουβέντες για όλους αυτούς που μετράνε τους όποιους αγώνες και τις ελπίδες μας με το ύψος του πήχη. Όχι με δικές μου «βαριές κουβέντες», αλλά με τα γραπτά του δασκάλου μας, του Δημήτρη Γληνού, όπως τα αποτυπώνει στο «Τι είναι και τι θέλει το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο». Κι αυτό γιατί θεωρώ ότι οι παρακαταθήκες του ΕΑΜ είναι ότι πιο πολύτιμο διαθέτει το λαϊκό μας κίνημα, η ανεκτίμητη κληρονομιά του Κομμουνιστικού Κόμματος που δεν φοβήθηκε ότι θα «μολυνθεί» από τις μάζες και κυριολεκτικά ξεκινώντας από το «τρεις και ο κούκος» έχτισε το πιο λαμπρό οικοδόμημα του 20^ου αιώνα, την Εθνική μας Αντίσταση.
Ίσως κάποιοι να μου πουν με ειρωνικό τρόπο ότι προσπαθώ να παραλληλίσω τον Σύριζα με το ΕΑΜ. Μακριά από εμένα τέτοιοι παραλληλισμοί, τέτοιες ανοησίες. 

Δεν έχω μάθει να σκέφτομαι με αυτό τον τρόπο, ούτε να κάνω αναχρονιστικούς παραλληλισμούς. Όμως, όταν η ιστορία μας καλεί, οφείλουμε να ακούσουμε το κάλεσμά της, να είμαστε εκεί, να αδράξουμε την ευκαιρία. Και που ξέρεις; Μπορεί στην πορεία να μας δοθεί η ευκαιρία να ‘’ψηλώσουμε τον πήχη’’. Και αν δεν μας δοθεί, πάλι κερδισμένοι θα είμαστε που δώσαμε «τον αγώνα τον καλό», που συμβάλλαμε να βρεθεί στέγη για τους άστεγους, να δοθούν φάρμακα στους άρρωστους, να μειωθεί η ανεργία. Και προπαντός, που συμβάλαμε στο να κερδίσει κάτι από τη χαμένη του αξιοπρέπεια ο λαός μας…
Άλλωστε, στη διακήρυξή του για το ΕΑΜ, ο Δημήτρης Γληνός τοποθέτησε «χαμηλά» τον πρώτο πήχη, τονίζοντας ότι «ο εθνικοαπελευθερωτικός αγώνας αρχίζει από την καθημερινή πάλη για το ψωμί, για τα συσσίτια, για τα μεροκάματα και τα φάρμακα». Μεσολαβούν δύο ακόμη βήματα, δύο «ψηλώματα’’ του πήχη, πριν φτάσει ο κομμουνιστής διανοητής να βάλει τον πήχη στο πιο ψηλό σημείο που απαιτούσε η εποχή του, στον ένοπλο αγώνα.
Ο πρώτος σκοπός του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα, κατά τον Δημήτρη Γληνό, είναι:
«Η καθημερινή πάλη για να μην τσακιστεί ο λαός κάτω από την πείνα, την αρρώστια και τις υλικές στερήσεις. Όταν αφήσεις το λαό να πεθάνει στους δρόμους, να κουρελιαστεί ψυχικά και σωματικά, και λες έπειτα πως θα κάνεις «στον κατάλληλο καιρό» εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα, είσαι ένας συνειδητός απατεώνας και συνεργάτης του εχθρού. Γιατί είναι το ίδιο σαν να λες, πως θα βάλεις ένα κουφάρι για να πολεμήσει.
Ο καθημερινός αγώνας, λοιπόν, αρχίζει από την καθημερινή πάλη για το ψωμί, για τα συσσίτια, για τα μεροκάματα, για τα φάρμακα, ενάντια στην εξαθλίωση του λαού και στη λιμοκτονία του».
Ίσως κάποιος να μου αντιτείνει ότι σήμερα «δεν έχουμε απελευθερωτικό αγώνα». Σωστό, αλλά ο λαός μας και σήμερα κουρελιάζεται ψυχικά και σωματικά. Η πάλη για το ψωμί, τα συσσίτια, τα μεροκάματα, τα φάρμακα έγινε καθημερινή υπόθεση.
Το ζήτημα δεν είναι να κορνιζάρεις την ιστορία και να την προσκυνάς αναπολώντας το ένδοξο παρελθόν. Το ζήτημα είναι να την κάνεις καθημερινό εργαλείο της πολιτικής πάλης, να αξιοποιείς τα διδάγματά σου για να αναλύεις το σήμερα, να τολμάς να αποτυπώσεις και τα δικά σου χνάρια δίπλα στα ανεξίτηλα αποτυπωμένα χνάρια των προγόνων σου στο κακοτράχαλο μονοπάτι της ιστορίας.
Μια απαραίτητη διευκρίνιση: Στο λεξιλόγιό μου δεν χωράνε εκφράσεις όπως  «συνειδητός απατεώνας και συνεργάτης του εχθρού», διότι απλούστατα το σήμερα έχει πολύ περισσότερες αποχρώσεις από το «άσπρο- μαύρο» της Κατοχής. Όχι, σήμερα δεν ισχύει το «όποιος δεν είναι μαζί μου είναι με τον εχθρό μου». Οι επιλογές μας είναι πολύ περισσότερες, ο αγώνας μας για ανάκτηση της αξιοπρέπειάς μας και βελτίωση της καθημερινότητάς μας χωράει πολλά χρώματα.
Σύντροφοι (αλήθεια, πόσα χρόνια έχω να προφέρω αυτή τη λέξη που πυρπολούσε τα όνειρα της νιότης μου;),
-Δεν διαθέτω ούτε αντιστασιακές ούτε αριστερές πατρογονικές περγαμηνές. Τον τίτλο του κομμουνιστή, το δικαίωμα να με αποκαλούν σύντροφο, το απέκτησα μέσα από μία επίπονη πορεία, αφού πρώτα χρειάστηκε να αποβάλλω το αντικομμουνιστικό δηλητήριο που ενστάλαξε μέσα μου η εμφυλιοπολεμική εποχή της δεκαετίας του ’60.
Η επιλογή μου, λοιπόν, ήταν συνειδητή και προϋπέθετε ρήξεις για να γίνει. Σήμερα είμαι ένας από τους μυρίους ανένταχτους της Αριστεράς. Οι λόγοι του «παροπλισμού» μου είναι πολλοί, χωρίς πάντως σε αυτούς να περιλαμβάνεται ο «μικροαστισμός» μου.
Δεν προτίθεμαι να απολογηθώ. Δεν νοιώθω να χρωστάω σε κανέναν. Το ζήτημα για μένα είναι τι θα πράξω εγώ σήμερα. Ναι, λοιπόν, θα σηκωθώ από τον καναπέ, όπου έχω κάτσει όχι μόνο λόγω παροπλισμού, αλλά και για λόγους που σχετίζονται με την υγεία μου.
-Ναι, θα συμμετέχω, έστω και κουτσαίνοντας, στις συγκεντρώσεις των επόμενων ημερών, όχι για να υποστηρίξω την κυβέρνηση του Σύριζα, αλλά για να απαιτήσω από αυτή την κυβέρνηση να κάνει πράξη αυτά που μου έταξε προεκλογικά και να της διαμηνύσω ότι μόνο έτσι θα με έχει στο πλάι της.
-Ναι, θα βγω στους δρόμους, ελπίζοντας ότι δεν θα αναπνεύσω τα χημικά των δακρυγόνων, που κυριολεκτικά μπορεί να είναι μοιραία για τη ζωή μου.
-Ναι, θα διαδηλώσω για την αξιοπρέπειά μου, για τη διατήρηση των ελπίδων μας, για όλα τούτα τα «μικρά» που μας έταξε ο Σύριζα προεκλογικά, τα οποία μπορούν να βελτιώσουν κάπως την καταθλιπτική καθημερινότητά μας.
-Ναι, θα βγω στις πλατείες για να υποστηρίξω το δικαίωμα μιας κυβέρνησης να κυβερνά χωρίς την καθιερωμένη από τους προηγούμενους συγκυβερνήτες  «κωλοτούμπα». Το δικαίωμα να διαπραγματεύεται και να μην χαριεντίζεται. Το δικαίωμα να είναι υπόλογη απέναντι στο λαό που την εξέλεξε.
Οι «υψηλοί στόχοι» μπορούν να περιμένουν. Ο λαός μας δεν ψήφισε επανάσταση, ούτε ο νικητής των εκλογών έταξε προεκλογικά έξοδο από το ΝΑΤΟ και την ΕΟΚ, κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής, κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο. Ιδανικά πανανθρώπινα, αλλά πιστεύω όχι της παρούσης στιγμής…
- Εγώ τώρα χρειάζομαι ειδική περίθαλψη σε νοσοκομείο και δεν μπορώ να τη βρω.
- Ένας καλός μου φίλος τώρα χρειάζεται κάποιες ακριβές εξετάσεις και του ζητάνε να αγοράσει ο ίδιος τα απαιτούμενα φάρμακα και να τα πάει στο νοσοκομείο. Σε λίγο καιρό δεν θα τις χρειάζεται γιατί μπορεί να έχει επέλθει το μοιραίο.
-Οι πεινασμένοι τώρα ψάχνουν για αποφάγια στους κάδους απορριμμάτων.
-Τα παιδιά μας τώρα ξενιτεύονται αφήνοντας τη χώρα μας άδεια από γνώσεις και νεανική φρεσκάδα. Η φυγή τους δεν έχει διαστάσεις μόνο συναισθηματικές, αποτελεί φυγή πολύτιμων κεφαλαίων, επενδύσεων που με αιματηρές οικονομίες πραγματοποίησαν οι ελληνικές οικογένειες.
Σήμερα θα αγωνιστώ για το σήμερα. Για να παραμείνει ζωντανή η δυνατότητα για το επόμενο βήμα, για το μεγάλο άλμα, που η πραγματοποίησή του προϋποθέτει να υπάρχουν άνθρωποι ζωντανοί, κοινωνικές σχέσεις γερά χτισμένες στην αλληλεγγύη, λαοί αξιοπρεπείς.
Δεν νοιώθω επαναστάτης. Αλλά υπάρχουν πολλά ‘’μικρά’’ που με καλούν σε εγρήγορση. ‘’Μικρά’’ αλλά τόσο σημαντικά για να κρατηθούμε όρθιοι στις επάλξεις της αξιοπρέπειας.
-Ναι, θα αγωνιστώ για να δώσω την ευχαρίστηση στο γέροντά μου να μας στρώσει ένα από τα τελευταία γιορταστικά τραπέζια της ζήσης του.
-Ναι, θα βγω στο δρόμο για να μπορέσουμε να σκίσουμε το ταμπελάκι στον σκουπιδοτενεκέ που μας καλεί να κρεμάμε απ’ έξω τις σακούλες με τα αποφάγια μας για να μπορέσουν να τα πάρουν οι πεινασμένοι.
-Ναι, θα δώσω τον ωραίο αγώνα της αξιοπρέπειας, της ελπίδας, για να ξαναδώ χαμογελαστούς ανθρώπους στο τραμ.
-Στον άστεγο δεν μπορώ να μιλάω για «υψηλούς στόχους» και στον άνεργο δεν μπορώ να του τάζω μελλοντικούς παραδείσους. Θα βγω και γι’ αυτούς στο δρόμο, αλλά και τα ξενιτεμένα παιδιά μας.
Θα αγωνιστώ
-Για να μην ξαναδώ ελληνική κυβέρνηση να διαπραγματεύεται αν θα βάλει διαφορετικό ΦΠΑ στην τυρόπιτα που μας τη σερβίρουν από την τυρόπιτα που την αγοράζουμε για να τη φάμε όρθιοι στο δρόμο.
-Για να μην ξαναδώ τους Έλληνες  «διαπραγματευτές» να χαριεντίζονται με τους απέναντι, να χαράσσουν «κόκκινες γραμμές» για εσωτερική κατανάλωση, να μας κοροϊδεύουν με αριθμημένα «Ζάππεια» και να μας τρομοκρατούν με «χαρτιά υγείας».
Και προπαντός, θα αγωνιστώ γιατί γνωρίζω πολύ καλά ότι  «δεν μπορείς να βάλεις ένα κουφάρι να πολεμήσει», όχι για «υψηλά ιδανικά» αλλά ούτε για κάτι το εντελώς ευτελές.
Σε τούτο τον αγώνα, όπως σε κάθε αγώνα, υπάρχει ανοιχτό το ενδεχόμενο της ήττας,  ή και της προδοσίας.
Όταν, όμως αγωνίζεσαι, αποκλείεται να καταλήξεις ‘’κουφάρι’’ σε κάποιο χαντάκι της ιστορίας. Παραμένεις ζωντανός για τον επόμενο αγώνα. 
Γιατί ένα είναι σίγουρο: Το μέλλον μας επιφυλάσσει πολλούς αγώνες ακόμη, σκληρούς αγώνες, αγώνες γα τα ‘’μικρά’’ αλλά και για τα ‘’πολύ μεγάλα’’.

[--->]

Φτωχότερο πρόγραμμα με στόχο τη συμφωνία

Με μειωμένο -κατά 2 δισ. ευρώ- οικονομικό πρόγραμμα, σε σχέση με αυτό που παρουσίασε στη Θεσσαλονίκη, αναμένεται να προσέλθει στο Eurogroup ο υπουργός Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης, «ζυγίζοντας» τα αποτελέσματα και τις αντιδράσεις του πρώτου κύκλου των ευρωπαϊκών επαφών των στελεχών της κυβέρνησης.
Τις τελευταίες ημέρες στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους έχουν βγει τα… τεφτέρια, καθώς τα στελέχη του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης ασχολούνται με τον ακριβή προσδιορισμό του κόστους του πακέτου που θα παρουσιάσει ο κ. Βαρουφάκης.
Άλλωστε, το μήνυμα για «ρεαλιστικό σχέδιο» από την ελληνική πλευρά έστειλαν οι Ευρωπαίοι εταίροι στο Euroworking Group.

Διαβάστε αναλυτικά το ρεπορτάζ των Κώστα Τσάβαλου – Μάριου Χριστοδούλου στις σελίδες 5, 75 της Εφημερίδας των Συντακτών που κυκλοφορεί το Σαββατοκύριακο 7-8 Φεβρουαρίου

Χουλιγκανισμός με πολιτικές μάσκες

Ένταση στα Εξάρχεια ...

...μετά από επίθεση με μολότοφ σε περιπολικό της Τροχαίας (ΦΩΤΟ)...
Επίθεση με βόμβες μολότοφ που πέταξαν άγνωστοι δέχτηκε αργά το βράδυ της Παρασκευής περιπολικό της Τροχαίας στη διασταύρωση Τοσίτσα και Σπ.Τρικούπη στα Εξάρχεια, με αποτέλεσμα το...
όχημα να τυλιχτεί στις φλόγες. 

Παγκόσμιο κάλεσμα υπέρ της χώρας από 300 διανοούμενους

Την επιστολή υπέρ της Ελλάδας και της Ευρώπης συνυπογράφουν 300 διανοούμενοι από όλες τις χώρες του κόσμου.

Με την επιστολή, που δημοσιεύει ο ιστότοπος Mediapart, ιδρυτής του οποίου είναι ο πρώην διευθυντής της Le Monde, Edwy Plenel, καλούνται οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η ΕΚΤ και το ΔΝΤ «να σεβασθούν την απόφαση του ελληνικού λαού και να ξεκινήσουν με καλή πίστη τις διαπραγματεύσεις με τη νέα ελληνική κυβέρνηση για την επίλυση του θέματος του χρέους».

Με υπέρτιτλο στον πρόλογο της ιστοσελίδας: «Και ζήτω η Ελλάδα...Είμαστε όλοι μαζί με την Ελλάδα και την Ευρώπη» υπογραμμίζεται ότι οι υπογράφοντες είναι οικονομολόγοι και πανεπιστημιακοί από όλον τον κόσμο, ονόματα διάσημα όπως οι: Τζέιμις Γκαλμπρέιθ, Στέφανι Γκρίφιθ Τζόουνς, Ζακ Σαπίρ, Ντομινίκ Μεντά κ.α.

Στην επιστολή υπογραμμίζεται, μεταξύ άλλων, ότι:
«Δικαίως η ελληνική κυβέρνηση υποστηρίζει ότι είναι αναγκαίος ένας εκ βάθρων επαναπροσανατολισμός, διότι οι πολιτικές που εφαρμόσθηκαν έως τα τώρα αποδείχθηκαν ένα απόλυτο φιάσκο. Δεν προσέφεραν ούτε την οικονομική ανάκαμψη, ούτε τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, ούτε την απασχόληση, αλλά ούτε καν τις εξωτερικές επενδύσεις. Αντίθετα αποδείχθηκαν επιζήμιες για την ελληνική κοινωνία και αποδυνάμωσαν τους θεσμούς. Η προσέγγιση που ακολουθήθηκε αποδείχθηκε ξεκάθαρα καταστροφική και δεν επέτρεψε καμία πρόοδο, για την οποία προοριζόταν.
Ζητούμε από τους ευρωπαϊκούς εταίρους να λάβουν υπ' όψιν τους αυτήν την πραγματικότητα, στην οποία άλλωστε οφείλεται και η εκλογή της νέας ελληνικής κυβέρνησης. Η Ελλάδα έχει ανάγκη από άμεσα ανθρωπιστικά μέτρα, έναν μεγαλύτερο κατώτατο μισθό, τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης, επενδύσεων και μέτρων για τη διόρθωση και καλυτέρευση των βασικών υπηρεσιών όπως αυτών της υγείας και της παιδείας. Δικαίως η ελληνική κυβέρνηση ζητά μια διαγραφή χρέους, διότι δεν είναι βιώσιμο και όπως και να έλθουν τα πράγματα δεν πρόκειται ποτέ να αποπληρωθεί. Επομένως δεν υπάρχει οικονομική απώλεια για τις άλλες χώρες και τους φορολογούμενούς τους».

Δείτε εδώ όλα τα ονόματα που υπογράφουν την επιστολή

Πηγή: www.reporter.gr

Premiers signataires

Elmar Altvater (FU, AUemagne)

Philippe Askenazy (CNRS, France),

Clair Brown (University of California, Berkley, Etats-Unis)

Dorothee Bohle (Central European University, Hongrie)

Giovanni Dosi, (Pisa Institute of Economics, Italie)

Cedric Durand (Universite Paris 13, France)

Gerald Epstein (UMASS, Etats-Unis)

Trevor Evans (Berlin School of Economics and Law, AUemagne)

James Galbraith (University of Texas at Austin, Etats-Unis)

Gael Giraud (CNRS, France)

Stephany Griffith-Jones (Columbia University, Etats-Unis)

Laura Horn (Roskilde University, Danemark)

Robert Jessop (University of Lancaster, Royaume-Uni)

Steve Keen (Kingston University, Royaume-Uni)

Marc Lavoie (Ottawa University, Canada)

Tony Lawson (Cambridge, Royaume-Uni)

Dimitris Milonakis (University of Crete, Grece)

Andreas Nolke (Goethe University Frankfurt/Main, AUemagne)

Dominique Meda (Paris Dauphine, France),

El Mouhoub Mouhoud (Paris Dauphine, France)

Andre Orlean (EHESS, France),

Henk Overbeek (VU University Amsterdam, Pays-Bas)

Mario Pianta (University of Urbino, Italie)

Alfonso Palacio Vera (Computense University of Madrid, Espagne)

Anwar Shaikh (New School for Social Research, Etats-Unis)

Jacques Sapir (EHESS, France)

Robert Wade (LSE, Royaume-Uni)

[--->]