ΜΕΤΑ ΤΗ ΦΡΙΚΗ

 

του Toni Capuozzo

Η πρώτη ερώτηση που έκανα στον εαυτό μου είναι: πιστεύεις ότι είναι αδύνατο οι Ρώσοι, αποχωρώντας, να προέβησαν σε σφαγή αμάχων από εκδίκηση και μίσος; Δεν το θεωρώ αδύνατο, έχω δει πάρα πολλές φορές ότι στον πόλεμο βγαίνει ο χειρότερος εαυτός του ανθρώπου.

Το δεύτερο ερώτημα ήταν: πιστεύεις ότι είναι αδύνατο οι Ουκρανοί, που δέχτηκαν επίθεση, στην ανάγκη τους να πάρουν βοήθεια, στην ανυπομονησία τους να εμπλέξουν τη διεθνή κοινότητα, «έστησαν» το σκηνικό; Έχω μια μακρά εμπειρία, από το Κοσσυφοπέδιο στον Λίβανο, από τη Βηθλεέμ μέχρι το Βελιγράδι. Στον πόλεμο κάθε μέσο είναι χρήσιμο. Επιπλέον, σε αυτή την περίπτωση, υπάρχουν τα προηγούμενα του κοριτσιού από τη Μαριούπολη (πότε έλεγε την αλήθεια τότε ή τώρα), το μυστήριο του θεάτρου της Μαριούπολης, τα νούμερα που δίνουν τα Ηνωμένα Έθνη και οι Ουκρανοί ως προς τα θύματα των αμάχων και τις στρατιωτικές απώλειες των Ρώσων (λένε ότι έχουν σκοτωθεί 400 Ρώσοι στρατιώτες για κάθε άμαχο νεκρό....).

Η δουλειά του δημοσιογράφου είναι να κάνει ερωτήσεις, ακόμα και άβολες.

Και τότε με εξέπληξε μια σειρά ημερομηνιών:

- Στις 30 Μαρτίου, τα στρατεύματα του Πούτιν εγκαταλείπουν την Μπούχα

- Στις 31 Μαρτίου ο δήμαρχος, μπροστά στο δημαρχείο, κάνει μια περήφανη δήλωση για την ιστορική ημέρα της απελευθέρωσης. Δεν μιλάει για θύματα στους δρόμους.

- στις 31 Μαρτίου, η Maxar Technologies δημοσιεύει δορυφορικές φωτογραφίες που αποκαλύπτουν την ύπαρξη ομαδικών τάφων γύρω από την εκκλησία. Είναι μια ανακάλυψη που θα μπορούσε να είχε γίνει στο έδαφος: μιλάμε για το λάκκο που οι ντόπιοι από λύπη άρχισαν να σκάβουν στις 10 Μαρτίου για να θάψουν τα θύματα πολέμου - το αεροδρόμιο Hostomel δεν είναι μακριά - όπου κανείς δεν θα μπορούσε να κάνει διακρίσεις μεταξύ πολιτών και στρατιωτικών.

Την 1η Απριλίου, η συνέντευξη με τον δήμαρχο μεταδίδεται στο Ουκρανικό TV24. Δεν συνοδεύεται από κανένα σχόλιο για θανάτους στους δρόμους.

Την 1η Απριλίου, ένας νεοναζί που αυτοαποκαλείται Botsman δημοσιεύει στο Telegram εικόνες από τη Μπούχα. Απλώς λέει ότι βρήκε βουλευτή στην πόλη, δεν μιλάει για θανάτους. Αλλά τον ακούμε να απαντά σε μια ερώτηση: «Τι κάνουμε με αυτούς που δεν φορούν μπλε περιβραχιόνιο;» «Πυροβολήστε τους», απαντά.

Στις 2 Απριλίου, η ουκρανική αστυνομία γυρίζει βίντεο που δείχνει την περιπολία στους δρόμους της Μπούχα (η οποία δεν είναι και τεράστια: 28 χιλιάδες κάτοικοι). Σαυτήν βλέπουμε μόνο έναν νεκρό, έναν Ρώσο στρατιώτη, στην άκρη του δρόμου. Στην 8λεπτη ταινία, βλέπουμε κάτοικους να βγαίνουν από τα σπίτια τους και περαστικούς που σταματούν για να μιλήσουν στην αστυνομία. Χαίρονται που απελευθερώθηκαν, αλλά κανείς δεν μιλάει για θανάτους στο δρόμο. Το χειρότερο είναι όταν κάποιος λέει ότι οι γυναίκες αναγκάζονται να πάνε κάτω σε ένα κελάρι και οι άνδρες οδηγούνται για ανάκριση.

Στις 3 Απριλίου, οι νεοναζί στο Telegram αρχίζουν να δημοσιεύουν φωτογραφίες των νεκρών. Τρεις ολόκληρες μέρες μετά την Απελευθέρωση.

Στις 4 Απριλίου, χθες, οι New York Times δημοσιεύουν μια δορυφορική φωτογραφία που δείχνει τους νεκρούς στο δρόμο, εξηγώντας ότι τραβήχτηκε στις 19 Μαρτίου (άρα τα πτώματα βρίσκονταν στο δρόμο για σχεδόν δύο εβδομάδες, όπως και με τα χημικά όπλα του Σαντάμ) .

Είναι αυτονόητο ότι ειλικρίνεια και ανεξαρτησία (το ότι κάποιοι μπερδεύουν την ανεξαρτησία με την εξάρτηση από τη Μόσχα μόνο γέλια μου φέρνει, πικρά) επιβάλλουν ερωτήματα.

Πώς γίνεται οι κάτοικοι της Μπούχα που κάτω από τη σκληρή ρωσική κατοχή έθαβαν τους νεκρούς τους, όταν μένουν ελεύθεροι,να τους αφήνουν στους δρόμους;

Πώς γίνεται να μην υπάρχει σχεδόν ποτέ αίμα γύρω από τους νεκρούς; Εάν ένα θύμα πυροβοληθεί στο κεφάλι, σχηματίζεται μια λίμνη αίματος, μέχρι να πάψει να χτυπά η καρδιά του. Αν όμως τον πυροβολήσεις όταν είναι ήδη νεκρός, τότε δεν θα βγει αίμα.

 Πώς γίνεται σε μια μικρή πόλη σε πόλεμο, όπου πιθανώς κανείς δεν φεύγει από το σπίτι του, να μην κάνει κανείς μια χειρονομία οίκτου, για τρεις ημέρες, και να μη ρίξει ούτε ένα κουρέλι για να καλύψει την αισχρότητα του θανάτου;

Ήταν δικοί μας νεκροί ή κάποιου άλλου; Αν κάποιος θέλει να πιστέψει, δηλαδή αν είναι θέμα πίστης, ακόμα και η παρατήρηση ότι οι νεκροί, όσο κι αν είναι χαμηλή η θερμοκρασία , δεν διατηρούνται έτσι. Σαν έτοιμοι για το αυτοκίνητο της κάμερας μου φάνηκαν. Κάποτε έριξα μια πέτρα σε ένα αδέσποτο, εγώ που αγαπώ τα ζώα, γιατί έτρωγε το σώμα ενός τρομοκράτη, και αυτό δεν έγινε σε μια πόλη που λιμοκτονούσε.

Δυστυχώς, λίγο με ενδιαφέρουν οι μαρτυρίες του ρεπορτάζ -«αυτό μου το είπαν»- ούτε οι αναφορές που προσθέτουν μόνο οργή και αγανάκτηση στο σκηνικό και οίκτο στη χοντρική.

Ακόμα θυμάμαι στην Ιερουσαλήμ τον επικεφαλής του γραφείου να γράφει ένα ιδιωτικό email στους Παλαιστίνιους ηγέτες σχετικά με τις εικόνες ενός λιντσαρίσματος στη Ραμάλα: «Η Rai (η ιταλική δημόσια τηλεόραση) δεν θα μετέδιδε ποτέ εικόνες που μπορούν να σας βλάψουν». Και οι ανόητοι δημοσίευσαν το email αλληλεγγύης στις εφημερίδες.

Ούτε και με ενοχλούν οι κατηγορίες των φανατικών . Χωρίς προσβολές, είμαι πρόθυμος να διαφωνήσω με οποιονδήποτε, και ξέρω ότι αυτοί οι άνθρωποι, όποιοι κι αν ήταν, υπό όποιες συνθήκες κι αν σκοτώθηκαν, για όποιον σκοπό κι αν εκτέθηκαν (οι Ρώσοι για να τρομοκρατήσουν, οι Ουκρανοί για να συγκινήσουν τον κόσμο) πέθαναν  με το χειρότερο τρόπο, και τους αξίζει οίκτος και δικαιοσύνη, όχι προπαγάνδα.

Μένει η φρίκη και η ελπίδα ότι αυστηρές επιτροπές θα ερευνήσουν και θα αναγκάσουν τους υπεύθυνους να το πληρώσουν. Αν είναι Ρώσοι, δυσπρόσιτοι, θα μείνουν στο άλμπουμ της ατιμίας. Εάν κάποιοι Ουκρανοί έχουν στολίσει ή κατασκευάσει το σκηνικό, τότε είναι σωστό να κάνετε τουλάχιστον μερικές ακόμη άβολες ερωτήσεις.

Πώς να μην αντιδράσεις στη φρίκη;

Πώς να πείσεις την παγκόσμια κοινή γνώμη ότι θα πρέπει να σταλούν περισσότερα όπλα που να στοχεύουν στην τιμωρία του εισβολέα και όχι ότι πρέπει να διαπραγματευτείς την απόσυρσή του; Πώς να δικαιολογείσεις μια κλιμάκωση;

Με λίγα λόγια: ποιος ωφελείται; Αλλά, προσέξτε, ακόμη και η απάντηση σε αυτήν την ερώτηση δεν δίνει καμία βεβαιότητα.

Γιατί ο πόλεμος είναι καθαρά υπολογισμός, και ακόμα περισσότερη τρέλα και ηλίθια αγριότητα.

[---->]