Χτυπάμε έναν, για να πάρουν ένα μάθημα όλοι οι νοτιοευρωπαίοι.*




Το Lost in Europe, ένα πολύ ενδιαφέρον blog πολιτικού και οικονομικού σχολιασμού, προτείνει τη δικιά του ερμηνεία για τη συμπεριφορά της γερμανικής ηγεσίας στην υπόθεση της Κύπρου: χρειαζόταν ένα καλό παράδειγμα σαν προειδοποίηση στους νοτιοευρωπαίους. Από το Lost  in Europe.

Στην κρίση της  Κύπρου τα μέρη ετοιμάζονται για τα πάντα. Σχέδιο Α, Σχέδιο Β, έξοδο ή διώξιμο (στμ.από το ευρώ) - όλα είναι δυνατά. Οι παρατηρητές στις Βρυξέλλες, έχουν μια αίσθηση deja-vu, όπως και πριν από ένα χρόνο με την Ελλάδα, το Βερολίνο θέλει να χρησιμοποιήσει την Κύπρο σαν μια περίπτωση παραδειγματική.

Ας θυμηθούμε: Σόιμπλε, Σέντερ, Ρέσλερ - το καλοκαίρι του 2012 κάλεσαν επανειλημμένα την Ελλάδα να βγει από το ευρώ. Μόνο μετά την  παρέμβαση του αμερικανού υπουργού Οικονομικών Geithner στο νησί Sylt άλλαξε η κατάσταση.

Για άλλη μια φορά ένας Αμερικανός έσπευσε να σώσει τη Γερμανία και την Ευρώπη από μια οικονομική  καταστροφή και ένα μεγάλο ατύχημα εξωτερικής πολιτικής. Αν αφήσουμε την Κύπρο να βγει, θα έχουμε μαζική καταστροφή.

Είναι σαφές ότι η Μέρκελ, Σόιμπλε &
Co θέλουν να χρησιμοποιήσουν αυτή την κρίση σαν παράδειγμα προς αποφυγή. Αυτό το έκανε πολύ σαφές ο Υπουργός Οικονομικών της Μάλτας Scicluna, όταν στους  "Times της Μάλτας" χαρακτήρισε τη συνάντηση της περασμένης Παρασκευής. Παράθεση από τους "Τάιμς της Μάλτας":



" Έτσι, το πακέτο μέτρων έπρεπε να δημιουργήσει ένα προηγούμενο τιμωρίας του καταθέτη και όχι του φορολογούμενου. Βέβαια, όπως συμβαίνει σε όλες οι επιθέσεις, οι παράπλευρες απώλειες που θα υποστεί ο κυπριακός λαός δεν θα μπορούσαν να αποφευχθούν. Το οικονομικό έλλειμμα των € 18 δισεκατομμυρίων θα έπρεπε να καλυφθεί εν μέρει με € 10 δισεκατομμύρια από την ΕΕ και με € 8,5 δισεκατομμύρια ευρώ από τους καταθέτες των τραπεζών (
bail-in). Αυτό (bail-in) περιλαμβάνει πωλήσεις χρυσού, ιδιωτικοποιήσεις, εισφορά επί των τόκων των τραπεζικών καταθέσεων που θα καλύπτει τόσο τις εγγυημένες όσο και τις μη εγγυημένες, και μια φιλόδοξη εξυγίανση του ΑΕΠ κατά 4,5 τοις εκατό που θα μειώσει το τεράστιο χρέος Κύπρος στο 100 τοις εκατό από το 2020. Περισσότερο συζητήσιμη για ένα μικρό κράτος είναι η προτεινόμενη συρρίκνωση του εγχώριου τραπεζικού τομέα τους στον ευρωπαϊκό μέσο όρο.

Σε όλα αυτά "συμφώνησε" και ο εκπρόσωπος της κυπριακής κυβέρνησης ο οποίος, με ένα πιστόλι στον κρόταφο, ήταν φυσικά ασυνήθιστα συνεργάσιμος. Αλλά χρειάστηκαν σχεδόν 10 ώρες πριν το σώμα του Κύπριου Υπουργού και η ψυχή εξαντληθούν αρκετά για πάρει πίσω το λόγο του. Μόλις έγινε αυτό ο Σόιμπλε απαίτησε όλες οι μεταφορές χρημάτων από και προς τις κυπριακές τράπεζες να σταματήσουν αμέσως.

Η αίσθηση που είχες βγαίνοντας από τη συνάντηση τις πρώτες πρωινές ώρες της ημέρας ήταν ότι αυτή την εμπειρία ούτε στο όνειρο σου δεν θα ήθελες να την έχεις, πόσο μάλλον να τη ζήσεις. Αυτό είναι πράγματι χρήσιμο σε κάθε υπουργό Οικονομικών ο οποίος  θα πρέπει να θυμάται πάντα  ότι οποιαδήποτε φορολογική επιδείνωσης των δημόσιων οικονομικών της χώρας βάζει σε μεγάλο κίνδυνο την οικονομική ευημερία της χώρας "





Ο Scicluna μιλάει για επίθεση, για "πιστόλι στον κρόταφο" για μάθημα ζωής που έδωσε ο Σόιμπλε στους  "Κύπριους φίλους " και στους άλλους υπουργούς Οικονομικών. Το μάθημα: κάθε δύσκολη οικονομική κατάσταση μπορεί να βάζει σε κίνδυνο τη ίδια τη ζωή μας!

Κάποιοι από τους αναγνώστες αυτού του blog και πολλοί Γερμανοί θα νιωσουν μια ικανοποίηση για αυτό το μάθημα. Επιτέλους, η Γερμανία έμεινε αμετακίνητη στις θέσεις της, επιτέλους, ένας φορολογικός παράδεισος έπαψε να υπάρχει! Ακόμη και η Ομάδα των Πρασίνων και του SPD χειροκρότησε.

Αλλά η χαρά όπως είναι φυσικό κρατάει λίγο. Από τη μία, ο Σόιμπλε είναι συνυπεύθυνος για την κρίση, όπως έχουμε ήδη γράψει ("Schäubles Schuld"). Το ζήτημα θα μπορούσε να είχε λυθεί φιλικά το φθινόπωρο.

Από την άλλη επέβαλε στην Κύπρο όρους που ήταν αδύνατο να υλοποιηθούν. Απαιτούσε ένα "bail-in", δηλαδή τη συμμετοχή των καταθετών στη διάσωση. Όμως, τα ταμεία ήταν άδεια. Είναι σαν να προσπαθείς να κλέψεις κάτι από ένα φτωχό - και μετά να αναρωτιέσαι γιατί δεν βρήκες τίποτα.

Αλλά πάνω απ 'όλα,ο  Σόιμπλε συμπεριφέρθηκε αυθαίρετα. Γιατί η Κύπρος θα πρέπει να αλλάξει το επιχειρηματικό της μοντέλο, αν φορολογικοί παράδεισοι όπως το Λουξεμβούργο, η Ιρλανδία και η Ολλανδία μπορούν να συνεχίσουν ως εχουν, με πλήρη ασφάλεια;

Επειδή οι Ρώσοι επενδυτές είναι κακοί, ενώ οι Βρετανοί, αμερικανοί και γερμανοί (που είναι σε μεγάλο βαθμό εκτεθειμένοι στην Ιρλανδία) είναι καλοί; Επειδή οι Βρετανοί και οι Γερμανοί κατάφεραν να σώσουν τις επενδύσεις τους στην Κύπρο, ενώ οι Ρώσοι όχι ;

Απ’ότι φαίνεται – ακόμη μια φορά – το ζήτημα ήταν να πάρουν ένα μάθημα οι Νοτιοευρωπαίοι. Ίσως να θέλουν να κάνουν στην Ιταλία και την Ισπανία, επίδειξη δύναμης. Ο Βοράς αντίθετα μένει απέξω- και αυτό δεν είναι καλό.

* Σημειώστε ότι δημοσιεύτηκε στις 22 Μαρτίου


Ο Ντράγκι χρησιμοποιεί το όπλο της μη παροχής ρευστότητας



Jacques Sapir, με αυτή την πράξη βίας κατά της Κύπρου, η ΕΚΤ πέταξε τη μάσκα : αναζήτηση συμφωνίας με το πιστόλι στον κρόταφο. Και οι συνέπειες θα είναι πολύ σοβαρές, ότι και να γίνει.

Jacques Sapir
 
Το "μπλοκάρισμα της ρευστότητας" της ΕΚΤ στην Κύπρο είναι μια πράξη εξαιρετικής σοβαρότητας, οι συνέπειες της οποίας θα πρέπει να μελετηθούν προσεκτικά. Η απόφαση του Μάριο Ντράγκι αφορά δύο ζητήματα: πρώτον, η ΕΚΤ δεν τροφοδοτεί πλέον με μετρητά την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου, δεύτερον διακόπτει τις συναλλαγές μεταξύ των τραπεζών της Κύπρου και του υπόλοιπου τραπεζικού συστήματος της ευρωζώνης . Το τελευταίο αυτό μέτρο είναι μακράν το πιο σοβαρό. Από τη μία, αυτό αποτελεί μια βραχυπρόθεσμη καταδίκη των κυπριακών τραπεζών (και των εταιρειών με έδρα την Κύπρο, είτε είναι κυπριακές είτε όχι) διότι δεν μπορούν πλέον να συναλλάσσονται με την υπόλοιπη ευρωζώνη. Από την άλλη πλευρά, ισοδυναμεί με οικονομικό "αποκλεισμό ", κάτι που στο διεθνές δίκαιο ισοδυναμεί με "πράξη πολέμου". Αυτό γίνεται για να αντιληφθούμε τη σοβαρότητα της απόφασης του Ντράγκι, ο οποίος μπορεί ναγίνει και αντικείμενο προσφυγής ενώπιον ενός διεθνούς δικαστηρίου. Με άλλα λόγια, η ευθύνη που αναλαμβάνει ο Μάριο Ντράγκι μπορεί κάποια μέρα να τον οδηγήσει ενώπιον δικαστηρίου, διεθνές ή όχι.


Για τη διακοπή των σχέσεων μεταξύ κυπριακών τραπεζών και ζώνης του Ευρώ, το επιχείρημα που προβάλλεται για να  δικαιολογηθεί μια τέτοια απόφαση είναι η "αμφιβολία" για τη φερεγγυότητα των κυπριακών τραπεζών. Είναι προφανές ότι αυτό είναι το πρόσχημα, επειδή  οι  "αμφιβολίες" ξεκίνησαν  από τον περασμένο Ιούνιο. Όλοι γνωρίζουν ότι, μετά το "κούρεμα" που επιβλήθηκε στους ιδιώτες πιστωτές στην Ελλάδα, οι τράπεζες της Κύπρου αποδυναμωθήκαν σημαντικά. Η ΕΚΤ εκείνη τη στιγμή δεν αντέδρασε και δεν θεώρησε ότι το θέμα της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών ήταν κάτι επείγον. Αυτό αποφάσισε να το κάνει μόνο μετά την απόρριψη από το Κυπριακό Κοινοβούλιο του κειμένου  συμφωνίας που επέβαλε στην Κύπρο το Eurogroup και η Τρόικα. Δεν θα μπορούσε να γίνει πιο σαφές. Το μήνυμα του Μάριο Ντράγκι ήταν το εξής: Η κάνετε αυτό που εμείς αποφασίσαμε ή θα υποστείτε τις συνέπειες. Αλλά αυτό δεν είναι απλά ένα μήνυμα, αλλά ένα τελεσίγραφο, που μας δίνει το πραγματικό νόημα των δηλώσεων περί  "συναίνεσης" ή περί "ομοφωνίας" οι οποίες υποτίθεται ότι πρυτάνευσαν  στο σκεπτικό της
απόφασης του Eurogroup και  στην πραγματικότητα δεν ήταν παρά μια καλυμμένη διαταγή.





Δήλωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Κύπρο

Από το φθινόπωρο του 2011, οι κυπριακές αρχές συζητούν με την Επιτροπή τη δυνατότητα παροχής βοήθειας στην Κύπρο στο πλαίσιο ενός προγράμματος. Τον Ιούλιο του 2012, η Κύπρος ζήτησε και επίσημα βοήθεια στο πλαίσιο προγράμματος.
 
20/3/2013
Η ανάγκη για βοήθεια προκύπτει ουσιαστικά εξαιτίας των προβλημάτων που αντιμετώπιζε το κυπριακό τραπεζικό τομέα, το οποίο ήταν υπερβολικά μεγάλο για το μέγεθος της κυπριακής οικονομίας. Ωστόσο, δεν κατέστη δυνατή η ολοκλήρωση διαπραγματεύσεων με την προηγούμενη κυπριακή κυβέρνηση για την εφαρμογή ενός προγράμματος.
Τέλος, το περασμένο Σάββατο, κατά τη σύνοδο του Eurogroup, υπήρξε ομόφωνη συμφωνία μεταξύ των κρατών μελών, περιλαμβανομένης της Κύπρου, σχετικά με την εφαρμογή προγράμματος σύμφωνου με τους όρους που καθόρισαν τα κράτη μέλη, η ΕΚΤ και το ΔΝΤ, όσον αφορά τον δανεισμό 10 δισ. ευρώ στην Κύπρο. Οι όροι του δανείου περιελάμβαναν την επίτευξη αποδεκτού επιπέδου βιωσιμότητας του χρέους και αντίστοιχες χρηματοδοτικές παραμέτρους.
Μολονότι το εν λόγω πρόγραμμα δεν αντιστοιχούσε, σε όλα τα στοιχεία του, στις προτάσεις και τις προτιμήσεις της Επιτροπής, η Επιτροπή θεώρησε καθήκον της να το υποστηρίξει δεδομένου ότι οι προταθείσες εναλλακτικές λύσεις ήσαν αφενός πιο ριψοκίνδυνες και, αφετέρου, λιγότερο ευνοϊκές για την κυπριακή οικονομία.
Το πρόγραμμα αυτό δεν έγινε αποδεκτό από την κυπριακή Βουλή.
Τώρα εναπόκειται στις κυπριακές αρχές να υποβάλουν εναλλακτικό σενάριο που να συμφωνεί με τα κριτήρια της βιωσιμότητας του χρέους και τις σχετικές χρηματοδοτικές παραμέτρους.
Η Επιτροπή κατέβαλε κάθε προσπάθεια για να βοηθήσει την Κύπρο και να συμβάλει σε μια εποικοδομητική και διαχειρίσιμη λύση. Όμως, οι αποφάσεις λαμβάνονται από τα κράτη μέλη και καμία απόφαση δεν μπορεί να ληφθεί χωρίς τη συνεργασία τους, περιλαμβανομένης της ίδιας της Κύπρου. Η Επιτροπή εξακολουθεί να είναι έτοιμη να διευκολύνει την εξεύρεση λύσεων και συνεχίζει τις επαφές με την Κύπρο, τα άλλα κράτη μέλη στο Eurogroup, τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και το ΔΝΤ.
Όσον αφορά την εφάπαξ εισφορά επί των καταθέσεων ΚΑΤΩ των 100.000 €: η Επιτροπή κατέστησε σαφές στο Eurogroup ΠΡΙΝ από την ψηφοφορία στην κυπριακή Βουλή, ότι μια εναλλακτική λύση που να συμφωνεί με τις χρηματοδοτικές παραμέτρους θα ήταν αποδεκτή, κατά προτίμηση χωρίς εισφορά επί των καταθέσεων κάτω των 100.000 €. Οι κυπριακές αρχές δεν αποδέχθηκαν το εναλλακτικό αυτό σενάριο.



Αλλά υπάρχει και ένα μήνυμα μέσα στο μήνυμα. Με μία και μόνο κίνηση, ο  Μάριο Ντράγκι μόλις έκαψε το σενάριο της συλλογικής δήθεν απόφασης της ΕΚΤ, αφού ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου δεν έδωσε τη συγκατάθεσή του. Οι κανόνες λοιπόν δεν τηρήθηκαν. Έτσι, μόλις είπε στον κόσμο ότι οι αποφάσεις δεν λαμβάνονται από το Eurogroup και την Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά από αυτόν τον ίδιο, και μόνο αυτόν, ένα διορισμένο υπάλληλο, μη εκλεγμένο, που δεν φέρει καμία ευθύνη, με την πολιτική έννοια του όρου. Σε αυτό το περιστατικό αποκαλύπτεται με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο η βαθιά τυραννική φύση των θεσμών που δημιουργήθηκαν στα πλαίσια της Ευρώπης. Η ρητορική της συνεργασίας και της τεχνογνωσίας παραχωρούν τη θέση τους στην ψυχρή ισορροπία δυνάμεων και την έννοια της εξουσίας.

Βάζει τέλος στην υποκρισία μιας συμφωνίας που αποφασίστηκε ομόφωνα (με το πιστόλι στον κρόταφο). Που "σέβεται και την ψηφοφορία" του Κοινοβουλίου της Κύπρου, την οποία είναι σαφές ότι ο Μάριο Ντράγκι χλευάζει. Τώρα τα πράγματα είναι σαφή, και κατά μία έννοια, τόσο το καλύτερο. Αλλά δεν θα πρέπει να εκπλαγούμε αν τα κόμματα, τα λεγόμενα πολλές φορές  "λαϊκιστικά", που αντιτίθενται στα θεσμικά όργανα της ΕΕ εμφανίσουν ραγδαία άνοδο στις δημοσκοπήσεις. Επίσης, δεν θα πρέπει να εκπλαγούμε αν στις χώρες που πλήττονται περισσότερο από την κρίση θα αυξηθεί ραγδαία η βία κατά των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων και των εκπροσώπων τους. Επειδή είναι στη φύση των πραγμάτων η τυραννία να φέρνει βία.

Ό, τι κι αν συμβεί, οι συνέπειες από αυτή την απόφαση θα είναι δραματικές. Είναι πιθανό η Κυπριακή Βουλή, βρισκόμενη υπό πίεση, να αλλάξει την απόφαση της. Όμως, με τον τρόπο αυτό θα έλθει σε ανοικτή ρήξη με τον κυπριακό λαό. Η παράδοση πολιτικής βίας στην Κύπρος δεν θα πρέπει να αγνοηθεί. Είναι επίσης δυνατόν η κρίση να φτάσει στα όρια της και η Κύπρος να εκδιωχθεί πρακτικά από την ευρωζώνη, λόγω της απόφασης του Μάριο Ντράγκι .Τότε,το προηγούμενο που θα έχει δημιουργηθεί θα έχει τεράστιες επιπτώσεις σε όλες τις άλλες χώρες. Στις επόμενες 48 ώρες θα γνωρίζουμε πως θα εξελιχθούν τα πράγματα.


Οικονομική Κρίση και πλασματικό κεφάλαιο: Ο Ernst Lohoff και ο Norbert Trenkle για την Οικονομική και Δημοσιονομική Κρίση - Μέρος 2 από 3

Το πρώτο μέρος ΕΔΩ

 Ενώ οι νεοφιλελεύθεροι αλλά  και οι κεϋνσιανιστές  θεωρητικοί επιλέγουν να ερμηνεύουν την κρίση ως πρόβλημα αξιοποίησης της προσφοράς ή της ζήτησης, ο  Ernst Lohoff και ο Norbert Trenkle υποστηρίζουν ότι η αστική οικονομία έπαθε έμφραγμα στα χρόνια της Τεχνολογίας της Πληροφορίας ( IT), όταν με την ολο και μεγαλύτερη αντικατάσταση της ανθρώπινης εργασίας από την τεχνολογία πετάχτηκε έξω από το χώρο της μισθωτής εργασίας ένας  μεγαλύτερος όγκος ανθρώπων απ’ όσους προσλαμβάνονταν και που είχαν την εργασία σαν βασική πηγή εισοδήματος. Αυτή είναι μια αλλαγή που υποστηρίζεται ότι μπορεί να αντισταθμιστεί μόνο με κερδοσκοπικό κεφάλαιο, γνωστό ως "πλασματικό κεφάλαιο." Η ποσότητα των τίτλων που  αποτελούν αντικείμενο διαπραγμάτευσης στις χρηματοπιστωτικές αγορές η αξία των οποίων μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο μελλοντικά, αλλά που τους  διαπραγματεύονται  ως προκαταβληθέντα κεφάλαια, όπως είναι τα παράγωγα (derivatives), τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης (futures), τα δικαιώματα προαίρεσης (options) , κλπ., έχει αυξηθεί δραματικά τα τελευταία χρόνια και υπερβαίνει κατά πολύ την αξία που δημιουργείται στην πραγματική οικονομία.
 

Αν πάψει να υπάρχει εμπιστοσύνη ότι θα πραγματοποιηθεί η μελλοντική αξία επειδή προβλέπεται να πληγεί η βάση της πραγματικής οικονομίας στην οποία αντιστοιχούν οι τίτλοι , κατά την άποψη των συντακτών του Die Grosse Entwertung (Η Μεγάλη απαξίωση), ολόκληρο το σύστημα τύπου αλυσιδωτών επιστολών (chain letters,απλό σύστημα πυραμίδας) θα καταρρεύσει. Το δεύτερο μέρος της συνομιλίας με τον Ernst Lohoff και τον Norbert Trenkle για την οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση.